یادداشت| پشیمانی با اعمال شاقه؛ بازگشت تروریست‌های داعشی به پاکستان و مجازات پیش روی آنها
تعدادی از اتباع خارجی عضو داعش از جمله پاکستانی‌های پیوسته به این گروه علاقمند به بازگشت به کشورشان هستند ولی سرنوشت آنان برای انجام این تصمیم همچنان در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.
به گزارش دفتر منطقه‌ایخبرگزاری تسنیم، سال‌ها است که داعش به عنوان یکی از بزرگترین گروه تروریستی جهان شناخته شده است. گروهی که به روش‌ها و بهانههای مختلف اقدام به حملات انتحاری و بمب گذاری در کشورهای مختلف جهان کرده و نظم و صلح جهانی را بهم ریخته است. گرچه حدود 2 سال است که دیگر اثری از این گروه تروریستی خشن (حداقل مانند سال‌های قبل‌تر) نیست اما خبر بازگشت برخی از اعضای باقی مانده این گروه تروریستی به موطن اصلیشان اکنون به موضوع مهم امنیتی برخی کشورها تبدیل شده است. اعضایی که قصد بازگشت به سرزمین های خود را دارند ولی همچنان قانون خاصی در این کشورها برای نحوه چگونگی مجازات مشخص آن ها وجود ندارد.
یکی از مباحث مهم مورد بحث در محافل کارشناسان امنیتی در دنیا، پدیده بازتولید تروریسم پس از زوال قدرت گروه تروریستی داعش است. مسئله بازگشت تروریست‌ها به موطن خود و مهم‌تر از آن بازگشت خیل زنان و کودکان همین تروریست‌ها است که در طول این پنج سال به عشق خلافت پوشالی این تاول چرکین تکفیر به سرزمین‌های عراق و سوریه سفر کرده‌اند یا اساساً در این سرزمین‌ها با تروریست‌های خارجی ازدواج کرده و تشکیل خانواده داده‌اند.
کشور پاکستان نیز از این قاعده مستثنی نیست و به گفته مقامات پاکستانی در طی دوره های مختلف ده‌ها تن از شهروندان پاکستانی که به گروه تروریستی داعش پیوسته بودند و برخی از آنها از جایگاه خاصی همچون فرمانده دسته یا گردان در این گروه تروریستی برخوردار بوده اند در بدو ورود به کشور بازداشت شدند.
در سال‌های اخیر صد ها تن از شهروندان پاکستانی و بخصوص ساکنان مناظق کوهستانی خیبر و پختونخوا این کشور در نزدیکی مرز افغانستان و همین طور شهر کراچی در ایالت سند، عازم سوریه و عراق شده بودند و با پیوستن به گروه تروریستی داعش در عملیات نظامی در این کشورها مشارکت داشتند.
آمریکا خواستار بازگشت داعشی‌ها از سوریه به کشورهای خود شد
داعش توانست در طی چند سال تعداد قابل توجهی از شهروندان پاکستانی را به این گروه تروریستی جلب کند ولی بر اثر سیاست هدفمندانه حکومتی پاکستان و اقدامات پیگیرانه و عملیات ویژه نیروهای نظامی تعداد هواداران داعش در این کشور بطور قابل توجه کاهش یافت؛ هرچند بر اساس گزارش یک مرکز امنیتی در این کشور مجددا تعداد ملحق شدگان به گروه تروریستی از پاکستان، از 330 تن به 500 تن در مقطع سه ماهه اخیر افزایش یافته است.
دولت پاکستان و سازمان مبارزه با تروریسم این کشور همچنان نام داعش را در کنار بیش از 50 گروه دیگر تروریستی در لیست گروه های غیرقانونی و تروریست این کشور قرار داده است و آن ها را خطرناک ترین گروه تروریستی در جهان عنوان کرده است. از همین روی وجود اعضای پاکستانی گروه تروریستی داعش می تواند باعث بروز مشکلات برای پاکستان تازه به ثبات و امنیت پایدار رسیده شود و برای این کشور به یک چالش و خطر بزرگ امنیتی نیز مبدل شود.
پیش تر و در اواخر سال 2017 سخنگوی ارتش پاکستان اعلام داشت که در حدود 300 تن از اتباع پاکستانی به داعش پیوسته‌اند که اینک صدها تن از آنان در عراق و سوریه سرگردان هستند و در میان آن ها زنان و کودکان نیز به چشم می خورند که اکثر آنان در شرق سوریه نگهداری می شوند.
نکته قابل توجه اینکه با توجه به رویکرد سختگیرانه حکومت پاکستان در قبال اتباع خود که به داعش ملحق شده اند، شانس این دسته از اعضای داعش برای نجات اندک است از همین رو این وضعیت آنان را به اقدامات هرچه خشونت آمیزتر و ادامه جنگ تا آخرین نفس در سایر گروه های تروریستی سوق خواهد داد. دولت پاکستان نمی خواهند با پذیرش کسانی که از آنان تحت عنوان «تاول های چرکین تکفیر» یاد می کنند، ریسک کند آن هم در شرایطی که این افراد دشمنی خود را با دولت های قانونی اسلامی آشکار کرده اند.
بسیاری از دولت‌ها پس از شکست داعش در عراق و شام محدودیت‌هایی را برای بازگشت مجدد به موطن اصلی تروریست‌هایی که در گروه تروریستی داعش مشغول بودند وضع کردند، پاکستان نیز سعی داشت با طرح موضوع سلب تابعیت از اعضای پاکستانی داعش از بازگشت آنان به کشور جلوگیری کند، اما این طرح با مخالفت روبه رو شد؛ در مقابل سعی شد تا با دستگیری اعضای پشیمان شده داعشی از آن ها بخواهد با برگزاری همایشاتی مردم را از نیت این گروه جعلی آگاه کنند و عوام مردم را در نپیوستن به این گروه ها نیز باخبر سازند.
اما سوال اینجاست که آیا این تروریست ها در بازگشت به کشورشان برای پاکستان خطرناک نخواهند بود؟ آیا این افراد برای پیاده سازی نظریات اسلامی داعش در پاکستان تلاش نخواهند کرد؟ آیا حضور تروریست هایی با مهارت هایی همچون ساخت بمب و مین در پاکستان برای این کشور دردسر ساز نخواهد شد؟
این ها سوالاتی است که باید حکومت پاکستان برای آن ها پاسخ هایی قانع کننده‌ای داشته باشد؛ چرا که در نزد مردم و پارلمان پاکستان نیز موافقت و مخالفت های بسیاری در خصوص بازگشت تروریست ها به کشور وجود دارد. عده ای بازگشت آنها را پایه گذار اقدامات تروریستی در سال های آینده در پاکستان می دانند و بخشی نیز پشیمانی آنان همراه با مجازات سخت را برای پذیرش دوباره در کشور کافی می پندارند.
تقریباً تمامی پاکستانی‌های حاضر در سوریه و عراق که به نفع داعش در آنجا حضور پیدا کرده بودند و به موطن خود بازگشتند توسط سرویس امنیت ملی داخلی پاکستان دستگیر شده‌اند؛ اما تعداد کمی از آنها به هر دلیل تاکنون به کشور بازنگشتند ولی خواهان بازگشت به علت پشیمانی از عضویت در این گروه هستند. شاید تنها راه حل موجود فعلی ارائه ضمانتنامه و امان نامه ای از طرف دولت وقت به این افراد است که پس از ورود و گذراندن مراحل مجازاتشان، با کنترل هوشمندانه اقامت این افراد نیز مدیریت شود.
به نظر می رسد پاکستان برخلاف کشورهای اروپایی با کمی دقت و هوشیاری می تواند در این راه موفق شود چه بساکه حتی وزارت امور خارجه این کشور می تواند ساز و کارهایی برای انتقال این تروریست ها با کمک وزارت امور خارجه عراق و سوریه برای محاکمه و درس عبرت برای سایر افرادی که قصد پیوستن به گروه های تروریستی را دارند به میهن فراهم آورد؛ همچنین نهادهای امنیتی پاکستان باید مطابق با قوانین داخلی این کشور و آیین پاکستان آن ها را مورد بازجویی قرار داده و سپس عاملان را مجازات کند و با تحقیقات بیشتر در این زمینه به سلسله شوم حضور تروریست های داعشی با گذرنامه پاکستانی در تمام دنیا خاتمه بخشند.
یادداشت: حسین محمدی
انتهای پیام/.*