همه دستگاه‌ها به بخشی‌نگری عادت کردهاند/آب گران را ارزان مصرف می‌کنیم
وزیر نیرو گفت: ایرانی‌ها که در طول تاریخ مصرفکننده گرانترین آب از طریق قنوات بوده‌اند، در چند دهه اخیر به مصرفکننده ارزان‌ترین آب از طریق یارانه‌های انرژی و سرمایه‌گذاری عظیم دولتی در زیرساخت‌های فناورانه بهره‌برداری از منابع آب تبدیل شده‌اند.
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، رضا اردکانیان وزیر نیرو در رویداد ملی سازگاری با کم آبی اظهار داشت: وضعیت فعلی آب در کشور محصول انباشت تاریخی انتخاب‌های ماست و این مسئله که تحت تاثیر تغییرات اقلیمی نیز قرار گرفته، چندین دهه قدمت دارد و فقط از طریق راهبردهای دوراندیشانه و زمانبر می‌تواند مورد بررسی و تعدیل قرار بگیرد.
وی افزود: هدف از تشکیل کارگروه ملی سازگاری با کم‌آبی، افزایش هماهنگی و انسجام در برنامه‌های سازگاری با کم آبی در سطح کشور و متعادل‌سازی منابع و مصارف آب بوده و چندین واژه کلیدی در عنوان این کارگروه وجود دارد که خود مبین ماهیت آن است.
وزیر نیرو با بیان اینکه کلیدی‌ترین مفهوم سازگاری است و آن هم به این معنا که باید شرایط اقلیمی ایران را مبنای هرگونه راهبرد، برنامه و اقدام در بهره‌برداری از منابع آب قرار دهیم گفت: ایران دارای سرنوشت اقلیمی خاص خود است و این اقلیم یک سوم میانگین جهانی بارش دارد و توزیع بارش‌ها در آن به لحاظ جغرافیایی و زمانی نامتوازن است و به طور تاریخی بر زیست مبتنی بر کم‌آبی اتکا کرده است که این سرنوشت اقلیمی قابل تغییر نیست و نمی‌توان آن را به پرآبی تبدیل کرد.
اردکانیان ادامه داد: کارگروه ملی مقابله با کم آبی برای مقابله و یا از میان بردن و یا حتی تغییر کم آبی ایجاد نشده بلکه کم آبی وضعیت کم و بیش ثابتی است که تغییرات سالیانه یا دوره‌ای در میزان بارش‌ها نیز آن را ماهیتا تغییر نمی‌دهد و در نتیجه طبیعی این است که ساکنان این عرصه از جهان باید خود را با این وضعیت سازگار کنند.
وی با بیان اینکه ساکنان این عرصه از جهان باید اصل کم‌آبی را بپذیرند و متناسب با آن دانش و ابزار را به کار گیرند گفت: استفاده از دانش و ابزار متناسب با اصل کم‌آبی می‌تواند پایداری منابع آب را تضمین کرده و زندگی را در این سرزمین تداوم ببخشد؛ بنابراین سازگاری با کم‌آبی به معنای کنار هم قرار گرفتن سرنوشت اقلیمی کم آبی و غیر قابل تغییر به پرآبی و انتخاب انسانی سازگاری و نه سایر انتخاب‌ها نظیر مقابله یا تغییر اقلیمی است.
اردکانیان افزود: دومین مفهوم کلیدی این کارگروه ملی‌بودن آن است و معنای واژه ملی فقط از آن جهت نیست که کارگروه در هیئت دولت تصویب شده و بر یکی از اصول قانون اساسی استوار است بلکه ملی به این معنا است که مسئله آب در ایران فقط از طریق رویکردی که همه بازیگران و کنش‌گران موثر بر مسئله را در همه جغرافیای ایران در بر بگیرد قابل تعدیل است.
وی ادامه داد: مسئله آب به این ترتیب همه مصرف‌کنندگان آب یعنی فرد به فرد ایرانیان را در بر می‌گیرد و مسئله یک وزارتخانه، دولت یا گروه خاصی از مردم نیست بلکه مسئله آب، فقط در شرایطی بستر مناسب‌تری برای تعدیل و بهبود پیدا می‌کند که رویکرد همه با هم در دستور کار قرار گیرد و به آن عمل شود و این گونه می‌توان مشکلات بخش آب را حل کرد.
وزیر نیرو تصریح کرد: تحقق رویکرد همه با هم و محقق شدن معنای واژه ملی در کشوری که همه دستگاه‌ها به بخشی‌نگری عادت کردهاند و به مدد چندین دهه بخشی‌نگری و ضعف سازوکارهای حقوقی، اقتصادی و سیاسی فعالیت میان‌بخشی، کار بسیار دشواری است.
اردکانیان افزود: هیچ وزارتخانه‌ای به تنهایی و هیچ گروهی از مصرف‌کنندگان آب بدون مشارکت سایر گروه‌ها و وزارتخانه‌ها قادر نیستند مسئله آب را تعدیل کرده و بهبود ببخشند.
وی با بیان اینکه بازیگران موثر در پیدایش و تداوم مسئله آب به راحتی نمی‌توانند از عادات گذشته و منافعی که برایشان شکل گرفته و آموخته‌ها و دانشی که در مسیر‌های ناسازگار با کم‌آبی به دست آورده‌اند دست بکشند گفت: تولید دانش و متعاقب آن متقاعدسازی اذهان عمومی مردم و همچنین سیاستگذاران درباره واقعیت کم‌آبی و نقش آن به عنوان سرنوشت اقلیمی غیرقابل تغییر در محدوده دانش و توان بشری موجود، تولید دانش درباره معنا و ضرورت و راهکارها و ابزارهای سازگاری با کم‌آبی و نهایتا تبدیل کردن آن به گفتمان و رویکرد غالب در عرصه مدیریت منابع آب ایران، هماهنگ‌سازی منافع همه بازیگران و ذینفعان در مسیر سازگاری با کم‌آبی و خلق شیوه‌های زیست و وضع سیاست‌های مشوق سازگاری با کم‌آبی و پایش و ارزیابی دستاوردهای توسعه‌ای کشور بر اساس میزان سازگاری با کم آبی از اقدامات پیچیده‌ای است که به منظور سازگاری با کم آبی پیش رو داریم.
وزیر نیرو افزود: نظام مدیریت منابع آب کشور، فاقد نظام تولید، جمع‌آوری، پردازش و انتشار داده‌های منابع و مصارف آب، متناسب با نیازمندی‌های امروز کشور است و این نکته را تاید می‌کنم که رسیدن به اجماع و تحقق رویکرد همه با هم در مدیریت منابع آب، نیازمند داشتن داده‌هایی تا حد ممکن متقن است که زمینه‌ساز وفاق همه ذینفعان باشد و بر اساس آنها بتوان برنامه‌ریزی دقیق مدیریت منابع و همچنین سنجش و پایش تغییرات بر اثر اجرای اقدامات را انجام داد.
این عضو کابینه دولت با اشاره به عوامل ناکارآمد اقتصادی که به ناسازگاری با کم آبی می‌انجامد گفت: نابسامانی اقتصاد آب و توهم ارزانی آن موجب شده تا ایرانی‌ها که در طول تاریخ مصرفکننده گرانترین آب از طریق قنوات بوده‌اند، در چند دهه اخیر به مصرفکننده ارزان‌ترین آب از طریق یارانه‌های انرژی و سرمایه‌گذاری‌های عظیم دولتی در زیستگاه فناورانه آب تبدیل شوند.
وی افزود: کاربری نامناسب اراضی، سبک زندگی پرآب طلب، سرمایه‌گذاری ناکافی برای توسعه زیرساخت‌های سازگاری آب کم آبی و برنامه‌ریزی بهره‌برداری از منابع آبی حوزه‌های آبریز بر اساس فرض فراوانی به کمک زیرساخت‌ها با کم توجهی به مسائل محیط زیستی از جمله عوامل اقتصادی و اجتماعی ناسازگاری با کم آبی است.
اردکانیان در خصوص عوامل سیاسی مرتبط با ناسازگاری با کم آبی اذعان داشت: مداخلات سیاسی در امور کارشناسی مربوط به مدیریت منابع آب و غلبه وجه سازه‌ای بر وجه غیرسازه‌ای در مدیریت منابع آب به دلیل عدم گذار به موقع از مدیریت عرضه به دوران مدیریت توامان عرضه و تقاضا در آغاز دهه قبل، از جمله مسائل سیاسی تاثیرگذار در ناسازگاری با کم آبی است.
وی افزود: ما در شرایطی که این سازوکارها امروز نیز فعال هستند از رویکرد جدید سازگاری با کم آبی سخن می‌گوییم و این بدان معنا است که باید از طریق فراگیر کردن گفتمان سازگاری با کم‌آبی، به نیروی اجتماعی لازم برای تعدیل سازگارهای فعال از چند دهه پیش دست پیدا کنیم و همه نیروهای موثر بر سیاست‌های آبی و مدیریت منابع آب کشور را برای تحقق اهداف پایدارسازی منابع آب بسیج کنیم.
انتهای پیام/