۲۰۱۸؛ سال غافلگیری‌های عربستان و امارات در یمن
در سال ۲۰۱۸ میلادی گرچه ابعاد فاجعه انسانی در یمن در نتیجه جنایات ائتلاف سعودی اماراتی افزایش پیدا کرد، اما متجاوزان در عرصه نظامی با غافلگیری‌های عمده‌ای مواجه شدند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم به نقل از پایگاه خبری العهد، با پایان سال 2018 و آمادگی برای ورود به سال جدید میلادی در یمن رویا پردازی های متجاوزان و مزدوران آنها در نزدیک شدن به پایتخت این کشور از بین رفته و توهمات آنها برای کنترل شهر الحدیده و بندرگاه‌های اصلی این شهر نیز با وجود تمام آمادگی‌ها و تجهیزاتی که متجاوزان به منطقه اعزام کردند، از بین رفت. این در حالی بود که ائتلاف متجاوز با حمایت گسترده بین‌المللی و عاملان اجرایی منطقه‌ای، تسلیحات و نیروی انسانی گسترده‌ای را برای یکسره کردن این جنگ به کار گرفته بودند و تلاش داشت در نقشه نفوذ ژئوپلتیک منطقه به نفع پروژه‌های آمریکایی تغییر ایجاد کند.
شکست در ساحل غربی و یأس در سایر جبهه‌ها
بعد از شکست محاسبات اشغالگران برای سقوط صنعا پایتخت یمن و کشته شدن عبدالله صالح رهبر شورشیان و رئیس‌جمهور اسبق این کشور در پایان سال 2017 میلادی، امارات تلاش کرد به سرعت اوضاع خود را در این کشور ساماندهی کرده و اردوگاه‌های عدن را برای استقبال و آموزش مزدوران جدید به فرماندهی طارق صالح بسیج کند تا عملیات نظامی خود را به سمت شهر الحدیده با مشارکت تمام تشکیلات مسلح تحت نظر خود آغاز کند.
به استثنای برخی نفوذهایی که در طول ساحل غربی صورت گرفت، تمام حملات نظامی ضد الحدیده با شکست روبرو شد. علاوه بر اینکه متجاوزان و مزدوران آنها در تلاش خود برای ورود به این شهر با تلفات بی‌سابقه‌ای روبرو شدند. ارزیابی‌ها نشان می‌دهد که صدها دستگاه از خودروهای زرهی و سایر خودروهای متجاوزان در این عملیات‌ها منهدم شد و هزاران نفر از متجاوزان نیز کشته و زخمی شده‌اند.
با وجود تلاش‌هایی که متجاوزان برای تحقق دستاوردهای میدانی در محور ساحلی داشتند، اما نتایج این تلاش‌ها کاملا معکوس بود. همین موضوع واشنگتن را بر آن داشت که پرونده سیاسی خروج عربستان از باتلاق یمن را به بهانه افزایش فاجعه انسانی در یمن در دستور کار خود قرار دهند تا به این ترتیب بتوانند بر ناتوانی عربستان در تحقق پیروزی‌های نظامی سرپوش بگذارد.
در جبهه‌های دیگر نیز شرایط به نفع متجاوزان عربستان این بود. در مرزهای این کشور که هزاران نفر از مزدوران و نظامیان سودانی مستقر شده‌اند، خسارت‌های زیادی به آنها وارد شد. ارتش و کمیته‌های مردمی یمن همچنین با تلاش خود موفق شدند بخش‌های گسترده‌ای از مناطق استراتژیک را در صرواح، مأرب، الجوف، النهم، تعز و لحج آزاد سازی کنند و کنترل تقریباً کامل خود را با وجود حملات نظامی گسترده متجاوزان بر منطقه البیضاء حفظ کنند.
2018؛ سال موشک‌های بالستیک یمنی
در روزهای اولیه سال 2018 حجم سرخوردگی گسترده در اردوگاه متجاوزان به یمن با ارتکاب جنایات جنگی و کشتار جمعی در استان‌های مختلف این کشور خود را نشان داد. با این وجود آنها با غافلگیری‌هایی روبرو شدند که در میان ائتلاف متجاوز به ذهن هیچ کس خطور نمی‌کرد.
با پرده‌برداری مدافعان یمنی از سامانه موشک های بالستیک جدید این کشور که ساخت داخل هم بود، بانک اهداف این موشک‌ها در عمق عربستان گسترش قابل توجهی پیدا کرد. در ادامه این جنگ، موشک های بالستیک کوتاه برد از نوع بدر 1 و قاهر ام 2 با افزایش قابل توجهی روبرو شد و موشک‌های دیگری نیز جنوب عربستان سعودی را در مناطق اقتصادی و نظامی نظیر پالایشگاه‌های نفت و فرودگاه‌ها و پایگاه‌های نظامی هدف قرار داد.
کار به جایی رسید که شهید صالح الصماد اعلام کرد که سال چهارم تجاوز به یمن سال موشک‌های بالستیک خواهد بود.
تحول تاکتیکی در پرتاب موشک‌های بالستیک
با افزایش قابل توجه توانمندی‌های موشکی نیروهای مقاومت یمنی و تمرکز بیشتر موشک‌ها و کشف سکوهای پرتاب موشک زمینی و در اختیار گرفتن موشک‌های هوشمند و رسیدن موشک های یمنی به ریاض پایتخت عربستان که با هدف قرار گرفتن فرودگاه ملک خالد در ماه فوریه آغاز شد، معادلات جنگی وارد عرصه تازه‌ای شد.
نیروهای موشکی یمن تحول تاکتیکی قابل توجهی را در عملیات پرتاب موشک‌های خود آغاز کردند و مرحله‌ای را تاسیس کردند که حملات گسترده‌ای از موشک‌های بالستیک را روانه وزارت دفاع عربستان و اهداف اقتصادی دیگر کرد. این حملات با موشک‌های برکان انجام شد.
این حملات تاثیرگذاری و پیامدهای قابل توجهی در مناطق مرزی داشت و شهرهایی نظیر ریاض و جده و ینبع و نجران و عسیر و جیزان و پایگاه های نظامی آنها و زیرساختهای حیاتی آنها را تحت تاثیر خود قرار داد.
بخش صنایع نظامی وزارت دفاع یمن با به چالش کشیدن محاصره متجاوزان سعودی و اماراتی که برای شکستن اراده یمنی‌ها و مجبور کردن آنها به تسلیم صورت گرفته بود، موفق شد خودکفایی را در زمینه تامین توانمندی‌های نظامی به دست آورده و نیازهای جبهه های خود را به مقدار کافی از مهمات و گلوله‌های توپ فراهم آورد.
صنایع نظامی یمن همچنین موفق شد خمپاره‌هایی در انواع مختلف تهیه کند که از جمله آنها خمپاره کالیبر 120 با نام رجوم و گلوله‌های توپ و خمپاره‌های دیگر است که چند روز پیش از شهادت صالح الصماد توسط وی رونمایی شد.
این موضوع منطبق با اظهارات سید عبدالمالک بدرالدین الحوثی بود که در سخنرانی خود تاکید کرد که یمن در چهارمین سال تجاوز می‌تواند معادلات استراتژیک جنگ را برای خود ترسیم کند و صنایع نظامی خود را با تجربه‌های کاملاً بومی دنبال کند.
تأثیرگذاری فعال نیروی هوایی و سامانه‌های دفاع هوایی
در سال 2018 نیروی هوایی و یگان دفاع ضد هوایی یمن سامانه های موشکی زمین به هوای پیشرفته بومی خود را وارد عرصه کرد. این سامانه موفق شده یک هواپیمای تورنیدو را در صعده ساقط کند و یک هواپیمای اف 15 را در صنعا هدف قرار دهد. این سامانه ائتلاف متجاوز به یمن را در تنگنا قرار داد، چرا که باعث شد تعدادی از هواپیماهای جنگی پیشرفته این ائتلاف هدف قرار گیرد. به این ترتیب هواپیماهای اف 16 امارات و عربستان بارها مجبور شدند از حریم هوایی یمن فرار کنند. علاوه بر این که تعداد قابل توجهی از هواپیماهای جاسوسی متجاوزان نیز منهدم و ساقط شد.
هواپیماهای بدون سرنشین یمن در معادله بازدارندگی استراتژیک
به‌موازات موشک‌های بالستیک و دستاوردهایی که در میدان مبارزات برای آزادسازی و استقلال یمن محقق می‌شد، نیروی هوایی یمن موفق شد از طریق تولید هواپیماهای بدون سرنشین در سال 2018 موفقیت قابل توجهی را در هدف قرار گرفتن اهداف و زیرساخت های حیاتی در داخل و خارج از یمن به دست آورد. توسعه صنایع نظامی یمن سبب تقویت عوامل قدرت یمنی‌ها شد، به ویژه که این تولیدات در دوران محاصره ظالمانه زمینی و هوایی و دریایی یمن توسط متجاوزان به دست آمده بود.
در سال گذشته چندین عملیات بی سابقه توسط هواپیماهای بدون سرنشین در جبهه‌های داخلی و عمق عربستان سعودی انجام شد. هواپیماهایی مانند هواپیمای هجومی قاصف 1 با بردی بالغ بر 150 کیلومتر در نیمه اول سال 2018 به پرواز در آمدند. این هواپیما، سامانه دفاع موشکی پاتریوت باک 3 امارات را در ساحل المخا و مرکز فرماندهی و کنترل مبارزان در مأرب را در ماه فوریه هدف حملات خود قرار دادند. بعدها چندین عملیات متعدد صورت گرفت که فرودگاه‌ها و زیرساختهای عربستان در شهرهای جیزان و عسیر یا اردوگاه‌های نظامی متجاوزان در ساحل غربی یا سایر جبهه‌های داخل یمن را هدف قرار داد.
هواپیمای صماد3 موازنه‌های قدرت را به هم ریخت
هواپیمای بدون سرنشینی که با نام شهید الصماد به پرواز در آمد، مدتی بعد از شهادت وی در نسل‌های دو و سه تولید شد و در روز 18 جولای با برد و تاثیرگذاری بیشتر وارد معادلات میدان شد. این هواپیما بالغ بر 1000 کیلومتر برد دارد و می‌تواند از سیستم‌های رصد و رادار آمریکایی عبور کند. هواپیمای بدون سرنشین صماد 2 پالایشگاه شرکت آرامکو در شهر ریاض را هدف قرار داد.
در آگوست گذشته هواپیماهای بدون سرنشین یمنی مسیر خود را به سمت امارات تغییر دادند و اولین ماموریت خود را در هدف قرار دادن فرودگاه ابوظبی انجام دادند. این عملیات توسط یک هواپیمای بدون سرنشین از نوع صماد 3 انجام شد. این موضوع تنش قابل توجهی برای اماراتی‌ها به شمار می‌رفت و یک حادثه استراتژیک بود که تاثیرات گسترده‌ای بر امنیت اقتصادی مقامات ابوظبی داشت.
در ادامه هواپیماهای بدون سرنشین یمنی حضور خود را در معادله بازدارندگی استراتژیک در جنگ یمن تقویت کردند. این هواپیماها فرودگاه دبی به عنوان یکی از بزرگترین فرودگاه های دنیا را در اواخر آگوست گذشته موشک‌باران کردند تا حاکمیت امارات مجبور شود انجام این حمله را انکار کند.
در شرایطی که ولیعهد ابوظبی به دنبال دستیابی به ابزارهای دفاعی جدید برای جلوگیری از این حملات و پیامدهای بسیار منفی آن بود، هواپیماهای بدون سرنشین یمنی ضربه دیگری را به وی وارد کردند و بار دیگر فرودگاه دبی را در اواخر ماه سپتامبر هدف قرار دادند. به این ترتیب هواپیماهای بدون سرنشین تمام پایگاه‌ها و زیرساختهای حیاتی امارات و عربستان سعودی را در درون برد خود قرار دادند. این در حالی بود که تمام این مناطق پیش از این توسط موشک‌های بالستیک یمن تهدید می‌شد.
عرض اندام نیروی دریایی یمن
در سال گذشته میلادی برخلاف سال های قبل، تلاش‌های یمنی‌ها برای هماهنگی میان بخش‌های نظامی ارتش و کمیته‌های مردمی در تقویت عوامل قدرت و محدود کردن گزینه های دشمن نتیجه داده و سبب شد دست برتر نیروهای مدافع در عرصه هوایی و دریایی شد. نیروی دریایی و دفاع ساحلی یمن نقش محوری در از بین بردن حملات نظامی سعودی‌ها و اماراتی‌ها و تلاش آنها برای پیروز نشان دادن خودشان در سواحل غربی یمن داشتند. آنها حملات بی‌سابقه‌ای را انجام دادند که تحرکات دشمن را فلج می‌کرد و برگه‌های آنها را به هم می‌ریخت و آنها را مجبور می‌کرد طرح‌ها و تاکتیک‌های خود را در بسیاری از مناطق تغییر دهند.
چند روز بعد از اعلام امارات مبنی بر آغاز حمله نظامی مورد حمایت آمریکا و انگلیس برای اشغال شهر الحدیده که با مشارکت فرانسوی‌ها صورت گرفت نیروی دریایی یمن تلاش‌های صورت گرفته برای تکمیل کردن سلطه اماراتی‌ها بر بندرگاه ها و سواحل یمن را با شکست روبرو کردند و یک کشتی جنگی اماراتی را با دو موشک زمین به دریا هدف قرار دادند. این اتفاق در روز سوم ژوئن افتاد. چند روز بعد نیز عملیات دیگر امارات که با کشتی‌های پیشرفته جنگی در ساحل غربی صورت گرفته بود، با شکست روبرو شد.
در جولای گذشته عملیات بی‌سابقه هجومی نیروهای دریایی یمن ضد نقاط محل تجمع اشغالگران در بندر المخا انجام شد و تجهیزات سعودی‌ها در سکوی این بندر منفجر شد. مدتی بعد کشتی جنگی الدمام عربستان در مقابل سواحل غربی یمن با موشک های مناسب هدف قرار گرفت. این عملیات باعث غافلگیری دشمن شده و تلفات و خسارات زیادی را در میان نظامیان سعودی ایجاد کرد. مدتی بعد نیز یک کشتی جنگی سعودی در مقابل سواحل جیزان هدف حملات موشکی نیروهای مقاومت یمن قرار گرفت.
در پی این شکست‌ها بود که نیروهای سعودی سعی کردند قدرت‌های بین‌المللی را در جنگ ساحلی وارد عرصه عمل کنند. سعودی‌ها در همین راستا اعلام کردند که صادرات نفت عربستان از طریق تنگه باب‌المندب را متوقف می‌کنند. آنها به بهانه حمایت از دریانوردی در این تنگه می‌خواستند حمایت‌های بین‌المللی را برای خود فراهم کنند، اما این موضوع نشان دهنده حجم شکست‌ها و ناکامی دشمن متجاوز در جنگی بود که طی چهار سال ادامه پیدا کرد.
پایان سال غافلگیری‌ها با مذاکرات سوئد
سال 2018 بر اساس محاسبات و برنامه‌ریزی های متجاوزان سعودی و اماراتی به یمن به پایان نرسید. ائتلاف جنگی ضد یمن در مدیریت جنوب یمن و اشغال شمال این کشور با مشکلات متعددی روبرو شد و به این ترتیب بود که جریان‌های بین‌المللی حامی آن به دنبال راهکارهای عملیاتی برای بیرون کشیدن متحدانش از باتلاق یمن برآمدند. این در حالی بود که در نتیجه اقدامات تجاوز طلبانه متجاوزان، یمن در آستانه گرسنگی و قحطی قرار گرفته و شاهد بزرگترین بحران انسانی جهان بود.
در نتیجه این اتفاقات مذاکرات سوئد تحت نظارت سازمان ملل متحد آغاز شد. هیئت ملی یمن در مذاکرات غیر مستقیم با هیئت ریاض به توافقی دارای ابعاد انسانی دست پیدا کرد که مبتنی بر آتش‌بس فوری در منطقه الحدیده و بنادر آن بود. قرار بود در پی این آتش‌بس مبارزان و مزدوران عربستان از جنوب این شهر خارج شوند و در مقابل، تحرکات نظامی ارتش و کمیته‌های مردمی در داخل شهر نیز متوقف شود.
در این سناریو قرار بود مقامات محلی مدیریت بخش‌های اداری و امنیتی را تحت نظارت سازمان ملل متحد بر عهده بگیرند تا درآمدهای این بندر نیز باعث کاهش مصیبت‌های انسانی شود.
با وجود اینکه قطعنامه 2216 سازمان ملل متحد پوشش سیاسی برای تجاوز سعودی‌ها و اماراتی‌ها به یمن را مهیا می‌کرد، اما شورای امنیت سازمان قطعنامه جدیدی را صادر کرد که از مذاکرات سوئد حمایت می‌کرد و زمینه ساز راه‌حل سیاسی فراگیر در صورت بروز حسن نیت طرفین در تحولات آینده بود. این بار تیم نظارت سازمان ملل متحد نیز بی طرفی خود را در جریان نظارت بر این توافق به اثبات رساند و مشخص شد که آنها بدون توجه به فشارها و دیکته‌های عربستان و امارات و مداخله‌های انگلیس و آمریکا به دنبال انجام ماموریت خود هستند.
محمد عبدالسلام سخنگوی جریان انصارالله و رئیس هیئت ملی مذاکرات قطعنامه 2451 را اقدامی مثبت و مهم برای توقف تجاوز و رفع محاصره یمن و مقدمه سازی برای رسیدن به راه‌حل سیاسی فراگیر در این کشور ارزیابی کرد.
انتهای پیام/