روایتهای واقعبینانه از جنگ در رسانهها چگونه مطرح میشود؟
حاشیههایی که برای جنگ عنوان میشود، نشان میدهد جنگ پدیدهای پویاست و چون ۳۰ سال از آن میگذرد ما با یک شکاف نسلی مواجه هستیم.
به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، سومین نشست از سلسله نشستهای حماسهنگاران با حضور خبرنگاران ورسانههای فعال در حوزه دفاع مقدس برگزار شد. این نشست با عنوان «جنگ و روایتهای واقع بینانه» صبح امروز (سهشنبه 11 دیماه) در خبرگزاری ایسنا برگزار شد.
فاطمه سادات کیایی در این نشست با اشاره به حاشیهسازیهای اخیر درباره عملیات کربلای 4 گفت: حواشی اخیر اهمیت بحث فضای مجازی را در میان رسانهها و در موضوع دفاع مقدس بیشتر نمایان کرد. وقایعی همچنین شهادت محسن حججی در سوریه یا بازگشت شهدای غواص کشور بیانگر همین موضوع است و نیاز بود بخشی از پاسخگویی نیز به همین صورت و در فضای مجازی انجام شود.
وی افزود: موضوعات اینچنینی در فضای مجازی پر و بال میگیرد و در پاسخگویی به این مباحث، ادبیات فرماندهان ما در جنگ بسیار مهم است. مسئولی که توجهها به او معطوف است، باید روی تکتک جملاتش حساس باشد. ضمناً باید نگاه خانواده شهدا را هم در مورد جنگ در نظر بگیریم.
کریم باباخانیان نیز با اشاره به وقایعنویسی در رابطه با 8 سال دفاع مقدس گفت: وقایعی که رسانههای بیگانه در رابطه با عملیاتهای دوران دفاع مقدس مطرح میکنند، در واقع تهدیدهایی است که باید به فرصت تبدیل شود. رسانههای بیگانه فقط به آمارهای زمینی ما در جنگ توجه میکنند مثل تعداد کشتهها و نابودی ادوات طرف مقابل که برایشان آمار قابل توجهی است، اما هیچ کدام از این مطالب از ارزشهای دفاع مقدس کم نمیکند. ما به عنوان خبرنگاران این عرصه تکلیفی داریم و به عنوان پژوهشگران این حوزه میراثدار خون شهدا هستیم و باید به این تکلیف خوب عمل کنیم.
وی افزود: اگر بخواهیم راجع به عملیاتهای دفاع مقدس بحث کنیم، نباید به صورت آماری به آن نگاه کنیم؛ بلکه باید بحثهای تاریخی خود را قوت ببخشیم تا همه مردم بدانند رزمندگان در چه شرایطی چه کارهایی انجام دادند و شاید در شرایطی هیچ راهی به جز مقاومت نداشتهاند اما تسلیم نشده و مقاومت را در پیش گرفتهاند. دشمنان از هر کار ما بهرهبرداری خود را میکنند و فضا برای آنها بازتر است. رسانهها باید مطالب را به گونهای پیش ببرند که مردم نسبت به مطرح شدن مسائل دفاع مقدس مشتاق باشند.
کریم باباخانیان در ادامه تصریح کرد: در مستندنگاری جنگ نباید از نقش دشمنان در عملیاتها غافل شویم. نسل جوان به عنوان نسلی که اطلاعاتش از دفاع مقدس پایین است، میتواند از مسئولان و رزمندگان جنگ سؤال کند ولی نمیتواند آنها را متهم کرده و یا مواخذه کند.
محمدرضا بختیاری نیز در این نشست با اشاره به روایت واقعبینانه از جنگ گفت: حاشیههایی که برای جنگ عنوان میشود، نشان میدهد جنگ پدیدهای پویاست و چون 30 سال از آن میگذرد ما با یک شکاف نسلی مواجه هستیم. همین باعث میشود عدهای تحت تأثیر شبکههای اجتماعی قرار بگیرند.
وی افزود: وقتی میخواهیم از جنگ صحبت کنیم با دو نوع مخاطب مواجهیم. کسی که جنگ را درک کرده، واقعیتها را میپذیرد و از جنگ تصویر سیاه و سفید در ذهن دارد اما نسل دوم جنگ، جنگ را از طریق پیامدهای آشکار آن درک میکند و تصویرش از جنگ یک تصویر خاکستری است. نوع بیان، توصیف، تحلیلی و تشریحی بودن آن مهم است. ما میبایست از طریق بازنمایی، مفهوم جنگ را معنا کنیم.
بختیاری با اشاره به سوالات نسل دوم جنگ گفت: جنگ برای نسل دوم چالشبرانگیزتر و سؤالبرانگیزتر از نسل اول است. برای پاسخ گرفتن سؤالاتش میبایست گفت و شنود داشته باشیم. در ارائه مستندات جنگ ارجاع به روزنگاشت فرماندهان در عملیاتها بسیار مهم است.
میثم رشیدی مهرآبادی نیز در این نشست با اشاره به حواشی اخیر توسط رسانههای اجتماعی و فضای مجازی گفت: خبرنگاران میبایست در زمینه عملیات کربلای 4 و 5 جلسات کارشناسی برگزار کنند و نباید در زمینی که سایرین برای این موضوع درست میکنند، بازی کنند. متأسفانه کسانی که ادعای پژوهشگری در حوزه دفاع مقدس دارند، میخواهند با اهداف مختلف خود را در مقابل ارزشهای دفاع مقدس قرار دهند.
وی افزود: ضمناً برخی از کسانی که به دنبال ثبت خاطرات شفاهی جنگ هستند، آنقدر درگیر ثبت این وقایع شدهاند که زمان را گم میکنند. برخی محققان دفاع مقدس تنها قائل به سخنان چند راوی شدند و این باعث شده ثبت خاطرات راویان بسیاری را از دست بدهند.
انتهای پیام/