یادداشت| انتظارات ۱۰‌گانه‌ از شورای عالی انقلاب فرهنگی

شورای عالی انقلاب فرهنگی حسب اسناد بالادستی، جایگاه قرارگاهی دارد و این یعنی همواره باید برخط و به قول امروزی­‌ها آنلاین باشد تا هر تصمیم لازم را برای رفع معضلات فرهنگی و یا ارتقاء شاخص­‌های آن، در اولین فرصت و قبل از فوت وقت اتخاذ کند.

باشگاه خبرنگاران پویا؛ دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی، به عنوان بازوی اجرایی و فکری شورا، نقش اثرگذار و کلیدی در پیش­برد و عملی­سازی اهداف و برنامه‌­های شورای عالی انقلاب فرهنگی و به تبع آن فرهنگ و علم کل کشور دارد؛ طبعا انتظاراتی برآمده از اسنادبالادستی در این حوزه ‌شکل‌گرفته که در شرایط حساس فعلی (شرایط جنگ تمام عیار علمی، فرهنگی و ...) بازخوانی آنها خالی از لطف نیست؛

 اجرای اثربخش مصوبات: مقام معظم رهبری در احکام و پیوست احکام صادره برای اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی، بارها نسبت به موضوع پیگیری مصوبات و البته با قید «تا حصول نتیجه» اشاره فرموده­اند که لازم است دبیر محترم شورا با جدی گرفتن این امر، پیگیری‌­های مورد نیاز را از نهادهای ذیربط انجام دهد؛ درواقع تدوین اسناد و وضع مصوبات، شرط لازم برای رفع مشکلات و معضلات فرهنگی و ارتقاء و بهبود وضعیت آن است.

اجرائی‌­سازی اسناد مهمی چون سند مهندسی فرهنگی کشور و سند جامع علمی کشور، تا حصول نتیجه اثربخش، شروع خوبی برای این فرایند خواهد بود.

 نهادینه­‌سازی اجرای مصوبات شورا در دستگاه­‌ها: مصوبات شورا از ضمانت اجرائی بسیار بالائی برخوردار است و دستورات صریح حضرت امام (ره) و رهبر انقلاب اسلامی بر لزوم اجرای مصوبات آن، وجود دارد. همچنین روسای قوای سه‌گانه و بخش مهمی از مسئولان (همچون برخی از وزرا و معاونین رییس جمهور، نمایندگان مجلس، روسای دستگاه های حاکمیتی و...) از اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی هستند و به اهمیت و ضرورت مصوبات واقفند. اما متاسفانه وجاهت الزام‌­آوری مصوبات شورا در  نظر مجریان و دستگاه­های مسئول ضعیف است؛ گویی که در نزد آنها، مصوبات شورا صرفا برای مصوبه شدن و مصوبه ماندن و نه اجرا تصویب می‌­شوند.

برای رفع این معضل ، لازم است سازوکارهای بازدارنده‌ای عملیاتی شود که اجرای مصوبات تیم شورا به مانند قوانین مجلس، برای دستگاه‌­ها و مسئولان، مرسوم و متداول و نهادینه شود.

 دفاع از جایگاه فراقوه‌­ای شورا و ملزومات آن: هم‌­اکنون قوانین و سیاستگذاری­‌های حوزه فرهنگ از  انسجام لازم برخوردار نیست و مجلس شورای اسلامی، بدون کمترین هماهنگی باشورا، در خصوص موضوعات مختلف فرهنگی قانون­‌گذاری می­‌کند در حالی‌که حوزه فرهنگ حوزه تخصصی این شورای فراقوه‌­ای است و به‌­ویژه با تمهید حضور رئیس قوه مقننه در این شورا، انتظار می­‌رود چنین ناهماهنگی­‌هایی وجود نداشته باشد.از دبیرخانه شورا انتظار می‌­رود فرایند دقیق و مشخصی را برای هماهنگی دستگاه­‌های مقنِّن و سیاستگذار با شورا و نیز نظام اطلاع­‌رسانی از اقدامات تقنینی و سیاستگذاری برای همدیگر تعریف کند.

در همین رابطه، التزام به جایگاه فراقوه‌­ای شورا در مدیریت کلان دستگاه­‌های فرهنگی به منظور حفظ اصالت و استقلال فرهنگی کشور و جلوگیری از پذیرش و اجرای اسناد وارداتی در حوزه فرهنگ و علم، مانند سند 2030، و الزام تمام دستگاه­‌ها بر هماهنگی پیشینی در انعقاد هرگونه تفاهم­نامه­ بین‌­المللی یا بین­‌دولی فرهنگی و علمی، از وظایف اصلی شورا  شمار می‌­رود.

توجه به الزامات مدیریتی جایگاه قرارگاهی شورا: شورای عالی انقلاب فرهنگی حسب اسناد بالادستی، جایگاه قرارگاهی دارد و این یعنی همواره باید برخط و به قول امروزی­‌ها آنلاین باشد تا هر تصمیم لازم را برای رفع معضلات فرهنگی و یا ارتقاء شاخص­‌های آن، در اولین فرصت و قبل از فوت وقت اتخاذ کند.

 توجه به شاخص‌­های کلیدی حوزه فرهنگ و علم: برای پیشرفت اقتصادی با پیشرانه علم و فناوری و مقابله مناسب با ناتوی فرهنگی دشمن و جلوگیری از خطر ارتجاع و نفوذ که اصل نظام و پایه‌­های اقتدار آن را نشانه گرفته است بسنده کردن به شاخص‌­های کمی و دسته‌­چندم علم و فرهنگ، راه به‌جایی نخواهد برد؛ برای این مهم بایستی به دنبال تحقق شاخص­‌های کلیدی حوزه فرهنگ و علم بود شاخص­‌هایی همچون: عدالت (توزیع عادلانه امکانات، منابع و زیرساخت­‌ها در تمام حوزه‌­های علمی و آموزشی، بهداشتی، اقتصادی، خدمات رفاهی و شهروندی و ...)، سبک زندگی مسئولان از حیث دوری از دنیاگرائی، مراقبت از بیت المال، وجدان کاری و اهتمام به کار جهادی،، انقلابی بودن و دفاع از مبانی انقلابی امام و رهبری (مبانی متمایزکننده نظام جمهوری اسلامی از نظام سلطه و استکبار جهانی)، شایسته­‌سالاری و....

فعال­‌سازی ظرفیت­‌های مردمی حوزه فرهنگ: از شورا انتظار می‌­رود در مواجهه با هجمه سنگین فرهنگی دشمن، از ظرفیت بالا و پایان­‌ناپذیر مردمی غفلت نورزیده و اهتمام ویژه­‌ای برای استفاده از توانمندی­‌های توده مردمی با محوریت بسیج در جهت رفع معضلات فرهنگی و آسیب­‌های اجتماعی و ارتقا و بهبود شاخص­‌های مطلوب داشته باشد.

استفاده از تجربیات روشی سایر کشورها: هرچند به­ لحاظ مبنایی و جهت‌­گیری اقدامی، نمی­‌توان از تجربیات کشورهای غربی بهره برد و اختلاف بنیادین در این‌ها وجود دارد ولی بی­‌گمان در حوزه روشی و راهکارهای بهبود و ارتقاء عناصر مطلوب فرهنگی و یا مقابله با آسیب‌­ها و ضعف‌­ها، می­‌توان از برخی روش‌­ها و حتی راهبردهای خارجی، بهره برد (البته بعد از بومی­سازی آن)

مقابله جدی با شبهه عدم دخالت حاکمیت­ در فرهنگ: در حالی که غربی­‌ها سنگین­‌ترین برنامه‌ها را در حوزه فرهن‌گ­سازی و با رویکرد جامعه­‌پذیری انجام می­‌دهند در یک برخورد دوگانه با جوامع اسلامی و به ویژه کشور ما، چنین  القاء می‌­کنند که حوزه فرهنگ مدیریت‌­پذیر نیست و باید آن را به خود مردم واسپرد و دولت نباید و نمی­‌تواند هیچ دخالتی در امورات آن داشته باشد!

دبیرخانه شورا لازم است این تفکر منسوخ را از ریشه بخشکاند و  زمینه­‌سازی برای جامعه‌پذیری و نهادینه‌­سازی فرهنگ بومی را تثبیت و دنبال کند.

جلوگیری از سیاسی کاری‌ها: مشکلات حوزه فرهنگ، راهکار فرهنگی دارد و مسائل حوزه فرهنگ بایستی در خود حوزه فرهنگ حل و فصل شود لذا حوزه فرهنگ سرباز هیچ جناح و جریانی نیست و نباید باشد و بدون کمترین ملاحظات سیاسی صرفا در راستای تقویت بنیان­‌های نظری اسلام و انقلاب و ارتقای ارزش‌­های دینی گام برمی‌­دارد بنابراین لازم و ضروری به نظر می‌­رسد که شورای عالی انقلاب فرهنگی با هرگونه مظاهر سوءاستفاده سیاسی از موضوعات و مقوله­‌های فرهنگی برخورد جدی داشته باشد.

 اتخاذ موضع فعال در قبال مسائل انسانی تحولات بین­‌الملل: شورای عالی انقلاب فرهنگی و دبیرخانه آن بایستی  به رسالت فرهنگی خود در دفاع از حقوق انسانی و اعتراض به عملکرد ظالمانه مدعیان حقوق بشر، جامه عمل بپوشاند و از حقوق مشروع و ذاتی و انسانی میلیون­‌ها انسان که تحت ظلم و ستم قدرت­‌های زورگو هستند و به ویژه مردم مظلوم یمن و سوریه و سایر مسلمانان مظلوم از جمله در نیجریه و روهنگیا و حتی مسلمانان در جامعه غربی که گناهی جز آزادی­خواهی در انتخاب دین و اندیشه و لباس و پوشش خود ندارند، دفاع کند.

 

انتهای پیام/