همدان| گنبد ۹۰۰ ساله علویان، شاهکار معماری و گچ بری بعد از اسلام+ تصاویر


گنبد علویان در چهار باغ علویان در نزدیکی میدان امامزاده عبدالله شهر همدان قرار دارد. این اثر یکی از شاهکارهای معماری و گچ‌بری بعد از اسلام در همدان است، و در سال ۱۳۱۰ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌ است.

به گزارش خبرگزاری تسنیم از همدان، این بنا توسط خاندان علویان ابتدا به عنوان مسجد احداث شده است، اما در دوره‌های بعد با ایجاد سردابی در زیر زمین به مقبره آن خاندان تبدیل گردیده‌ است. نام‌گذاری این بنا به «گنبد» علویان به این دلیل بوده‌ که در گذشته‌های دور این بنا دارای گنبد بوده و در اثر گذشت زمان گنبد آن فرو ریخته است. همچنین علاقه شدید مردم به سادات و دوستداران امام علی و مدفون بودن دو تن از خاندان علویان در این بنا از دلایل دیگر این نامگذاری بوده است.

معماری گنبد علویان

گنبد علویان از لحاظ هنر گچ بری و آجرکاری از آثار ارزشمند و کم نظیر سده‌های میانی دوره اسلامی (سده های 6و 7هجری) است. شکل ظاهری گنبد علویان شبیه گنبد سرخ مراغه است که در سال 542 هجری قمری ساخته شده و ابعاد داخلی آن (8متر در 8متر ) و تزیینات غنی و متراکم و در عین حال راز آمیز و چشم نواز درون بنا تا حدودی مشابه بنای گنبد حیدریه قزوین است که از بناهای اوایل قرن ششم  هجری قمری است.

بنا به صورت مکعبی  چهار ضلعی در ابعاد 8/12 در 5/12 متر و ارتفاع 5/11 متر ساخته شده و  چهار جرز ستون مانند به ارتفاع 5/9 متر با قطری قریب به دو متر و شبیه برج‌هایی در چهار گوشه آن را در میان گرفته‌اند . هر یک از برج‌ها دارای پنج  طاق نمای فرو رفته مثلثی به ارتفاع هشت  متر و عرض  یک  متر و عمق نیم  متر است که از حیث مقطع جرزها را به صورت نیمی از یک ستاره هشت پر در آورده است.

دیواره ها و طاق نماهای داخلی بنا نیز با تزئینات فراوان گچبری با طرح‌های متنوع اسلیمی و هندسی به گونه بسیار زیبا و پرکار تزئین شده است.

در ضلع جنوبی داخل بنا، محراب قرار گرفته که از نمونه‌های نادر معماری اسلامی ایران به شمارمی رود که قسمت‌های مختلف این محراب نیز با کتیبه های مختلف قرآنی و نقوش گیاهی وهندسی به مانند دیگه اضلاع داخلی بنا تزئین شده است. گنبد علویان باتوجه به قدمت 900 ساله و همچنین شگفتی و جذابیت های بسیار بالای معماری و گچ بری های زیبا یکی از جاذبه‌های گردشگری استان همدان برای گردشگران داخلی و خارجی محسوب می‌شود.

با همه این تفاسیر می توان گفت گنبد علویان آرامگاهی است آجری که کمتر مورد توجه قرار گرفته و با توجه به آجر های بی مانندش به دوره سلجوقیان برمی‌گردد و نیازمند نگاه عاشقانه کسانی است که او را عاشقانه دوست داشته باشند و درحفظ آن تمام سعی و تلاش خود را از جان ودل ارائه کنند و بقعه مالک را آنگونه که بوده و هست معرفی کنند.

انتهای پیام/