خوزستان| ولنگاری مدیریتی در بالادست رودخانه زهره معضلی برای تأمین آب شرب هندیجان
نبود نظارت و کم توجهی مسئولان استانی و بالادست رودخانه زهره به برداشتهای غیرقانونی و بیرویه از حوزه آبریز زهره به سمت هندیجان سبب شده در چندین سال اخیر آب شرب مردم هندیجان به خطر افتاده و همه چیز را تهدید کند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از بندر هندیجان، جلسه شورای کشاورزی شهرستان هندیجان با حضور فرماندار، مسئولان دستگاههای اجرایی و خبرنگاران در سالن اجتماعات فرماندار هندیجان برگزار شد. نبود نظارت و کم توجهی مسئولان استانی و بالادست رودخانه زهره به برداشتهای غیرقانونی و بیرویه از حوزه آبریز زهره به سمت هندیجان سبب شده در چندین سال اخیر آب شرب مردم هندیجان به خطر افتاده و همه چیز را تهدید کند ولنگاری مسئولان سبب شده هندیجان هر ساله در تابستان با این مشکلات روبهرو باشد.
آب شرب مردم هندیجان خط قرمز ما است
علی بویری سرپرست فرمانداری هندیجان در این جلسه اظهار داشت: آب شرب مردم شهرستان هندیجان خط قرمز ما است، در مرحله بعد اگر آب مازادی بود برای کشت تابستانه اختصاص میدهیم کشاورزی ما هم نباید آسیب ببیند.
وی افزود: در حال حاضر طبق مجوز مبنی بر کشت تابستانه که از سوی استانداری خوزستان، سازمان جهاد کشاورزی و سازمان آب و برق خوزستان ارسال شده عمل میکنیم تا در ادامه کشت کنجد را نیز در دستور کار قرار دهیم.
سرپرست فرمانداری هندیجان بیان کرد: مسئولان مربوطه در بخشداری چم خلف و هندیجان با پمپهای آب بدون مجوز احداث شده بر روی رودخانه زهره برخورد کنند و همه پمپهای آنان جمعآوری شود.
وی گفت: در حال حاضر آب شرب شهرستان با توجه به برداشت بیرویه آب از بالادست و روند کاهشی دبی پایه رودخانه زهره دچار مشکل جدی شده که اگر این برداشتهای بیرویه و بدون نظارت بالادست ادامه پیدا کند تنش آبی شدیدی در پیش داریم.
بویری عنوان کرد: درباره کشت تابستانه در صورتی که آب شرب شهرستان دچار مشکل شود مجبوریم به گونهای عمل و مدیریت کنیم که آب شرب مردم تأمین شود کشت برنج ممنوع است و در حال حاضر طبق الگوی کشت تابستانه ابلاغی مدیریت بحران عمل میکنیم.
وی ادامه داد: از سازمان آب و برق خوزستان، سازمان جهاد کشاورزی استان و مدیریت بحران استانداری میخواهیم که با این برداشتها بیرویه آب در بالادست رودخانه زهره هندیجان برخورد شود و مدیریت منابع آب به گونهای باشد که هندیجان در انتهای حوضه آبریز قرار دارد در تابستان دچار مشکل نشود.
تحلیلهای ما در هندیجان بهتر از تحلیلهای مسئولان خوزستانی است
جمشید اسلامیان رئیس اداره جهاد کشاورزی هندیجان در این جلسه اظهار داشت: بعد از 16 سال کشت تابستانه در هندیجان اجرا میشود، در کشت تابستانه مجوزهای لازم صادر شده و خبرهای آن در شهرستان ذوق و شوق ایجاد کرده است. کشت تابستانه علاوه بر فوایدی که در بخش فرهنگی، امید و روحیه به کشاورز که دارد مشکلات دیگری نیز در پی خواهد داشت بحث تأمین آب مهمترین مشکل بخش کشت تابستان است که از مسئولان امر در منابع آب به ما گزارش بدهند آیا میتوانیم قرارداد کشت تابستانه با کشاورزان منعقد کنیم یا خیر، انتظار داریم این موضوع برای مشخص شود.
وی افزود: سازمان آب و برق خوزستان سهمیه آب ما را در کشت تابستانه مشخص کند، تأمین آب شرط لازم جهت کشت تابستانه در هندیجان است. درباره شمارهگذاری تراکتورها و ادوات کشاورزی از پلیس راهنمایی و رانندگی درخواست همکاری و توجه به کشاورزان محروم منطقه به خصوص در روستاها را داریم.
رئیس جهاد کشاورزی هندیجان بیان کرد: متأسفانه مسئولان نظام صنفی که وظیفه اطلاعرسانی به کشاورزان را بر عهدهدارند در جلسات کشاورزی شرکت نمیکنند این موضوع مشکلات دیگری را در پی دارد.
وی گفت: در بحث کاغذی و دستورالعمل یک رویکردی داریم و در عمل و بر اساس تجربههای چندین ساله که داریم باید یک رویکرد دیگری سازماندهی کرد. در حقیقت این دو مورد با هم دیگر زاویه دارند در سالهای گذشته ما این مشکلات را داشتهایم.
اسلامیان عنوان کرد: تحلیلها و بررسیهای مدیران و کارشناسان هندیجان و جهاد کشاورزی از متولیان در استان خوزستان بهتر و به واقعیتهای منطقه نزدیکتر است و کار خاصی از دست آنها برنمیآید. ما برای نخستین بار به سه پدیده عجیب و غریب در چند سال اخیر در هندیجان روبهرو بودیم یکی کم بارشترین سال و خشکسالی بیسابقه با 70 میلیمتر در طول سال، دومی بارش سنگین باران در سه روز به اندازه 190 میلیمتر و سومی هجوم گسترده ملخها به این شهر بود.
آب باید از سد کوثر به سمت هندیجان رهاسازی شود
سعید شیرالی مدیر آب منطقه جنوب شرق در این جلسه اظهار داشت: استانداری خوزستان، سازمان جهاد کشاورزی خوزستان و سازمان آب و برق خوزستان 2075 هکتار زمین کشاورزی جهت تأمین آب کشت تابستانه هندیجان برای ما مصوب و تائید کردند. جمعبندی آن به این شکل است که 500 هکتار برای نخیلات، 100 هکتار برای یونجه دائمی، سوربوم 125 هکتار، هزار هکتار سیفیجات اگر پتانسیل وجود داشته باشد، 350 هکتار حبوبات که در نهایت مصوبه مدیرت بحران استانداری خوزستان بوده است.
وی افزود: کشت محصول برنج از سد آسک تا دریای خلیجفارس مصوب نشده و کشت آن عقلانی نیست زیرا برنج نیاز به آب زیادی دارد و در هندیجان در چند دهه اخیر سابقه کشت برنج نداشته است. مخاطرات ما در حوزه بالادست رودخانه بوده که سطوح زیر کشت آن زیاد است چون ما سد در بالادست نداریم و همین روان آب که در حال حرکت است استفاده میشود.
رئیس اداره آب جنوب شرق بیان کرد: اگر 600 هکتار زمین کشاورزی هندیجان وارد کشت تابستانه شوند ما برای تأمین آب شرب مردم با مشکل روبهرو خواهیم شد و نمیتوانیم آب شرب مردم را تأمین کنیم. در چنین مواقعی باید با احتیاط عمل کرده تا مشکلی برای آب شرب در شهر و روستاها پیش نیاید.
وی گفت: در مجوز کشت تابستانه 98 کاشت محصول کنجد دیده نشده و مصوب نشده است در دهه 70 الی 80 محصول کنجد یکی از محصولات پایه در هندیجان بوده که به صورت مرتب کشت شده و از محصولات مهم بومی این منطقه بوده است.
شیرالی عنوان کرد: پیگیری برای رهاسازی آب از سد کوثر صورت گرفته است. از دهه 80 تا 90 هیچگونه سابقه کشت برنج در هندیجان به ثبت نرسیده و این موضوع به سبب نداشتن آب کافی در رودخانه زهره بوده است.
وی ادامه داد: آب رودخانه زهره در حال کاهش دبی خود است و دیگر همانند ماههای اول سال پر آب نیست چراکه گرمای شدید نمیگذارد آب بروی سطح زمین بماند ورودی این رودخانه از سمت روستای شیری 15 مترمکعب رسیده و شوری آن به 4 هزار EC رسیده است مسئولان استان و وزارتخانه هنوز متقاعد نشدهاند که باید آب سد کوثر را برای تنظیم آب شرب مردم رهاسازی کنند.
رئیس اداره آب جنوب شرق بیان کرد: دبی رودخانه زهره هندیجان رو به کاهش رفته و کمتر از 15 مترمکعب در حوالی روستای شیری رسیده، در شرایط بحرانی هم که شده باید کشت یونجه و آب باغات و نخیلات را تأمین کنیم در این موقعیت توقع ایجاد کشت تابستانه برای کشاورزان اشتباه است.
شیرالی توضیح داد: 200 هکتار سطح زیر کشت برای رودخانه زهره در بالادست در نظر گرفته شده، خیرآباد 300 هکتار و 100 هکتار ما بین خیرآباد تا سد آسک که در جمع 600 هکتار میشود و آمار بالایی در نظر گرفتند احساس ما این است که آب شرب در ایستگاه سد آسک با تنش روبرو شود.
وی افزود: اگر این سطح کشتها عملیاتی شود و با توجه به اینکه تابستان گرمی وجود دارد و دبی آب رودخانه در حال کاهش است و همچنین کشت برنج و دیگر کشتها را داشته باشیم در جمع 10 هزار هکتار برای این حوزه در نظر گرفته شده نگرانی ما از این موارد ایستگاه پمپاژ شرب نیز تحت تأثیر قرار گیرد.
رئیس اداره آب جنوب شرق بیان کرد: کشت برنج برای هندیجان مصوب نشده و در این شهر سابقه کشت برنج نداشتیم اما در کشت کُنجد هندیجان سابقه طولانی دارد که کشت اصلی و پایه منطقه بوده اما متأسفانه در مصوبات مورد تصویب قرار نگرفته معلوم نیست چرا تصویب نشده شاید جهاد کشاورزی پیشنهاد نداده با در استان مصوب نشده است.
وی گفت: برای رهاسازی آب از سد کوثر پیگیریهایی از طریق مدیریت منابع آب هم صورت گرفته اما آب رودخانه هم در حال کاهش است که انتظار است پیگیریهایی از طریق فرمانداری هندیجان نیز صورت گیرد.
شیرالی عنوان کرد: در حال حاضر مد دریا در حال غالب شدن بر رودخانه است و شوری آب در حال افزایش بوده، مد دریا تا روستای چم تنگ نیز پیش روی دارد در این بازه شرایط آب و کیفیت آن در حال کاهش است. برای حق آب مردم هندیجان از سد کوثر از اردیبهشتماه پیگیر موضوع بودیم مکاتبات آن انجام شده اما متأسفانه هنوز متقاعد نشدن آب از سد کوثر برای آب شرب هندیجان رهاسازی شود.
نهرهای سنتی بیشترین برداشت آب در بالا دست هندیجان را دارند
علی نورانی مدیر سد آسک و شبکه هندیجان در این جلسه اظهار داشت: از سد کوثر تا سد آسک برداشت نهرهای سنتی را داریم آب بیشتر به نهرهای زیدون، ابوذر، امیدیه تعلق میگیرد. با این وضعیت آب شرب هندیجان با مشکل روبهرو میشود ما در جهت کشت تابستانه آمادگی هر گونه همکاری برای تأمین آب از پشت سد آسک را داریم.
وی افزود: نهرهای سنتی بیشترین برداشت آب در بالادست هندیجان را دارند و این برداشتها زنگ خطری برای آب شرب مردم هندیجان است در حاضر دبی رودخانه زهره به سمت پایین دست در حال کاهش شدیدی است.
ابوذر شنبدی نماینده اداره آب و فاضلاب هندیجان در این جلسه اظهار داشت: ما برای تأمین آب شرب مردم شهر هندیجان روزانه 15 هزار مترمکعب آب نیاز داریم بخشی از این آب را از طریق رودخانه زهره تأمین میکنیم و اگر آب رودخانه کم یا اینکه شوری آن افزایش یابد نمیتوانیم آب موردنظر را تأمین کنیم.
وی افزود: ما برای تأمین آب شرب 15 هزار مترمکعب لازم داریم و اگر این مقدار آب را برای ما تأمین کنند برای کشت تابستانه مشکل خاصی نداریم. 75 درصد آب شرب هندیجان از پشت سد آسک تأمین میشود.
باید جلسهای با مدیران بهبهان جهت مدیریت مصرف آبگرفته شود
ذبیحالله سعیدی بخشدار چم خلف عیسی در این جلسه اظهار داشت: کشاورزان زمین کشاورزی اجاره کرده آن را شخم زده و 30 درصد برای کشت تابستان کارهای خود را انجام دادهاند و برخی مخارج و هزینههای آماده کردن زمین را انجام دادهاند.
وی افزود: با توجه به زحمات کشاورزان اما هنوز آب کشت تابستانه برای آنها تأمین نشده است، امسال هم باید مانند سالهای گذشته به این معضلات توجه شود، امسال نیز برخی افراد کشتهای غیرمجاز خواهند داشت.
بخشدار چم خلف عیسی بیان کرد: در سال گذشته تا روستای ناصرآباد 600 پمپ آب جهت آبیاری در رودخانه انداخته بودند. اولویت کشت تابستانه با کشتهای دائم است. حق آبِ موجودات زنده نیز باید در رودخانه دیده شود. با مدیریت صحیح و منسجم و نظارت عالی 2 الی 3 هزار هکتار داده شده است. صدور مجوز کشت برنج در حوضه رودخانه زهره کار درستی نیست، صدور مجوز کشت کُنجد چون آب کمتری میخواهد میتواند کار صرفهجویی آب مؤثر باشد.
وی گفت: جلسهای با حضور مدیران، مسئولان، فرمانداران، بخشداران شهرستان هندیجان و بهبهان و با حضور مقامات استانی برگزار و طرفین متعهد به مدیریت مصرف آب شوند. در سالهای گذشته چندین جلسه ستاد مدیریت بحران استان خوزستان در شهرستان هندیجان برگزار شد و آنهم برای تأمین آب شرب مردم بوده است.
ابراهیمی رئیس شرکت فرآوردههای نفتی هندیجان و ماهشهر در این جلسه اظهار داشت: درباره تأمین سوخت ادوات کشاورزی هندیجان تراکتورهایی که دارای پلاک و مجوز باشند مشکلی برای تأمین سوخت آنها وجود ندارد. فقط ادواتی که پلاک ندارند باید از طریق مراجع استانی و اخذ مصوبات مسئولان مربوط در مرکز استان خوزستان تا سوخت آنها تأمین شود.
جهت پلاکگذاری تراکتورها نمیتوانیم در روستاها حضور پیدا کنیم
جواد رستمی نماینده پلیس راهنمایی و رانندگی هندیجان در این جلسه اظهار داشت: ما در سالهای قبل دستورالعملی مبنی بر حضور در روستاها و شمارهگذاری و پلاک گذاری تراکتورها را داشتیم و هرساله با مسئولان جهاد کشاورزی و کشاورزان همکاری کرده و مشکل آنها را در محل رفع میکردیم.
وی افزود: اما در دستورالعمل جدید دیگر اجازه حضور مأموران پلیس راهنمایی و رانندگی در روستاها و پلاک گذاری را نمیدهند فقط باید با مجوز مرجع قضایی و دستور مراجع مافوق ما در استان خوزستان میتوانیم در روستاها به کشاورزان خدمات بدهیم.
نماینده پلیس راهنمایی و رانندگی هندیجان بیان کرد: جهاد کشاورزی هندیجان با ارسال گزارشی به دادگستری با هماهنگی مقام قضایی مجوز حضور پلیس راهنمایی و رانندگی در روستاها جهت پلاک گذاری اخذ کند تا ما نیز طبق دستور در خدمت کشاورزان عزیز باشیم.
انتهای پیام/ح