اصفهان| جای خالی «پیش‌بینی» در بحران‌های محیط زیستی؛ وقتی همه خواب بودیم
شاخص کیفیت هوای شهر اصفهان در حالی امروز از عدد ۳۰۰ یعنی وضعیت خطرناک گذر کرد که هیچ پیش‌بینی خاصی از هجوم ریزگردها به شهر اصفهان به اطلاع مردم نرسیده بود.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از اصفهان، سرفه، گلودرد، سوزش چشم و کاهش دید افقی پدیده‌هایی بود که اصفهانی‌ها در صبح نخستین روز کاری هفته با خروج از منازل‌شان با آنها روبه‌رو شدند.
این بار نه خبری از سرمای زمستان و پدیده وارونگی هوا بود و نه آتش‌سوزی بزرگی در شهر رخ داده بود، بلکه این ریزگردها بودند که مهمان ناخوانده شهر و استان اصفهان شده بودند.
بر اساس اعلام مرکز پایش کیفی هوای ادارهکل حفاظت محیط زیست استان اصفهان، میانگین شاخص کیفی هوا (در 24 ساعت منتهی به ساعت 7 صبح امروز) در ایستگاه‌های میدان احمدآباد اصفهان 177، خیابان رودکی 176، خیابان استانداری 173، چهارباغ خواجو 183 و بزرگراه خرازی 165 ثبت شده است که نشانگر هوایی ناسالم برای عموم بود.
در ادامه گزارش این مرکز آمده است، شاخص اکنون (3 ساعت اخیر) 364 و در وضعیت خطرناک می‌باشد، افزایش غلظت ذرات معلق از ساعت 1 بامداد شروع شده و استان اصفهان و یزد را شامل می‌شود. پدیده غبار مربوط به خارج از استان و کانون‌های جنوب استان سمنان و در اثر وزش باد شدید شرقی به وجود آمده است.
بر اساس شاخص آلودگی هوا، این شاخص از صفر تا 50 هوای پاک، 51 تا 100 هوای سالم، 101 تا 150 ناسالم برای گروه‌های حساس، 151 تا 200 ناسالم برای عموم، 201 تا 300 بسیار ناسالم و 301 تا 500 خطرناک را نشان می‌دهد و در زمان نگارش این گزارش، شاخص لحظه‌ای در سایت مرکز پایش و کنترل کیفیت هوای شهر اصفهان متعلق به شهرداری اصفهان عدد 352 را نشان می‌داد.
این در حالی است که به جز بخش خبری شب گذشته شبکه استانی اصفهان که در قسمت گزارش هواشناسی آن هیچ اشاره‌ای به تهدید ریزگردها نشده است، انتظار می‌رفت ادارهکل هواشناسی اصفهان نیز در این زمینه بهتر عمل کند، چون پیش‌بینی ورود ریزگردها و هشدار در خصوص آن یکی از وظایف اصلی این سازمان است.
عوامل اقلیمی همچون خشکسالی باعث شده استان اصفهان در چند سال اخیر در کانون ریزگردها قرار داشته باشد و وجود 16 کانون بحران ریزگرد در استان اصفهان، تأثیرات بسیار خطرناک ریزگردها بر سلامت مردم و تجربه‌های مشابه آنچه امروز رخ داد در سال‌های گذشته، دلایل کافی برای چابکی دستگاه‌های متولی در استان در مواقع بحران است، اما گویا این دستگاه‌ها تازه پس از وقوع بحران به فکر چاره‌اندیشی برای آن افتاده‌اند.
پیش‌بینی این گونه اتفاقات سخت است
حجت‌الله علی‌عسگریان کارشناس پیش‌بینی هواشناسی استان اصفهان در پاسخ به این سوال تسنیم که مطالبه مردم پیش‌بینی وقوع این پدیده جوی و اطلاع‌رسانی به‌هنگام است و اداره کل هواشناسی استان در این زمینه چه اقدامی انجام داده است، تصریح کرد: پیش‌بینی چنین اتفاقاتی بسیار سخت است، با این‌حال معاون پیش‌بینی و توسعه هواشناسی استان، شب گذشته آلودگی را پیش‌بینی و به اطلاع مدیران استانی و دستگاه‌های ذی‌ربط رساند.
ریزگردها تا امشب میهمان اصفهان است
منصور شیشه‌فروش مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان در گفت‌و‌گو با خبرنگار تسنیم در اصفهان، با اشاره به وضعیت آلودگی هوای استان اظهار داشت: از شب گذشته کانون‌های گرد و غبار در استان سمنان با وزش باد با سرعت 60 کیلومتر بر ساعت، کانون‌های گرد و غبار را فعال و به سمت اصفهان هدایت کرد.
وی افزود: کانون‌های گرد و غبار سجزی و انارک نائین هم به صورت درون استانی فعال شده‌‍‌اند و به گرد و غبارهای برون استانی پیوستند و شرایط گرد و غبار را از نیمه شب گذشته ایجاد کردند.
مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان با بیان اینکه در این راستا به سرعت جلسه شورای مدیریت بحران تشکیل شد، گفت: در ارتباط با وضعیت ایجاد شده اطلاع‌رسانی انجام شد و اقداماتی پیرامون کنترل آن صورت گرفت.
وی تصریح کرد: در سطح استان 16 کانون بیابانی گرد و غبار شناسایی شده که ادارهکل منابع طبیعی اقدام به کاشت 300 هزار هکتار جنگل دست کاشت، طاغزار و مالچ‌پاشی کرده و هنوز هم فعالیت آنها ادامه دارد.
شیشه‌فروش ادامه داد: وضعیت امروز به صورت ناگهانی اتفاق افتاد و در این زمینه اقداماتی چون کنترل خودروها در محدوده زوج و فرد، عدم فعالیت صنایع آلاینده و توصیه‌هایی به مردم در راستای پرهیز از حضور گروه‌های حساس از جمله بیماران قلبی- ریوی، زنان باردار و کودکان در فضای باز و ورزش نکردن در پارک‌ها و توصیه به استفاده از ماسک استاندارد انجام شد.
وی با اشاره به پیش‌بینی هواشناسی اظهار داشت: تا فردا شرایط کنونی وجود دارد که به تدریج از بعد از ظهر از شدت گرد و غبار کاسته خواهد شد.
مدیرکل مدیریت بحران استانداری استان اصفهان خاطرنشان کرد: در فصل گرما، الگوهای تابستانی باد از شرق می‌آید و کانون‌های گرد و غبار دارای منشأ خارجی (عراق، عربستان)، برون استانی (سمنان، خوزستان) و درون استانی دارد که این کانون گرد و غبار در اصفهان حاصل منشأ برون استانی و درون استانی است.
کدام رسانه فراگیر به مردم هشدار داد؟
اما سوال مردم از مسئولان این است که از بامداد امروز تا همین چند ساعت پیش که خبرنگاران رسانه‌ها به سراغ متولیان امر رفتند و اقدام به اطلاع‌رسانی در این خصوص کردند، هشدار هجوم ریزگردها به شهر و استان اصفهان از کدام رسانه فراگیر به اطلاع عموم مردم رسید؟
کدام واحد اضطراری مانند اورژانس و دانشگاه علوم پزشکی با حضور در سطح شهر و چهارراه‌ها ماسک در اختیار مردم گذاشته و به صورت میدانی اقدام به ارائه خدمات درمانی کردند و چرا شهروندان این تمهیدات را به طور محسوس در شهر مشاهده نکردند و چرا ورود ریزگردها به هوای اصفهان که قابل پیش‌بینی است مانند زلزله یعنی پدیده‌ای کاملاً غیرقابل پیش‌بینی، مسئولان امر در استان را این‌چنین غافلگیر کرده است؟
و سوال دیگر اینکه چرا با وجود درج جدول کیفیت هوای امروز شهر اصفهان در وب‌سایت ادارهکل هواشناسی استان اصفهان، قسمت توصیه‌های هواشناسی مربوط به 21 خردادماه و آخرین خبر این سایت مربوط به 23 خردادماه است؟
در چنین مواقعی اگر جلسه‌ای هم تشکیل می‌شود اثرات تصمیم‌گیری‌های آن باید به طور محسوس در سطح شهر و در میان شهروندان به چشم بیاید نه اینکه تازه پس از «وقوع» به فکر «علاج واقعه» باشیم.
انتهای پیام/ح