اصفهان| چه عواملی سبب چاقی می‌شود؟


با ماشینی شدن زندگی و کاهش فعالیت‌های افراد، بسیاری از بیماری‌ها به سوی زندگی انسان‌ها سرازیر شدند که عدم تحرک و چاقی سرمنشا و علت اصلی آن‌هاست.

به گزارش خبرگزاری تسنیم ازاصفهان، چاقی از جمله مشکلاتی است که امروزه جامعه مدرن بشری را درگیر خود کرده است. با ماشینی شدن زندگی و کاهش فعالیت‌های افراد، بسیاری از بیماری‌ها به سوی انسان‌ها سرازیر شدند که شاید سرمنشا و علت اصلی آن چاقی باشد. اضافه وزن مشکلی است که سن و جنسیت نمی‌‌شناسد و تمام گروه‌ها و اقشار را درگیر کرده است.

اما به چه کسانی چاق می‌گویند و روش اصلی سنجش این بیماری چیست؟ شاخصBMI  یا همان نمایه توده بدن از وسایل اصلی شناخت میزان چاقی محسوب می‌شود که پزشکان و حتی افراد عادی از این طریق می‌توانند متوجه وضعیت بدنی خود بشوند.

 BMI نسبت وزن براساس کیلوگرم به مجذور قد براساس متر است. چنانچه BMI فردی کمتر از 18.5 باشد دچار کم‌وزنی، بین 18.5 تا 24.9 وزن طبیعی و بین 25 تا 29.9 باشد اضافه وزن و از 30 به بعد چاقی شروع می‌شود.

آمریکایی‌ها چاق‌ترین افراد هستند

براساس آمار‌های سازمان جهانی بهداشت بالاترین چاقی در آمریکا دیده می‌شود و در کشورهای جنوب شرق آسیا و به طور ویژه کشورهای ژاپن و کره جنوبی کمترین میزان چاقی را دارند‌. این در حالی است که در آمریکا 40 درصد افراد و در کره تنها 5درصد افراد چاق هستند‌.

در آمریکا شیوع چاقی در خانم‌ها بیشتر از آقایان است در صورتی که در کشورهای کره و ژاپن آقایان چاق‌تر هستند. این درصورتی است که مردم آمریکا بیشتر از پروتئین و کره‌ای‌ها بیشتر کربوهیدرات استفاده می‌کنند.

65 درصد ایرانیان اضافه چاقی یا اضافه وزن دارند

امروزه مردم کشور مانیز با مشکل چاقی یا اضافه وزن دست و پنجه نرم می‌کنند. ازجمله آوردهای زندگی مدرن امروزی فعالیت بدنی ناکافی است. فعالیت بدنی ناکافی یعنی نداشتن حداقل 150 دقیقه فعالیت بدنی در طول هفته است.

مدیرکل دفتر مدیریت بیماری های غیر واگیر وزارت بهداشت در این خصوص اظهار داشت: 55 درصد افراد جامعه فاقد فعالیت کافی هستند که این وضعیت در خانم ها به مراتب شدیدتر از آقایان است. یعنی 65 درصد از خانم‌ها و 45 درصد از آقایان فعالیت کافی بدنی ندارند.

افشین استوار با بیان اینکه 23 درصد از جمعیت بزرگسال کشور چاق هستند و افزایش وزن و چاقی با هم در 65 درصد کل جمعیت کشور شایع است، افزود: ریشه عدم فعالیت بدنی به کودکی و نوجوانی برمی‌گردد و متاسفانه حدود 20 درصد از کودکان و نوجوانان کشور هم، فعالیت فیزیکی ناکافی دارند.

وی گفت: 30 تا 40 سال پیش 70 درصد مردم در روستاها زندگی می‌کردند ولی هم اکنون 25 درصد جمعیت کشور روستانشین هستند و جوان‌های روستایی هم به شهرها مهاجرت کرده‌اند. بنابراین آمار عدم فعالیت بدنی در شهر و روستا چندان تفاوتی با هم ندارد.

چاقی و بیماری‌های غیرواگیر دغدغه اصلی طرح تحول سلامت

پس از ریشه‌کن کردن برخی از بیماری‌های واگیر‌دار دغدغه و هدف اصلی در حوزه سلامت کنترل بیماری‌های غیرواگیردار است که چاقی از جمله این نوع بیماری‌ها است.

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با بیان اینکه در حال حاضر سبک زندگی یکی از دغدغه‌های اصلی در حوزه بهداشت است، اظهار داشت: چاقی یکی از مسائل اصلی امروز است، چنانچه فردی یک کیلوگرم اضافه وزن داشته باشد، 5 درصد احتمال دیابتی شدنش افزایش می‌یابد، پس 10 کیلوگرم اضافه وزن 50 درصد احتمال دیابتی شدن را بیشتر می‌کند.

کمال حیدری افزود: در کنار آن استفاده از فست‌فود‌ها و غذا‌های سرخ‌کردنی یا استفاده مرتب از غذاهای آماده که مواد افزودنی دارند به این مسئله شدت می‌دهد. استفاده موردی این نوع غذاها اشکالی ندارد ولی چنانچه تبدیل به عادت و شیوه زندگی شود، مشکل‌آفرین می‌شود.

وی با بیان اینکه در حال حاضر دغدغه اصلی در حوزه سلامت بیماری‌های غیرواگیر است، تصریح کرد: در حال حاضر بیماری‌هایی مانند بیماری‌های  قلبی_عروقی، دیابت، فشار خون، سرطان، سلامت روان با توجه به سبک زندگی رواج پیدا کرده است.

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان خاطرنشان کرد: با کنترل چاقی و اضافه وزن و عواملی مثل بی‌تحرکی‌، آلودگی هوا،‌ فست فودها و دخانیات و دیگر عوامل خطر‌ساز می‌توان از سرطان پیشگیری کرد. 61 درصد افراد استان چاقی و اضافه وزن دارند که این هم بر بروز سرطان مؤثر است.

بیش از نیمی از افراد میانسال در استان اصفهان چاق هستند

با افزایش سن تحرک و فعالیت افراد کاهش می‌یابد و این خود عاملی برای بروز چاقی و اضافه وزن در افراد می‌شود. در این زمان نیاز به کنترل وزن بیشتر از قبل احساس می‌شود.

مسئول واحد بهبود تغذیه مرکز بهداشت استان اصفهان با اشاره به چاقی به عنوان یک معضل جهانی، اظهار داشت: چاقی یکی از مسائلی است که در تمام دنیا شایع بوده و ایران و اصفهان نیز از این قائده مستثنی نیست و در حال حاضر استان اصفهان وضعیت خوبی از این بابت ندارد.

سکینه جعفری افزود: چاقی، زمینه‌ساز بیماری‌های مختلفی از‌جمله دیابت، فشار خون، بیماری‌های قلبی و عروقی و حتی سرطان است و می‌توان با تغییر سبک زندگی از لطمات جبران‌ناپذیر چاقی کاست.

وی با بیان اینکه چاقی دلایل مختلفی دارد، گفت: علت اصلی آن به سبک زندگی مردم جوامع امروزی و نوع تغذیه آنها برمی‌گردد و استفاده از فست‌فودها به عنوان یک وعده غذایی، زندگی ماشینی، عدم تحرک کافی و استفاده نکردن از میوه‌ها و سبزیجات و غذاهای سالم نیز در افزایش چاقی و اضافه وزن نقش مهمی دارند.

مسئول واحد بهبود تغذیه مرکز بهداشت استان اصفهان بیان کرد: شیوع چاقی در استان اصفهان در گروه‌های سنی، متفاوت است و براساس آمار به دست آمده می‌توان گفت 50 الی 60 درصد  افراد میانسال و 20 درصد نوجوانان و جوانان در استان با چاقی و اضافه وزن روبه رو هستند و آمار چاقی در زنان میانسال بیش از آقایان است.

وی تصریح کرد: با افزایش تحرک فیزیکی و رعایت نحوه غذا خوردن، کاهش استفاده از فست فودها، عدم استفاده از کیک و بیسکوییت به عنوان میان وعده یا صبحانه و استفاده بیشتر از میوه‌ها و سبزیجات می‌توان از ابتلا به چاقی و اضافه وزن و بیماری‌های ناشی از آن جلوگیری کرد.

جعفری افزود: کاهش اضافه وزن به 2 عامل کاهش دریافت مواد غذایی و افزایش فعالیت فیزیکی بستگی دارد و داروهایی که به طرق مختلف به عنوان داروی لاغری در بازار وجود دارد پایه علمی ندارد و در برخی موارد سبب بروز عوارض کبدی و کلیوی در افراد می‌شود.

وی خاطرنشان کرد: کاهش وزن ناگهانی در زمان کم، آسیب زیادی به بدن وارد می‌کند و کاهش بیش از 2 کیلو در ماه مجاز نیست، چرا که طبعات خوبی در پی ندارد.

چاقی شکمی خطرناک‌تر از چاقی عمومی

یک متخصص تغذیه و رژیم درمانی در این خصوص اظهار داشت: چاقی براساس تعریف‌های سازمان بین‌المللی بهداشت به عنوان یک بیماری شناخته می‌شود و عاملی برای به وجود آمدن سایر بیماری‌هاست. چاقی سبب می‌شود خطر بیماری‌های مزمن مانند دیابت، پرفشاری خون، چربی خون، بیماری‌های قلبی و عروقی افزایش پیدا کند‌.

فاطمه شیرانی با بیان اینکه اضافه وزن علاوه بر درگیر کردن اندام‌ها، فشار روانی نیز برای فرد به همراه دارد، افزود: در خانم‌ها اگر دور بیشتر از 88 سانتی‌متر و در آقایان بیشتر از 102 باشد اثر منفی آن برسلامت عمومی بدن بیشتر از چاقی عمومی است‌. در این صورت فرد دچار مقاومت به انسولین شده و به سمت بیماری دیابت و قلبی و عروقی می‌رود.

وی درخصوص رژیم‌های پیشنهادی غیرعلمی و اینترنتی بیان کرد‌: رژیم غذایی غلط سبب می‌شو‌د بدن حالت تدافعی به خود گرفته و احساس خطر کرده و سوخت و ساز خود را کاهش می‌دهد.

متخصص تغذیه و رژیم درمانی با اشاره به کاهش وزن تدریجی تصریح کرد: کاهش وزن باید به صورت تدریجی صورت بگیرد. کم کردن وزن بیشتر از نیم تا یک کیلو در هفته و 2 تا 4 کیلو در ماه عوارضی را در پی دارد.

وی گفت: ریزه‌خواری از عوامل اصلی اضافه وزن محسوب می‌شود و چنانچه فرد تمام مواد مصرف شده در یک روز را بنویسد، در پایان روز متوجه حجم غذای مصرفی خود خواهد شد که این مسئله در دقت میزان و نوع مصرف مواد غذایی موثر است.

شیرانی با توصیه به حرکت به سمت خوراکی‌های سالم مانند میوه و سبزیجات و مغزها خاطر نشان کرد: علاوه بر توجه به نوع موادغذایی پیاده‌روی و طناب‌زدن ازجمله راه‌‌های اصلی و کم هزینه کاهش وزن است.

به گزارش تسنیم، رعایت تنوع و تناسب در مواد‌غذایی و توجه به میزان مصرف و سوخت‌و‌ساز بدن از اصول تغذیه صحیح در جهت پیشگیری از بیماری‌ها و رمز سلامتی است‌. تحقیقات مراکز پزشکی دانشگاهی نشان داده است بسیاری از بیماری‌های غیرواگیر مانند دیابت، پرفشاری خون، بیماری‌های قلبی و عروقی، سرطان‌ها، نازایی، کبد چرب و چربی بالای خون دارای زمینه تغذیه‌ای ناشی از تغذیه نامناسب افراد است‌.

انتهای پیام/ش