همدان| ناکامی طرح تحول سلامت و خروج متخصصان از مراکز دولتی


طرح تحول نظام سلامت با هدف کاهش پرداختی مستقیم از جیب مردم و ارائه خدمات باکیفیت تر به تمام اقشار جامعه از اردیبهشت سال ۹۳ آغاز شد. اما این طرح در نیمه‌های راه شکست خورده و کیفیت آن شیب نزولی داشته.

به گزارش خبرگزاری تسنیم از همدان، اجرای طرح تحول نظام سلامت در اردیبهشت ماه سال 93  با دو هدف اصلی کاهش پرداخت مستقیم هزینه بستری و درمان از جیب مردم و ارتقا سطح کیفی خدمات پزشکی برای آحاد مردم آغاز شد. با عملی شدن طرح تحول نظام سلامت در دانشگاه های علوم پزشکی سراسر کشور، سهم پرداختی مردم برای هزینه بستری و درمان در مراکز دولتی و بیمارستانها تنها 10 درصد شد که شاید لااقل شرایطی را فراهم کرد که بیماران دیگر غیر از رنج و درد بیماری، طعم تلخ هزینه های سنگین را نچشند.

بیمه سلامت چتری برای همه

همزمان با اجرای طرح تحول نظام سلامت، دفترچه‌های رایگان درمانی به نام بیمه سلامت نیز در بین مردمانی که فاقد دفترچه‌های درمانی بودند توزیع شد. افراد بدون پرداخت حق بیمه ماهیانه دارای دفترچه درمانی شدند.

همه مردم با هرگونه توان مالی (به علت عدم سیستم راستی آزمایی) می‌توانستند در سامانه بیمه سلامت ثبت نام و دفترچه درمانی دریافت کنند.در صورت داشتن دفترچه بیمه سلامت سهم پرداختی بیماران در بیمارستانها 10 درصد بود. پس این خدمت رایگان و بی نظیر مردم را بر آن داشت تا عده‌ای از  پوشش بیمه های دیگر خارج شوند و بدون پرداخت حق بیمه به زیر سایه بیمه سلامت بروند.

البته سهم پزشکان هم در این طرح نادیده گرفته نشد و دستمزد حرفه‌ای پزشکان که مربوط به انجام اعمال جراحی، اکوکاردیوگرافی، نوار عصب و عضله، آندوسکوپی و غیره است و سال‌ها بود که ثابت مانده بود به دو برابر افزایش یافت. 30 درصد از عدد ثابت دستمزد حرفه ای پزشکان سهم دولت شد و 70 درصد هم به پزشکان تعلق می‌گرفت. بنابراین پزشکان تشویق به کار در مراکز دولتی شدند و شیفتهای کاری خود را افزایش دادند، چراکه هرچه تعداد اعمال جراحی و  خدماتی که ارائه میدادند بیشتر میشد مبلغ بیشتری را هم دریافت می‌کردند.

اعمال جراحی تعویض مفصل اوج گرفت

در سال های 93 و 94 اعمال جراحی تعویض مفصل با پرداختی 10 درصد هزینه توسط بیماران در بیمارستان بعثت همدان انجام می‌شد و جراحان هم بخاطر رابطه مستقیم  تعداد اعمال جراحی با دریافت دستمزد حرفه ای، رقبت زیادی به انجام این عمل پیدا کردند. در آن سال‌ اعمال جراحی تعویض مفصل با پرداخت حداکثر یک میلیون و 500 هزار تومان از جیب بیمار انجام می‌شد و رضایت بسیاری را جلب کرد.

اما اوضاع به همین منوال پیش نرفت و هرچه به سمت آینده حرکت کردیم  پرده از ضعف و کاستی‌های طرح تحول نظام سلامت برداشته شد و درصد رضایتمندی مردم نیز کاهش یافت. از طرفی ارزان قیمت بودن هزینه اعمال جراحی و دفترچه‌های رایگانی که بدون پرداخت حق بیمه به دست مردم داده شده بود سبب مراجعات غیرضروری به متخصصان، درخواست تجویز تصویربرداری و افزایش آمار متقاضیان اعمال جراحی از جمله عمل تعویض مفصل شد و از طرف دیگر بیمه‌ای که هیچ هزینه‌ای از افراد زیر پوشش خود دریافت نمی‌کرد دیگر قادر به پرداخت هزینه ها نبود. در نتیجه دولت و بیمارستان  اقدام به کاهش درصد سهم پزشکان از کای حرفه‌ای و افزایش سهم خود از این دستمزد کرد.

عمل تعویض مفصل در بیمارستان‌های دولتی به صفر رسید

طرح تحول نظام سلامت در سال 97 به جایی  رسید که در آن سال هیچ عمل تعویض مفصلی با هزینه دولتی انجام نشد و بیماران متقاضی مجبور شدند به مراکز خصوصی روند و هزینه 15 میلیون تومانی را بپردازند. از طرفی هم چون سهم دستمزد حرفه‌ای پزشکان از 70 درصد به 30 درصد کاهش یافت بنابراین تمایلی برای ادامه کار در مراکز دولتی نداشته و به تدریج این مراکز را ترک کرده و به بخش خصوصیکه در آن سهم بیشتری از دستمز حرفه‌ای به پزشکان می‌رسد پیوستند.

«کا» حرفه ای، به نام پزشکان به کام دولت

یک متخصص و جراح ارتوپد در همدان گفت: 20 سالی بود که عدد «کا» حرفه‌ای ثابت مانده بود و هیچ تغییری نداشت، تا اینکه در سال93 همزمان با اجرای طرح تحول نظام سلامت این عدد دو برابر شد و سبب تغییر و تحول بزرگی در دستمزدهای پزشکان شد.

دکتر مرتضی مجیدی  در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در همدان، اظهار داشت:  دولت با افزایش ناگهانی کای حرفه ای توانست تحولی در وضعیت کمی و کیفی کار پزشکان ایجاد کند و بیشتر پزشکان به شکل تمام وقت در خدمت بخش دولتی قرار گرفتند و کیفیت خدمات رسانی به مردم افزایش یافت.

وی افزود: پس از مدت کوتاهی از گذشت اجرای طرح تحول نظام سلامت، دولت در حساب و کتاب‌های خود دچار اشتباه شد و کم کم قوانینی را روی کار آورد که سهم پزشک را از درآمدهای ایجاد شده کمتر کرد.

این متخصص ارتوپدی تصریح کرد: دولت سهم پزشکان را از میزان دستمزد به 30 درصد رساند و 70 درصد آن را به خود اختصاص داد. پس با این حساب درصد دستمزد پزشکان عملا به همان عدد 20 سال گذشته بازگشت و منفعتی برای ما به همراه نداشت.

مجیدی افزود: از طرفی هم بار بزرگی از هزینه‌ها بر روی دوش بیمه‌ها قرار گرفت و تاخیر در پرداختی بیمه‌ها اوج گرفت.  این روزها تاخیر بیمه‌ها در پرداخت هزینه پزشکان به یک سال هم رسیده است درحالیکه  این دیرکرد  پرداخت با توجه به تورم و وضعیت اقتصادی جامعه منطقی نیست.

فعالیت پزشکان در مراکز خصوصی به صرفه تر است

وی تصریح کرد: کاهش غیرمنطقی سهم پزشکان و مشکلات پیش آمده سبب خروج پزشکان از مراکز دولتی و اتصال آن‌ها به مراکز خصوصی شد. در مراکز خصوصی 80 درصد از دستمزد حرفه‌ای به پزشک اختصاص می‌یابد. خروج پزشکان از مراکز دولتی هم سبب کاهش کیفیت ارائه خدمات به مردم می‌شود.

این متخصص و جراح ارتوپدی گفت: به عنوان مثال، شهرستان نهاوند در یک برهه از زمان 3 متخصص ارتوپد داشت اما اینک به جایی رسیده که  در ماه تنها 15 روز  از وجود متخصص ارتوپد بهره می‌برد.

طرح تحول نظام سلامت ایده آل گرایانه آغاز اما با افول مواجه شد

مجیدی افزود: طرح تحول نظام سلامت آغازی ایده آل گرایانه داشت و با ارائه خدمات مطلوبش توانست رضایت حداکثری مردم را جلب کند، اما متاسفانه بی‌برنامگی و عدم مدیریت درست آن این سیستم را با ضعف مواجه کرد و در میانه‌های راه به سمت افول پیش رفت.

وی با بیان اینکه امسال هم با توجه به وضعیت اقتصادی و میزان تورم هیچ گونه افزایش تعرفه ای در بخش «کا» حرفه‌ای وجود نداشته است، ابراز کرد: این درحالی است که «کا» فنی که مربوط به هزینه های بیمارستان است از 15 تا 25 درصد افزایش داشته است.

انگیزه پزشکان در بخش دولتی سرکوب شد

این متخصص ارتوپدی با بیان اینکه بابت انجام هر عمل جراحی یک دستمزد ثابت مشخصی به پزشک داده می‌شود، ابراز کرد: متاسفانه پرداخت این دستمزد را به حالت پلکانی درآوردند، به گونه‌ای که هر چه تعداد اعمال جراحی پزشک افزایش می‌یابد سهم پرداختی او کمتر می‌شود.این اقدام سبب کاهش رقبت و انگیزه پزشکان برای کار و فعالیت بیشتر می‌شود.

مجیدی با اشاره به اینکه بیش از 14 ماه است که عمل تعویض مفصل در مراکز دولتی انجام نشده، تصریح کرد: اما این عمل در مراکز خصوصی با هزینه 20 میلیون تومان انجام می‌شود. بنابراین آنانی که نیاز به تعویض مفصل دارند اما توانایی مالیشان اندک است موفق به انجام این عمل نمی‌شوند.

وی افزود: پس امروز بیماران از ارائه خدمات درمانی ناراضی هستند و دیگر همچون سال‌های گذشته با پرداخت 10 درصد هزینه قادر به انجام اعمال جراحی بزرگ مانند تعویض مفصل نیستند. البته با کاهش رقبت پزشکان به فعالیت تمام وقت در بیمارستان‌ها، صف انتظار اعمال جراحی غیر اورژانسی نیز بسیار طولانی شده است.

تعویض مفصل فقط برای پولدارها

یک خانم 65 ساله که نیازمند عمل تعویض مفصل است به خبرنگار تسنیم گفت: این روزها تعویض مفصل فقط برای آن‌هایی است که توانایی پرداخت هزینه 20 میلیونی و رفتن به مراکز خصوصی را دارند. مراکز دولتی بیش از یک سال است که به بهانه‌های مختلف این نوع عمل را انجام نمی‌دهند.

این شهروند همدانی با بیان اینکه از طرح تحول نظام سلامت راضی نیستم، ابراز کرد: این بی‌ انصافی است که  در مقطعی یک عده بتوانند با هزینه کمتر از 2 میلیون تومان عمل تعویض مفصل را انجام دهند و نوبت که به ما رسید به بهانه کمبود منابع مالی از انجام این عمل خودداری کنند.

وی افزود: من  یک مادر  و  سرپرست خانواده هستم، بنابراین حساب و کتاب دریافتی و پرداختی‌های زندگی را در دست دارم تا کمبودی ایجاد نشود، پس مدیران این جامعه چگونه از پس اجرای درست طرح تحول نظام سلامت بر نیامدند و در میانه‌های راه به بن‌بست رسیدند.

خدمات بیمه سلامت موقتی بود

یک شهروند همدانی نیز به خبرنگار تسنیم گفت: این روزها بیشتر مراکز درمانی با دفترچه درمانی بیمه سلامت قرارداد ندارند و ما مجبور به پرداخت  تعرفه‌های آزاد هستیم.

وی افزود: بیمه سلامت که در سال‌های گذشته به شکل رایگان افراد را زیر پوشش قرار میداد، اکنون تغییر رویه داده و باید مبلغی برای عضویت در آن پرداخت شود. این بیمه هیچ تبعیضی بین افراد توانمند و ناتوان قائل نیست که خود نقص بزرگی است.

این شهروند همدانی گفت: در مجموع بیشتر مطب‌ها و مراکز تشخیصی درمانی اعتمادی به بیمه‌ها به ویژه بیمه سلامت و تامین اجتماعی ندارند. همچنین بسیاری از داروها نیز از پوشش بیمه‌ها خارج شده است.

وی تصریح کرد: به نظرم در اجرای طرح تحول سلامت خدمات عمرانی مانند ساخت و ساز خانه‌های بهداشت و مراکز درمانی، ماندگار بود و خدماتی مانند کاهش هزینه پرداختی بیماران، افزایش کیفیت ارائه خدمات بهداشتی و درمانی، زودگذر و موقتی بودند.

به گزارش تسنیم از همدان، منکر مزایا و خدمات ناشی از اجرای طرح تحول نظام سلامت نیستیم، اما شاید اگر این طرح با برنامه ریزی دقیق تر و مدیریت بیشتری اجرا میشد، عمر موفقیت آن طولانی تر میبود و این روزها شاهد خروج پزشکان متخصص نامی از مراکز دولتی، توقف انجام برخی اعمال جراحی مانند تعویض مفصل، جمع آوری دفترچه‌های رایگان سلامت ، سقف گذاری بیمه ها، طولانی شدن  صف انتظار خدمات تشخیصی و درمانی بخاطر کاهش بودجه و درآمد بیمه ها و نارضایتی مردم نبودیم.

گزارش از فائزه محمدی

انتهای پیام/ ت