یادداشت تسنیم|اردوغان٬ کردها و اعتصاب غذا

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم٬ ترکیه رفته رفته به زمان برگزاری انتخابات شهرداری‌ها نزدیک می‌شود و احزاب سیاسی قدرتمند این کشور برای کسب آراء مردم در یک رقابت نفس‌گیر٬ تلاش می‌کنند آرای هواداران خود را حفظ کرده و آرای جدیدی نیز کسب کنند.  

حزب دموکراتیک خلق‌ها (HDP)‌ به عنوان یکی از نهادهای اقماری پ.ک.ک در انتخابات پیشِ رو، مسیر پر فراز و نشیبی را برای گذر از موانع فعلی انتخاب کرده است.

این حزب تصمیم گرفته در شهرهای بزرگی همچون آدانا٬ آنکارا٬ استانبول و مرسین نامزد معرفی نکند و به جای آن٬ از نامزدهای ائتلاف ملت (حزب جمهوری خلق و حزب خوب) حمایت کند.

از آنجایی که میلیون‌ها نفر از کردها در استان‌های مزبور ساکن هستند٬ آرای آنها می‌تواند موازنه را به ضرر رجب طیب اردوغان و دولت باغچلی (سران ائتلاف جمهور) تغییر دهد و این همان چیزی است که حزب حاکم را به هول و ولا انداخته است.

 رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه و رهبر حزب عدالت و توسعه در هفته‌های اخیر حزب دموکراتیک خلق‌ها را بارها با ادبیاتی تند مورد انتقاد و شماتت قرار داده و کار به جایی رسید که خطاب به این حزب گفت: ما در این کشور منطقه‌ای به نام کردستان نداریم. اگر بسیار مایل به حضور در کردستان هستید٬ گم شوید و به شمال عراق بروید.

می‌توان گفت این تندترین تعبیر اردوغان در مورد سران حزبی است که به شکل رسمی و قانونی فعالیت کرده و از آرای میلیون‌ها نفر از کردهای ترکیه برخوردار هستند.

علاوه بر تبلیغ منفی و سیاه نمایی٬ طرح التهام ترور و تجزیه‌طلبی و مسائلی از این دست٬ حزب حاکم کاری کرده که رسانه‌های مهم و اثرگذار ترکیه٬ به حزب دموکراتیک خلق‌ها بی‌اعتنایی کنند و نامزدهای آن را در بایکوت و انزوا قرار دهند، اما چرا فضای سیاسی برای فعالیت کردهای مخالف اردوغان در ترکیه چنین دشوار شده است؟ بدون شک پاسخ به این سوال٬ ارتباط مستقیمی با شکست مذاکرات صلح بین دولت ترکیه و پ.ک.ک دارد.

پ.ک.ک بر روی موفقیت نهادهای اقماری خود در مناطق کردنشین شمال سوریه و همکاری شاخه‌ نظامی این نهادها با آمریکا حساب ویژه‌ای باز کرد و بر این گمان بود که با استفاده از این قدرت٬ می‌تواند ابزار فشار قدرتمندی در برابر ترکیه به کار بگیرد.

کار به جایی رسید که پ.ک.ک با الهام گرفتن از درگیری‌های جبهه‌ای شهری و خیابانی در شمال سوریه٬ جنگ و درگیری را به چند شهر کردنشین کوچک در جنوب و جنوب شرقی ترکیه کشاند و در اثنای مذاکرات٬ به دنبال آن بود که در شهرهای کوچک مناطق کردنشین ترکیه٬ مناطق خودگردان ایجاد کرده و پرچم خود را به جای پرچم ترکیه به اهتزاز دربیاورد. البته در آن مقطع٬ دولت ترکیه نیز بی‌تقصیر نبود و با تعلل و وقت‌کشی٬ مذاکرات را دچار وقفه کرد و در شمال سوریه نیز مشکلاتی برای کردها به وجود آورد.

اما به هر تقدیر٬ پ.ک.ک و نهاد اقماری مهم آن یعنی حزب دموکراتیک خلق‌ها مرتکب خطاهای استراتژیک مهمی شدند و زندانی شدن افراد تاثیرگذار و مهمی همچون صلاح الدین دمیرتاش٬ سری ثریا اُندر٬ ادریس بالوکن٬ فرات آنلی٬ گلتن کشاناک و بسیاری از کادرهای توانمند دیگر٬ بخشی از هزینه‌های کلان آن خطاها بود.

اما نکته اینجاست که خطاهای مزبور هنوز هم ادامه دارد و آغاز موج جدید اعتصاب غذای نمایندگان مجلس و دیگر فعالان سیاسی وابسته به این طیف٬ یکی از مصادیق تصمیم‌ گیری‌های غلطی است که پیروزی را در سینی طلا٬ نثار اردوغان می‌کند.    

اعتصاب غذای لیلا گووَن نماینده مردم حکاری در مجلس ملی ترکیه به منظور ایجاد تغییر در روند حبس عبدالله اوجالان یکی از مسائلی بود که در محافل سیاسی و حقوق بشری غرب و به ویژه اتحادیه اروپا مورد توجه قرار گرفت و اعمال فشار اروپایی‌ها منجر به آزادی این نماینده‌ کُرد شد، اما در کمال ناباوری او اعتصاب غذا را در منزل خود ادامه داد و هم اکنون وارد صد و پانزدهمین روز تحمل گرسنگی شده است.

همزمان با لیلا گووَن تعداد قابل توجهی از دیگر فعالان سیاسی وابسته به پ.ک.ک در زندان‌ها٬ منازل و ساختمان‌های وابسته به حزب دموکراتیک خلق‌ها٬ دست به اعتصاب غذا زده‌اند و خواسته همه آنان آزادی اوجالان است.

این در حالی است که این درخواست اغراق آمیز با هیچ کدام از مبانی دادگاه‌های حقوق بشر اروپا منطبق نیست و از منظر حقوقی اوجالان فردی است که به حبس ابد محکوم شده و باید جزای خود را تحمل کند.

حزب دموکراتیک خلق‌ها در شرایطی گفتمان تند و ضد اردوغانی را به عنوان استراتژی خود برگزیده که رقابت‌های انتخاباتی در جریان است و کردهای استان‌های کردنشین و ترک‌نشین ترکیه٬ بیش از هر چیز به توجه٬ رفاه٬ توسعه٬ آرامش و ثبات نیاز دارند و اعتصاب غذا٬ دستاوردی برای آنان ندارد.

باید این واقعیت را پذیرفت که اعتصاب غذا یکی از روش‌های قدیمی و کلاسیک مبارزاتی است که در ترکیه بارها امتحان خود را پس داده و در حال حاضر هیچ دستاورد مثبتی برای کردهای مخالف اردوغان ندارد.

شواهد نشان می‌دهد که کردهای وابسته به پ.ک.ک در یک سیکل مکرر گرفتار شده و در یک چرخه٬ به طور مداوم٬ از یک فاز سیاسی وارد فاز مبارزات تند و خشن شده و دوباره از آن خارج می‌شوند.

در واقع به بیانی ساده حزب دموکراتیک خلق‌ها در دام گفتمان حماسی پ.ک.ک گرفتار مانده و اردوغان نیز با سوء استفاده تبلیغاتی از این وضعیت٬ کاری کرده که عملاً این حزب گرفتار مسائل حقوقی شده و در انزوای کامل قرار بگیرد.

اعتصاب غذا٬ به عنوان یک سنت مبارزاتی پ.ک.ک در چهل سال اخیر٬ علاوه بر مرگ چندین فعال سیاسی٬ موجب آن شده که صدها نفر از افراد وابسته به این طیف فکری٬ بدون دریافت هیچ گونه امتیاز و بدون رسیدن به هیچ نتیجه‌ای٬ دچار مشکلات جسمی و روحی شدید شوند.

لذا تداوم این وضعیت٬ قطعاً به نفع حزب حاکم  ائتلاف اردوغان – باغچلی است. چرا که اعتصاب غذا٬ اصرار بر ضرورت آزادی اوجالان٬ کینۀ توزی و عناد ورزیدن در برابر حزب عدالت و توسعه و فاصله گرفتن از گفتمان صلح و دموکراسی٬ تصویری از حزب دموکراتیک خلق‌ها به نمایش می‌گذارد که برای شهروندان ترک٬ نه تنها مطلوب و پذیرفتنی نیست بلکه به آنها احساس خطر٬ بی‌اعتمادی و ناآرامی می‌دهد.

در سیکل کنونی٬ حزب دموکراتیک خلق‌ها٬ به جای آن که انرژی و توان خود را صرف مبارزات انتخاباتی کند واکنش‌های مناسب و اعتماد آفرین به سیاه‌نمایی‌های آکپارتی و اردوغان نشان دهد٬ دقیقاً به همان شکلی ایفای نقش می‌کند که مطلوب اردوغان است. 

محمد علی دستمالی کارشناس مسائل سیاسی ترکیه

انتهای پیام/