"ارومیه ـ مرسین" آرزوی مبادلات ۳۰ میلیارد دلاری ایران و ترکیه را محقق می‌کند؟
ایران و ترکیه قریب به یک دهه است که تصمیم گرفته‌اند مبادلات تجاری خود را به ۳۰ میلیارد دلار در سال برسانند و اینک سؤال اینجاست آیا راه‌اندازی خط تجاری ارومیه ـ مرسین آرزوی مبادلات ۳۰ میلیارد دلاری را محقق می‌کند که در این گزارش بدان می‌پردازیم.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از ارومیه، شهر مرسین مرکز استانی به همین نام در ترکیه است که مرمانش به ترکی و کردی تکلم می‌کنند درست مثل مردم آذربایجان غربی که شهروندانش اغلب به این دو زبان حرف می‌زنند.
اگرچه شهر مرسین ترکیه با شهر بوشهر ایران خواهرخوانده‌اند اما قرابت فرهنگی و مجاورت آن با ارومیه و آذربایجان غربی چنان زیاد است که می‌تواند بدون تشریفات دیپلماتیک روند توسعه روابط این دو شهر را شتاب دهد.
مبادلات تجاری ایران و ترکیه همیشه رو به رشد و قابل توجه بوده اما به اذعان مسئولان ارشد هر دو کشور سطح قابلیت‌های مبادلات فی‌مابین بسیار بیش از اینهاست و به همین خاطر است که روسای جمهور، وزرای خارجه و دیگر مسئولان دو کشور در ملاقات‌های فراوان ده سال اخیر خود رقم 30 میلیارد دلار را برای افزایش مراودات تجاری سالانه دو کشور هدف‌گذاری کرده‌اند.
خوش‌بینی به آغاز دور جدیدی از روابط ایران و ترکیه
مثلاً یکسال پیش سرکنسول جمهوری ترکیه در ارومیه در دیدار با استاندار آذربایجان غربی تجربیات این مسئول ایرانی در وزارت امور خارجه ایران و مشخصاً سوابق سرکنسولی وی در آلمان را به عنوان بهانه‌ای برای آغاز فصل جدیدی از روابط میان استان آذربایجان غربی و استان‌های مرزی ترکیه دانسته بود.
عثمان پشمن با اشاره به علاقه‌مندی تجار و بازرگانان ترکیه برای حضور در منطقه آزاد ماکو و مناطق ویژه تجاری استان آذربایجان غربی، خواستار توسعه و تقویت دروازه‌های مرزی میان دو کشور شده بود.
وی در دیدار موصوف با اشاره به تجربیات سرمایه‌گذاران ترک در حوزه ساخت‌وساز، گفته بود: در صورت علاقه‌مندی استان آذربایجان غربی برای حضور سرمایه‌گذاران ترک در حوزه راه‌سازی و ساخت‌وساز آماده همکاری بیشتر در این زمینه هستیم.
در دیدار مورد اشاره استاندار آذربایجان غربی نیز با تاکید بر اهمیت توسعه مناسبات مختلف در بین ایران و ترکیه گفته بود: توسعه روابط میان ترکیه و ایران به دلیل سابقه طولانی تاریخی و فرهنگی و سیاسی برای دو کشور از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
محمدمهدی شهریاری با اشاره به سفر خود به همراه معاون اول ریاست جمهوری به ترکیه و دیدار با نخست وزیر این کشور اظهار داشته بود: در این سفر توافقات بسیار خوبی در حوزه‌های مختلف میان دو کشور صورت گرفت چراکه ظرفیت‌ها و قابلیت‌های مختلف استان آذربایجان غربی در بخش‌ها و حوزه‌های مختلف از حضور سرمایه‌گذاران کشور ترکیه برای حضور در استان دعوت کرد.
شهریاری در همان جلسه خواستار تشکیل کمیسیون مشترک استان آذربایجان غربی با استان‌های هم مرز ترکیه شده بود چراکه به زعم وی این کمیسیون می‌توانست در حوزه‌های مختلف سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی در چارچوب کمیسیون مشترک دو کشور فعالیت کند.
افزوده شدن دو مرز رسمی دیگر به مرزهای بین ایران و ترکیه
اما محمدمهدی شهریاری مهرماه امسال نیز سفری به ترکیه داشت و در بازگشت از همین سفر که در معیت وزیر کشور انجام شده بود با تشریح دستاوردهای این سفر برای استان آذربایجان‌غربی گفته بود: بر اساس نتایج ملاقات‌های وزیر محترم کشور با وزیر کشور ترکیه چگونگی استفاده دو کشور از همه ظرفیت‌های مرزی مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
به گفته وی در این سفر موضوع ایجاد مرز رسمی در منطقه کوزه‌رش سلماس و منطقه بورالان ماکو مورد بررسی قرار گرفت.
شهریاری گفته بود: با توافق وزرای کشور ایران و ترکیه مقرر شد یک کمیته مشترک بررسی کارشناسی موضوع ره اندازی مرز و بازارچه رسمی در کوزه‌رش سلماس و بورالان ماکو را به سرعت انجام دهد.
به گفته شهریاری توافق دو کشور در افزوده شدن دو مرز رسمی دیگر به مرزهای ایران و ترکیه پس از اعلام نظر کارشناسی و تصویب کمیته یاد شده عملیاتی خواهد شد.
استاندار آذربایجان غربی مبارزه با تروریسم و ترانزیت مواد مخدر و جلوگیری از قاچاق انسان در مرزهای ایران و ترکیه و پیگیری خواهر خواندگی شهرهای خوی و قونیه را از دیگر مسائل مطرح شده در این سفر دیپلماتیک عنوان کرده بود.
پیشرفت روابط پس از یکسال به کجا رسیده است؟
سرکنسول ترکیه در ارومیه و استاندار آذربایجان غربی دو چهره سیاسی ایران و ترکیه اخیراً بعد از یک سال دوباره با هم دیدار کرده‌اند بنابراین پیگیری مسائل مطرح شده یک سال قبل از دستاوردهای رسانه‌ای شده این جلسه خالی از لطف نیست.
مرور آنچه که از تریبون رسمی دولت رسانه‌ای شده نشان می‌دهد هنوز آنچه که یک سال قبل بیان و هدف‌گذاری شده بود چندان به مرحله عمل نرسیده است چراکه استاندار آذربایجان غربی در این جلسه با تکرار سخنان معمول در چنین جلساتی اظهار داشته است: توسعه روابط میان ترکیه و ایران به دلیل سابقه طولانی تاریخی، فرهنگی و سیاسی برای 2 کشور از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و باید موانع توسعه روابط بین 2 کشور توسط مسئولان هر 2 طرف شناسایی و برطرف شود.
وی گفته است: ایران، کشور ترکیه را به عنوان کشور دوست و همسایه در کنار خود می‌بیند و توسعه روابط در همه حوزه‌ها را با این کشور در دستور کار دارد.
در این دیدار عثمان پشمن سرکنسول ترکیه در ارومیه نیز گفته است: مقام‌های عالی دو کشور ایران و ترکیه، همواره بر توسعه روابط میان دو کشور تاکید داشته‌اند و تلاش ما نیز در این کنسولگری هموار کردن مسیر توسعه مناسبات میان 2 کشور است.
بر اساس این گزارش در این دیدار سرکنسول ترکیه مطالبات و درخواست‌هایی را در راستای انجام هر چه بهتر وظایف کنسول گری ترکیه در ارومیه مطرح کرد که استاندار آذربایجان غربی در جهت تحقق آنها قول مساعد داد.
آرزوی قابل تحقق اتصال ارومیه به دریای مدیترانه
اما خط ارتباطی ارومیه _مرسین چیست که ادعا می‌شود می‌تواند یکی از خطوط نجات اقتصاد کشور باشد.
نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی دراین‌باره می‌گوید: با راه‌اندازی این خط ارومیه می‌تواند به صورت مستقیم به دریای مدیرانه متصل شود چون مرسین ترکیه در ناحیه دریای مدیترانه، امکان صادرات کل اروپا را داراست که در راستای ایجاد زمینه رشد اقتصادی بسترهای ارتباط با اروپا از مرکز استان آذربایجان غربی از طریق مرسین فراهم شده و اقدامات اساسی در حال انجام است.
سید هادی بهادری بابیان اینکه آذربایجان غربی به دلیل ناامنی قبل از انقلاب در بسیاری از شاخص‌ها علی‌الخصوص زیرساخت‌های مرزی عقب‌مانده می‌گوید: باید اتصالات آنتنی سریعاً برقرار شود و به سرمایه‌گذاری در مناطق آزاد و ویژه توجه جدی شود.
وی با بیان اینکه آذربایجان غربی در مسائل امنیتی و دفاع از کیان کشور جز استان‌های پیشگام بوده می‌افزاید: امروزه به یمن تلاش‌های مجاهدان خاموش، نیروهای مسلح و پاسداران این استان جز امن‌ترین استان‌های کشور است و زمینه‌های فعالیت‌های عمرانی، اقتصادی و فرهنگی به طور کامل در این استان فراهم است.
بهادری با اشاره به مردمی شدن اقتصاد و اینکه دولت به سمت مردمی کردن فروش نفت حرکت می‌کند افزود: چنانچه این‌مسئله در کشور اجرایی شود آذربایجان غربی نیز جز استان‌هایی است که باید بیشترین فعالیت را داشته باشد که امید است با ایجاد زیرساخت‌های این موضوع فرصت فروش نفت توسط مردم در استان فراهم شده و مردم از منافع آن منتفع شود.
منطقه آزاد ماکو رقیب خط تجاری ارومیه مرسین نیست
مدیرعامل سازمان منطقه آزاد ماکو نیز در همین ارتباط می‌گوید: در راستای تحقق تجارت 30 میلیارد دلاری ایران با ترکیه و موقعیت استراتژیک این منطقه آزاد، بهترین موقعیت برای همکاری‌های دوجانبه با ترکیه فراهم است و تعامل با منطقه آزاد مرسین نقطه کلیدی تحقق این امر به شمار می‌رود.
غلامرضا سلیمانی که چندی پیش با استاندار و مدیرعامل منطقه آزاد مرسین در ترکیه و خود ماکو نیز دیدار کرده با معرفی منطقه آزاد ماکو به عنوان بزرگ‌ترین منطقه آزاد جهان در همسایگی کشورهای ترکیه، ارمنستان و جمهوری آذربایجان می‌گوید: ما از حضور و مشارکت سرمایه‌گذاران و شرکت‌های ترکیه‌ای در روند پیشبرد پروژه‌های خود استقبال می‌کنیم.
به گفته وی مزیت‌های مشترک منطقه آزاد ماکو و ترکیه می‌تواند مکمل هم و در جهت توسعه هر دو کشور به کار گرفته شود و انرژی، نیروی کار ارزان و دشت‌های وسیع با منابع طبیعی فراوان در منطقه فرصت خوبی است تا فعالان اقتصادی ترکیه‌ای از این منابع عظیم استفاده کنند.
وی با اشاره به وجود جمعیت 300 میلیونی در کشورهای همسایه منطقه آزاد ماکو می‌افزاید: با توجه به ترانزیت سالانه چهار میلیون تن بار از مرز بازرگان، احداث دهکده لجستیک به وسعت 700 هکتار در دستور کار سازمان منطقه آزاد ماکو قرار دارد.
گزارش از محمد آقایی پر
انتهای پیام/ش