یادداشت|چرا حکومت عمرالبشیر سقوط کرد

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، از زمانی که عمر البشیر با حمایت دکتر حسن الترابی؛ رهبر اخوان المسلمین سودان بر شمال شرق آفریقا مسلط شد، 30 سال می‌گذرد. سودان آن زمان بزرگ‌ترین کشور آفریقا و جهان عرب بود. اکنون اما سومین کشور آفریقایی با میلیون‌ها گرسنه و میزان بالای فساد و اختلاس و نارضایتی‌های اجتماعی و سیاسی است که قربانی ناکارآمدی دولت و دخالت خارجی شد و طی یک کودتای نظامی و با حمایت گسترده مردم به‌زیر کشیده شد. اعتراضات در سودان پیش‌تر نیز مسبوق به سابقه است؛ عمر البشیر تلاش کرد در این سال‌ها با استفاده از ابزارهای گوناگون و دادن وعده و وعیدهایی کشور را آرام کند. اما افزایش مشکلات اقتصادی این بار مساله را جدی تر کرده است. اگر چه برخی معتقدند که این کودتا یک اقدام هماهنگ شده میان ارتش و شخص البشیر است. با این وجود، در مورد علل سقوط البشیر و فاصله گرفتن مردم از وی، تحلیل‌هایی را میتوان ارائه کرد.

1. ناکارآمدی دولتی و وضع بد معیشتی و عدم توانایی حکومت در استفاده از ظرفیت های ملی در حل مسائل جرقه اولیه تظاهرات مردمی سودان را زد.

2. نزدیک شدن به آمریکا، رژیم صهیونیستی ، عربستان و امارات و مشارکت فعال در تجاوز به یمن و تبدیل کردن سودان از کشوری که مدافع فلسطین و استقلال حوزه عربی و اسلام گرایی بود به کشوری در جبهه متجاوزین که سبب ایجاد شکاف میان حکومت و مردم و ضعف داخلی و عدم حمایت محور مقاومت از این کشور شد.

3. جدا کردن سودان شمالی از سودان جنوبی و جدایی منطقه نفتی جنوب که سبب حذف بیش از 70 درصد نفت صادراتی از اقتصاد سودان شد.

4. اختلاف حزب حاکم با احزاب اسلام گرا تحت رهبری مرحوم ترابی و صادق المهدی

5. دلگرم بودن به قدرت ارتش و حمایت خارجی در برابر اعتراضات مردمی و عدم توجه به مطالبات آنها

اگرچه مشکلات اقتصادی جرقه این کودتا را زد اما در حقیقت این تظاهرات علیه عمرالبشیر و سیاست‌های اوست . پشت کردن به محور مقاومت و بخصوص ایران و هم پیمان شدن با عربستان و اسرائیل و وارد شدن در جنگ یمن را می توان بزرگ ترین اشتباه عمر البشیر دانست که نارضایتی شدید مردم را در پی داشت.

به گفته کارشناسان مسائل منطقه نیاز شدید مالی سودان و اعلام آمادگی عربستان به رفع این نیازها عامل اصلی تغییر رویکرد این کشور نسبت به ایران بوده است؛ او تصور می کرد همراهی با عربستان و اسرائیل و دور شدن از محور مقاومت و ورود در جنگ یمن بقای حکومتش را تضمین خواهد کرد اما با این وجود نه عربستان و نه رژیم صهیونیستی و نه کشورهای حاشیه خلیج فارس هیچ کمک مالی و غیر مالی قابل توجهی برای ارائه به سودان اختصاص ندادند. نتیجه این کودتا در نهایت هر چه که باشد یک تجربه تاریخی را پیش روی نه تنها مقامات آینده سودان بلکه تمام رهبران کشورهای عربی و اسلامی قرار می دهد و آن اینکه نسخه دوستی و سازش کاری با غرب و سرسپردگان منطقه ای هیچ گاه شفابخش نخواهد بود.

محمد عبدالهی، کارشناس مسائل بین‌الملل

انتهای پیام/