یادداشت تسنیم|حمله تروریستی در اربیل٬ تهدید علیه کردها

به گزاش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم٬ حمله تروریستی در رستورانی در شهر اربیل٬ موجب کشته شدن 3 نفر شد که دو تن از آنان از شهروندان عادی بودند، اما هدف اصلی حمله٬ یکی از کارمندان سرکنسولگری ترکیه بود.

شواهد و اطلاعاتی که توسط مقامات امنیتی اقلیم کردستان عراق و مقامات ترکیه منتشر شده٬ نشان دهنده این است که شاخه نظامی پ.ک.ک پشت این حمله است و تکذیب آن٬ یک اقدام فرمالیته و نمایشی است. چرا که دو برادر مظنون اصلی این اقدام تروریستی عضو پ.ک.ک بوده‌اند و خود او نیز از 4 سال پیش به عضویت این گروه در آمده است. پ.ک.ک در سالیان اخیر٬ تنها توانسته در حملات مستقیم یا غیرمستقیم٬ موجب قتل نظامیان و برخی شهروندان عادی شود و تاکنون نتوانسته بود حمله‌ای در این سطح انجام دهد. بنابراین می‌توان گفت٬ حمله مزبور در اربیل٬ نقطه عطفی در روند درگیری‌های ترکیه و پ.ک.ک و همچنین اتفاقی نادر در شهر اربیل بوده که در سالیان اخیر٬ همواره برای دیپلمات‌ها٬ بازرگانان و فعالان اقتصادی٬ توریست‌ها و روزنامه نگاران خارجی٬ یک شهر امن و آرام بوده است.

کُندی عامدانه در انتشار اطلاعات مرتبط با هویت قربانی و عاملین٬ نشان داد که این حمله از ابعاد امنیتی ویژه‌ای برخوردار است و حضور همزمان مقامات عالی‌رتبه٬ وزاری کابینه و رئیس سرویس اطلاعاتی میت ترکیه در تشییع جنازه٬ خودداری از ارائه هرگونه اطلاعات در مورد رزومه او و همچنین دفن در گورستان ویژه‌ شهدای پلیس در آنکارا٬ مجموعاً اثبات می‌کند٬ قربانی ترور که از او با نام عثمان کوسه نام برده شده٬ بالاترین مسئول امنیتی ترکیه در اقلیم کردستان و احیاناً مسئول ایستگاه سرویس اطلاعاتی میت بوده است.

تردیدی نیست که عدم اتخاذ تدابیر امنیتی لازم برای حفظ جان این فرد٬ به ویژه در شرایطی که ترکیه عملاً اقلیم کردستان را به میدان جنگ با پ.ک.ک تبدیل کرده٬ یک اهمال جدی و گاف امنیتی محسوب می‌شود و شاید بتوان گفت مسئول ترکیه‌ای٬ پیش از هر چیز٬ قربانی بی‌احتیاطی خود شده است.

تداوم درگیری‌ها و ابهام در استراتژی

در روزهای اخیر در برخی از استان‌های کردنشین ترکیه همچون شرناخ٬ دیاربکر٬ حکاری٬ بتلیس و درسیم٬ درگیری بین پ.ک.ک و نظامیان ترکیه همچنان ادامه داشته و هنوز هم مشخص نیست که اصلی‌ترین هدف پ.ک.ک از ادامه این روند چیست.

ترکیه٬ دارای یک ارتش قدرتمند و مدرن و منابع اطلاعاتی و امنیتی به‌ روز و تجهیزات رصد هوایی و ماهواره‌ای است و غیرممکن است که با حملات پ.ک.ک٬ ارتش و حکومت این کشور با مشکل و بحران جدی روبرو شوند.

از لحاظ منطق نظامی نیز٬ میزان تلفات پ.ک.ک و نظامیان ترکیه با همدیگر قابل مقایسه نیست و توان عملیاتی پ.ک.ک بسیار ضعیف و محدود شده و همچون سابق٬ کردها نیز در حمایت از این گروه، حاضر نیستند به خیابان‌ها بریزند و شعار سر دهند. لذا همه این نکات٬ نشان دهنده این است که پ.ک.ک در یک مسیر تاریک٬ مه‌آلود و نامعلوم پیش می‌رود.

در مورد ابعاد مهم این ترور و پیامدهای آن٬ می‌توان به اختصار به نکات مهمی اشاره کرد که نشان می‌دهند اساساً این حمله٬ پیش از آن که ضربه‌ای به امنیت ترکیه باشد٬ حمله به ثبات و امنیت اقلیم کردستان و تهدید علیه دستاوردهای کردها در ترکیه٬ سوریه و اقلیم کردستان است:

1.عامل اصلی ترور یک جوان دیاربکری به نام مظلوم داغ است که اگر چه از اشراف اطلاعاتی برخوردار بوده، اما همراه با دو نفر دیگر٬ این حمله را به شکلی ناشیانه انجام داده و علاوه بر آن که دو فرد غیرنظامی را نیز در صحنه جنایت به قتل رسانده‌اند٬ تصایر واضح او و همراهانش توسط دوربین‌های مداربسته ضبط شده است.

2.خواهر مهاجم اصلی به نام درسیم داغ٬ یک دختر خانم 23 ساله است که به عنوان نماینده دیاربکر به مجلس ملی ترکیه راه یافته و از نمایندگان حزب دموکراتیک خلق‌ها (HDP‌) است.

بدون شک این ترور٬ به پایان یافتن حیات سیاسی درسیم و منزوی‌تر شدن حزب او منجر خواهد شد. نمایندگان این حزب به عنوان یکی از نهادهای اقماری پ.ک.ک در حالت طبیعی هم همواره به حمایت از ترور متهم شده و در بایکوت و انزوا قرار گرفته‌اند و حالا پس از این رویداد٬ ادامه کار برای آنها در پارلمان ترکیه دشوارتر خواهد شد.

آنان٬ نه می‌توانند این ترور را محکوم کرده و علیه پ.ک.ک موضع بگیرند و نه می‌توانند به شکل علنی از این اقدام تروریستی٬ حمایت کنند. بنابراین٬ مهمترین پیامد منفی حمله تروریستی در اربیل برای کردهای ترکیه٬ تضعیف جایگاه نمایندگان آنها در پارلمان کشورشان خواهد بود و احتمالاً به زودی شاهد دستگیری‌های گسترده‌ کردها در استانبول٬ آنکارا و استان‌های دیگر خواهیم بود.

3.مسرور بارزانی پسر ارشد مسعود بارزانی٬ پس از سال‌ها کار اطلاعاتی و امنیتی٬ به تازگی پست نخست وزیری اقلیم را در دست گرفته و این حمله٬ پیامی در راستای به چالش کشیدن توانمندی‌های امنیتی قلمرو تحت حکومت اوست.

4.شرایط برای کردهای وابسته به پ.ک.ک در شمال سوریه به ویژه در شرق فرات٬ سخت‌تر می‌شود و حمله تروریستی در اربیل٬ کار اردوغان را برای مداخله نظامی در شمال عراق و شمال سوریه٬ راحت‌تر کرده و به آن مشروعیت امنیتی و سیاسی می‌دهد.

5. پس از افشای هویت عامل ترور٬ ترکیه دو اقدام نمادین انجام داد: اول٬ عملیات نظامی در زادگاه مهاجم اصلی و کشته شدن 5 عضو پ.ک.ک در لیجه‌ دیاربکر. دوم٬ حمله هوایی به کمپ مخمور در شمال عراق.

6.پس از حمله تروریستی در اربیل٬ نه تنها امکان حضور نیروهای پ.ک.ک در شهرهای اقلیم٬ از بین می‌رود٬ بلکه راه برای تداوم حملات سنگینی هوایی و زمینی هموارتر خواهد شد.

7.حمله اربیل٬ تداوم پشتیبانی سیاست‌مداران اروپایی از پ.ک.ک را سخت‌تر می‌کند.

با مرور نکات اجمالی بالا می‌توان گفت: حملات پ.ک.ک در یک فضای آنارشیستی و بدون هدف قرار گرفته و حالتی شبیه به خودزنی و پیشروی در مسیر قهقرا پیدا کرده است. اگر چه  برخی بدعهدی‌های دولت اردوغان و بازی‌های سیاسی با آراء کردها در استانبول و استفاده ابزاری از کارت اوجالان را نمی‌توان نادیده گرفت، اما واقعیت این است که اگر پ.ک.ک برای تغییر گفتمان٬ استراتژی و اهداف خود٬ فکری نکند٬ به زودی به عنوان اصلی‌ترین تهدید علیه دستاوردها و امنیت کردها٬ در شرایط سخت‌تری قرار خواهد گرفت.

محمد علی دستمالی کارشناس مسائل ترکیه

انتهای پیام/