احیای زبان فارسی وامدار حکیم توس؛ تحقیقات ۴۰۰ساله اروپاییان در زمینه فردوسی

به گزارش خبرگزاری تسنیم از مشهدمقدس، زبان و هویت ایرانی در هر دوره‌ای با حضور یک شاعر، اندیشمند و یا داستان‌نویس فراز و فرود داشته است. قطعاً شعرای فارسی‌زبان نقش بارزی در احیای زبان فارسی ایفا کرده‌اند و آنچه امروز تحت عنوان میراث زبان فارسی در اختیار ما قرار گرفته، حاصل مجاهدت این شعرا و اندیشمندان است.

در این میان هستند برخی شعرایی که نامشان تا ابد بر تارک فرهنگ و هنر و تاریخ باقی می‌ماند و نه‌تنها از یاد نمی‌روند بلکه هر سال نیز ابعاد دیگری از کار سترگ آنها بر ما نمایان می‌شود. شاعر صاحب‌سخن، فردوسی قطعاً دارای جایگاه ویژه‌ای است و سهم مهمی در احیای زبان فارسی و نهادینه کردن دائمی آن ایفا کرده است.

شاهنامه از دریچه ذهن غربی

پروفسور ناصر کنعانی که خود فردوسی‌شناس و مدرس در این زمینه است با اشاره به اینکه تحقیقات پیرامون فردوسی در اروپا به بیش از 300 و یا 400 سال پیش بازمی‌گردد گفت: این نشان می‌دهد که اهمیت فردوسی تا اندازه‌ای بوده که اروپاییان از 400 سال پیش تحقیقاتی برای شناخت این حماسه‌سرای ایرانی انجام داده‌اند و متأسفانه این در حالی است که در تاریخ چند سده پیش ایران جای خالی این تحقیقات به‌شدت احساس می‌شود.

وی بیان کرد: در سال 1628 محقق و پژوهشگری آلمانی نام اسطو‌ره‌های شاهنامه را در کتاب خود آورده و نکته حائز اهمیت این است که این نام‌ها در کتاب وی به‌فارسی آورده شده و نشان می‌دهد که فردوسی و شاهنامه بیش از 300 سال پیش در اندیشه نخبگان و محققان غربی حائز اهمیت بوده است.

کنعانی خاطرنشان کرد: در تحقیقاتی که پیرامون فردوسی و شاهنامه‌ داشته‌ام اسناد مختلفی را بررسی کرده‌ام و به‌نظرم صرف‌نظر از اینکه آثار فارسی فاخر و ارزشمندی در این حوزه توسط نویسندگان و پژوهشگران ما وجود دارد، باید بگویم که وقتی ما فردوسی را از دریچه نگاه غیرایرانی‌ها بررسی می‌کنیم زوایای دیگری از اهمیت این شاعر و حماسه‌سرای ایرانی بر ما معلوم می‌شود.

من با ارائه اسنادی از خارج کشور که در بررسی شاهنامه و فردوسی انجام شده است، می‌خواهم بگویم که این محققان افسانه نیستند و خیلی جدی به تحقیق پیرامون آثار ملی ما پرداخته‌اند.

فرهنگ و هویت ایرانی مدیون فردوسی

وی با بیان اینکه بخش مهمی از فرهنگ و هویت ایرانیان مدیون فردوسی و اثر فاخر او در ادبیات فارسی است، افزود: خوشبختانه فردوسی‌پژوهی در دو دهه اخیر تحولات خوب و سازنده‌ای داشته و در حال حاضر آثار ارزشمندی در حوزه مطالعاتی فردوسی و شاهنامه موجود است اما احساس می‌کنم نیازمندیم مطالعات اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها را در این حوزه نیز بشناسیم و به عموم معرفی کنیم.

کنعانی تصریح کرد: آرزویم این است تا بتوانیم زمینه‌ای فراهم کنیم تا در بزرگداشت فردوسی حضور محققان و پژوهشگران فردوسی‌شناس دنیا را داشته باشیم و از زبان آن‌ها بشنویم که فردوسی چه جایگاهی دارد؛ در حال حاضر تعدادی از فردوسی‌شناسان در جهان زنده هستند و می‌شود تا قبل از اینکه فرصت بیشتر از این از دست برود آن‌ها را در بزرگداشت فردوسی داشته باشیم و من فکر می‌کنم در صورتی که حضور این اساتید را شاهد باشیم می‌توانیم تحول خوب و مؤثری در برگزاری مراسم بزرگداشت فردوسی ببینیم.

وی افزود: امروز در اروپا و آمریکا کتاب‌های کودک و نوجوان با محتوای شاهنامه طراحی و چاپ شده و آنها متوجه هستند که ارزش این اثر ارزشمند تا چه‌‌اندازه است، بنابراین امروز وقت آن رسیده تا ما نیز به محتویات شاهنامه و آنچه در لایه‌های زیرین این اثر فاخر وجود دارد توجه کنیم.

کنعانی با اشاره به اهمیت توجه به محتوای شاهنامه تأکید کرد: مفاهیم مهمی چون خرد، فرهنگ، اخلاق، شجاعت، مقام زن، روابط اجتماعی و بسیاری دیگر از مسائل فرهنگی دیگر در محتوای شاهنامه موجود است و امروز لازم است تا به این مسائل بیشتر توجه شود تا در بررسی شاهنامه تنها در ظواهر و روایت داستان‌های آن نگاه نکنیم.

انتهای پیام/ح*