نگاهی به جشنواره "فیلم شهر"| هنوز تا جشنواره کامل شدن راه مانده است

به گزارش باشگاه خبرنگاران پویا، هفتمین جشنواره بین المللی فیلم شهر روز آخر کاری خود را به سر می‌برد و فردا ساعت 17 در تالار وحدت اختتامیه آن برگزار خواهد شد.

با نقد صحیح، درست از غلط جدا می‌شود و کمکی می‌تواند باشد به بهتر شدن یک پدیده. بررسی و سنجش عملکرد جشنواره‌ها در نسبت با شعار و اهداف آن منجر به کاوش و جهت‌مند شدن آنان ‌می‌شود. لذا این یادداشت در تلاش است تا با نقد این جشنوراه سینمایی نقاط ضعف و قوت آن را بیان کند تا زمینه‌های داشتن یک جشنواره خوب و مفید فراهم شود. 

نکته اولی که بعد از افتتاحیه جشنوراه جلب نظر کرد فضای بسیار سوت و کور این جشنواره سینمایی بود. عموما جشنواره‌ها سوژه و کانون فعالیت خبرنگاران هستند. رسانه‌ها مرتب در میان فضا و سالن‌ها در حال تهیه گزارش، مصاحبه و یادداشت و عکاسی هستند و در یک کلام آنجا در مقام یک میدان خبری جذاب و فعال است. اما جشنواره فیلم شهر برخلاف جشنواره فیلم فجر که مانند آن در سینما ملت برگزار شده است، سوژه خبری چندانی ندارد. راهروها کاملا خلوت است و مدیران و مسئولین جشنواره‌ای بدون دغدغه در حال رفت و آمد در فضای آن هستند.

نشست‌های خبری حداقل برای فیلم‌هایی که اولین اکران خود را برگزار می‌کنند یکی از نقاط مهم و جذاب جشنواره‌های سینمایی هم برای خبرنگاران هم برای هنرمندان است که فیلم خود را از سکوی پرتاب آغاز کنند ولی بدلیل عدم برقراری نشست خبری و ملحقات رسانه‌ای آن باعث شده است تا این فرصت بسوزد. در حالی که در جشنوراه‌های دیگر خبرنگاران مترصد فرصتی هستند تا بتوانند سوژه خبری را از یکدیگر بقاپند و مصاحبه کنند. عوامل فیلم مانند نویسنده و تهیه کننده برای تبیین ارتباط فیلمشان با موضوع شهری و یا با شعار جشنواره‌ حاضر نیستند و همه اینها ضرورت حضور خبرنگاران و رسانه‌ها در این فضا کمرنگ می‌کند.

نکته دیگر اینکه جشنواره فیلم شهر نه یک فضای محفلی با رویکرد خاص سیاسی یا اجتماعی و هنری است و نه یک جشنوراه جناحی و نه فراجناحی؛ بلکه صرفا محلی است برای تماشای فیلم‌های سینمایی و انتخاب چندتا از آنان برای اهدای جوایز. جشنواره‌ها عموما اهداف ویژه‌ای را در در بلند مدت در نظر دارند و همین باعث می‌شود تا ما متوجه آن شویم که جشنواره دارای حرف و مساله جدی است. این نکته طبیعتا به دنبال خود جدیت و توجه بیشتر اهالی رسانه و مطبوعات را به خود جلب می‌کند و جریانات سیاسی و فکری کشور را آرایش می‌دهد. مثلا جشنواره فیلم کودک و نوجوان در جهت حمایت از سینمای کودک و نوجوان اهداف بلند مدت طراحی می‌کند تا به کمک حمایت از فیلم‌هایی با این موضوع مساله مهم کودک و خانواده، تربیت، آینده شغلی و... را تبیین کند و به ضرورت آن بپردازد.

بحث دیگر آنکه بسیاری از فیلم‌های این جشنوراه برای دو یا حتی سه سال قبل هستند و بارها دیده شده‌اند؛ لزوم حضور آنان در این جشنوراه چیست؟ سالن سینما دیروز هنگام تماشای یکی از فیلم‌ها تقریبا خالی بود چرا که دو سال پیش اکران شده بود و در شبکه نمایش خانگی نیز توضیع شده است. شاید علت حضور این فیلم‌های تکراری در این مراسم چند روزه کمبود فیلم‌هایی با موضوع جشنوراه مذکور است. در این صورت باید از نقص و مشکل دیگر این جشنوراه یعنی نبود ساختار سازمان یافته و مرتبط میان فیلم‌ها و مساله و شعار جشنوراه گفت.

شعار جشنوراه فیلم شهر «شهروند مسئول و شهر سالم» است. طبیعتا فیلم‌ها باید به این موضوع پرداخته باشند اما این مساله یا مسائل مرتبط با آن در تمام فیلم‌های سینمایی موجود نیست و فیلم‌سازان به موضوعات و مسائل مختلفی پرداخته‌اند. برای همین این نگاه از اساس دچار ضعف و خلا است و کمبود خود را خیلی سریع نشان می‌دهد.

جشنوراه فیلم شهر برای پرکردن این کمبود باید رویکرد خود را از گزینش به سفارش تغییر دهد. این جشنوراه می‌تواند با سفارش مستند، سینمایی، انیمیشن و... به هنرمندان با موضوعات شهری و با هدف و شعار مطلوب خود هنرمندان را به ساخت آثار تشویق کند و آثاری که در این زمینه ساخته می‌شوند را مورد حمایت مالی خود قرار دهد. 

اما دبیر محترم جشنوراه در مصاحبه کوتاهی که با خبرنگار فرهنگی این خبرگزاری داشت از عبارت «هنرمندان مراجع» یا «مراجعین هنرمند» استفاده کرد و گفت که در صورتی که هنرمندانی به این مضامین علاقه‌مند باشند می‌توانند با «مراجعه» به موسسه تصویر شهر برای ساخت آثار مورد نظر حمایت شوند. در حالی که این جشنوراه به عنوان یک جشنوراه که هدف مشخصی را دارد باید به سمت تولید برود و نمی‌تواند مانند جشنواره فجر مجموعه آثاری را با مضامین و موضوعات مختلف پذیرا شود و هرکدام را به دلیل نزدیکی با مساله و هدف خود انتخاب کند.

یکی از نکات مثبت این جشنواره البته کنترل بریز و بپاش‌های بیهوده و خرج و برج‌های بی مبنا است که در دیگر جشنواره‌های داخلی سر به فلک می‌گذارد. برخی از منابع حاکی از آن بودند که برای یکی از جشنواره‌های بین المللی امسال فقط سه میلیارد کمک هزینه از یکی از ارگان‌ها گرفته شده است و اگر این مبلغ را با بودجه خود جشنواره جمع کنیم شاید نزدیک به چهار یا پنج میلیارد هزینه شده باشد.

در یکی از جشنواره‌ها در میان فیلم‌های اکرانی پذیرایی به صورت سلف سرویس انجام می‌شد و انواع و اقسام پذیرایی‌ها صورت می‌گرفت به طوری که صف‌های طولانی در سالن شکل می‌گرفت که تصویری زشت و به دور از فرهنگ بود. اما فیلم شهر با اهدای بن‌های پذیرایی با مبالغ کم مهمان را پذیرایی می‌کرد و دیگر خبری از سلف سرویس‌های مختلف و رنگارنگ نبود.

علاوه بر آن تعداد کم عوامل ستادی است. عموم جشنواره‌ها برای برگزاری از عوامل ستادی زیادی که بیرون از حوزه سازمان برگزار کننده است استفاده می‌کنند اما جشنوراه فیلم شهر برای حفظ هزینه‌ها از خود عوامل کارمند موسسه تصویر شهر بهره برده است تا ضمن انجام کارهای اداری معمول بتوانند از ساعت بعد از ظهر به بعد مشغول به انجام کارهای جشنوراه در سینما ملت شوند.  این نکته بسیار خوبی برای داشتن یک جشنواره سالم و مقرون به صرفه است که می‌تواند هزینه‌های خود را در محل مناسب‌تر و معقول‌تر مصرف کند.

در هر حال جشنوراه فیلم شهر پتانسل بسیار خوبی برای ایجاد سینمایی با موضوعات شهری مانند معماری اسلامی-ایرانی، اخلاق صحیح شهروندی، نمایش شهر و زیبایی‌های آن برای ترسیم چهره بهتر و زیباتر از جامعه و نهایتا شهر پیشرفته، دارای امکاناتی برای همه و پاک به عنوان یکی از دست آوردهای مهم نظام دارد که می‌تواند با مدیریت صحیح و هوشمندانه به آن برسد.

انتهای پیام/