گزارش|عرصه های گسترش روابط روسیه و ازبکستان
روسیه و ازبکستان گامی به سوی همکاری‌های اقتصادی و سیاسی بیشتر برداشته‌اند. دیروز، دیمیتری مدودف، نخست وزیر روسیه در محل اقامت ییلاقی خود، با عبدالله آریپوف رئیس کابینه وزیران ازبکستان مذاکراتی برگزار کرد.
به گزارش خبرنگار گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، به نقل از وستنیک قفقاز، پیش از دیدار با همتای روسی خود، نخست وزیر ازبکستان از منطقه مسکو بازدید کرده و در جریان گفتگو با مدودف اظهار شگفت‌زدگی کرده اظهار داشت: "امروز ما شاهد آنچه که با استفاده از تکنولوژی‌های اطلاعات مدرن در منطقه مسکو صورت گرفته است، بودیم؛ سیستم مدیریت همه فرایندها در منطقه بزرگی مانند منطقه مسکو، چشمگیر است." او اشاره کرد که دارای تحصیلات تخصصی در این زمینه است.
آریپوف همچنین از خدمات مالی فدرال روسیه برای کمک به اداره مالیات و اجرای سیستم یکپارچه بارکدگذاری سپاسگزاری کرد. آریپوف گفت: "ازبکستان ملتفت توجه نخست وزیر روسیه است، که رئیس کمیته مشترک است. صادقانه بگوییم، نمایندگان سازمان‌های مختلف ازبک که با همکاران خود از روسیه کار می‌کنند، هرگز چنین فهم و چنین حمایتی دریافت نکرده‌اند. ما بسیار سپاسگزار این رفتار شما هستیم." وی تاکید کرد که در اولین نشست اخیر کمیسیون مشترک روسیه و ازبکستان در سطح سران دولت، تمام زمینه‌های همکاری مورد بحث قرار گرفت. نخست وزیر ازبکستان گفت: "همکاری ما امروز یک صفحه جدیدی را باز کرده، و به لطف روابط اعتماد باز سران دولت‌های ما، انگیزه جدیدی به دست آوردیم."
همکاری‌های روسیه و ازبکستان شامل پیمان اصول روابط بین دولتی، دوستی و همکاری سال 1992، پیمان همکاری استراتژیک از سال 2004، پیمان روابط اتحادی از سال 2005 و همچنین طیف وسیعی از معاهدات دوجانبه در زمینه‌های مختلف همکاری است. دیدار رئیس جمهور روسیه ولادیمیر پوتین از ازبکستان در دسامبر 2014 بسیار مهم بود، که در آن زمان توافقنامه حل و فصل مطالبات و دعاوی مالی متقابل امضا شد. در آن زمان، روسیه بدهی ازبکستان را 865 میلیون دلار برآورد کرد.
لئونید گوسف، همکار علمی مرکز مطالعات مسائل آسیای مرکزی و افغانستان در موسسه مطالعات بین المللی MGIMO، گفت که پس از روی کار آمدن شوکت میرضیایف، روابط بین دو کشور شروع به توسعه سریع تر نمود. روسیه و ازبکستان در زمینه استخراج و حمل و نقل گاز همکاری مشترک دارند. توافق نامه ساخت یک نیروگاه هسته‌ای امضا شده است. مهاجرت کارگری یک نطقه کلیدی همکاری در حوزه اقتصادی باقی مانده است. ازبکستان یکی از منابع اصلی نیروی کار برای روسیه است. مهاجرت کاری امکان می‌دهد تا مشکل بیکاری در این کشور حل شده، و یک منبع مهم درآمد برای قشر کم درآمد جامعه است. پس از بحران سال‌های 2014-2015، تا پایان سال 2016، مهاجرت نیروی کار به روسیه شروع به رشد دوباره کرد. همکاری‌های بین‌منطقه‌ای برقرار شده است. بیش از 70 منطقه فدراسیون روسیه با نهادهای اقتصادی ازبکستان همکاری می‌کنند. همکاری در زمینه امنیت و در حوزه نظامی در حال توسعه است، که آماده سازی مشترک برای انجام مانورهای بزرگ و از سرگیری آموزش افسران نیروهای مسلح ازبکستان در روسیه از نمونه‌های آن است.
گوسف گفت: "ازبکستان همچنین دسترسی گسترده به بازارهای کشورهای اتحادیه اقتصادی اوراسیا (EAEU) را دارد. در سال 2019، دوره ترجیحی تجارت با منطقه آزاد تجاری کشورهای مستقل مشترک المنافع، منقضی خواهد شد. از این رو، ازبکستان باید به تدریج تعرفه‌های حمایت گرایانه و مالیات غیر مستقیم را برای کالاهای مختلف کاهش دهد و بازارهای خود را به روی سایر محصولات کشورهای عضو منطقه آزاد تجاری باز کند. در حال حاضر ازبکستان در صادرات محصولات خود، به ویژه اتومبیل‌ها، به کشورهای عضو EAEU دچار مشکل است، بنابراین موضوع تشکیل یک منطقه آزاد تجاری " EAEU - ازبکستان" در سطح تخصصی در حال شکل گیری است".
کارشناسان بر این باورند که روابط روسیه و ازبکستان امروز در حال افزایش است. به گفته الکساندر وُروبیِف، همکار علمی مرکز مطالعات آسیای مرکزی، قفقاز و منطقه ولگا موسسه مطالعات شرق شناسی آکادمی علوم روسیه، سطح بالایی از گفتگوی سیاسی میان دو کشور راه را برای همکاری در زمینه‌های دیگر، عمدتا در زمینه‌های اقتصادی و روابط بشردوستانه باز می‌کند. در حوزه اقتصادی، می توان دو عامل مهم را شناسایی کرد. اول، اقتصاد مکمل دو کشور است. روسیه و ازبکستان طیف وسیعی از محصولات را تولید می‌کنند که به طور معمول رقابتی با یکدیگر ایجاد نمی‌کنند. ثانیا، ازبکستان در زمینه واردات مواد غذایی روسیه بسیار موفق عمل می‌کند.
افزایش سهام در رده "ماشین آلات و تجهیزات" در صادرات به ازبکستان یک عامل مثبت برای روسیه بود. چند سال پیش، سهم صادرات روسیه در این رده 11٪ بود، اما هم اکنون 15٪ شده است. احتمالا این رقم رشد هم خواهد کرد. ازبکستان در رتبه هفتم کشورهایی قرار دارد که صادرات محصولات مهندسی روسیه به آن می‌باشد. این مساله برای ازبکستان نیز مهم است، چرا که به معنای بازسازی تجهیزات فنی در زمینه انرژی، انرژی هسته‌ای و حمل و نقل ریلی است.
الکساندر وُروبیِف اظهار داشت: "ساخت یک نیروگاه هسته‌ای، پروژه اصلی در روابط اقتصادی و سیاسی دوطرفه در سال‌های آتی، تا سال‌های 2025 تا 2028 خواهد بود. پس از دو یا سه سال، روسیه و ازبکستان احتمالا مجبور خواهند شد درایوِرِ جدید همکاری با فن‌آوری بالا پیدا کنند. به گفته این متخصص، زمینه‌های دیگری نیز در زمینه واردات متقابل وجود دارد: مواد نساجی، متالورژی، کشاورزی و مواد معدنی. این امر به ایجاد مشاغل جدید در این جمهوری، افزایش درآمد و در نتیجه رشد درآمدهای مالیاتی در بودجه کمک خواهد کرد.
در عین حال، این متخصص نقاط ضعف در روابط دوجانبه را ذکر کرد: "اگر ما بر روی آنها کار نکنیم، با گذشت زمان، پتانسیل همکاری دوجانبه کاهش خواهد یافت. اول از همه، اجرای توافق‌های کوچکتر مهم است، به عنوان مثال، بیش از 150 توافقنامه سال گذشته بسته شده است. عدم اجرای آنها ممکن است بر اثربخشی همکاری تاثیر بگذارد و منجر به این شود که نتایج به اندازه کافی موفق برآور نشوند. این توافقات عادی است که پایه محکمی برای همکاری ایجاد می‌کنند. وضعیت در افغانستان همچنان یکی از چالش‌های پیش روی ازبکستان و روسیه است. وضعیت در شمال این کشور رو به وخامت است. مسکو و تاشکند باید موضع خود را در مورد مساله حل و فصل افغانستان هماهنگ کنند و در صورت امکان تلاشهای مشترکی برای توسعه زیرساخت‌های حمل و نقل و صنعتی افغانستان انجام دهند. در اینجا صحبت در مورد ساخت یک راه آهن از شمال افغانستان به هند و پاکستان می‌باشد. این پروژه توسط سایر کشورهای آسیای مرکزی و همچنین چین پشتیبانی می‌شود. ازبکستان و روسیه می‌توانند در زمینۀ شناسایی و استخراج اورانیوم از معادن فلزات خاکی کمیاب در خاک افغانستان همکاری کنند. با این وجود، این امر نیاز به کمک مقامات افغان نیز دارد. "
انتهای پیام/