ازسرگیری تجارت زمینی سوریه و عراق پس از ۸ سال جنگ

سوریه در هفته های اخیر زمینه را برای از سرگیری تجارت زمینی با عراق آماده کرده است و انتظار دارد میلیاردها دلار تجارت از دست رفته با عراق را طی هشت سال جنگ، بازگرداند.

به گزارش خبرگزاری تسنیم به نقل از آسیا تایمز، در 10 اکتبر محمد هاشم عبدالمجید، وزیر بازرگانی عراق از دمشق دیدار کرد تا یک پروتکل جامع با همتای سوری خود امضا کند. این قرارداد شامل همکاری گسترده در زمینه های انرژی، آب، حمل و نقل، تجارت، سرمایه‌گذاری و بانکداری می شد.

نخست وزیر سوریه، عماد خمیس هم بر اهمیت از سر گیری تجارت زمینی بین سوریه و همسایه غنی از نفت خود تأکید کرد.

وزیر بازرگانی عراق هم قول دادی بزودی مرز را باز کند. این پروتکل شامل قدم های مهمی برای بازگشایی گذرگاه های مرزی بین دو کشور می شود.

یک گذرگاه کلیدی برای تجارت ، گذرگاه القائم است. تنها مرز 600 کیلومتری عراق با سوریه که تحت کنترل دولت سوریه قرار دارد.

این گذرگاه حساس که استان شرقی دیرالزور سوریه را به استان غربی انبار عراق متصل می کند در اواخر 2017 مورد توجه قرار گرفت. در آن زمان سربازان سوریه و متحدانش برای اولین بار وارد جنگ با متحدان عراقی خود شدند.

این مرز بیابانی پس از اینکه سالها تحت کنترل داعش بود، بالاخره آزاد شد. در حال حاضر هیچ و نقل و انتقالی از این مرز صورت نمی گیرد. به نظر می رسد فشار سیاسی آمریکا جلوی دولت عراق را برای بازگشایی این مرز حساس گرفته است.

احتمال دخالت آمریکا زمانی به وجود آمد که اتهام مشابهی هم در مورد اردن مطرح شد. ماه گذشته مشخص شد که مقامات سفارت آمریکا در عمان پایتخت اردن به تاجران اردنی علیه سرمایه‌گذاری در بازار سوریه هشدار داده اند و جلوی ارسال محموله‌های نفتی را از اردن به سوریه گرفته اند. به همین دلیل است که بازگشایی مرز نصیب با اردن مدت‌ها طول کشیده است.

برخلاف عمان ، بغداد روابط سیاسی خوبی با دمشق طی سال ها جنگ در سوریه داشته است. عراق در موارد بسیاری از اتحادیه عرب خواست تحریم‌های سوریه را لغو کند. روابط بین عراق و سوریه طی جنگ نسبت به دهه های گذشته بسیار بیشتر بود.

قبل از آغاز جنگ در سوریه در 2011 ، تجارت سوریه با عراق 3 میلیارد دلار بود. تا 2016 صادرات کل سوریه به 700 میلیون دلار رسید که نسبت به 12 میلیارد دلار 2011 کاهش چشمگیری داشت.

طبق آخرین آمار دولت سوریه، عراق 15 درصد صادرات سوریه را دریافت می کند که 100 میلیون دلار ارزش دارد و به این ترتیب عراق چهارمین شریک بزرگ تجاری سوریه است. این صادرات شامل محصولات کشاورزی، مواد غذایی، آرایشی، بهداشتی و منسوجات می‌شود. صادرات سوریه به عراق در مقایسه با واردات سالانه عراق با ارزش 30 میلیارد دلار بسیار ناچیز است.

این آمار ضعیف مربوط میشود به بسته شدن 3 مرز زمینی. در حالی که مرز القائم کاملا بسته شده، گذرگاه مرزی ربیعه به سمت شمال تحت کنترل نیروهای دموکراتیک سوریه به رهبری کردها قراردارد و گذرگاه مرزی الولید هم توسط حزب مخالف سوریه کنترل می شود که هر دو تحت پشتیبانی نظامیان آمریکایی هستند.

با مسدود شدن تجارت زمینی، کالاهای سوری باید با هواپیما بین دمشق و شهرهای عراقی بغداد و نجف حمل شوند. حمل و نقل هوایی گران است و بخش کوچکی از صادرات سوریه به عراق را ممکن می سازد.

بازگشایی مرز القائم به ایران هم اجازه می دهد برای اولین بار از 2011 از طریق زمین با سوریه ارتباط داشته باشد و روابط تجاری اش را گسترش دهد.

علی رغم ادعای ترامپ مبنی بر خروج از سوریه، جان بولتون، مشاور امنیت ملی آمریکا و مایک پمپئو ، سیاستمدار ارشد آمریکایی بارها گفته اند که ایران دلیل اصلی حضور نظامیان آمریکایی در بخش های شمالی و جنوبی مرز عراق و سوریه است.

بیشتر بخوانید