گزارش تسنیم| اولویت برگزاری انتخابات یا توافق صلح چالشی دیگر برای افغانستان

به گزارش دفتر منطقه‌ای خبرگزاری تسنیم، در هفته‌های اخیر و همزمان با اظهاراتی از پیشرفت مذاکرات آمریکا با طالبان بحث‌هایی نیز درباره احتمال تعویق دو ساله انتخابات ریاست جمهوری مطرح شده است.

این در حالی است که دوره قانونی حکومت وحدت ملی پایان یافته و انتخابات ریاست جمهوری افغانستان پس از دوبار تعویق قرار است، مهرماه آینده یعنی تا دو ماه دیگر برگزار شود.

از سوی دیگر، مقامات آمریکایی ابراز امیدواری کردند که تا دو ماه آینده و پیش از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در افغانستان به توافق نهایی با طالبان دست یابد.

آمریکا معتقد است که انتخابات ریاست جمهوری افغانستان باید پس از توافق نهایی صلح با طالبان برگزار شود تا زمینه مشارکت این گروه در ساختار قدرت در این کشور فراهم شود.

اما اشرف غنی رئیس جمهوری افغانستان به لزوم برگزاری انتخابات ریاست جمهوری پیش از توافق صلح تاکید می‌کند و از طالبان نیز انتظار دارد تا نتایج انتخابات را بپذیرد.

آیا طالبان انتخابات ریاست جمهوری را خواهند پذیرفت؟

«شیرمحمد عباس استانکزی» رئیس تیم مذاکره کننده طالبان در گفت‌وگو با یک رسانه ژاپنی گفت: تا زمانی که نیروهای خارجی در افغانستان حضور داشته باشند انتخابات در این کشور برای طالبان پذیرفتنی نخواهد شد.

این گروه، دولت کنونی افغانستان را فاقد مشروعیت می‌داند و در چندین نشست بین‌الافغانی نیز نظامی جمهوری را نپذیرفته و تنها به لزوم تشکیل حکومت اسلامی و فراگیر در این کشور تاکید کرده است.

هنوز مشخص نیست که آیا طالبان تنها با برگزاری انتخابات با مدیریت حکومت وحدت ملی مشکل دارد و یا اینکه در کل نظام جمهوری و انتخابات را نمی‌پذیرد.

این گروه در گذشته نیز همواره برگزاری انتخابات در افغانستان را فاقد مشروعیت دانسته بود و آمریکا را تصمیم گیرنده اصلی در انتخابات‌های این کشور عنوان می‌کرد، موضوعی که «سهیل شاهین» سخنگوی دفتر سیاسی طالبان نیز در گفت‌وگویی اختصاصی با خبرگزاری تسنیم نیز به آن اشاره کرد.

واکنش کمیسیون انتخابات افغانستان

«حواعلم نورستانی» رئیس کمیسیون انتخابات افغانستان درباره برگزاری انتخابات تاکید کرد که برگزاری به موقع خط قرمز این کمیسیون است و انتخابات ریاست جمهوری نیز در مهرماه سالجاری حتما برگزار خواهد شد.

رئیس کمیسیون انتخابات افغانستان اظهارداشت: «خدا کند که ما به صلح برسیم، اما با این حال به برگزاری انتخابات در مهرماه متعهد هستیم، اینکه تا دو ماه آینده چه اتفاقی می‌افتد به رهبران سیاسی افغانستان ارتباط دارد».

پیش از این کمیسیون انتخابات افغانستان همواره بودجه مورد نیاز خود را برای برگزاری انتخابات از سازمان ملل و کشورهای غربی دریافت کرده بود اما این بار کشورهای کمک کننده حاضر به تامین هزینه‌های انتخاباتی در این کشور نیستند.

عدم تامین بودجه انتخابات نیز در کنار سایر مشکلات نیز از چالش‌هایی محسوب می‌شود که کمیسیون انتخابات افغانستان با آن روبرو است.

با این حال، کمیسیون انتخابات افغانستان اطمینان می‌دهد که مشکل بودجه حل شده و دولت افغانستان قرار است هزینه‌های انتخاباتی را تامین کند اما تهدیدهای امنیتی بزرگترین چالش در برابر برگزاری انتخابات ریاست جمهوری این کشور محسوب می‌شود که باید به آن رسیدگی صورت شود.

مواضع احزاب سیاسی افغانستان

شماری از تیم‌های انتخاباتی که در نتیجه ائتلاف احزاب بزرگ سیاسی تشکیل شده‌اند در رابطه با شفافیت انتخابات ریاست جمهوری آینده این کشور نگران هستند و اشرف غنی را به سوءاستفاده از امکانات دولتی برای مهندسی انتخابات متهم می‌کنند بنابر این احزاب سیاسی نیز به نحوی با برگزاری انتخابات ریاست به مدیریت حکومت وحدت ملی مخالف هستند.

شورای نامزدان انتخابات ریاست جمهوری افغانستان متشکل از 12 تیم انتخاباتی در ماههای اخیر بارها خواستار استعفای اشرف غنی و عبدالله از رهبری حکومت وحدت ملی شده و به لزوم برگزاری انتخابات تحت مدیریت یک حکومت سرپرست تاکید کرده است.

این شورا حتی دولت افغانستان را به راهپیمایی‌های گسترده و تحریم احتمالی انتخابات ریاست جمهوری این کشور تهدید کرد اما با این حال رئیس جمهوری افغانستان راه تقابل با سایر تیم‌های انتخاباتی را پیش گرفت و هرگونه تلاش برای مهندسی انتخابات را تکذیب کرده است.

بنابر این احزاب سیاسی افغانستان نیز به نحوی با تعویق انتخابات ریاست جمهوری این کشور مشکلی ندارند و در بحث انتخابات با  آمریکا هم‌نظر هستند.

آمریکا و برگزاری انتخابات افغانستان پیش از توافق صلح

آمریکا دوست دارد که توافق صلح با طالبان پیش از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در افغانستان صورت گیرد موضوعی که در اظهارنظرهای مقامات آمریکایی به وضوح قبال مشاهده است.

از سفر «مایک پمپئو» وزیر خارجه آمریکا به کابل گرفته تا اظهارات اخیر «زلمی خلیلزاد» نماینده ویژه آمریکا در حاشیه نشست بین‌الافغانی قطر مقامات آمریکایی همواره از رسیدن به توافق صلح با طالبان تا ماه سپتامبر یعنی پیش از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در افغانستان ابراز امیداوری کرده‌اند.

اگر چه زلمی خلیلزاد» در برابر خواسته اشرف غنی برای برگزاری انتخابات ریاست جمهوری پیش از توافق صلح با طالبان صریحا موضع گیری نکرده است اما در بسیاری از موارد تشکیل حکومت موقت و تعویق انتخابات را به صلاح افغانستان دانسته است.

وی در آخرین مورد در حاشیه نشست بین الافغانی قطر در دیدار با رهبران سیاسی افغانستان و فعالان رسانه‌ای درباره تعویق احتمالی انتخابات  و حتی تشکیل حکومت موقت در صورت موافقت اشرف غنی صحبت کرده است.

با این حال آمریکا همواره تاکید کرده است که صلح و انتخابات هر دو مهم هستند اما رسیدن به یک توافق صلح با طالبان در صدر برنامه‌های آمریکا در افغانستان قرار دارد.

واکنش رئیس جمهوری افغانستان

رئیس جمهوری افغانستان در گفت‌وگو با «تی‌آرتی» مواضع دولت افغانستان را بیان کرد و خطوطی را بین توافق صلح آمریکا با طالبان و توافق صلح دولت افغانستان با طالبان ترسیم کرده است.

وی مخالفتی با توافق صلح آمریکا با طالبان پیش از انتخابات نشان نداد اما تاکید کرد که توافق صلح طالبان با دولت افغانستان باید پس از انتخابات صورت گیرد.

اشرف غنی از موضع گیری صریح در برابر آمریکا خودداری کرده اما اصرار می‌کند که هرگونه توافق رسمی صلح با طالبان باید پس از برگزاری انتخابات و در چارچوب نظام کنونی افغانستان صورت گیرد.

به گفته رئیس جمهور افغانستان، توافق صلح آمریکا با طالبان در واقع یک توافق ابتدایی محسوب می‌شود که پیش زمینه توافق نهایی این گروه با دولت کابل را فراهم خواهد کرد.

وی همچنین پذیرش انتخابات و نظام جمهوری را از شروط هرگونه توافق رسمی دولت افغانستان با طالبان بیان کرده است در حالی که طالبان تا کنون حاضر به پذیرش انتخابات و نظام کنونی در افغانستان نشده است و نمایندگان این گروه در نشست‌های بین‌الافغانی در مسکو و قطر تنها به لزوم برقراری حکومت اسلامی در این کشور تاکید کرده‌اند.

هنوز اختلافات جدی درباره نوع نظام سیاسی آینده افغانستان و انتخابات وجود دارد در حالی که رهبران سیاسی و دولت خواستار حفظ نظام جمهوری هستند و انتخابات را تنها راه انتقال مشروع قدرت در این کشور می‌دانند.

از سوی دیگر، طالبان هیچ راهکار مشخص و جایگزینی برای انتخابات ندارند اما از پذیرش آن طفره می‌روند و نظام جمهوری را نیز نمی‌پذیرند و تنها به تشکیل یک حکومت اسلامی در این کشور اصرار می‌کنند.

با وجود مذاکرات طولانی مدت آمریکا با طالبان و چندین دور نشست بین‌الافغانی رهبران سیاسی با طالبان هنوز توافقی درباره موضوعات یاد شده نکرده‌اند و با وجود تلاش‌های دولت افغانستان برای برگزاری انتخابات ریاست جمهوری تا دو ماه آینده اما سرنوشت انتخابات ریاست جمهوری این کشور همچنان در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.

انتهای پیام/.