گفتگو| میرلوحی: روحانی میخواهد "زیگزاگی" عمل کند/ لاریجانی با اصلاح‌طلبان همکاری می‌کند
عضو شورای عالی اصلاح‌طلبان و عضو شورای شهر تهران در گفتگو با تسنیم درباره پشت‌پرده انتخاب حناچی به‌عنوان شهردار تهران و صحبت‌های اخیر رئیس‌دفتر رئیس‌جمهور توضیح داد.
گروه سیاسی خبرگزاری تسنیم- محمدعلی سافلی، محمدعرفان همتی آذر: «محمود میرلوحی» که این روزها در خیابان بهشت رفت و آمد دارد و منتخب مردم تهران در شورای شهر است، از اصلاح‌طلبان باسابقه و عضو شورای عالی سیاستگذاری اصلاح طلبان است.
وی در دولت اصلاحات معاون پارلمانی وزارت کشور، استاندار آذربایجان غربی و استاندار سمنان بود و در انتخابات سال 96 نیز معاون حقوقی ستاد انتخاباتی حسن روحانی بود.
- خلاصه این خبر:
*محمود میرلوحی در ابتدای این گفت‌وگو به تشریح علل اختلاف نظر در فراکسیون اتحاد ملت شورای شهر تهران در ماجرای انتخاب پیروز حناچی پرداخته است. به گفته این فعال اصلاح طلب یکی از دلایل حمایت فراکسیون متبوعش از شهرداری آخوندی، اعلام حمایت از وی در برابر موج تخریب‌ها رسانه‌ای بوده است.
*عضو شورای سیاستگذاری اصلاح طلبان درباره انتقاداتی که به نحوه بستن لیست امید مجلس در سال 94 از سوی اصلاح طلبان به شورای سیاستگذاری می‌شد، اذعان می‌کند که اصلاح طلبان در آن برهه زمانی به جز بستن لیست ائتلافی امکان اقدام دیگری را نداشت. وی در عین حال معتقد است که جریان اصلاحات در سال 94 عاقلانه عمل کرده است.
*وی با رد گمانه‌زنی‌هایی که درباره پارلمان اصلاحات و احتمال نقش‌آفرینی این نهاد در انتخابات سال آینده مجلس مطرح می‌شود، شورای سیاستگذاری اصلاح‌طلب را به عنوان نهاد بالادستی اصلاح‌طلبان برای انتخابات مجلس معرفی کرد.
*میرلوحی با انتقاد از عدم توجه به بحث تحزب در کشور بویژه در موضوع انتخابات معتقد است: متاسفانه شاهد هستیم که آقای رئیس‌جمهور وقتی انتخاب می‌شود می‌گوید من وامدار هیچ حزبی نیستم. در حالی که در کشورهای دیگر اشخاص افتخار می‌کنند که عضو یک حزب هستند و زیر نظر آن حزب پیروز انتخابات شده‌اند. اینکه گفته شود وامدار حزب نیستم یعنی می‌خواهیم زیگزاگ برویم.
*این فعال اصلاح طلب در پاسخ به این سوال که با توجه به تجربه حمایت از روحانی که چهرهای اصطلاحا اعتدالی به حساب می‌آید، آیا ممکن است که اصلاح‌طلبان در سال 1400 باز هم از چهرهای اعتدالی حمایت کنند؟ گفت: اولویت اصلاح‌طلبان این است که کاندیدای اختصاصی خود را داشته باشند.
*میرلوحی در بخش دیگری از این گفت‌وگو در واکنش به اظهارات اخیر محمود واعظی که از عدم ائتلاف با اصلاح‌طلب در انتخابات ریاست‌جمهوری 92 و 96 سخن گفته، تاکید می‌کند: آقای واعظی رابطه پیروزی آقای روحانی و کلمه "تکرار" را خوبی به می‌داند.
متن زیر مشروح گفتگوی تسنیم با سید محمود میرلوحی است که از منظرتان می‌گذرد:
تسنیم: در انتخابات اخیر شهرداری تهران، با وجود اینکه رای اکثریت اعضای فراکسیون اتحاد ملت آقای آخوندی بود، اما آقای شکوری راد (دبیرکل حزب اتحاد ملت) پس از انتخاب آقای حناچی به عنوان شهردار تهران، وی را گزینه مناسب‌تری برای این سِمت برشمرد. با توجه به اینکه شما ریاست فراکسیون اتحاد ملت شورای شهر را برعهده دارد، توضیح دهید که علت این اختلاف نظر در حزب اتحاد ملت چه بود؟
میرلوحی: آقای حناچی همیشه جزو انتخاب‌های اول فراکسیون اتحاد ملت بوده است. حتی در انتخابات اردیبهشت ماه نیز نظر ما بر روی آقای حناچی بود چراکه ایشان را چهرهای علمی می‌دانیم که با فضای مدیریت شهری آشنایی خوبی دارد.
اما علت حمایت فراکسیون اتحاد ملت از آقای آخوندی کم اثر کردن حجم تخریب‌هایی بود که در روزهای منتهی به انتخابات شهرداری تهران از سوی برخی رسانه‌ها به ایشان وارد می‌شد. از سوی دیگر این احتمال را نیز در نظر گرفته بودیم که شاید صلاحیت آقای حناچی از سوی نهادهای حکومتی مورد تایید قرار نگیرد. بنابراین برای جلوگیری از گره خوردن موضوع انتخاب شهردار جدید، تصمیم گرفتیم که آقای آخوندی را به عنوان کاندیداری شهرداری مورد حمایت قرار دهیم.
البته برخی از دوستان اذعان داشتند این اقدام فراکسیون اتحاد ملت ریسک زیادی دارد و اگر یک رای کم و زیاد می‌شد، اتفاقات دیگری می‌افتد ولی من این پیشنهاد را در جلسه‌ای مشترک با دوستان مطرح کردم و با توجه به تجربه‌ای که در دو انتخابات قبلی داشتیم، معمولا پیش از شروع رسمی انتخابات، آرای اعضا در جلسه‌ای مشترک مشخص می‌شد.
به طور مثال در زمان انتخاب آقای افشانی، آقای الویری که نظرش بر روی آقای مکارم بود، به ایشان گفت که با توجه به اینکه تقریبا اکثریت اعضا به آقای افشانی رای خواهند داد، بهتر است که شما از انتخابات انصراف دهید تا دو دستگی در آرا پیش نیاید. اما آقای مکارم به هر دلیلی کناره‌گیری نکرد و ملاحظه کردید که در روز انتخاب آقای افشانی تنها آقای الویری بود که به آقای مکارم رای داد.
بنابراین این شیوه را ما در قبل داشتیم که هماهنگ می‌کردیم. اما در انتخابات اخیر نظر بنده این بود که مانند دو انتخابات قبل آرای اعضا به شکل یکپارچه نباشد و پیشنهاد دادم که رای را تقسیم کنیم که هم شخص مورد نظرمان را انتخاب کنیم و هم در برابر موج تخریب‌ها علیه آقای آخوندی از ایشان اعلام حمایت کنیم.
** در انتخاب عباس آخوندی برای شهرداری تهران ریسک کردیم
تسنیم: به هر حال امکان داشت که این اقدام ریسکی علی‌رغم میل باطنی شما موجب انتخاب آقای آخوندی شود.
میرلوحی: بله درست است.کار ریسکی بود. البته پیش از انتخاب آقای حناچی تصور ما این بود که اختلاف آرا نهایتا به 3 رای برسد و فکر نمی‌کردیم که آقای حناچی تنها با اختلاف یک رای پیروز شود.
** ماجرای حمایت ناطق از آخوندی برای شهرداری تهران
تسنیم: قبل از انتخابات گفته می‌شد که اعضای شورای شهر تحت فشار توصیه‌های از بیرون شورا قرار گرفته‌اند. به طور مثال گفته می‌شد که آقای ناطق نوری توصیه‌هایی در حمایت از آقای آخوندی کرده بود. شما این موضوع را تایید می‌کنید؟
میرلوحی: من به شخصه از آقای ناطق نشنیدم ولی یکی از دوستان این موضوع را مطرح کرده بود. به هر حال در فضای انتخابات شهرداری توصیه‌ها و پیشنهادات زیادی به اعضای شورا داده می‌شد و سیاست ما نیز این بود که تمامی این پیشنهادات را مورد بررسی قرار دهیم و از این جهت خوشحالیم که مطبوعات و رسانه‌ها در حدود یک ماهی که شورای شهر درگیر انتخاب شهردار جدید بودیم، فعالانه حضور داشتند و می‌توان گفت همه جریانهای سیاسی، همه مخالفین و موافقین در صحنه حاضر بودند.
تسنیم: اصلاح طلبان برای حضور در انتخابات سال 94 سازوکار شورای سیاستگذاری را ایجاد کردند و این شورا تشخیص داد در ائتلافی با چهره‌های اصطلاحا اعتدالی لیستی برای انتخابات مجلس ببندد که در همان سال 94 انتقاداتی نسبت به لیست امید مجلس از سوی اصلاح طلبان مطرح شد. به طور مثال آقای کواکبیان در گفت‌وگو خود با تسنیم معتقد بود که عده‌ای از اعضای لیست امید با ما عکس یادگاری گرفتند ولی زنبیل خود را جای دیگری گذاشتند.
میرلوحی: در سال 94 غیر از بستن لیستی ائتلافی راه دیگری وجود نداشت.
** حضور آیت‌الله موحدی در لیست امید تهران برای خبرگان پیام داشت
تسنیم: بهرحال برخی چهره‌های اصلاح طلب معتقد بودند که چهره‌های ناشناس زیادی در لیست گنجانده شد.
میرلوحی: غیر از این راه چاره‌ای نبود. ما دو راه داشتیم. یک راه این بود که به دلیل رد صلاحیت اکثر چهره‌های شاخص که بوی اصلاحات می‌دادند از سوی شورای نگهبان، قهر کنیم و از صندوق‌ها کنار برویم که این کار درست نبود. راه دیگر نیز این بود که با کنار آمدن با شرایط در انتخابات شرکت کنیم. تصمیم بر این شد که مهندسی انجام شده برای حذف اصلاح طلبان را با اتخاذ تدابیری به هم بزنیم.
البته همه هدف ما برای حضور در انتخابات اثباتی نبود و بخشی از آن سلبی بود. به طور مثال آقای موحد کرمانی که رئیس جامعه روحانیت و رقیب اصلاحات محسوب می‌شد را در لیست امید قرار دادیم تا پیام خود را به جریان رقیب برسانیم.
به نظر من شورای سیاستگذاری مهارت بالایی داشت که توانست در سال 94 عملکرد موفقی از خود به جای بگذارد. در انتخابات اخیر هیئت رئیسه مجلس نیز شاهد بودید که فراکسیون امید توانست قدرت خود در مجلس را به خوبی نشان دهد. به هر حال اگر برگردیم و آن فضا را بازسازی و مرور کنیم، در می‌یابیم کاری که جریان اصلاحات و شورای عالی انجام داد، عاقلانه و مثبت بود.
تسنیم: در مورد انتخابات شورای شهر در سال 96 چه طور؟ چرا برخی دبیران کل احزاب اصلاح طلب به لیست نهایی شورای سیاستگذاری برای شورای شهر تهران انتقاد داشتند؟
میرلوحی: شورای سیاست گذاری اصلاح طلبان حدود 40 عضو دارد. حالا اگر 5 نفر هم با لیست نهایی شورا مخالف باشند مشکلی پیش می‌آید؟ ما برای بستن لیست شوراها فراخوانی دادیم که حدود 350 نفر آمدند و درخواست حضور در لیست را دادند. کارگروه تخصصی صلاحیت این افراد را مورد ارزیابی قرار داد و درنهایت 120 نفر از آنها حائز شرایط اولیه حضور در لیست شدند. قرار شد که چهره‌های حزبی در قالب کارگروه‌هایی به ارزیابی و گزینش این افراد بپردازند. این سازوکار بنا به دلایلی از جمله رودربایستی چهره‌ها به سرانجام نرسید و همه چهره‌های حزبی به این نتیجه رسیدند که شورای سیاستگذاری با معیارهای موجود گزینش نهایی کاندیداها را انجام دهد.
تسنیم: با این اوصاف شما سازوکار شورای سیاستگذاری را مدل موفقی می‌دانید؟
میرلوحی: بله، چون کاندیداها به شکل تخصصی گزینش شدند. یعنی قبل از این که شورا تشکیل شود، جانمایی اعضا برای عضویت در کمیسیون‌ها تخصصی مشخص شده بود.
تسنیم: حدود 100 نفر از فعالان اصلاح طلبان در ماه‌های اخیر نامه‌ای به رئیس دولت اصلاحات نوشتند و در آن نامه انتقاداتی را به رویه حاکم بر شورای سیاستگذاری به ویژه در بحث انتخاب اعضای حقیقی جدید این شورا مطرح کرده‌اند. فعالان اصلاح‌طلب معتقدند که سهم حزب اتحاد ملت در لیست امید شورای شهر و همچنین در میان اعضای جدید شورای سیاستگذاری از دیگر احزاب بیشتر بوده است.
میرلوحی: من به عنوان یکی از اشخاص حقیقی شورای سیاست گذاری، از موسسین حزب همبستگی و پایه گذار‌ان تاسیس حزب دانش‌آموختگان هستم که هر دو این احزاب جزو اعضای شورای هماهنگی جبهه اصلاحات به حساب می‌آید. پیش از تدوین قانون جدید احزاب که افراد را ملزم به فعالیت متمرکز در یک حزب می‌کرد، بسیاری از فعالان اصلاح طلب از جمله بنده فعالیت گسترده‌ای در احزاب مختلف داشتیم.
بنابراین اعتقاد ما این است که اعضای کنونی شورای شهر پایبند به اصول اصلاح طلبی هستند و عضویت آنها در احزاب مختلف جریان اصلاحات نمی‌تواند موجب بروز اختلاف میان اعضا شود. همه اعضای شورا خود را مدیون اعتماد مردم می‌دانند و در خدمت به مردم تهران اتحاد دارند.
تسنیم: در ارتباط با میثاق نامه‌ای که اعضای حاضر در لیست نهایی شورای شهر امضا کرده بودند، حرف و حدیث‌های زیادی مطرح می‌شود. به طور مثال آقای محسن هاشمی می‌گوید هیچگاه این میثاق نامه را امضا نکرده است. آیا شما اعضا را ملزم به امضای میثاق نامه کرده بودید؟
میرلوحی: یکی از کسانی که به نگارش میثاق نامه تاکید داشت، بنده بودم. متاسفانه عدم نگارش میثاق نامه در دوره قبلی شورای شهر موجب شد تا یکی از اعضای لیست اصلاح‌طلبان شورا با رای خود به آقای قالیباف، سرنوشت شهرداری تهران را به گونه‌ای دیگر رقم بزند. به همین دلیل بود که در سال 96 تصمیم بر این شد که با نگارش میثاق نامه، اعضای حاضر در لیست امید به پیاده سازی اهداف جریان اصلاحات ملزم کنیم. البته در انتخابات مجلس نیز میثاق نامه‌ای از سوی شورای سیاستگذاری تدوین شد ولی افراد حاضر در لیست نهایی گفتند که در صورت ورود به مجلس تنها به 3-4 بند آن پایبند خواهند بود. تجربه انتخابات مجلس ما را بر آن داشت تا اعضای حاضر در لیست نهایی شورای سیاستگذاری را با جدیت بیشتر ملزم به اجرای بندهای میثاق نامه کنیم.
تسنیم: یعنی شما به این جمع بندی رسیده بودید که آقای هاشمی به عنوان کاندیدای شهرداری مطرح نشود؟
میرلوحی: بله. اصلا قرار ما این بود که به رای مردم تهران که ما را به گونه‌ای شرمنده اعتماد خود کردند که نفر بیست و دوم انتخابات شوراها در تهران که آقای چمران بود حدود 400 هزار نفر با نفر بیست و یکم اختلاف رای داشت، احترام قائل شویم.
تسنیم: با توجه به اینکه سازوکار شورای سیاستگذاری را موفق می‌دانید، علی‌رغم انتقاداتی که به عملکرد این شورا وارد می‌شود، آیا برای انتخابات سال آینده مجلس نیز با سازوکار شورای عالی وارد عرصه رقابت‌ها می‌شوید؟
میرلوحی: شورای سیاست گذاری در دو انتخابات 94 و 96 مدبرانه، مسئولانه و دلسوزانه عمل کرد و با توجه به شرایط خاصی که در فضای کشور حاکم بود، بهترین تصمیم را گرفت. به همین منوال برای انتخابات سال آینده مجلس نیز بر مبنای شرایط روز کشور که اتفاقا شرایط سخت و پیچیده‌ای هم هست، سعی می‌کنیم که بهترین تصمیم را اتخاذ کنیم.
شرایط امروز کشور به گونه‌ای است که جریانهای سیاسی اصیل کشور از سوی دو جریان داخلی و خارجی به شدت مورد هجمه قرار گرفته‌اند. یک جریان تندروهای داخلی هستند که نه اصولگرایی و نه اصلاح‌طلبی را قبول دارند و جریان دیگر نیز براندازان خارجی که شامل سلطنت‌طلبان و منافقین می‌شوند. جریان اصولگرا و اصلاح‌طلب دو جریانی در کشور هستند که سالها کار کردند و نواقص و عیب‌ها و کاستی‌هایی دارند ولی در بزنگاه‌ها همانند جنگ و قبل از انقلاب در زندان و در سازندگی کشور حضور داشتند. بنابراین لازم است که مراقب شرایط پیش روی کشور در انتخابات 98 که به نظر می‌رسد انتخابات پرچالش از آب درآید باشیم.
تسنیم: البته درصد مشارکت مردم در انتخابات رابطه مستقیمی با عملکرد دستگاه‌های اجرایی دارد. به نظر شما دولت آقای روحانی که مورد حمایت اصلاح‌طلبان بوده و یا مجلس و شوراهای شهر و روستا که به گفته شما اکثرا در اختیار اصلاح طلبان است، عملکرد خوبی داشته‌اند که انتظار داشته باشیم مردم به حضور در انتخابات اقبال نشان دهند؟
میرلوحی: نمی‌توانم بگویم خوب بوده ولی تلاش می‌شود. شهرداری تهران را مقایسه کنیم. 16 ماه از زمان آغاز به کار شورای شهر تهران می‌گذرد. آقای نجفی که به دلایلی نتوانست ادامه کار دهد. آقای افشانی نیز کار خود را تازه آغاز کرده بود که مشمول قانون منع بکارگیری بازنشستگان شد و بالاجبار استعفا داد. ولی به هر حال توانستیم در این چند ماه، مسیر و ریل غلطی که در دوره گذشته شهرداری بود را تغییر دهیم.
تسنیم: برسیم به بحث پارلمان اصلاحات؛ برخی از دبیران کل احزاب اصلاح‌طلب همانند آقای کمالی و آقای کواکبیان در ماه‌های اخیر در تلاش‌اند تا پارلمان اصلاحات به عنوان نهادی بالادستی هر چه زودتر به تصویب شورای هماهنگی جبهه اصلاحات رسیده و سیاست‌های کلی جریان اصلاحات در این نهاد تعیین شود. به نظر می‌رسد نوعی موازی کاری بین شورای هماهنگی و شورای سیاستگذاری در جریان است. دو تشکیلات موازی که رئیس دولت اصلاحات از هر دو حمایت می‌کند اما در میان خود اصلاح طلبان موجب بروز اختلاف شده است.
میرلوحی: در ارتباط با اعضای حقیقی شورای سیاستگذاری این نکته را باید عرض کنم که در سال‌های اخیر راهبری در جریان اصلاحات در دستور کار قرار گرفته که در آن بر فراگیری و انسجام جریان تاکید شده است یعنی احساس شد که جریان اصلاحات گسترده‌تر از شورای هماهنگی و احزاب عضو است. همان طور که می‌بینید از آن زمانی که شورای عالی تشکیل شد، تعداد احزاب اصلاح طلب از 19 به 24 افزایش یافته است و احزاب چون حزب اتحاد، مجمع ایثارگران اصلاح‌طلب، حزب ندا تاسیس و شروع به کار کرده‌اند. برای مدیریت این شرایط شورای عالی تصمیم گرفت که یک گام جلوتر برود و اعلام کرد که علاوه بر شورای هماهنگی که شامل احزاب اصلاح طلب می‌شود، ما شخصیت‌های حقیقی که بیرون احزاب هستند ولی نفوذ دارند را بیاوریم. این کار بسیار خوبی بود که اتفاق افتاد.
بخشی از این شخصیت‌های حقیقی در استان‌ها و همین طور در تهران در ذیل احزاب تعریف می‌شوند. با قانون جدید احزاب، اعضای حقیقی شورای سیاستگذاری نیز باید عضو احزاب رسمی کشور باشند. درباره پارلمان اصلاحات سخن این است که هنوز شرایط تشکیل این نهاد فراهم نشده است.اگر یک حزب را نهادی در نظر بگیریم که دارای ساختار قابل ارائه در علم مدیریت باشد، پارلمان اصلاحات یک قدم از تعریف حزب جلوتر است.
در واقع شورای عالی شرایط و ساختار جبهه‌ای دارد. به این معنا که از گرد هم آمدن تعدادی چهره حزبی به عنوان اشخاص حقوقی و تعدادی چهره شناخته شده سیاسی به عنوان اشخاص حقیقی تشکیل شده است. این جبهه باید به سمت تشکیل یک ساختار حزبی برود که امروز با نام پارلمان اصلاحات از آن یاد می‌شود که پارلمان اصلاحات را گامی به سمت تشکیل حزب فراگیر اصلاحات است.
بنده زمانی در یک مقاله نوشتم که کشور نیازمند دو حزب نیرومند است و پیشنهاد دادم که آقای ناطق دبیرکل حزب اصولگرایان و آقای خاتمی نیز دبیرکل حزب اصلاحات شود.
کمیته سیاسی شورای هماهنگی در حال تدوین آیین این نهاد بالادستی است و نام آن نیز ظاهراً مجمع اصلاح طلبان گذاشته شده است. به هر حال مهم این است که چطور از سازوکار موجود در جبهه اصلاحات که در شورای عالی تجلی پیدا کرده به جایی برسیم ساختار حزبی تصمیم گیرنده باشد و مجبور نباشیم که از عباراتی چون دوره اول یا دوره سوم شورا استفاده کنیم.
** منظور روحانی از اینکه وامدار حزبی نیستم یعنی می‌خواهم زیگزاگی حرکت کنم
توصیه من به دوستان اصولگرا نیز همین است. اصولگرایان در جمنا موفق نبودند و لازم است که سازوکاری منظم را شکل بدهند. متاسفانه ما از حاکم نبودن حزب در تصمیم‌گیری‌ها آسیب زیادی خورده‌ایم. به طور مثال آمدن آقای احمدی نژاد و هزینه‌های او را باید به حساب عدم توجه به جایگاه احزاب بگذاریم. از سوی دیگر متاسفانه شاهد هستیم که آقای رئیس‌جمهور وقتی انتخاب می‌شود می‌گوید من وامدار هیچ حزبی نیستم. در حالی که در کشورهای دیگر اشخاص افتخار می‌کنند که عضو یک حزب هستند و زیر نظر آن حزب پیروز انتخابات شده‌اند. اینکه گفته شود وامدار حزب نیستم یعنی می‌خواهیم زیگزاگ برویم. حزب یک ساختار و تشکیلات شناخته شده و سند دار است که از افراد معتبر تشکیل می‌شود و اتخاذ تصمیمات فردی در آن سیستم جایی ندارد و خرد جمعی بر فعالیت آن حاکم است.
تسنیم: فکر می‌کنید همه اصلاح طلبان ذیل چتر پارلمان اصلاحات جمع می‌شوند؟
میرلوحی: تا حالا که بحمدالله خوب پیش رفته است.
تسنیم: در مصاحبه‌ای که اخیرا با آقای محسن هاشمی داشتیم، ایشان در ارتباط با تشکیل پارلمان اصلاحات گفته بود تا زمانی که رهبران جریان اصلاحات اراده‌ای برای تشکیل پارلمان اصلاحات نداشته باشند تشکیل این نهاد حداقل برای ساماندهی انتخابات 98 دور از انتظار است. ایشان ادامه داد تاکنون اراده برای این کار از سوی رهبران جریان اصلاحات مشاهده نکرده است.
میرلوحی: حالا که دوره سوم شورای عالی تشکیل شد مفهوم این است که انتخابات سال آینده توسط شورای سیاستگذاری ساماندهی خواهد شد.
تسنیم: یعنی پارلمان اصلاحات نقش‌آفرینی نمی‌کند؟
میرلوحی: به هر حال شورای سیاستگذاری آغاز به کار کرده و یکی از دستور کارهای اصلی آن ساماندهی امور برای حضور منسجم در انتخابات آتی مجلس است. طرح تشکیل پارلمان اصلاحات به عنوان نهاد بالادستی در دوره دوم فعالیت شورای سیاستگذاری نیز از سوی برخی از چهره‌های اصلاح‌طلب مطرح شده بود حتی آقای معین مسئول تشکیل کارگروهی برای بررسی راهبردهای این نهاد شد ولی در آن برهه بحث‌ها به سمتی رفت که دوستان گفتند هنوز زمان تشکیل نهادی اینچنینی نرسیده است.
تسنیم: آقای کواکبیان اخیرا در گفت‌وگو با تسنیم اعلام کرده است که بهمن ماه موعد آغاز به کار پارلمان اصلاحات خواهد بود. با این اوصاف با توجه به مصوبه شورای سیاستگذاری مبنی بر اینکه با شروع به کار پارلمان اصلاحات ، ماموریت شورای سیاستگذاری به اتمام می‌رسد، تکلیف شورای سیاستگذاری چه می‌شود؟
میرلوحی: چنین چیزی نداریم. مقوله تشکیل پارلمان اصلاحات راهبرد اولیه بوده و همچنان باید به صورت جدی ادامه یابد و ما باید سعی کنیم نیروهای اصلاح طلب استان‌ها را منسجم کنیم، تشکیلات باید شکل بگیرد. دقیقا کاری که شورای سیاستگذاری انجام داد و به همه استان‌ها تنفیذ اختیار کرد. به طور مثال یکی از دلایلی که در استان ارومیه نماینده اصلاح طلبان نتوانست به پیروزی برسد، این بود که اختیار عمل را به فعالان اصلاح طلب بومی استان داده بودیم.
تسنیم: تصمیمات اقتصادی دولت دوازدهم بویژه در ماه‌های پایانی سال 96 منجر به افزایش افسارگسیخته نرخ دلار و متعاقب آن افزایش چند برابری اکثر کالاها در بازار شد. از آن زمان به بعد اصلاح‌طلبان که در انتخابات 96 حامیان اصلی آقای روحانی به حساب می‌آمدند، برای جلوگیری از آسیب رسیدن به وجهه اجتماعی خود، انتقادات تندی را متوجه آقای روحانی و دولتمردانش کردند. با این تفاسیر رویکرد اصلاح طلبان برای حضور در انتخابات 1400 چیست؟ به ویژه اینکه برخی چهره‌های اصلاح طلبان از جمله آقای حجاریان در مصاحبه‌ای گفته است که "پروژه اصلاحات به انتخابات گره نخورده است، زیرا انتخابات به‌معنای کنونی آن، مصداق گدایی قدرت است" و در ادامه گفته که این احتمال وجود دارد که اصلاح طلبان با شرایط کنونی در انتخابات شرکت نکنند.
میرلوحی: قهر اصلاح طلبان با صندوق‌های رای مدت‌ها است که دیگر در برنامه‌های ما جایی ندارد و چند دوره است که به طور کلی بحثی در این رابطه نمی‌شود. بویژه با این شرایط و رایی که وجود دارد، طرح تحریم انتخابات دیگر نمی‌تواند جایگاهی داشته باشد. زمانی بود که رای ما را انکار می‌کردند ولی الان کسی نمی‌تواند رای ما را انکار کند.
گاهی مواقع دوستان اظهار یاس می‌کردند و می‌گفتند که دیگر نمی‌شود در انتخابات شرکت کنیم. بنده می‌گفتم ممکن است با رد صلاحیت نگذارند ما در مجلس و ریاست جمهوری عملاً نیروهای اصلاح طلب حضور داشته باشند ولی ما اقداماتی را انجام می‌دهیم که به هر حال نیروهای خود را به دستگاه‌های تصمیم‌ساز وارد کنیم.
در سال‌های 76، 94، 96 اصلاحات این هنر را داشته مردمی که رغبتی برای حضور در انتخابات ندارند را پای صندوق‌های رای بیاورد. اما من انتخابات سال 98 را انتخاباتی پرچالش می‌بینم. بنابراین جریان اصلاحات باید جدی‌تر وارد صحنه شود و جدی‌تر کار کند و حتما باید در برنامه‌ها تجدیدنظر کند و قدری آن بخشی که اصلاح‌طلبان را پشت خط نگه می‌دارند، باید ملاحظه اصلاحات را کنند.
نارضایتی مردم فقط به عملکرد دولت برنمی‌گردد. آقای روحانی در دوره اول فراتر از انتظار ما ظاهر شد، با این که می‌دانستیم به عنوان اصولگرای معتدل هستند، مواضع خوبی داشتند. در انتخابات 96 نیز شعارهایی داد که بنده که اصلاح طلبی قدیمی هستم تاکنون چنین شعارهایی تندی را به زبان نیاورده‌ام.
بعد از آن یکباره یک تغییر وضعیتی از سوی رئیس جمهور دیده شد. انتظار بود درحوزه زنان و جوانان و اقوام و سیاست داخلی کاری کنند که ما در این راستا چیزی ندیدیم. بخشی از جریان اصولگرا بعد از انتخابات 94 بلافاصله تخریب‌ها علیه دولت را آغاز کرد. به هر حال شرایط ایده‌آلی برای انجام اقدامات سازنده از سوی دولت فراهم نشد. در شرایط امروز کشور لازم است که همه قوا به دولت کمک کنند. شما فکر می‌کنید تنها مقصر وضع کنونی صندوق‌ها و موسسات مالی دولت است؟ پس نظارت قوه قضاییه چه می‌شود؟
در جای خود نقد به آقای روحانی داریم و می‌گوییم قول دادید. در دیداری که با ایشان داشتیم ایشان فرمودند نه تردید و نه ترس از مواضع و قول‌هایی که دادم دارم. تردید هم ندارند چون درست بوده و ترس هم ندارید پس سیاست‌ها را دنبال کنید و به مردم جواب دهید.
ما به عملکرد دولت در بخش‌های مختلف از جمله در سیاست داخلی، مدیریت وزارت کشور و برخی دیگر از حوزه‌ها انتقاد داریم ولی معتقدیم وضع موجود کشور تنها نتیجه عملکرد دولت نمی‌شود.
تسنیم: با توجه به تجربه حمایت اصلاح طلبان از آقای روحانی که اصطلاحا چهرهای اعتدالی به حساب می‌آید، آیا این احتمال وجود دارد که اصلاح طلبان برای انتخابات سال 1400 بار دیگر از چهرهای چون آقای لاریجانی حمایت کنند؟
میرلوحی: اولویت اصلاح‌طلبان این است که کاندیدای اختصاصی خود را داشته باشند. اما باید به شرایط روز کشور و جامعه نیز توجه کنیم. مثلا اگر در سال 92 چهرهای اصلاح طلب شاخص داشتیم قطعا از او حمایت می‌کردیم.
تسنیم: در سال 92 که آقای عارف حضور داشت.
میرلوحی: این بحث دیگری است. در سال 92 براساس ارزیابی و جمع‌بندی‌های کارشناسانه عمل شد و شاهد رفتاری مسئولانه از جریان اصلاحات بودیم. توجه به دو ویژگی تدبیر و مسئولانه عمل کردن در سال 1400 نیز در دستور کار ما قرار خواهد گرفت. اگر ما بتوانیم که کاندیدای اختصاصی داشته باشیم قطعا در این مسیر اقدام می‌کنیم.
بنابراین ایده‌آل و مطلوب ما این است که از شخصی حمایت کنیم که تابلوی اصلاح طلبی را در دست دارد. اما اگر شرایط دیگری بود، دست روی دست نمی‌گذاریم و به اقتضای زمان و شرایط منعطف هستیم و این دایره را به گونه‌ای گسترش داده‌ایم که آقای لاریجانی که روزی در صداوسیما اختلاف نظرات زیادی با ما داشت، امروز با ما در یک جریان قرار دارد و با هم همکاری می‌کنیم. ملاحظه کردید که در انتخابات سال 94 نیز برای پیروزی ایشان در قم تلاش‌هایی از سوی اصلاح طلبان صورت گرفت. البته آقای لاریجانی گفتند رای من برای خودم است اما خود او نیز می‌داند که رای او برای چه کسانی است (با خنده).
تسنیم: آقای واعظی اخیرا گفته است که ائتلافی با در رای آوردن آقای روحانی نداشتند...
میرلوحی: آقای واعظی رابطه پیروزی آقای روحانی و کلمه "تکرار" را به خوبی می‌داند. وقتی آقای روحانی خود رسماً در جلسه اخیر با اصلاح‌طلبان می‌گوید که ما شرکای هم هستیم، دیگر جای این حرف‌ها نیست. در ارتباط با آقای روحانی و دولتش، اصلاح‌طلبان متحدی منتقد به حساب می‌آیند. یعنی با آقای رئیس‌جمهور متحد هستیم چرا که ما مردم را ترغیب به رای دادن به آقای روحانی کردیم. ما می‌خواهیم به مردم بگوییم پاسخگوی لطف شما به اصلاح طلبان هستیم.
** تا روز آخر ریاست روحانی خود را پاسخگوی رای مردم می‌دانیم
من به عنوان میرلوحی و به عنوان یک اصلاح‌طلبی که غیر از این که در شورای عالی بودم، در ستاد آقای روحانی و معاون ستاد ایشان بودم، عرض می‌کنم تا روز آخر ریاست آقای روحانی خود را پاسخگوی رای مردم می‌دانم اما همان روز هم منتقد بودیم. در جلسات مشترک هم این موضوع را بیان می‌کردیم که آقای روحانی باید جوانان، زنان را به کار بگیرید، باید اقوام را بکار بگیرید. این را بیان می‌کردیم. مصاحبه‌های من موجود است و بعد از انتخابات در بحث تیم اقتصادی عرض کردم که تیم اقتصادی آقای روحانی برای مهار تورم خوب بود ولی برای رکود کفایت نمی‌کند.
لذا به عنوان کسی که منتقد هستم می‌گویم که بارها به آقای روحانی و به آقای جهانگیری شخصاً گفتم به گردشگری، بانک‌ها و مسکن که سه اولویت اقتصادی دولت هستند باید توجه ویژه شود. بارها در رابطه با این سه اولویت به آقای جهانگیری پیام دادم و از سال 93 تذکر دادم که مراقب از دست رفتن فرصت‌ها باشند.
بارها به آقای جهانگیری و دوستانی که کار اقتصادی کردند و چهره‌های اقتصادی و کارشناسان برتر در صنعت هستند، گفتیم که چرا در اصلاح ساختار بانکی کشور تعلل می‌کنند؟ اگر اقدامات اخیر بانک مرکزی یک یا دو سال قبل اجرایی می‌شد، قطعاً وضع به این شکل نبود. مردم کمتر دچار مشکل می‌شدند. چرا 35 هزار میلیارد از جیب مردم به حساب صندوق‌ها واریز شد و این صندوق‌ها این سرمایه‌ها را تلف کردند؟ البته دستگاه‌های دیگر و رسانه‌ها و همه کسانی که نگذاشتند قراردادهای تجاری همچون قراردادهای نفتی به انعقاد برسد باید پاسخگوی این وضع باشند و تنها دولت در این زمینه مقصر نیست.
انتهای پیام/