تروریست‌های «تحریرالشام»، از شکاف داخلی تا فروپاشی احتمالی
با آغاز عملیات ارتش سوریه در ادلب، تروریست‌های تحریرالشام که اوضاع نابسامانی دارند، بیش از پیش به فروپاشی نزدیک شده‌اند، همین موضوع حامیان تروریسم را به‌فکر جایگزین‌های احتمالی انداخته است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، نشریه اوراسیا ریویو (eurasiareview) مقاله‌ای به‌قلم نودربرگ سولیف نوشت که بعد از گذشت 20 سال از حوادث 11 سپتامبر شاخه‌های تروریستی گروه القاعده در راستایمجموعه‌ایاز تحولات مهم طی ماههای اخیر کنترل شهر ادلب در سوریه را در دست گرفتند تا بتوانند نمونه اولیه از خلافت را بر حدود 3 میلیون نفر به‌اجرا بگذارند.
از ابتدای سال جاری میلادی هیئت تحریرالشام مرتبط با گروه تروریستی القاعده ائتلاف تروریستی خود را در منطقه ادلب اعلام کرده و بعد از شکست گروه‌های شورشی رقیب، به‌صورت تقریبی کنترل این شهر را در اختیار گرفته است. این اتفاق آخرین ضربه به توافق آتش‌بسی است که در سپتامبر سال 2018 از سوی روسیه و ترکیه در خصوص ادلب اعلام شد.
گروه تروریستی داعش در گذشته مساحت گسترده‌ای از عراق و سوریه را به‌اشغال خود در آورد و تلاش کرد رویکردهای تروریستی خود را در تمام دنیا دنبال کند. هیئت تحریر الشام نیز همین رویکرد را دنبال کرده و در ابتدا از براندازی دولت سوریه و برپایی خلافت ادعایی خود با عنوان دولت اسلامی خبر داده بود. در حالی که گروه تروریستی داعش فعالیت خود را در عرصه‌های بین‌المللی با تمرکز بیشتری دنبال می‌کرد، تحریر الشام اما استراتژی بومی را در پیش گرفت تا در درجه اول به‌عنوان کنترل افکار عمومی و سرزمین‌های مختلف در سوریه را در دست بگیرد.
این گروه تروریستی در حال حاضر با 20 هزار مبارز بزرگترین گروه تروریستی و افراطی در سوریه به‌شمار می‌رود. فرستاده سابق آمریکا در سوریه ائتلاف تحریر الشام را بزرگترین پناهگاه امن عناصر القاعده بعد از حوادث 11 سپتامبر توصیف کرده است.
نیروهای نظامی هیئت تحریر الشام شامل بسیاری از گروه‌های سلفی و جهادی داخلی و خارجی شود که ساختار اصلی آن را شاخه القاعده در سوریه یعنی جبهه النصره تشکیل داده است. در حال حاضر هزاران مبارز از کشورهای مختلف نظیر آلبانی، چین، آسیای میانه، جزایر مالدیو و روسیه میان تروریست‌های تحریرالشام حضور دارند. این گروه از سوی بسیاری از کشورهای جهان از جمله آمریکا، روسیه، ترکیه و سازمان ملل متحد به‌عنوان گروه تروریستی به‌حساب می‌آید.
هیئت تحریر الشام برای مقابله با حمله احتمالی دولت سوریه به شهر ادلب حدود 10 گروه کماندویی از نیروهای آموزش‌دیده تأسیس کرده که در داخل گروه‌های جهادی به‌صورت هرمی فعالیت می‌کنند. این گروه‌ها، گروه‌های مرگ یا گروه‌های سرخ نامیده می‌شوند.
افراد آموزش‌دیده در این چارچوب شامل مبارزان خارجی از چین، قرقیزستان، جزایر مالدیو و دیگر کشورها می‌شوند. برخی از این مبارزان تا اندازه‌ای آموزش می‌بینند که به نیروهای انغماسی [گروه‌های انتحاری] ملحقمی‌شوندودردرگیری‌هایمختلفبه‌عنوانعنصرغافلگیرکنندهضدمواضعمستحکمطرفمقابلبه‌کارمی‌آیند.
آیا فروپاشی هیئت تحریرالشام نزدیک است؟
طی ماههای اخیر هیئت تحریرالشام با فشارهای نظامی شدیدی از سوی دولت سوریه و متحدان مواجه شده است. توافق صلح امضاشده در سپتامبر گذشته میان ترکیه و سوریه حمایت از مخالفان سوریه باعث تأخیر در حمله به استان ادلب و پاکسازی آن شد. ترکیه امیدوار بود که این توافق تا زمان کافی برای امضای معامله بین دمشق و گروه‌های شورشی باقیمانده در سوریه را فراهم کند و مانع آغاز دور تازه‌ای از بحران آوارگان در مرزهای این کشور شود. اما حملات اخیر گروه تروریستی تحریر الشام نشان داد که تلاش‌های ترکیه و روسیه برای خلع سلاح گروه‌های تروریستی و تسلیم شدن داوطلبانه آنها بی‌فایده بوده است.
بسیاری از تحلیلگران اعتقاد دارند که حمله دولت به ادلب احتمالاً خیلی زود آغاز می‌شود و بعید است که دمشق مدت زمان بیشتری در مورد آنها آرام بماند، چرا که گروه‌های تروریستی در این استان در مناطق استراتژیک مستقر هستند.
ادلب آخرین مرحله از نبرد دولت سوریه با گروه‌های تروریستی به‌شمار می‌رود و دولت امیدوار است که بتواند خیلی زود به این نبرد پایان بدهد و امنیت و سلامت را به منطقه بازگرداند.
از سوی دیگر حضور تعداد زیادی از مبارزان روس و آسیای میانه مرتبط با گروه تروریستی القاعده در سوریه منبع اصلی نگرانی‌های امنیتی روسیه در قبال این عملیات به‌شمار می‌رود. در گذشته نیز هیئت تحریر الشام در آوریل 2017 و در واکنش به حضور نظامی روسیه در سوریه عملیات تروریستی را در متروی سنت‌پطرزبورگ انجام داده بود.
منطقه ادلب از ابتدای سال جاری میلادی با حملات موشکی گسترده مواجه شده است. در حال حاضر با آغاز احتمالی جنگ در ادلب بالغ بر 86500 نفر از این شهر فرار کرده‌اند، با وجود این، هیئت تحریر الشام همچنان تاکتیک‌های سرکوب‌گرایانه را در این منطقه در دستور کار خود قرار داده است. این تروریست‌ها از ابتدای سال 2019 تاکنون بیش از 460 عملیات تروریستی ضد نیروهای دولتی انجام داده‌اند که در نتیجه این حملات بالغ بر 30 نفر از نیروهای دولتی کشته شدند.
شکاف‌های داخلی در گروه تروریستی تحریر الشام
با وجود تلاش‌های گسترده‌ای که برای یکپارچه نشان دادن گروه تروریستی تحریرالشام صورت می‌گیرد، اما این گروه از منازعات و شکاف‌های داخلی رنج می‌برد. سرکردگان این گروه در دو اردوگاه تقسیم شده‌اند؛ نگاه اول شامل مبارزان افراط‌گرای خارجی است که هر نوع مذاکره با دولت ترکیه را رد می‌کنند و به‌دنبال ادامه مبارزه ضد دولت سوریه هستند. اردوگاه دیگر که بیشتر شامل تروریست‌های داخلی است و ابومحمد الجولانی سرکرده این گروه نیز بخشی از آن است، آمادگی خود را برای تأیید برنامه‌های ترکیه جهت جلوگیری از جنگ فراگیر در این شهر اعلام کرده است.
در سایه این شکاف‌های داخلی، آنکارا موضوع حمله گزینشی ضد گروه‌های افراط‌گرا در تحریر الشام را مطرح کرده است، اما راهکارهای اجرای چنین حملاتی را مشخص نکرده است.
تأثیرات احتمالی فشارها و شکاف داخلی تحریر الشام بر تحولات آینده منطقه
احتمالاً افزایش فشارهای سیاسی و نظامی ترکیه و سوریه و روسیه به فروپاشی کامل گروه تروریستی تحریرالشام در ادلب منجر شود. اگر چنین اتفاقی رخ دهد، هویت شورشیان در سوریه به پایان خواهد رسید. بی‌ثباتی در عرصه عراق و سوریه و بخش‌های دیگر منطقه همچنان ادامه می‌یابد و بستر مناسبی را برای تروریست‌ها ایجاد می‌کند. اگر این گروه تروریستی منحل شود، گروه‌های افراطی داخل تحریر الشام بار دیگر تحت پرچم سازمان تروریستی القاعده کنار هم جمع می‌شوند و عملیات تروریستی مختلف در سوریه را ترتیب می‌دهند.
این اتفاقات همچنین می‌تواند باعث تحرک بیشتر تروریست‌های خارجی در سوریه و مناطق اطراف آن شود. مسئولان امنیتی روسیه هشدار می‌دهند که احتمال بازگشت این تروریست‌ها به کشورهای خودشان یا ماجراجویی آنها در عرصه‌های مختلف به‌ویژه افغانستان وجود دارد.
کنار این شرایط، همچنان داعش به‌عنوان یک گروه شورشی در عراق و سوریه فعال است و شاخه‌ها و گروهک‌های تروریستی خفته خود را در تمامی نقاط جهان مستقر کرده است. در حال حاضر گروه تروریستی القاعده و داعش دست‌کم کنترل یک‌پنجم گروه‌های تروریستی آسیای میانه را در دست دارند، لذا کشورهای مختلف باید برای مقابله با تهدیدات امنیتی داخلی و جهانی این گروه، استراتژی فراگیری برای مبارزه با تروریسم ترسیم کنند.
انتهای پیام/*