رتبه نخست دورود در تولید آبزیان لرستان؛ صید اشتغال با صنعت آبزی‌پروری

به گزارش خبرگزاری تسنیم از دورود، استان لرستان به‌واسطه برخورداری از منابع آبی به‌عنوان یکی از قطب‌های صنعت آبزی‌پروری در کشور مطرح است، به‌طوری‌که سهم این استان از صادرات آبزیان نسبت به سایر استان‌ها و خارج کشور بیش از 70 درصد است.

شهرستان دورود نیز به‌عنوان یکی از شهرستان‌های شاخص لرستان در زمینه تولید و صادرات آبزیان است و ماهیان گرم‌آبی این  شهرستان به کشورهای عراق و کویت صادر می‌شود.

رتبه نخست تولید آبزیان

صادق نصرتی مدیر اداره جهاد کشاورزی دورود در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در دورود اظهار داشت: این شهرستان باتوجه به داشتن منابع آبی مستعد و وضعیت اقلیمی مناسب همزمان امکان پرورش ماهیان گرم‌آبی و سردآبی را در مناطق مختلف دارد و از «گهررود» رودخانه پیرعبدالله و رودخانه ماربره در صنعت آبزی‌پروری در این شهرستان استفاده می‌شود.

وی افزود: شهرستان دورود در تولید ماهیان گرم‌آبی و سردآبی بین شهرستان‌های استان لرستان رتبه اول را دارد، تولید ماهیان گرم‌آبی در سایت تنودر دشت سیلاخور با وسعت 480 هکتار فعال بوده و این مجتمع شامل تنودر و سنگر با تولید ظرفیت اسمی هزار تن ماهی در سال است.

مدیر اداره جهاد کشاورزی دورود با اشاره به اینکه استان لرستان در بخش ماهیان گرم‌آبی در آب‌های داخلی، غیر از استان‌های ساحلی رتبه اول و در بخش ماهیان سردآبی رتبه دوم را دارد، عنوان کرد: در مناطق کوهستانی بیش‌تر پرورش ماهیان سردآبی و قزل‌آلا را در دورود داریم که حدود 4هزار و 600 تن ظرفیت پرورش ماهیان در بخش سردآبی بوده، هم‌چنین حدود 4هزار و 300 تن به‌صورت پرورشی و 300 تن برداشت از ذخایر رودخانه‌ای است.

بیماری VHS

وی بیان کرد: عمده سایت‌های پرورش ماهی در مسیر رودخانه تیره و ماربره هستند که به بهره‌برداری رسیده و حدود 800 تن در عمارت و هزار تن ماهی دیگر داریم که آماده بهره‌برداری هستند و در مسیر رودخانه ماربره حدود 700 تن ماهی به بهره‌برداری می‌رسد.

نصرتی گفت: در بحث صنعت ماهیان سردآبی بیماری VHS را داشتیم که بیماری بسیار خطرناکی برای این ماهیان بود و با تدابیر دامپزشکی و قرنطینه‌ای که انجام شده در روستای عمارت 2میلیارد و 500 میلیون تومان در 2 سال گذشته در بحث قرنطینه، حصارکشی و ترمیم کانال آب‌رسان هزینه کرده‌ایم، چون مزارع پرورش ماهی قبلاً دچار بیماری بودند لازم بود که مدتی در قرنطینه باشند.

مدیر اداره جهاد کشاورزی دورود خاطرنشان کرد: در واقع امسال تولید ماهی را در این مناطق نداشتیم تا این بیماری رفع شود، این ویروس مخزن آن رودخانه است و در دمای پایین زیر 14 درجه فعال می‌شود.

نصرتی اظهار داشت: بیماری VHS در 2 تا 3 سال گذشته باعث تلفات و زیان زیادی در بخش ماهیان سردآبی شد. امسال در روستای عمارت مزارع شروع به تولید ماهی می‌کنند اگر بحث قرنطینه، تراکم، ضدعفونی رعایت شود، این ویروس قابل رفع است، در حال حاضر مشکل خیلی کمتر شده، در بحث ماهیان گرم‌آبی با مشکل کمتری روبه‌رو هستیم و این نوع آبزیان مقاوم‌تر هستند.

افزایش قیمت ماهی

نصرتی با بیان اینکه در مناطق گرم ماهیان گرم‌آبی دچار چالش شدند و باعث افزایش قیمت ماهی شد، گفت: قیمت ماهی امروزه نسبت به سال‌های گذشته روند رشد بالاتری داشته، به‌طوری‌که قیمت ماهی فیتوفاگ از 12هزار تومان تا 15هزار تومان و قیمت ماهی کپور 25هزار تومان است، قیمت آبزیان نیز بیش‌تر بستگی به اندازه ماهی دارد.

مدیر اداره جهاد کشاورزی دورود خاطرنشان کرد: در دورود ماهیانی که ارزان‌قیمت‌تر هستند به‌فروش می‌رسد و نیز عمده ماهی قزل‌آلا در دورود و استان‌‌های مرکزی، همدان و اصفهان به‌فروش می‌رود.

نصرتی اظهار داشت: قیمت ماهی قزل‌آلا به‌دلیل اینکه منابع آبی در سال‌های گذشته کم شده بود و ماهی کمتر پرورش داده شد، نسبت به 3 سال پیش افزایش سه‌برابری داشته و 32 هزار تومان است.

وی افزود: پیش‌بینی می‌شود بهار خوبی در سال آینده داشته باشیم چرا که میانگین بارش سال آبی 900 میلی‌متر است، به‌طور قطع خشک‌سالی در شهرستان دورود نخواهیم داشت و قیمت در سال آتی کاهش پیدا می‌کند.

صادرات آبزیان

مدیر اداره جهاد کشاورزی دورود عنوان کرد: عمده محصولات ماهیان سردآبی و گرم‌آبی شهرستان دورود برند هستند که سالیان متمادی ماهیان گرم‌آبی به کشور عراق صادرات می‌شود و در اهواز به‌دلیل ذائقه مردم این نوع ماهیان به‌فروش می‌رود، ماهیان سردآبی به‌عنوان ماهیان «گهررود» در واقع به ماهی قزل‌آلا معروف هستند و در بازار تهران به‌فروش می‌رسد و در مجموع میزان اشتغال به‌صورت مستقیم 500 نفر به‌عنوان یک شغل جدید که از سال 79‌ــ‌78 شروع شده و به‌عنوان یک رسته شغلی معتبر و مطمئن با درآمدی مناسب افراد زیادی مشغول به فعالیت هستند.

1000 تن تولید مجتمع تنودر

مدیرعامل اتحادیه ماهیان گرم‌آبی استان لرستان نیز در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم با بیان اینکه کانون و مرکز اصلی پرورش ماهی گرم‌آبی در بخش سیلاخور مجتمع پرورش ماهی تنودر و سنگر است، گفت: مرکز اصلی پرورش ماهیان سردآبی روستای (پیر عبدالله) عمارت است و پرورش ماهی قزل‌آلا و ماهی گرم‌آبی حدود هزار تن تولید مجتمع تنودر دورود است.

وی با ابراز اینکه امکان توسعه پرورش ماهی به‌صورت کمی وجود ندارد، اضافه کرد: ما زمین‌هایی را که بخواهیم زیر کشت ماهی ببریم تا به وسعت پرورش ماهی‌ها اضافه کنیم فعلاً نداریم. کشت کپور ماهیان حداقل به مزرعه‌ای با 18 یا 20 هکتار زمین احتیاج دارد، کشاورز نیز ترجیح می‌دهد کشت‌های دیگری را مانند برنج‌کاری انجام دهد، به‌عنوان مثال کسی که 18 هکتار زمین داشته باشد هزینه سنگین پرورش ماهی اجازه تبدیل زمین به مزرعه پرورش ماهی را به او نخواهد داد.

تولید 1200 تن ماهی گرم‌آبی

 جودکی گفت: مجتمع تنودر دورود تا حدودی به‌صورت اتفاقی در لرستان راه افتاد، آن زمان زمین‌ها، زمین‌های غیرزراعی، باتلاقی، چراگاه پرندگان و دام‌ها بودند و ارزش کشاورزی نداشتند. به‌صرفه نیست که 480 هکتار زمین کشاورزی را به پرورش ماهی تبدیل کنیم.

وی بیان کرد: امکان توسعه پرورش ماهی به‌لحاظ کیفی با مکانیزاسیون با افزایش سطح تولید در واحد و ارتقای سطح حجم تولید با مکانیزاسیون یا کاربرد تکنولوژی سیستم‌های کشت متراکم، حجم تولید با مکانیزاسیون یا کاربرد تکنولوژیک و فضای بهتر و سیستم‌های کشت متراکم وجود دارد.

مدیرعامل اتحادیه ماهیان گرم‌آبی استان لرستان خاطرنشان کرد: هزار و 200 تن ماهی گرم‌آبی در سال در شهرستان دورود تولید می‌شود که هزار تن آن در قفس، پشت سدها و با شیوه‌های مختلف و جدید است.

جودکی گفت: مشکل اساسی مجتمع پرورش ماهی تنودر دورود نامناسب‌بودن جاده دسترسی است که برای قابل‌دسترسی بودن آن 20 سال مذاکره کرده‌ایم و به نتیجه نرسیده‌ایم؛ این مجتمع در 6کیلومتری شهر دورود بین اراضی روستای سنگر و اراضی روستا قرار گرفته که نیاز به آسفالت دارد.

وی افزود: در تهیه غذای ماهی در شهرستان دورود مشکلی نداریم؛ کارخانه‌های تولید غذای گرم‌آبی در لرستان، شهرکرد و شمال وجود دارند که مشکل افزایش قیمت مشکل عمومی کشور به‌خاطر تورم و گرانی است.

153 مزرعه پرورش ماهی

مهران پولادوند رئیس اداره شیلات شهرستان دورود نیز در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم اظهار داشت: اولین مجتمع سردآبی کل کشور در سال 78 را در روستای عمارت شهرستان دورود داشتیم که از 153 مزارع پرورش ماهی این شهرستان 21 مزرعه پرورش ماهیان گرم‌آبی و مابقی ماهیان سردآبی هستند.

وی افزود: فقط 70 مزرعه پرورش ماهی به‌مساحت 6 هکتار در روستای عمارت دورود با ظرفیت اسمی 500 تن با اشتغال 200 نفر مستقیم و 400 نفر غیرمستقیم داریم که شهریور ماه ماهیان گرم‌آبی دورود توسط واسطه‌های عرب خوزستان و دزفول جمع شدند و به عراق و کویت صادر شد.

مجوز تکثیر بچه‌ماهی

وی با اعلام اینکه کل تولید ماهی در دورود 6هزار و 500 تن است، افزود: هزار و 200 تن ماهی گرم‌آبی، 500 تن از منابع آبی و 4300 تن ماهی سردآبی در دورود تولید می‌شود که مجوز تکثیر 9 میلیون قطعه بچه‌ماهی داریم و یک پروژه 200تنی پرورش قفس در سد مروک اجرا شده؛ این پروژه آماده ریختن بچه‌ماهی و در حال تجهیز است.

رئیس اداره شیلات شهرستان دورود عنوان کرد: در روستای چمنار 40 مزرعه پرورش ماهی و در روستای گاوکشه یک مزرعه، روستای عزیزآباد یک مزرعه، روستای دراسونه (درب آستانه) یک مزرعه و روستای دره اسپر 2 مزرعه و در شهرستان دورود 2 مجتمع پرورش ماهی بزرگ داریم  و مابقی مزارع منفرد هستند؛ مجتمع گرم‌آبی در منطقه تنودر و سنگر 21 تعاونی دارد.

 ضدعفونی استخرهای ماهی

وی بیان کرد: حدود 26 درصد کل تولید ماهی استان لرستان را در شهرستان دورود داریم، سال 92 بیماری VHS وارد منطقه شده و 20 استان کشور از جمله استان لرستان را درگیر و از شهرکرد وارد شهرستان‌های  الیگودرز و ازنا شد؛ بعد از دورود، خرم‌آباد و نهاوند، کردستان و کشور درگیر این بیماری و ماهی‌های سردآبی تلف شدند و هنوز این ویروس در دمای 14 درجه رشد می‌کند.

پولادوند گفت: دامپزشکی 300 لیتر مواد ضدعفونی از طریق شیلات به اتحادیه‌ها داده و یک‌هفته تمام کانال‌ها و استخرهای دورود ضدعفونی شدند، این ویروس نهفته است و در اسفند و فروردین که هوا گرم می‌شود در دمای بالا به خواب می‌رود و در آبان‌ماه که هوا خنک می‌شود شروع به فعالیت می‌کند؛ به ماهیان چندگرمی و وزن بالا بیماری VHS نفوذ نمی‌کند و اثربخش نیست.

توسعه آبزی‌پروری

رئیس اداره شیلات شهرستان دورود با اظهار اینکه امکان توسعه پرورش ماهی در دورود وجود دارد، عنوان کرد: یک مجتمع در حال ساخت پرورش ماهی قزل‌آلا با ظرفیت اسمی 1500تنی در دورود داریم؛ این مجتمع 9 کیلومتر پایین‌تر از روستای عمارت به‌فاصله 19کیلومتری از این شهرستان در روستای چم‌چیت قرار دارد که بعد از 12 سال ساخته‌شده و آماده بهره‌برداری است.

وی بیان کرد: سال 82 کلنگ مجتمع پرورش ماهی قزل‌آلا زده شده، سال گذشته کارهای زیرسازی این مجتمع انجام شده و آماده استخرسازی برای بخش خصوصی است تا سرمایه‌گذار وارد عمل شود. بین روستای عمارت و چم‌چیت نقاط مختلفی برای توسعه آبزی‌پروری وجود دارد.

ضرورت رفع مشکلات

پولاودند گفت: مجتمع پرورش ماهی قزل‌آلای روستای عمارت از آب دریاچه گهر، مزارع انفرادی از رودخانه ماربره، پرورش ماهیان گرم‌آبی از رودخانه تیره و مزارع تک منفرد از چشمه‌های موجود استفاده می‌کنند.

رئیس اداره شیلات شهرستان دورود خاطرنشان کرد: اجازه ریختن ماهی در دریاچه گهر را محیط زیست نمی‌دهد؛ 2 بار شیلات بچه‌ماهی در دریاچه گهر ریختند و این دریاچه را غنی کردند؛ اما ماهی بومی منطقه تخم‌ ماهی قزل‌آلا را می‌بلعد به‌همین دلیل دریاچه فقر غذایی دارد.

به‌رغم ظرفیت شهرستان دورود در صنعت آبزی‌پروری انتظار می‌رود که مشکلات تولیدکنندگان ماهیان سردآبی و گرم‌آبی در این شهرستان رفع شود تا علاوه بر صادرات شاهد توسعه و شکوفایی اقتصادی هرچه بیش‌تر این صنعت در لرستان باشیم.

گزارش: هانیه حقیقی

انتهای پیام/ش*