همایون: امام سجاد(ع) بنیانهای اخلاقی تمدن اسلامی را در قالب صحیفه تنظیم کرد
عضو هیأت علمی دانشگاه امام صادق معقتد است بنیانهای اخلاقی تمدن اسلامی در قالب صحیفه سجادیه تنظیم شد.
محمدهادی همایون عضو هیأت علمی دانشگاه امام صادق(ع) در گفتوگو با خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، با اشاره به اینکهبرای تحلیل دوره امام سجاد علیهالسلام باید از عاشورا آغاز کرد، گفت: به نظر میرسد پس از واقعه عاشورا، تشکیل فوری حکومت اسلامی به دلیل عدم وجود شرایط لازم، از دستور کار ائمه خارج شد تا زمینههای آن مجدد شکل بگیرد؛ از این جهت باید به سرعت حرکتی عمیق برای ایجادی تمدنی عظیم آغاز میشد تا در نهایت منجر به تمدن عظیم آخرالزمانی شود.
وی با اشاره به اینکه جدیترین بنیان تمدن اسلامی پس از عاشورا شکل گرفت، گفت: در تاریخ پس از رحلت رسول خدا(ص) به دنبال اِعمال سیاستهای نابجا و غلط متولیان جامعه اسلامی، شاهد رکود پلکانی شدید اخلاقی و معرفتی هستیم. در این شرایط تبعیض و بیعدالتی سراسر جامعه اسلامی را در بر گرفته بود تا حدی که حتی صحابه پیامبر صلی الله علیه و آله دچار انحراف و در زمان خلافت امیرالمؤمنین(ع) جزو سه دسته اصلی دشمن آن حضرت شدند. در نهایت همین فسادِ اخلاقی زمینهساز واقعه کربلا شد. از این جهت معتقدم جدیترین بنیان تمدن اسلامی که پس از عاشورا شکل گرفت، موضوع اخلاق بود، همان مسئلهای که لازمه اصلی هر تمدنی به ویژه تمدن اسلامی است.
نویسنده کتاب «تاریخ تمدن و مُلک مهدوی» با اشاره به اینکه امام سجاد(ع) پس از واقعه عاشورا در قالبهای مختلف جریان اخلاقی و معرفتی را در جامعه اسلامی شکل داد، افزود: امام سجاد علیهالسلام پس از جریان عاشورا به سرعت جریان اخلاقی و تمدنساز را آغاز کرد که اوج آن را در صحیفه سجادیه میبینیم. روی این بنیان اخلاقی است که مکتب امام باقر و امام صادق علیهما السلام شکل میگیرد و از آن پس تحولات عظیم در تاریخ اسلام و تاریخ جهان رقم میخورد و اکنون نیز ثمرات آن ادامه دارد.
همایون افزود: از این جهت برای تمدنسازی باید هم به صحیفه سجادیه و هم به بنیان معنوی و اخلاقی تمدن اسلامیمان توجه کنیم. جالب است که امام خمینی(ره) در وصیتنامه خویش در اولین توصیههایشان اشاره دارد علومی که باید در حوزههای علمیه نسبت به آن توجه شود، "علوم معنوی اسلامی" است.
وی کادرسازی و تربیت نیروی انسانی تمدنساز را یکی دیگر از اقدامات امام سجاد علیهالسلام معرفی کرد و افزود: امام علی بن حسین علیهالسلام در دوران امامتشان با ترفندهای مختلف شروع به کادرسازی کرد تا حدی که صدها برده را میخرید، آنها را تعلیم و تربیت کرده و بعد آزاد میکرد تا مبلغان اسلام شوند. این در حالی بود که بنیامیه به شدت امام و شیعیان را تحت نظر داشتند. تداوم این اقدامات، باعث رشد و بالندگی اخلاق، معنویت و معرفت در آینده اسلام شد.
انتهایپیام/