سرنوشت طرحی بنیادی برای مستضعفان

به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری تسنیم به نقل از بنیاد مستضعفان، این طرح با اهدافی چون رفع محرومیت و توانمندسازی اقتصادی و فرهنگی ، توانمندسازی اجتماعی مردم و تکیه بر قابلیت‌ها و توانمندی‌های بومی و طبیعی مناطق بر اساس پژوهش های میدانی و الگوی انجام شده در قلعه گنج توسط بنیاد علوی در حال اجرا ست. طرح مذکور با استفاده از مشاوره اساتیدِ دانشگاهی و مدیران جوان و انقلابی به دنبال ایجاد مدلی برای افزایش درآمد جامعه روستایی، حمایت از کارآفرینان جهت توسعه اقتصاد محلی و کاهش فشار بر منابع طبیعی و الگو سازی برای پیشرفت همه جانبه و آبادانی کشور با تکیه بر مردم طراحی و اجرا می شود.

توانمندسازی جوامع محلی از طریق ایجاد بستری مناسب برای مشارکت جمعی در قالب گروه‌های اعتبار و پس‌انداز، افزایش دسترسی روستاییان کم‌درآمد به تسهیلات اعتباری، ارتقاء مهارت‌های فردی و اجتماعی روستاییان از طریق هدایت پس‌اندازهای غیرمولد خانوارهای روستایی به سرمایه‌های مولد کارآمد، افزایش درآمد خانوارهای کم‌درآمد از طریق پرداخت وام‌های کوچک برای فعالیت‌های درآمدزا، برنامه‌ریزی جهت اجرای پروژه‌هایی که مبتنی بر ظرفیت، امکانات و شرایط منطقه باشد و همچنین توسعه اشتغال و تثبیت مشاغل دارای بحران مالی انجام می‌شود.

*قلعه گنج یک الگوی اولیه موفق

اولین بار این طرح در قلعه گنج انجام شد و شامل بخش هایی چون حمایت از تولید مردم محور، ارتقا حوزه سلامت روستایی، ارتقا سطح آموزش و زیرساخت های آموزشی، طرح های اشتغال زایی و توانمند سازی، طرح های زیرساختی و آبادانی و بهبود خدمات و برنامه های فرهنگی بود. سپس این مدل با در نظر گرفتن ویژگی های بومی و اقلیمی مناطق مختلف در برخی دیگر از مناطق کم برخوردار کشور از جمله لنده در چهار محال بختیاری ، چالدران در آذربایجان غربی ، ملکشاهی در ایلام ، سروآباد دراستان کردستان ، باخرز در خرسان شمالی ، گرمی در اردبیل ، قصر قند و زهک در سیستان و بلوچستان ، بخش احمدی و جزیره لارک در هرمزگان و سرپل ذهاب درکرمانشاه حال انجام است.

در مجموع تا کنون در شهرستان قلعه گنج 116 پروژه در قالب طرح پیشرفت و آبادانی در حال انجام است که برخی از آنها عبارتند از طرح بیابان زدایی و احیا منابع طبیعی، تشکیل صندوق های خرد اعتباری، تشکیل گروه های توسعه از اهالی روستاهایی است. در این راستا در طرح بیابان زدایی و احیا منابع طبیعی کنترل کانون بحرانی فرسایش بادی در محدوده 30 هزار هکتاری در سه منطقه از شهرستان قلعه گنج (آهوان، ریگ‌متین و صولان) با اعتبار 2.4 میلیارد ریال به‌منظور انجام اقدامات مقابله با بیابان‌زدایی و کنترل کانون‌های بحرانی فرسایش بادی ، با جلب اعتماد و اطمینان و مشارکت جوامع روستایی در فعالیت‌های توسعه‌ای و با حمایت بنیاد با نظارت سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور و به همت مردم منطقه، همراه با اشتغال‌زایی برای آن‌ها انجام‌شده است.

در بخش تشکیل صندوق های خرد اعتباری بستری مناسب برای مشارکت جمعی در قالب گروه‌های اعتبار و پس‌انداز، افزایش دسترسی روستاییان کم‌درآمد به تسهیلات اعتباری، ارتقاء مهارت‌های فردی و اجتماعی روستاییان از طریق هدایت پس‌اندازهای غیرمولد خانوارهای روستایی به سرمایه‌های مولد کارآمد، افزایش درآمد خانوارهای کم‌درآمد از طریق پرداخت وام‌های کوچک برای فعالیت‌های درآمدزا، برنامه‌ریزی جهت اجرای پروژه‌هایی که مبتنی بر ظرفیت، امکانات و شرایط منطقه باشد و همچنین توسعه اشتغال و تثبیت مشاغل دارای بحران مالی فراهم شده است.

این طرح تاکنون در 144 روستا و در قالب 1531 گروه با پس انداز اهالی و مساعدت 50 درصدی معادل آورده های نقدی روستاییان توسط بنیاد مستضعفان انجام شده و از محل این صندوق بیش از 19 میلیارد تومان به اهالی قلعه گنج برای راه اندازی کسب و کارهای کوچک وام داده شده است.

برای دست یابی به اهداف توانمندسازی و معیشت پایدار در شهرستان قلعه گنج، توجه به مشارکت محلی و تقویت معیشت روستایی حائز اهمیت است. از طرفی لازم است تا محور فعالیت‌های مشارکتی جوامع محلی بر پایه ایجاد تشکیلات سازمان‌یافته صورت پذیرد. بدین‌منظور، در هر دهستان یک شرکت تعاونی فراگیر ملی تشکیل شد و در مجموع 5 تعاونی در 5 دهستان شهرستان قلعه گنج با تعداد اعضای 3601 نفر در دهستان های قلعه گنج، چاه دادخدا، سرخ قلعه، رمشک و مارز تشکیل شد. در بخش سلامت کمک به تجهیز بیمارستان 32 تختخوابی قلعه گنج، اجرای ارتقای سلامت مادران باردار و شیرده برای 1100 مادر باردار، احداث مرکز سلامت شبانه روزی، تجهیز 18 باب خانه بهداشت و مشارکت در ساخت 100 سرویس بهداشتی در دستور کار قرار گرفت.

در بخش آموزشی اقدام به توزیع جوایز نقدی و غیر نقدی در میان دانش آموزان، رفع بی‌سوادی جمعیت زیر 40 سال و طرح ارتقاء تحصیلی دانش‌آموزان مورد توجه قرار گرفت. طرح ارتقاء تحصیلی دانش‌آموزان در قالب برگزاری آزمون های آزمایشی، کلاس های تقویتی، توزیع نرم افزارهای آموزشی، توزیع کتب کمک آموزشی، برگزاری 6 مرحله آزمون آزمایشی کنکور برای پایه دوازده و پیش دانشگاهی ، برگزاری کارگاه‌های آموزشی نرم‌افزار به تعداد 40 نرم‌افزار در مدارس شهرستان قلعه گنج و توزیع بیش از 13 هزار کتاب آموزشی و کمک آموزشی در مقاطع مختلف تحصلیلی شهرستان پیگیری شد.

در راستای طرح تجهیز مدارس شهرستان قلعه گنج تعداد 247 مدرسه جهت تجهیز شناسایی و اولویت دهی شد که با اعتبار 23 میلیارد ریال در حال انجام می باشد. همچنین تاکنون 201 مدرسه در 5 دهستان شهرستان قلعه گنج تجهیز شده است. همچنین در راستای تقویت بخش اشتغال شهرستان قلعه گنج اعطای تسهیلات اشتغال زایی 250 میلیارد ریالی توسط بانک سینا در دستور کار قرار گرفت . در این طرح برای برای هر طرح ارئه شده سقف تسهیلات 50 میلیارد ریال در نظر گرفته شد. 5 درصد سود تسهیلات این طرح توسط بنیاد علوی و 5 درصد نیز توسط معاونت توسعه مناطق محروم نهاد ریاست جمهوری تأمین می‌شود. از دیگر اقدامات انجام شده در شهرستان قلعه گنج می توان به احداث کارخانه رب گوجه‌فرنگی، احداث کارخانه روغن‌کشی از کنجد، کارخانه آبمیوه، احداث مجتمع دامپروری، احداث گلخانه ، توسعه کشت گیاهان دارویی، احداث کارخانه فرآوری شیر و لبنیات و برگزاری دوره‌های آموزش فنی و حرفه‌ای اشاره کرد.

در بخش طرح های زیر ساختی نیز احداث هتل کپری، احداث 25 دهنه پل شهری، ساخت بوستان رمشک و کمک به تجهیز بوستان های روستایی، احداث پارک شادی، طرح شبکه ارتباطی پهن‌باند شهرستان قلعه گنج، احداث ساختمان نیروی انتظامی، احداث نیروگاه خورشیدی و احداث ایستگاه آتش نشانی از سایر اقدامات انجام شده است.

این اقدامات در قالب یک شهرک صنعتیِ دارای زیرساختِ مناسب و به منظور جذابیت لازم برای سرمایه‌گذاران بخش خصوصی و تقویت صنایع تبدیلی شهرستان فراهم شد. در بخش ورزشی نیز اقداماتی چون زیرسازی و احداث زمین‌های ورزشی از جمله فوتسال و والیبال، تعمیر سالن‌های ورزشی و خرید تجهیزات در دستور کار قرار گرفت.ماحصل این اقدامات را می توان در اعزام تیم شهید حیدری قلعه گنج به مسابقات بین المللی نروی کاپ نروژ و اعزام تیم نوجوانان و جوانان ووشوکار شهرستان به مسابقات کشوری اصفهان در سال 97 مشاهده کرد.

همچنین با حمایت های صورت گرفته تیم فوتبال شهدای قلعه گنج توانست پس از 4 سال در لیگ برتر استان کرمان شرکت کند. یکی دیگر از اقدامات بنیاد مستضعفان تقویت زیرساخت های فرهنگی شهرستان قلعه گنج است. از آنجایی که مسجد نقش قابل توجهی در تقویت زیرساخت های فرهنگی دارد لذا تجهیز مساجد شهرستان قلعه گنج در دستور کار قرار گرفت. با بررسی میدانی مساجد موجود، اولویت دهی 240 مسجد جهت تجهیز در دستور کار قرار گرفت که با اعتبار 20 میلیارد ریال در بخش های تامین آب، برق، تجهیز وضوخانه و سرویس های بهداشتی و تاسیسات و فرش کف مساجد در حال انجام است و تاکنون 217 مسجد از 5 دهستان شهرستان قلعه گنج تجهیز شده است.

کمک به تکمیل و تجهیز مجتمع فرهنگی هنری شهرستان قلعه گنج، کمک به احداث یک باب مسجد در روستای شمزان، اجرای مراسم یادواره 110 شهید شهرستان قلعه گنج، برگزاری جشن های دهه فجر و ماه مبارک رمضان و برگزاری مراسم عزاداری محرم از دیگر اقدامات فرهنگی انجام شده توسط بنیاد مستضعفان در شهرستان قلعه گنج است.

*پیاده سازی الگو در سایر نقاط محروم کشور

همزمان با پیاده‌سازی موفق الگوی پیشرفت و آبادانی مناطق محروم در شهرستان قلعه گنج به عنوان اولین نمونه و همچنین نظر به تأثیرات مثبت این طرح در شاخصه‌های معیشتی، اجتماعی، فرهنگی، آموزشی و سلامت جامعه هدف، پیشنهاداتی درباره اجرای این طرح در سایر شهرستان‌های محروم کشور مطرح شد. برخی مسئولان ارشد دولتی از قول مقام معظم رهبری نقل قول کردند که مسئولان قلعه گنج را ببینند و آن را برای توسعه سایر نقاط کشور الگو قرار دهند.

اجرای الگوی قلعه گنج در سایر نقاط کشور با مشکلاتی نیز همراه بود و انتخاب هر شهری ممکن بود با انتقاداتی مواجه شود لذا تصمیم گرفته شد تعمیم الگوی قلعه گنج از یک ساز و کار مشخص پیروی کند. کارشناسان بنیاد مستضعفان در انتخاب گزینه‌های خود برای اجرای طرح آبادانی و پیشرفت با استفاده از مجموعه‌ای از مطالعات و لحاظ کردن مجموعه‌ای از شاخص‌ها، از جمله شاخص‌های معاونت توسعه روستایی و مناطق محروم ریاست جمهوری ، وزارت کشور و وزارت کار ، تعاون و رفاه اجتماعی به 15 شاخص اصلی و 42شاخص فرعی رسیدند.

بر اساس مطالعات مشاور و با استناد به شاخص‌های مراجع ذی‌صلاح تمام شهرستان‌های محروم با نگاه به محرومیت و ظرفیت سنجی منطقه مورد مطالعه قرار گرفت و اولویت‌بندی شدند. چالدران هدف طرح محرومیت زدایی بنیاد در شهرستان چالدران اقدامات مطالعاتی اولیه شامل مطالعه ظرفیت های منطقه، پایش روستاهای شهرستان چالدران، انتخاب دانشگاه شهید رجایی به‌عنوان مجری و مشاورطرح توان افزایی جوامع محلی و همچنین دانشگاه خوارزمی به عنوان مشاور جامع مطالعاتی این شهرستان جهت استخراج پتانسیل های موجود شهرستان و تقویت آنها جهت کمک به ارتقای شاخص های شهرستان ، برنامه ریزی دوره آموزش فنی و حرفه ای، طراحی ساختار شبکه‌های اجتماعی در 21 منطقه، ساماندهی کمیته‌های کسب‌وکار و تحویل سامانه الکترونیکی مدیریت صندوق‌های آبادانی انجام شده است.

همچنین در مرحله اجرا نیز اقداماتی چون امضای تفاهم‌نامه چهارجانبه بین بنیاد علوی، بانک سینا، صندوق توسعه روستایی ریاست جمهوری و استانداری آذربایجان غربی انجام شده است. تاکنون 245پروژه در قالب طرح های اشتغالزایی با بودجه ای بالغ بر 143میلیارد و 860میلیون ریال به مراحل تصویب رسیده است که می تواند برای 317 نفر فرصت اشتغال فراهم کند. از جمله اقدامات عملیاتی در حال اجرا می توان به تشکیل 176 گروه توسعه در قالب 22 صندوق آبادانی و پیشرفت روستایی ذیل طرح توان افزایی جوامع محلی تشکیل شده است که مبلغ جمع آوری شده توسط مردم بیش از 8میلیارد ریال و مبلغ کمک اهدای بنیاد علوی بازوی اجرای بنیاد مستضعفان در طرح های محرومیت زدایی به این صندوق مبلغ بیش از 7 میلیارد و 747میلیون ریال می باشد که از محل اعتبارات این صندوق تا کنون به 570 طرح بیش از 14 میلیارد و 697 میلیون ریال تسهیلات پرداخت شده است این طرح ها بیشتر در حوزه های پرورش دام، تولید محصولات گلخانه ای و کارگاه های تولید مانتو شلوار یا خدمات خودرو هستند. همچنین به جهت کنترل پروزه های تعریف شده مطابق با طرح توجیهی ارائه شده و رسیدن به سرانجام مطلوب بصورت مرتب و دوره و میانگین یک بازدید در هر ماه از سوی کارشناسان بنیاد علوی صورت می گیرد. یکی دیگر از اقدامات انجام شده در این شهرستان راه‌اندازی ناحیه صنعتی روستایی است.

بنیاد مستضعفان قصد دارد با برطرف کردن برخی موانع موجود از جمله نبودن زیر ساخت مناسب و کمک به رفع معارض زمین تنها ناحیه صنعتی شهرستان چالدران ناحیه صنعتی روستایی چالدران را راه اندازی نماید. برگزاری دوره های آموزشی فنی و حرفه ای، برنامه تغییر الگوی کشت، ارتقا شاخص‌های آبیاری تحت‌فشار، ارتقا شاخص‌های مکانیزاسیون، کمک به تأثیر نژادهای برتر دام منطقه، کمک به گسترش تولید عسل و صنایع تبدیلی عسل، کمک به توسعه گردشگریو مراکز بومگردی و سنددار کردن املاک مردم از جمله سایر اقدامات بنیاد مستضعفان در این منطقه است.

تشکیل 20 صندوق خرد روستایی در لنده شهرستان لنده یکی دیگر از مراکز هدف طرح پیشرفت و آبادانی است که بر اساس تحلیل شاخص های موجود انتخاب شد. در این شهرستان مطالعات اولیه انجام شد و دانشگاه خوارزمی به عنوان مشاور و مجری طرح توان افزایی جوامع محلی و یک شرکت مهندسی – مشاور به عنوان مجری طرح جامع مطالعات شهرستان انتخاب شد . اقدامات انجام شده تا پایان اردیبهشت 1398 منجر به تشکیل 155 گروه توسعه روستایی در 20 صندوق در 20 روستای هدف تشکیل شد که بیش ازمبلغ 4 میلیارد و501 میلیون ریال توسط مردم و بیش از مبلغ 4میلیارد و 317 میلیون ریال توسط بنیاد علوی به این صندوق واریز شد که از محل این اعتبارات تعداد 459 وام توان افزایی برای کسب و کار های خرد روستایی به مبلغ 9میلیارد و 370میلیون ریال در حوزه کشاورزی ، خدمات و صنعت به متقاضیان پرداخت شده است.

همچنین تا کنون 38 پروزه در قالب طرح های اشتغالزایی با بودجه ای بالغ بر 47میلیارد و 208 میلیون ریال به مراحل تصویب پرداخت تسهیلات و انعقاد قرار داد رسیده است . همچنین ذیل تفاهم نامه بنیاد علوی با وزارت بهداشت، احداث مرکز جامع درمان بستر 10 تختخوابی در شهرستان لنده کلنگ زنی شد. از دیگر فعالیت های حوزه بهداشت می توان به اعزام 30 نفر دندانپزشک در قالب گروه جهادی برای درمان رایگان 3000 نفر از اعضای کمیته امداد و سازمان بهزیستی در شهرستان لنده نام برد.

در راستای ارتقا زیرساخت آموزشی شهرستان و کیفیت کسب دانش تاکنون اهدا و تامین 25 دستگاه کامپیوتر برای هنرستان ها، تقدیر از 1355 نفر از دانش آموزان برتر در شهرستان در مقاطع مختلف تحصیلی، اهداء 1212 دست لباس بین تمامی دانش آموزان روستایی شهرستان لنده در دستور کار قرار گرفته است.

معرفی پنج روستاهای مستعد در حوزه فوتبال جهت ساخت زمین چمن مصنوعی، مشارکت در تجهیز تمامی سالن‌های ورزشی به کولرگازی، ساخت فضاهای جانبی جدید برای سالن های ورزشی شهرستان لنده اعم از نوسازی سکوهای تماشاچی، رختکن و سرویس های بهداشتی، رنگ آمیزی داخل و خارج و نوسازی سقف سالن ها از جمله اقدامات انجام شده در حوزه ورزشی است.

*حضور در منطقه محروم ملکشاهی

طرح پیشرفت و آبادانی شهرستان ملکشاهی نیز در اواخر سال 1397 آغاز شد و در حال حاضر مراحل مطالعات و آماده‌سازی را طی می‌نماید. در مدت کوتاه گذشته از آغاز طرح ، علاوه بر اقداماتی نظیر مطالعات اولیه و ترسیم نقشه راه، انتخاب و استقرار تیم اجرایی، انتخاب یک شرکت مهندسی - مشاور به عنوان مجری طرح جامع مطالعاتی و همچنین جهاد دانشگاهی به عنوان مجری و مشاور طرح توان افزایی جوامع محلی این شهرستان و استقرار مشاوران توان افزایی و مطالعاتی در منطقه ، برگزاری جلسات با مسئولان محلی و منطقه ای، و تهیه پیش نویس تفاهمهای لازم ، اقدامات عملیاتی نیز در هفت بخش صورت گرفته است. ازجمله اقدامات عملیاتی در حال اجرا می توان به تشکیل 81 گروه توسعه روستایی در قالب 11 صندوق آبادانی و پیشرفت روستایی ذیل طرح توان افزایی جوامع محلی با جامعه آماری 5833 نفر ، تشکیل کارگروه اشتغالزایی روستایی بانک سینا به مبلغ 135 میلیارد ریال و اشتغالزایی 150 نفر، تولید اولیه چاقوی آشپزخانه و تلاش برای برندسازی آن، تحویل 250 تن سیمان برای بازسازی و بهسازی پل های تخریب شده در سیل اخیر، شروع به کار تجهیز 10 مسجد، توزیع سبد غذایی برای مادران باردار و شیرده شهرستان و توزیع حدود 2 هزار سبد غذایی با مشارکت کمیته امداد امام خمینی (ره) و تفاهم نامه سه جانبه و شروع به کار بیمارستان 22 تختخوابی شهدای ملکشاهی می توان اشاره کرد.

*انتخاب سایر مناطق برای اجرای طرح

طرح آبادانی و پیشرفت با شعار محوری " کار با مردم برای مردم " در برخی دیگر از مناطق کم برخودار کشور در دستور کار سال جاری بنیاد مستضعفان قرار گرفته است که از جمله آنها می توان به شهرستان مراوه تپه در استان گلستان ، شهرستان کوهرنگ در استان چهار محال و بختیاری ، شهرستان کوهدشت در استان لرستان ، شهرستان باخرز در استان خراسان شمالی و شهرستان شادگان در استان خوزستان اشاره کرد.

انتهای پیام/