حدیث امام علی درباره همسانی احترام به پدر و معلم
همسان قرار دادن احترام پدر در کنار احترام به معلم نکتهای است که امیرالمؤمنین(ع) در روایتی به آن اشاره فرمود.
به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، معلم به فردی میگویند که از علوم خود به دیگران منفعت میرساند و افراد را به سوی مفاهیم علمی یا ارزشی سوق میدهد. نخستین و اساسیترین نشانه معلم، برخورداری او از سوز و گداز انسانسازی است که این ویژگی در معدود افرادی یافت میشود.
اما در اصطلاح اجتماعی، معلم کسی است که براساس توان علمی ویژهای به استخدام درمیآید تا مقاصد هدایت و راهنمایی تجربههای یادگیری شاگردان را در یک مؤسسه آموزشی دولتی و غیر دولتی برعهده گیرد و یا معلم کسی است که با یک یا چند شاگرد یا متعلم به رفتار تعاملی میپردازد و هدفش تغیر در وجود متعلم است؛ این تغییر به هر نحوی که ایجاد میشود نزد معلم به مثابه یک تغییر هدفمند تعلیمی و تربیتی است.
از این جهت یکی از بهترین و مؤثرترین اقشار اجتماعی، معلمان و اساتید و مربیان هستند. همان طور که شمع، خود میسوزد و اطرافش را روشن میکند، معلمانِ دلسوز و وظیفهشناس که دانش آموزان و دانشجویان خود را با زحمات شبانهروزی به سوی روشنایی و هدایت میبرند، جامعه را به نور علم و معرفت خویش روشن میسازند؛ لذا شایسته است که مقام معلمان و مدرسان را همه طبقات، محترم بشمارند همچنان که دین مبین اسلام سفارش به این مسئله کرده است.
امیرالمؤمنین(ع) علیهالسلام در این باره فرمود: «به احترام پدر و معلّمت از جا برخیز، گرچه فرمانروا باشى؛ قُمْ عَن مَجلِسِکَ ِلأبیکَ و مُعَلِّمِکَ و إن کُنتَ أمیرا». نکته جالب توجه در این روایت، همسان قرار دادن احترام پدر در کنار احترام به معلم است. همچنین امام صادق علیهالسلام در روایتی دیگر فرمود: «در پیشگاه کسى که از او دانش مىآموزید، فروتن باشید؛ تَواضَعُوا لِمَن طَلَبتُم مِنهُ العِلمَ».
با توجه به اینچنین جایگاهی برای معلمان، از یک سو ضروری است این قشر فرهنگی جایگاه خویش را مقدس بشمارند و از دیگر سو متعلمان باید شأن و جایگاه معلمانشان را حفظ کرده و همواره آنها را مورد تکریم و احترام قرار دهند و اگر خطایی هم صورت گرفت، در صدد جبران آن برآیند. همچنان که اشکالی در مباحثات فیمابینی بین معلم و شاگرد و با حفظ احترام وجود ندارد.
انتهایپیام/