گشانی روستایی با ۵ قرن قدمت؛ نوروز ۹۸ مقصدی برای گردشگران در همدان+تصاویر
در جنوب استان همدان و ۱۷ کیلو‌متری شهر تویسرکان روستای گشانی با بافت معماری پلکانی قرار دارد که ساختار معماری بومی آن جاذبه‌ای برای گردشگری در استان همدان و جذب سیاحان علاقمند به سیر و سفر در طبیعت بکر روستایی فراهم کرده است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از همدان، گردشگری روستایی شاخه‌ای از گردشگری بوم‌گردی و طبیعت‌گردی است که اکنون علاقمندان خاص خودش را دارد و روستای گشانی که قدمتی در حدود 5 قرن دارد یکی از این جاذبه‌های ناب و بکر در دل طبیعت کوهپایه‌ای استان همدان در شهرستان تویسرکان است و همچنان در دامان کوه الوند در جنوب استان و بخش مرکزی شهرستان تویسرکان فضای مصفایی برای زندگی اهالی با خانه‌های خشت و گلی و بعضا نوساز مهیا کرده است و از دو مسیر شهر‌ستان‌های اسد‌آباد و تویسرکان می‌توان به آن رسید و در سبزی خرم‌گون روستا دل به آرامش طبیعت و نوای محیط روستا داد. روستای گشانی در کمر‌بندی کوه‌های گاو گور، علی کرباسی و تخت‌رضا قرار دارد.
بوم ساخت منحصر به فرد روستا
گشانی بر اساس آخرین آمار سرشماری نفوس و مسکن کشور 1500 نفر جمیعت و مردمانی ترک و لر زبان آمیخته به زبان فارسی دارد و اهالی هم به دین اسلام گرویده و شیعه مذهب هستند. خانه‌ها به دلیل بافت کوهستانی رو به تابش نور خورشید و با مصالح ساختمانی بومی موجود در منطقه مانند چوب و خاک و سنگ بنا شدند و هر یک ایوانی برای سایه آفتابی اهالی دارد تا در روز از گرمای از گرمای دلچسب بهاری و در دم غروب هم از خنکای وزش نسیم دشت و کوهستان بهره‌مند شوند و فارغ از هزینه سنگین کولر‌های برقی تابستان را سر کنند. همچنین این نوع معماری خانه اهالی را در پاییز به نور خورشید روشن و گرم و در زمستان هم از وزش باد سرد و سخت شمالی حفظ می‌کند.
ساختار معماری که دیوار‌ها و سقف را قطور و از خشت و گل ایجاد کرده است تا یارا و مدد دیگری برای اسکلت چوبی خانه‌ها در زمستان برای حفظ گرمای محیط خانه باشد. عایق قدیمی که از دوران باستان تاکنون هم در ایران و در بافت بومی و جدید معماری ایرانی استفاده شده است. کاه و گل و خشت استفاده شده از دیگر اجزای معماری خانه‌های گشانی است.کاهی که حاصل زراعت و چوب آن هم حاصل باغداری اهالی بوده و خشت آن هم دسترنج خودکفایی روستائیان است.
بهسازی بافت با ارزش روستا
یعنی می‌توان گفت روستا‌های با این قدمت از آغاز تاکنون خود‌کفا در بوم ساخت و مصالح ساختمانی بودند مگر آنکه مدرنیته به ساختار معماری آن راه یافته باشد که در بافت با ارزش روستای گشانی به غیر از سوخت گاز طبیعی و بعضا تردد خودرو‌ها کمتر نشانی از تغییر بافت قدیمی می‌توان دید. البته بنیاد مسکن هم برای حفظ بافت با ارزش معماری روستا، بهسازی و نوسازی جداره و مسیر عبور اهالی را با سنگ سیاه لاشه اجرا کرده است و دیوار‌ها رنگ بن‌ملات را در نمای بیرونی خود دارند. تا زیبایی خیره کننده بافت روستا که به صورت پلکانی و در شیب کوه بنا شده است در منظر گردشگران دو چندان شود وگردشگران زمان بیشتری رغبت عبور از کوچه‌های بعضا و باریک و گشاد روستا داشته و حس قدم زدن در بافت روستای گشانی را در خاطر خود ماندگار کنند و فرصت چشیدن لذت ورود هوای پاک و فرح بخش را به ریه‌های خود بدهند و نفسی از عمق جان بکشند. تا شش‌های پر شده از دود و دم شهر باز هم حیات واقعی را به صاحبش بازگرداند.
در خانه اهالی می‌توان ساختار بومی مانند فضای استراحت و کار را در کنار هم دید چرا که نوع معیشت اهالی آنان را وادار کرده است که یکراست از خانه به آغل و انبار علوفه بروند و غذای دام‌های خود را تامین کنند و محصول آن را راهی بازار مصرف کنند. همچنین باغداری دیگر پیشه اهالی است و بخشی از گردوی زبانزد ملی و بین‌المللی ایران بازار مصرف از باغ‌های این روستای با جذبه گردشگری و بافت با ارزش تامین می‌شود پس عنصر دیگر در کالبد خانه‌های روستایی گشانی کار‌گاه ابزار باغداری است. اگر به عنوان گردشگر هنگام قدم زدن در کوچه‌های روستا بوی خوش نان را مشام حس کردید تعجب نکنید چرا که در اغلب خانه‌های روستا تنور‌خانه جز جدای ناپذیر روستا است و اهالی نان خود را از تنور‌خانه به سرسفره می‌رسانند و اگر در خانه اهالی را بزنید حتما با سخاوت و پاکی قبلی که اهالی دارند شما را مهمان سفره خود خواهند کرد و فرصت چشیدن طعم نان تازه را به دست خواهید آورد.
سبزی و رنگ در رنگی بافت روستای گشانی
در کنار باغ‌های فراوان گردو روستای گشانی میوه‌زارها‌ی دیگر مانند بادام، گیلاس، آلو و زردآلو هم در فصل رویش گل‌هایشان تابلوی رنگ در رنگ و چشم‌نوازی زیبای دیگری از منظر روستا در پیش دیدگان هر رهگذری به عنوان تابلوی بی‌مثال نقاش طبیعت خدای جهان آفرین قرار می‌دهد و ساعت ها می‌توانید غرق در شکوه رنگ و زیبایی این طبیعت بکر روستای گشانی شوید. و گذر زمان را حس نکنید؛ رغبت روز‌افزونی برای فرو بردن بوی خوش گل‌های بادام گیلاس و آلود و زردآلو در کام جان داشته باشید. اگر چنین فضای سبز و مفرحی در روستا را می‌بینید بی‌شک نباید نقش چشمه معدنی و جوشان روستا را در خلق این همه زیبایی بی اثر دانست که خدای بی‌همتا بی منت در طبق آفرینش روستا قرار داده است. اثر تاریخی و مذهبی «امامزاده ابراهیم» روستا و گورستان آن هم فرصت غور در قدمت و تاریخ این روستا را برایتان فراهم می‌کند.
آشهای جو، خیار، رشته، اوماج و گوجه از دستپخت بانوان روستا است که نباید فرصت خوردن آن را از دست بدهید؛ همچنین اهالی در اوقات فراغت خود از محصول گردو و بادام برای بازی استفاده می‌کنند و ترکه‌های چوب کوچک را برای بازی الک دولک به کار می‌برند. کوچه پس کوچه‌های پیدا و پنهان روستا هم فرصت بازی دیگر؛ یعنی قایم باشک بازی یا همان چشم بگذار پیدایم کن را هم برای اهالی فراهم کرده است. روستا طرح هادی هم دارد و اجرا هم شده است.
اجرای طرح بافت با ارزش در روستا
رئیس بنیاد مسکن شهرستان تویسرکان هم گفت: عملیات اجرایی مرحله نخست بافت با ارزش روستای گشانی در سال 88 آغاز و در سال 13 به پایان رسید. روستای گشانی دومین روستای بافت با ارزش به لحاظ اجراو ساختار بومی روستایی در استان است که بهسازی معابر و جداره‌های آن اجرا شده است.
روح‌الله بهرامی افزود: برای بهسازی طرح بافت با ارزش روستا6400 میلیون‌ریال هزینه شده است تا در این بافت 1100 متر‌مکعب سنگ چینی با سنگ لاشه، 8 هزار مترمربع کفسازی با سنگ لاشه، 3 هزار مترمربع جداره‌سازی با سنگ لاشه و غیره اجرا شود تا بافت مسنجم و زیبایی به لحاظ منظر در دیدگان گردشگران قرار گیرد و بافت هر چه بیشتر جلوه محیطی قدیمی و واقعی خود را نشان دهد هدف دیگر هم حفظ بافت بستر و جداره‌ها از تغییرات محیطی و غیره بوده است.
انتهای پیام/ش