نتیجه بهره‌برداری تبلیغی بار دیگر دردسرساز شد؛ اعتراض طبیعت در جاده «سرچم»

به گزارش خبرگزاری تسنیم از اردبیل، در سال 1379 طرح احداث جاده‌ای در دستور کار قرار گرفت که از آن به عنوان یکی از شاهراه‌های مواصلاتی استان و عامل توسعه حمل و نقل یاد می‌شد. کارشناسان و حامیان محیط زیست بارها نسبت به مطالعات جامع و بنیادی در محل احداث این جاده اخطار دادند اما در نهایت با بهره‌برداری تبلیغی و سریع‌السیر این جاده قبل از اتمام زیرساخت‌ها در اواخر سال 90، کارنامه برخی مدیران وقت رنگین و دل مدافعان محیط زیست خونین شد.

این جاده از جنوب استان اردبیل آغاز شده و اردبیل را به آزادراه تبریز- زنجان پیوند می‌زند و هر چند توانسته زمان سفر به پایتخت را از 11 ساعت به 7 ساعت کاهش دهد اما از بدو تاسیس مشکلات زیست محیطی متعددی را به دنبال داشته است.

تا جایی که درست سه سال بعد از بهره‌برداری از آن مدیر کل وقت حفاظت از محیط زیست استان به عبور این جاده از سکونتگاه‌های حیات وحش و تلفات قابل توجه حیات وحش اعتراض کرد.

اعتراضی که البته بعد از بهره‌برداری از این جاده نمی‌توانست راه به جایی ببرد و جاده سرچم به عنوان شاهکار مدیریتی در بستر راه‌های استان اردبیل ثبت شد و باقی مانده است.

این روزها طبیعت در جاده سرچم فریادهای خود از این ضعف مدیریتی را آغاز کرده است. به‌طوری‌که در مدت کمتر از یک ماه به دلیل بارش‌های مکرر باران، ریزش در چند نقطه و به ویژه در تونل‌های احداث شده مشاهده شده است.

حضور راهداران جهت مدیریت ریزش کوه

دستاورد ضعف‌های مطالعاتی و مدیریتی یک دهه قبل در احداث این جاده امروز گریبان‌گیر راهداران شده تا بعد از احداث متولی نگه‌داری از راه مرتبا ضعف‌های جاده را با حضور نیروی انسانی جبران کند.

مدیرکل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای استان اردبیل گفت: با توجه به وضعیت جاده سرچم نیروهای راهداری در این محور حضور مستمر دارند و نسبت به ایمن‌سازی و رفع موارد غیر ایمن اقدام می‌کنند.

علی رحمتی با اشاره به وقوع سه مورد ریزش کوه طی یک ماه گذشته در این محور افزود: در هر سه مورد تلاش کردیم با حضور به موقع از تردد غیرایمن خودداری کنیم و در ریزش آخر جاده به مدت 48 ساعت مسدود اعلام شد تا ریزش‌برداری و ترانشه‌برداری انجام شود.

وی با تاکید به اینکه ریزش کوه در پی بارش باران به وقوع پیوسته است، تصریح کرد: تلاش ما بر این بوده تا از بروز هرگونه حادثه در این محور خودداری کنیم.

سرچم نتوانست جاده پرتردد در اوج ترافیک باشد

علت اصلی احداث جاده سرچم تعریف محور جدیدی بود که به عنوان جایگزین اصلی‌ترین محور ارتباطی اردبیل با پایتخت یعنی محور اردبیل- آستارا بتواند زمان سفر به تهران را کاهش دهد؛اما در عمل این جاده نتوانسته جایگزینی مطلوب برای محور اردبیل- آستارا با گذشت 8 سال از بهره‌برداری از آن باشد.

مطابق اعلام اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای استان در اوج ترافیک‌ها و در سفرهای نوروزی محور اردبیل- آستارا بیشترین تردد را به خود اختصاص داده است.

مدیرکل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای استان اردبیل در این خصوص گفت: از 25 اسفند 97 لغایت 17 فروردین ماه 98 بیشترین ترد رفت و برگشت با 195 هزار و 803 مورد در محور اردبیل- آستارا ثبت شده است.

نه تنها در سفرهای نوروزی بلکه در سفرهای پایان هفته شهروندان اردبیلی جهت گشت و گذار نیز، اردبیل- آستارا توانسته به دلیل زیبایی طبیعت و ایمنی به مراتب بیشتر، حجم عمده تردد را به خود اختصاص دهد تا جایی که در روز جمعه 23 فروردین 98 در مقایسه با تمامی محورهای مواصلاتی استان، بیشترین تردد در این محور به ثبت رسیده است.

نه تنها مسافران و گردشگران بلکه خود اردبیلی‌ها نیز به منظور سفر آرام و ایمن جاده سرچم را انتخاب می‌کنند و در مقابل مطابق اذعان پلیس راه استان اردبیل بیشترین تردد به منظور کاهش زمان سفر توسط کامیون‌ها صورت می‌گیرد.

ایمنی فدای سرعت انجام کار شده است

رئیس پلیس راه استان اردبیل نیز با بیان اینکه نیروهای پلیس حضور مستمر در این محور دارند، افزود: پلیس راه توانسته با حضور مستمر نسبت به ارتقا ایمنی این جاده و جلوگیری از حوادث کمک کند.

حجت فتاحی اظهار کرد: متاسفانه در این محور ایمنی فدای سرعت انجام کار شده و محور سرچم نه تنها نتوانسته فاصله مرکز استان با پایتخت را کاهش دهد بلکه در مقابل به نظر می‌رسد، عمر انسان‌ها را کاهش می‌دهد.

وی تصریح کرد: هر چند اقداماتی از سوی دستگاه‌های ذیمدخل جهت ایمنی جاده انجام شده که در کاهش تصادفات موثر است، اما ذاتا محور اردبیل- سرچم از ایرادات فنی متعدد از جمله عرض کم، شیب تند گاها تا 8 درصد و قوس‌های نامناسب برخوردار است.

رئیس پلیس راه استان با تاکید به اینکه بیشترین تردد کامیون‌ها از این جاده است، افزود: بیشترین تصادف وسایل نقلیه سنگین نیز در این جاده مشاهده می‌شود و از سویی به دلیل تردد کامیون‌ها و کاهش آستانه تحمل رانندگان خودروهای سبک، شاهد تصادفات از جمله به دلیل ترمز نابه هنگام هستیم.

به گفته فتاحی بیشترین مشکلات از تونل 12 تا انتهای محور مشاهده می‌شود و پلیس راه تلاش می‌کند با حضور به موقع از سطح حوادث و تصادفات بکاهد.

سرچم مطالعات زمین‌شناسی ندارد

چنانکه ذکر آن رفت جاده سرچم از ایمنی کافی در تردد برخوردار نیست و بخش اعظمی از رفع نواقص آن به حضور مداوم نیروی انسانی تحمیل شده است.هر چند این جاده با 1500 میلیارد ریال اعتبار به بهره‌برداری رسید اما هزینه نگه داری امروز آن به مراتب بیشتر است.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان معتقد است این جاده مطالعات زمین‌شناسی مطلوبی نداشته و سستی خاک و از سویی برش کوه در برخی مناطق برای احداث جاده از دلایل بروز مشکلات امروزی زیست‌محیطی از جمله ریزش کوه است.

شهامت هدایت افزود: اخیرا با بارش‌های مستمر به دلیل ضعیف و سست بودن خاک شاهد لغزندگی و ریزش خاک هستیم و وضعیت فعلی خود نشان می‌دهد که در پروژه های عمرانی و راهسازی باید نقشه زمین‌شناسی و نقشه لغزش مطالعه شود.

وی با تاکید به ضرورت بررسی استحکام خاک، اضافه کرد: در بخش عمرانی استان چندان توجهی به نقشه لغزش نمی‌شود و با این وجود لازم است دستگاه‌ها نسبت به تهیه و بهره‌گیری از نقشه لغزش اقدام کنند.

راه و شهرسازی: سرچم مشکل فنی ندارد!

در مقابل تمامی تاکیدات متولیانی که امروز مشکلات مختلفی در جاده اردبیل- سرچم می‌بینند، به اعتقاد مدیرکل راه و شهرسازی این جاده به لحاظ مشخصات فنی مشکل خاصی ندارد.

محبوب حیدری تصریح کرد: این پروژه یک پروژه ملی بود و در شرایط خاص و در یک منطقه کوهستانی احداث شده است تا جایی که به لحاظ توپوگرافی در سخت‌ترین منطقه کوهستانی استان اردبیل واقع شده است.

وی با بیان اینکه این جاده لغزش و رانش ندارد و به همین دلیل به نقشه لغزش نیازی نیست، افزود:  ریزش در محورهای کوهستانی عادی است و هرچند در زمان بهره‌برداری با صرف میلیاردها هزینه می‌توانستیم ترانشه‌ها را با سیمان یا مواد دیگر تثبیت کنیم اما به واقع روند صحیحی نبود و از لحاظ فنی در احداث جاده کوتاهی نشده است.

مدیرکل راه و شهرسازی استان معتقد است مشخصات کلی این جاده مشکلی ندارد اما تعریض برخی بخش‌ها و یا اجرای روکش آسفالت در برخی مناطق ضروری است که همچنان ادامه دارد.

حیدری ریزش‌های مکرر کوه در این منطقه کوهستانی را عادی توصیف کرد و افزود: در مجموع این جاده مشکل فنی ندارد.

تناقض نظرات در حول محور این جاده و اهمیت مطالعات زیست‌محیطی در پروژه‌های عمرانی اردبیل که از موهبت‌های متعدد طبیعی به عنوان سرمایه اصلی خود برخوردار است، همچنان پابرجاست. همچنان حیات وحش به دلیل تهدید سکونتگاه خود قربانی خودروها می‌شود و همچنان طبیعت ضرورت مطالعه و مطالعه و مطالعه در پروژه های عمرانی را فریاد می زند. در حال حاضر احداث چند بزرگراه و چند پروژه کلان عمرانی در بطن طبیعت اردبیل در دستور کار قرار گرفته و باید پرسید آیا سرچم تجربه کافی برای احترام به طبیعت و اجرای اصولی بک پروژه عمرانی نیست؟

گزارش: ونوس بهنود

انتهای پیام/ش