بررسی تنش های ایران و اروپا در جهان‌آرا| بختیاری: همه منتظر اقدام متقابل ایران در برابر دزدی دریایی انگلیس هستند/ خانعلی‌زاده: اروپای امروز جدای از آمریکا نیست

به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری تسنیم، برنامه زنده تلویزیونی جهان آرا شب گذشته با حضور مهدی بختیاری کارشناس حوزه دفاعی امنیتی و مهدی خانعلی زاده کارشناس مسائل بین‌الملل به موضوع تنش های ایجاد شده میان ایران و اروپا بخصوص انگلیس پس از توقیف کشتی حامل نفت ایران توسط این کشور پرداخت.

در ابتدای این گفتگو خانعلی زاده طی سخنانی در پاسخ به سوال مجری برنامه مبنی برای اینکه چطور است که ما هر چه تنش زدایی مان را بیشتر کنیم، مشکلات جدید و بی سابقه ای مانند توقیف نفتکش پیش می‌آید، اظهار داشت: ادعایی که رسانه‌های انگلیسی پس از این ماجرا مطرح کردند، این بود که می‌گفتند یک نفتکش روسی که حامل نفت ایران بوده به سمت بندر بانیاس سوریه می رفته تا آنجا نفت خود را تخلیه کند.

وی افزود: دو مسیر در این بین وجود دارد، یک مسیر این است که نفتکش از کانال سوئز برود که انگلیسی ها مدعی اند ایران برای اینکه به صورت غیرقانونی تحریم ها را دور بزند مسیر نزدیکتر یعنی کانال سوئز را انتخاب نکرده و چهار برابر مسیر خود را دور کرده و از تنگه جبل‌الطارق رفته است. آن بندر بانیاس در سوریه تحت تحریم اتحادیه اروپا است، آنها ادعایشان این است که چون این نفتکش تحریم‌های اروپا را نقض می کرده ما آن را توقیف کردیم.

خانعلی زاده همچنین تصریح کرد: ماجرا این است که اساساً مقصد این نفتکش سوریه نبوده است، چرا که یک پایگاه در مرجع بین المللی به نام تانکر تراکرز وجود دارد که مربوط به نفتکش‌هاست؛ یعنی از طریق این پایگاه می‌توان دید که مبدا و مقصد تمام نفتکش‌ها کجاست. کارشناس این تانکر تراکرز با یک رسانه انگلیسی مصاحبه کرده و گفته که ایران هیچگاه نمی‌خواسته تحریم‌ها را دور بزند و کار خود را از نظر قانونی انجام می‌داده است. چرا که در چند ماه اخیر حداقل 6 نفتکش ایرانی از کانال سوئز رد شدند و به سوریه رفته اند لذا کار ایران در قالب یک روند کاملا طبیعی بوده و رسانه‌ها و سایت های بین المللی هم اطلاع داشتند.

این کارشناس مسائل بین‌الملل در ادامه سخنانش عنوان کرد: دلیل اینکه این نفتکش مسیر را طولانی کرده این است که به دلیل ابعاد و وزن زیاد نمی توانسته از کانال سوئز رد شود؛ یعنی اساسا نه تنها از سوئز نمی‌توانستند رد شود بلکه در آن بندر بانیاس نیز نمی‌توانسته پهلو بگیرد، پس مقصد آن اصلاً سوریه نبوده است. 

وی با بیان اینکه نفتکش مذکور اساسا در آب‌های بین‌المللی بوده است، گفت: در آبهای بین المللی طبق قوانینی که وجود دارد راهزنی بین المللی صورت گرفته است، بر اساس این قانون تحت هیچ شرایطی نمی توانند با یک نفتکش برخورد کنند. 

خانعلی زاده تصریح کرد: از آنجاکه آنها در آب‌های بین‌المللی اقدام به راهزنی بین‌المللی کردند، ایران می تواند اقدام متقابل کند و طبق گفته نشریه انگلیسی، توقیف نفتکش ایرانی و ممانعت از عبور بی ضرر و توقیف آن، مغایر با مقررات بین‌المللی مربوط به حقوق دریاهاست.

خانعلی زاده در بخش دیگری از سخنانش یادآور شد: آنها مدعی هستند طبق تحریم‌های اتحادیه اروپا این اقدام را انجام داده اند. اما بدانید اساساً انگلیس جزو اتحادیه اروپا دیگر نیست و از 31 مارس امسال انگلیس از اتحادیه اروپا جدا شد! یعنی دعوایی که هست بیشتر بر سر این است که نتوانستند به طرحی برسند که بر اساس آن به صورت مداوم و طبق یک زمان‌بندی خارج شوند. از 31 مارس 2019 انگلیس از اتحادیه اروپا جدا شده است و قوانین اتحادیه اروپا نمی تواند شامل انگلیس شود و برای انگلیس هم نمی تواند طبق این قاعده رفتار کند.

این کارشناس بین الملل ادامه داد: طبق ضمیمه دوم برجام، بندهای مرتبط با وظایف کشورهای اروپایی قید شده که یکی از آنها به صورت شفاف و صریح، درباره تامین و حمایت از صنعت کشتیرانی و مبادلات کشتیرانی و صدور نفت ایران است، یعنی انگلیس در حال حاضر ضد برجام عمل می کند. نه تنها کمک نمی کند تا صادرات نفت ایران پیش برود بلکه مانع هم می شود. 

خانعلی زاده برهمین اساس یادآور شد: ما قبل از برجام خیلی راحت تر کار می کردیم چرا که انگلیس تعهدی نداده بود که کمک تان می کنیم اکنون که تعهد داده آنها را انجام نمی دهد و علیه آن هم عمل می کند. 

در ادامه این برنامه مهدی بختیاری کارشناس حوزه امنیتی دفاعی گفت: نیروی دریایی ارتش ما تاکنون بیش از 60 ناوگروه برای مقابله با پدیده دزدان دریایی به آب‌های بین المللی اعزام کرده چرا که دزدی دریایی در چند سال اخیر بسیار شیوع داشته است لذا ما با دزدی دریایی بیگانه نیستیم، اما آنچه جای تعجب دارد این است که ما این بار با دزدان دریایی رسمی مواجه هستیم. اصلا سابقه نداشته است ارتش یک کشوری که خود را یک کشور اروپایی و متمدن می‌داند چنین کاری انجام دهد که بدون استناد به هیچ قانونی در آبهای بین المللی کشتی یک کشور دیگر را توقیف کند. این دقیقا کاریست که دزدان دریایی انجام می‌دهند.

وی افزود: ما با یک پدیده‌ای مواجه هستیم که به نظر می‌رسد نیروی دریایی ارتش ما حالا علاوه بر مقابله با دزدان دریایی سومالی باید با سایر دزدان دریایی کشورهای دیگر هم مقابله کند.

مدیرکل سیاسی خبرگزاری تسنیم در ادامه با بیان اینکه جواب ما به این اقدام باید متناسب با آن باشد، تصریح کرد: دربرجام هم دیدیم که علی رغم مذاکرات ما با سه کشور اروپایی، بجای اینکه آنها بیایند به وظایف خود عمل کرده و ضررهای خروج یکجانبه آمریکا را جبران کنند، نه تنها این موارد اتفاق نمی افتد بلکه دست به چنین کاری هم می‌زنند که باعث تعجب است.

وی با اشاره به گام دوم و اولتیماتوم های کشور در بحث برجام گفت: این اولتیماتوم‌ها باید متناسب باشد. باید توجه داشت که انگلیس با توقیف نفتکش ایرانی به نوعی برای آمریکا خودشیرینی می‌کند. همین چند وقت قبل، جان بولتون در یک سخنرانی به صراحت گفت که توقیف نفتکش ایرانی یک هدیه واقعی به آمریکا به مناسبت چهارم جولای (روز استقلال آمریکا) بود.

بختیاری افزود: این برای مردم کشوری مثل انگلیس موجب سرشکستگی است که دولتشان عامل و مجری اوامر آمریکا باشد.

در ادامه خانعلی زاده بیان کرد:  تنش زداییِ اصلی اکنون این است که ایران واکنش خود را نسبت به اقدام انگلیس انجام دهد. چرا که نشریه انگلیس هم اذعان کرده این یک اقدام سیاسی از سوی انگلیس بوده است. 

وی با تاکید بر اینکه برخورد قاطع با انگلیس مصداق تنش زدایی است و این عین برجام است، گفت: توقیف نفتکش ایران با متن برجام تناقض دارد. انگلیسی ها روح و جسم برجام را با این کار پاره کردند. 

خانعلی زاده با بیان اینکه ما نفتمان را به صورت قانونی و شفاف می‌بردیم اما انگلیس بدون هیچ بهانه ای آن را توقیف کرد، اظهار داشت: در دوران مذاکرات هسته ای می‌گفتند آژانس 8 ابهام جدی دارد اما وقتی رفع شد ایرادهای بعدی تماما بهانه است. 

وی در ادامه با اشاره به سرنگون کردن پهپاد آمریکایی توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بیان کرد: آمریکایی ها در جریان سرنگونی پهپاد آمریکایی توسط سپاه تشکر کردند و رئیس جمهورشان گفت که ممنون هستیم از اینکه هواپیمای با سرنشین ما را نزدید. این در تاریخ بی سابقه بود که پهپاد آنها را بزنیم و آنها تشکر کنند. این باعث تقویت دیپلماسی ماست و دیپلمات‌های ما باید از آن لذت ببرند. 

خانعلی زاده با محکومیت اقدام انگلیس در توقیف نفتکش ایران اظهار دا‌شت: اقدام انگلیس هیچ مبنای حقوقی ندارد جز اینکه بخواهند عقده ای که نسبت به پهپاد داشتند را نشان دهند. 

وی ادامه داد: توقیف نفتکش ما واکنشی است که انگلیس نشان دهد بعد از گام دومِ شما، ما اینکار را کردیم. این پازلی است که چیدند تا ما را تحریم کنند تا نهایتا با ترس و ارعاب ایران را پای میز مذاکره بنشانند. 

خانعلی زاده برهمین اساس یادآور شد: دیپلمات‌های ما اگر می‌خواهند اقتدار کشور را حفظ کنند نباید سر این قضیه کوتاه بیایند. 

در ادامه این بحث بختیاری گفت: کشور ما نشان داده بر خود سر منافع کوچک هم حاضر نیست کوتاه بیاید.

وی افزود: در همان شبی که پهپاد آمریکایی مورد اصابت قرار گرفت و خیلی فکر می کردند که حتما آمریکا مقابله به مثل خواهد کرد، مواضع منفعلانه آمریکایی ها را دیدیم.

وی بیان کرد: اینکه برخی مطرح می‌کنند آمریکایی ها پهپاد خود را مثلا برای تست و کسب اطلاع از سیستم های پدافندی ما فرستاده بودند، حرف قابل اعتنایی نیست. هیچکس نمی‌آید ناموس خود را در منطقه خطر  بفرستد و بگوید می‌خواستیم تست کنیم. این پهپاد برای آمریکا جنبه ناموسی داشت.

مدیرکل سیاسی خبرگزاری تسنیم در ادامه سخنانش عنوان کرد: آمریکایی ها در مقابل آن اقدام ایران دو راه داشتند. یا اینکه جواب بدهند و یا سکوت کند. به هرحال در آمریکا کسانی هستند که منافع و مضرات کارها را می‌سنجند، آنها حساب کردند که اگر جواب بدهند، ایران ساکت نخواهد نشست و این برای آنها ضرر بیشتری دارد.

وی افزود: اگر ما با پهپاد آمریکایی کاری داشتیم، الان جنوب کشور ما تبدیل به اتوبانی برای هواپیماهای با سرنشین و بی‌سرنشین آمریکایی می‌شد.

بختیاری تصریح کرد: اینکه ما بگوییم برای تنش زدایی، کاری نکنیم و دست روی دست بگذاریم، مضرات آن برای ما خیلی بیشتر خواهد بود. ما باید همان مکانیزم ماشه ای که در برجام وجود دارد را برای خودمان در خلیج فارس تعریف کنیم و آن اینکه در مقابل توقیف نفتکش ایرانی حتما اقدام متقابل انجام دهیم. به هرحال تاکنون لااقل سه نفر از مسئولان عالی رتبه امنیتی و نظامی ما مثل وزیر دفاع، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح و آقای روحانی که علاوه بر ریاست جمهوری، رئیس شورای عالی امنیت ملی هم هستند، درخصوص پاسخ متقابل ایران به صراحت صحبت کردند و آقای روحانی به انگلیس هشدار دادند که حتما تبعات این کار خود را خواهند دید. این تبعات باید نمود بیرونی داشته باشد.

وی ادامه داد: ما بارها نشان دادیم که حاضر نیستیم در برابر تعدی به منافع خود کوتاه بیاییم، الان هم ما یک سری مستمسکهای حقوقی داریم که می‌توانیم از طریق آن با آنها تقابل کنیم.

این کارشناس مسائل امنیتی و نظامی خاطرنشان کرد: طبق کنوانسیون های بین المللی حقوق دریاها، کشتی‌ها در مناطقی مانند تنگه هرمز باید عبور بی ضرر داشته باشند. یکی از این عوامل، آلوده نکردن محیط زیست است که اغلب کشتی‌ها این مشکل را دارند. لذا ایران می تواند به آنها سخت تر بگیرد.

وی افزود: موضوع دیگر این است که حضور شناورهای خارجی برای گردآوری اطلاعات از کشور ساحلی نباشد. حالا شناورهای نظامی آمریکا و انگلیس و فرانسه در آبهای جنوبی ایران چه کار دیگری جز همینکار دارند؟ نشریه انگلیسی همین دو ماه قبل نوشت که انگلیس نظامی های بیشتری به خلیج فارس اعزام کرده که یکی از وظایف آنها، رصد شناورهای نظامی ایران در اطراف جزیره قشم است.

بختیاری ادامه داد: آنها می دانند که با ایرانی روبرو هستند که اهل مسامحه نیست. لااقل این را در مواردیمثل زدن پهپاد آمریکایی و یا دستگیری تفنگداران آمریکایی و انگلیسی در مقاطع مختلف نشان داده است. تازه نه آن پهپاد و نه تفنگداران متجاوز خیلی هم وارد آبهای ما نشده بودند و مثلا به عمق نیامده بودند. در همان ابتدای ورودشان با آنها برخورد شد.

وی اضافه کرد: درباره نحوه برخورد با این اقدام انگلیسی ها ما یک حوزه تصمیم گیری داریم و یک حوزه اجرا. مجریان ما مثل نیروهای مسلح نشان دادند که همیشه آماده اند و دستورات را در کمترین زمان ممکن اجرا می کنند ولی باید از تصمیم گیرانبخواهیم که سفت و محکم پای کار بایستند و تصمیم بگیرند.

این کارشناس مسائل سیاسی تصریح کرد: موضع گیری مسئولان ما نباید به چند مصاحبه و اظهار نظر محدود شود. رئیس دفتر آقای روحانی در پی توقیف نفتکش ایرانی گفتند ما این اقدام را محکوم کردیم! محکوم کردن که کافی نیست کار ما برخود کردن است. لذا همه مردم الان منتظرند بینند چه اتفاقی می افتد. 

در بخش دیگری از برنامه، مهدی خانعلی زاده کارشناس مسائل بین‌الملل عنوان کرد: در جریان رفتار اروپایی ها باید بگوییم اروپای جدا و مستقل از آمریکا امکان ندارد، چون اروپای امروز ساخته آمریکا است. نیروی نظامی اروپا، همان ناتو است که آمریکا آن را هدایت می‌کند. حال چه انتظاری داریم که اروپا به تعهدات خود پایبند باشد؟

خانعلی زاده ادامه داد: برخی از دیپلمات‌ها و مسئولان کشورمان اصلا متن برجام را نخواندند چون در این زمینه حرف هایی می‌زدند که کاملا معلوم بود آن را نخواندند. 

وی با اشاره به بند 37 برجام یعنی مکانیزم ماشه، تصریح کرد:این بند عنوان می‌کند که آمریکا اگر نقض برجام کند تحریم‌های ما برمی‌گردد. اکنون تشکیل کمسیون برجام قانونی نیست چرا که آمریکا از آن خارج شده لذا این کمسیون دیگر وجه حقوقی و قانونی ندارد.

در ادامه برنامه مهدی بختیاری مدیر کل سیاسی خبرگزاری تسنیم بیان کرد: البته برخی هم ممکن است تحلیل کنند که این اقدامات آمریکایی ها و انگلیسی ها برای عصبانی کردن ایران است تا دست به کاری غیر معقول بزند. ایران نشان داده خیلی زود عصبانی نمی‌شود و در عصبانیت هم تصمیم نمی‌گیرد ولی وقتی تصمیم بگیرد آن را با جدیت اجرا خواهد رد.

وی در پاسخ به اینکه مجلس چه نقشی در این میانه دارد، گفت: البته خیلی چیزی زیادی ما از این مجلس در طول این 3-4 سال ندیدیم. اما مثلا در موضوع اخیر یکی از نمایندگان موضوع عوارض در تنگه هرمز را مطرح کرد که فارغ از اینکه اصلا می شود یا نه، به نظرم خوب بود که مردم بدانند نمایندگانشان لااقل  به این مسئله هم اهمیت می‌دهند.

بختیاری ادامه داد: امیدوارم نمایندگان در این ایام که نزدیک انتخابات است، در کنار فعالیت های انتخاباتی خود، روی این موضوعات مهم هم بیشتر تمرکز کنند تا مردم دلگرم شوند.

در بخش دیگر این مباحث خانعلی زاده گفت: ما از دیپلمات‌هایمان عصبانیت نمی‌خواهیم، بلکه اقدام عاقلانه برای صلح و تامین منافع ملی می‌خواهیم و فکر می‌کنم  لازم است در این رابطه در مجلس هم طرح سه فوریتی تصویب کنند. 

بختیاری در ادامه این سخنان اظهار داشت: الان هم آمریکایی‌ها و انگلیسی ها از اقدام متقابل ایران می‌ترسند. ما نباید بگذاریم این ترس آنها از بین برود چرا که جری تر می‌شوند. همانگونه که دیدیم وقتی ما پهپاد آمریکایی ها را در قبال تخلفشان زدیم دیگر  جرات نمی‌کنند این کار را تکرار کنند.

مدیر کل سیاسی خبرگزاری تسنیم همچنین تاکید کرد: مردم ما وقتی زدن پهپاد متجاوز آمریکا را دیدند، حالا منتظر هستند ببینند در مقابل توقیف نفتکشمان چه می‌شود. ما هم توانایی و هم ظرفیت این پاسخ را داریم لذا باید از امکانات مان به صورت کامل بهره ببریم. چراکه اگر این اقدام صورت نگیرد، پس فردا یک کشور دست چندم هم به خودش جرات خواهد داد که رفتار مشابهی با ما بکند. مثل توقیف نفتکش دیگر حامل نفت ایران توسط کشور مصر.

بختیاری درخصوص ظرفیت‌های ایران برای مقابله به مثل گفت: ممکن است برخی در توان ما شک داشته باشند. وقتی ما در تنگه هرمز و خلیج فارس قوانینی می گذاریم که کشورهای خارجی ملزم به اجرای آن هستند، مثلا وقتی شناورهای نظامی می خواهند از تنگه هرمز رد شوند، باید پاسخگو باشند، این یعنی ما این توان را داریم.

وی ادامه داد: اینکه سپاه می گوید آمریکایی ها باید هنگام عبور از تنگه هرمز به ما جواب بدهند و جوابشان هم باید به زبان فارسی باشد، برای آمریکایی ها بسیار گران است ولی مجبورند و اجرا هم می کنند.

در بخش پایانی این برنامه، خانعلی زاده خاطرنشان کرد: ما قبل از برجام نفتمان را می‌فروختیم و مسائل اقتصادیمان را پیش می‌بردیم اما اکنون ببینید صنعت هسته ایمان چه شد؟ تحریم‌های آمریکا هم بیشتر شده است. اروپا هم که بعد از آن پیشروی کرد و اینستکس آمد. 

وی با اشاره به مشکلات اینستکس بیان کرد: اینستکس حتی نفت در برابر غذا هم نیست بلکه می‌گویند همان دارویی که ما می‌گوییم را بخرید. 

خانعلی زاده: تجریه برجام نشان داد ما اگر تحریم باشیم اما کار اقتصادی مان را به راحتی انجام دهیم و صنعت هسته ایمان سرجایش باشد بهتر است. 

وی با اشاره به مشکلات کنونی کشور گفت: اکنون تحریمی لغو نشده است. برجام تمام قطعنامه های قبلی را در خود جای داده و تمام تحریم ها در حال حاضر عینا اعمال می‌شود. 
 
خانعلی زاده عنوان کرد: مردم و حتی سیاستمداران حامی برجام باید به منافع ملی فکر کنند، اگر نسبت به توقیف نفتکش مان واکنش نشان ندهیم منافع ملی ما نیز در خطر خواهد بود.

انتهای پیام/