"نظام درجه‌بندی سنی در سینما"؛ زمینه‌سازی برای تولید آثار غیراخلاقی در سینمای ایران

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، زمانی که موج اعتراضات به اثری سینمایی نظیر رحمان 1400 در رسانه‌ها مطرح شد، پاسخ سازمان سینمایی به خیل گسترده اعتراضات مکتوب و مجازی، اجرایی شدن قانون درجه بندی سنی در سینما بود. در این آیین‌نامه که بعد از امضای رئیس سازمان سینمایی ابلاغ شد، چگونگی اجرایی شدن درجه‌بندی سنی فیلم‌ها و نحوه برخورد با خاطیان مشخص شده که از سه‌شنبه، 10 اردیبهشت‌ماه برای تمامی سینماها، تهیه‌کننده‌ها و پخش‌کننده‌ها لازم‌الاجرا  است و اجرای آن از هفته اول شهریور وارد فاز تازه‌ای می‌شود.

صفحه اول آیین نامه درجه بندی سنی سازمان سینمایی

  اما نکته مهمتری که در پس این امر وجود دارد، افرادی که چنین آیین نامه‌ای را به نگارش درآورده‌اند، خاطیان بزرگتری هستند. چون در این آیین‌نامه بر خلاف استانداردهای درجه‌بندی عبارت "ممنوعیت" به هیچ عنوان وجود ندارد. اما این آئین نامه که اردیبهشت‌ماه امسال تنظیم و امضا شده است، چرا برای سینمای ایران خطرناک است و پس از چهل سال سینمای ایران را به ابتذال و فحشا خواهند رساند؟ چه اشکالات اساسی در این نظام‌نامه وجود دارد و در ابلاغ و امضای آن قصور کرده اند. در واقع آن چیزی که حلقه قدرتمند و تصمیم‌گیر مافیای سینما دنبال می‌کند حذف پروانه نمایش و شورای مرتبط با آن است. در واقع کودتای بزرگ فرهنگی که توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در حال اجرایی شدن است، حذف تمامی نظارت‌‌های مرتبط با این سازمان است که در حوزه ساخت بازی‌های رایانه‌ای، کتاب و سایر امور مرتبط در حال اجرایی شدن است. اما آیین درجه بندی دارای چه اشکالاتی است؟

صفحه دوم آیین نامه درجه بندی سنی سازمان سینمایی

الف) مشکلات قانونی:

1. براساس قوانین فقط وزیر می ­تواند نسبت به ابلاغ این آیین‌­نامه اقدام نماید و  رئیس سازمان سینمایی این اختیار را ندارد.
2. موارد تعزیری پیش­ بینی شده در این آیین­ نامه مستلزم مصوبه‌­ی مجلس شورای اسلامی می­‌باشد.
3. بر اساس اصل 138 قانون اساسی تنها وزراء حق صدور بخشنامه یا دستورالعمل را داشته و لذا صدور این دستور مغایر این اصل و قابل ابطال در دیوان عدالت اداری است و در دیوان نیز مسبوق به سابقه است.
4. در دستورالعمل مجازات هایی پیش بینی شده که مغایر اصل 36 قانون اساسی است که حکم به مجازات را صرفا در چارچوب قانون مصوب مجلس امکان پذیر می‌داند و لذا از این منظر نیز قابل ابطال است
5. تعیین تکلیف برای والدین یا بزرگسالان همراه جهت ممانعت از حضور فرزندان زیر سن تعیین شده نیز نیازمند تصویب قانون و ضمانت اجراست فلذا دستورالعمل مداخله در امر تقنین و مغایر اصول 58 و 71 قانون اساسی است.

صفحه سوم آیین نامه درجه بندی سنی سازمان سینمایی

ب ) مشکلات محتوایی :

1. محتوای حاکم بر این آیین ­نامه با بند 1 از ماده‌­ی 1 قانون اهداف و وظایف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی [رشد فضائل اخلاقی بر اساس ایمان و تقوی] و بند 4 از ماده­ی 1 [رواج فرهنگ و هنر اسلامی] در تعارض است.
2. آیین نامه‌­ی مورد اشاره با «فصل چهارم از سند مهندسی فرهنگی کشور، مصوب 20/8/1393 شورای­عالی انقلاب فرهنگی کشور» [دستیابی به هنر متعهد به ارزش‌های اسلامی، انقلابی، معرفت افزا، بصیرت‌ بخش و استکبارستیز از جمله اهداف کلان فرهنگی کشور است] انطباق ندارد.
3. آیین ­نامه‌­ی ابلاغی با «آیین­‌نامه­‌ی نظارت بر نمایش فیلم مصوب 9/02/1361 و ماده­ی 3 از اصلاحات صورت گرفته مصوبه‌­ی هیئت وزیران در تاریخ19/5/1382» [نمایش هرگونه فیلم در سینماها و سالن‌های عمومی به شرح ذیل در سراسر کشور ممنوع است: عدم رعایت ضوابط شرعی و نحوه حضور زن به گونه‌ای که کرامت انسانی ایشان لحاظ نشود. اشاعه اعمال رذیله فساد و فحشا. تشویق و ترغیب و یا آموزش اعتیادهای مضر و خطرناک و راه‌­های کسب درآمد از آن­ها. کمک به نفوذ فرهنگی بیگانگان. نشان‌دادن تصاویر و یا اصوات ناهنجار و نیز فیلم‌هایی که از ارزش تکنیکی و یا هنری نازل برخوردار بوده و تماشاگران را به انحطاط و ابتذال می‌کشانند] تنافر دارد.
4. آیین ­نامه­‌ی یاد شده با «فصل ششم از سند نقشه‌­ی مهندسی فرهنگی کشور، مصوب 20/8/1393 شورای­عالی انقلاب فرهنگی» [ تبیین، ترویج و نهادینه‌سازی هنر متعهد، تعالی بخش و شوق آفرین از راهبردهای کلان فرهنگی است] در تناقض است.

ج ) محتوای حاوی هتک حقوق عامه :

1. در بند 4 از ماده­‌ی 3 برای رده‌­ی سنی 18+ نوشته شده است؛ «دارای صحنه‌­های افراطی از خشونت، استعمال مواد مخدر یا صحنه­‌های تداعی کننده­‌ی روابط جنسی است و تماشای آن برای افراد زیر 18 سال ممنوع است»، آیا بر این اساس ممنوعیت و حرمت تولید آثار حاوی صحنه­‌های غیراخلاقی از بین رفته تلقی می‌­شود؟!
2. در بند 3 از ماده­ ی 3 برای رده­ی سنی 15+ نوشته شده است؛ «دارای صحنه‌­های خشونت آمیز، استعمال مواد مخدر یا روابط خلاف عرف جامعه و یا زبان تند و نامناسب است.»
3. نادیده انگاشتن عامدانه‌­ی قوانین بالادستی، مقررات و قوانین موجود، دستورات شارع مقدس، مصوبات شورای­عالی انقلاب فرهنگی و فرمایشات رهبر معظم انقلاب در خصوص تولیدات سینمایی.
4. ریل­ گذاری و بسترسازی برای تعمیق و تثبیت نفوذ، رواج فرهنگ غرب، ابتذال و اباحه‌­گری.

 صفحه چهارم آیین نامه درجه بندی سنی سازمان سینمایی

آیین نامه رده بندی سنی ظاهرا قرار است از اوایل  شهریور ماه  اجرایی شود، این بدان معناست که در پیوست با آن سازمان سینمایی به سادگی آثار توقیفی مثل «خانه پدری» و «کاناپه»  با استفاده از همین دستورالعمل نمایش خواهد شد و کیانوش عیاری برای نمایش دو فیلم خود منتظر اجرایی شدن آیین نامه است. با این حال انتظار می رود؛  رئیس قوه‌ قضائیه که به صورت قدرتمندانه‌ای با فساد اقتصادی مبارزه می‌کند، مبارزه با فساد نظارتی و فساد اداری که در غالب این آیین‌نامه در حال اجرایی شدن است را در دستور کار قرار دهند و از طریق دیوان عدالت اداری، هر چه سریع‌تر  دستور العمل نظام درجه‌بندی سنی فیلم‌های سینمایی لغو شود  تا وزارت ارشاد که امر نظارت را به صورت کلی رها کرده، دوباره نظارت پیش از تولید را در سرفصل‌های اصلی خود قرار دهد.

انتهای پیام/