گزارش| پاسخ داوود اوغلو به تهدیدات اردوغان

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم٬ حزب عدالت و توسعه به رهبری رجب طیب اردوغان در سالیان اخیر دچار مشکلات و تنش‌های فکری و سیاسی داخلی فراوانی شده است.

اگرچه حزب عدالت و توسعه یا آکپارتی توانسته در طول 18 سال اخیر به شکل یک قبضه قدرت را در اختیار بگیرد و از این نظر رکورد قابل توجهی به دست آورده٬ اما مشکلات داخلی حزب موضوعی نیست که بتوان به سادگی از کنار آنها گذر کرد.

رجب طیب اردوغان جدیداً در یکی از سخنرانی‌های عمومی خود٬ تعدادی از رفقا و یاران جدا شده را مورد خطاب قرار داده و آنان را خائن نامید و اعلام کرد، قبلاً نیز بعضی‌ها از حزب عدالت و توسعه جدا شدند، اما نتوانستند کاری از پیش ببرند.

اشاره ضمنی اردوغان به عبدالطیف شَنر معاون سابقش  بود که پس از جدا شدن از اردوغان٬ یک حزب تشکیل داد اما ظرف مدت کوتاهی شکست خورد و بعدها به حزب جمهوری خلق پیوست.

همچنین ادریس نعیم شاهین٬ وزیر سابق کشور نیز از افرادی بود که پس از جدایی نتوانست کار خاصی از پیش ببرد و هم چنین افرادی همچون حسین چلیک٬ بشیر آتالای و دیگران نیز اقدام خاصی انجام دادند.

اما در چند ماه اخیر٬ خبر جدایی افراد برجسته و مهمی همچون عبدالله گل رئیس جمهور سابق ترکیه و از اعضای موسس حزب عدالت و توسعه و همچنین علی بابا جان از مغزهای اقتصادی دولت و احمد داوود اوغلو نخست وزیر سابق٬  به عنوان حرکت تاثیرگذار افرادی نام برده می‌شود که جدایی آنان و اقدامات سیاسی آتی آنها می‌تواند بر موازنات سیاسی ترکیه تاثیری جدی بگذارد.

اتهام علیه رفقای سابق

اردوغان در سخنرانی‌های خود علیه رفقای سابق که همگی از زیر شنل نجم الدین اربکان بیرون آمده و با هم حزب عدالت و توسعه را تشکیل داده بودند٬‌ چنین اتهاماتی مطرح کرده است:

1. این افراد خائن هستند و به آرمان‌های حزب عدالت و توسعه ترکیه خیانت کرده‌اند.

2.افرادی که جدا شده‌اند آدم‌های ضعیفی هستند و به دنبال جاه و مقام بودند.

 3.این افراد با جدایی از حزب عدالت و توسعه امت را به تکه‌های کوچک تجزیه می‌کنند و از آنجایی که با این اقدام خود٬ وحدت امت را از بین می‌برند٬ چنین حقی ندارند.

4.جدیدترین اتهام اردوغان علیه رفقای سابق٬ تهدید به افشاگری است. اردوغان اعلام کرده که دفاتر و اطلاعات خاصی در آرشیو حزب عدالت و توسعه وجود دارد که با افشا کردن اطلاعات آنها٬ بسیاری از افراد جدا شده دچار مشکل خواهند شد.

وی در یک سخنرانی عمومی اعلام کرد: این افراد باید بدانند که اطلاعات جزئی آنها در اختیار حزب است و این حق ملت است که بداند آنها چه اقدامی انجام دادند و در وقت مناسب این اطلاعات منتشر خواهند شد.

سخنرانی در زادگاه رفقای سابق و مخالفین امروز

اردوغان در حالی علیه این افراد٬ تهدید به پرونده‌سازی و افشای اطلاعات کرده که ظن و گمان تاسیس حزب جدید از سوی آنها وجود دارد و بر اساس اطلاعاتی که پیش‌تر از سوی روزنامه‌نگاران نزدیک به اردوغان منتشر شده بود٬ قرار است به زودی٬ شخص رئیس جمهور و رهبر حزب٬ در زادگاه داوود اوغلو یعنی در قونیه علیه او سخنرانی کند٬ در زادگاه عبدالله گل یعنی قیصری نیز علیه گل حرف بزند و در آنکارا نیز٬ علی باباجان را به باد انتقاد بگیرد.

داوود اوغلو چه می‌گوید؟

احمد داوود اوغلو دارای دکترای رشته روابط بین‌الملل٬ کار و فعالیت سیاسی را با نوشتن تحلیل‌هایی در روزنامه ینی شفق آغاز کرد و بعدها در همان آغاز دعوت به حزب٬ با دریافت سمت دیپلماتیک «سفیر کبیر» در وزارت امور خارجه تحت امر عبدالله گل و بعدها پست مشاورت سیاست خارجی در نخست وزیری تحت امر اردوغان٬ مشغول به کار شد.

اگر چه او از موسسین حزب عدالت و توسعه نبود٬ اما با تحلیل هایی که در مورد نقش ترکیه در منطقه و جهان ارائه کرد٬ خیلی زود مورد توجه سران آکپارتی قرار گرفته و راه صد ساله را در یک شب طی کرد و وزیر امور خارجه شد.

سپس از قونیه به عنوان نماینده به مجلس آورده شد و پس از آن که برای نخستین بار رئیس جمهور ترکیه با رای مستقیم مردم انتخاب شده و اردوغان به کاخ چانکایا رفت٬ داوود اوغلو هر دو پست حساس و مهم نخست وزیری و رهبری حزب را در اختیار گرفت.

اما ظرف مدتی کوتاه٬ در مورد حدود و ثغور اختیارات نخست وزیر، ابعاد اجرایی و سیاسی نظام ریاستی٬ با اردوغان دچار اختلاف نظر جدی شد. خود او بعدها در این مورد نوشت: از من می‌خواستند وانمود کنم تمام تصمیمات با من است اما اجازه دهم در همه موارد حساس٬ اختیارات در ید رئیس جمهور باشد و من نتوانستم چنین چیزی را قبول کنم.

جدایی از قدرت و مانفیست انتقادی

داوود اوغلو به خواست اردوغان از هر دوسمت نخست وزیری و رهبری حزب عدالت و توسعه استعفا داد. اما منتقدین بر این باور بودند که سکوت و انفعال او٬ یک خطای سیاسی و اخلاقی غیرقابل بخشش بوده و باید در همان دوران٬ دلایل استعفا و انتقادات خود را بیان می‌کرد.

در هر حال داوود اوغلو ترجیح داد سکوت کند. تا این که چند ماه پیش با انتشار بیانیه‌ای‌ مفصل٬ به شکل مودبانه و مستدل٬ بسیاری از سیاست‌های دولت و رئیس جمهور را زیر سوال برد.

داوود اوغلو٬ بعدها٬ بیانیه انتقادی خود را مانیفیست تغییر نامید و آرزومند آن بود که انتقادات او از جانب اردوغان مورد توجه قرار بگیرد.

به همین خاطر در تمام آن متن٬ از عبارت «حزبمان» استفاده کرده و نشان داد که خود را از یاران سابق جدا نمی‌داند. اما گذر زمان نشان داد که اردوغان٬ نه تنها جدایی٬ بلکه انتقاد و فاصله گرفتن را نیز نمی‌پذیرد و به خواسته‌های او وقعی نمی‌نهد.

به همین دلیل٬ داوود اوغلو در انتقادات خود٬ بُرنده‌تر عمل کرد و تصمیماتی همچون تکرار انتخابات استانبول و چندین اقدام دیگر اردوغان را زیر سوال برد و نشان داد که برای تاسیس یک حزب جدید٬ عزم جدی دارد و برای کسب هوادار به بسیاری از مناطق ترکیه از جمله شهرهای کردنشین ترکیه سفر کرد.

او در روزهای اخیر نیز٬ برکناری سه شهردار کُرد وابسته به حزب دموکراتیک خلق‌ها را زیر سوال برد و شاید همین مساله موجب آن شد که اردوغان٬ داوود اوغلو را به افشاگری تهدید کند.

پاسخ به تهدیدات

داوود اوغلو در واکنش به تهدیدات اردوغان در مورد افشاگری اطلاعاتی گفت: می‌خواهید چه دفتری را رو کنید؟ چه اطلاعاتی در دست دارید؟ هر چه دارید به میدان بیاورید و از هیچ تلاشی فروگذاری نکنید. من اگر برخی از ابعاد موضوع مبارزه با ترور را رو کنم٬ خیلی‌ها از شدت شرم٬ نخواهند توانست به صورت مردم نگاه  کنند. به نام اجرای روند مذاکرات صلح٬ نظم ترکیه را از بین بردند و در فاصله دو انتخابات سال 2015 وقایع مهمی روی داد که همگی جای تامل و بررسی دارند.»

اردوغان در هجمه‌های تبلیغاتی خود علیه گل٬ باباجان و داوود اوغلو گفته بود: حق ندارید با این کارها٬ امت را تجزیه کنید.

داوود اوغلو در بخش دیگری از دفاعیات خود٬ در پاسخ به این حرف اردوغان گفته است: امت٬ یک مفهوم دینی و دال بر یک اجتماع جهانی از انسان‌های هم‌ عقیده است. 81 میلیون نفر خواهر و برادر ما در ترکیه نیز خارج از این امت نیستند و بخشی از امت هستند. اما این امت٬ مال و ملک احزاب نیست. هیچ کس نمی‌تواند امت را در انحصار خود و حزب خود نگه دارد. ضمناً اگر منظور شما از امت٬ آنهایی هستند که در ویلاهای خود نشسته و روزگار می‌گذرانند٬ بدانید که ما از آنها نیستیم.

داوود اوغلو یک بار دیگر در مورد برکناری سه شهردار دیاربکر٬ وان و ماردین گفته است: اگر آن افراد حامی ترور هستند٬ چرا نهاد عالی انتخابات اجازه داد به عنوان نامزد به میدان بیایند؟ اگر بعد از انتخابات٬ به یک باره طرفدار ترور و تروریسم شده‌اند٬ چرا پرونده آنها را به دادگاه ندادید و وزارت کشور و پلیس را سراغشان فرستادید؟ آنها اگر جرمی مرتکب شده‌اند٬ قطعاً باید مجازات شوند. اما باید به رای مردم و نتایج صندوق انتخابات احترام گذاشت. مساله٬ بها دادن به خود آن سه نفر نیست. مساله٬ حرمت نهادن بر مردم است.

وی همچنین در توصیف اهداف سیاسی خود از یک عبارت عرفانی و ادبی به نام «حال تازه» (Yeni bir hal) استفاده کرده و گفته است: همچنان که در قونیه گفتم٬ ترکیه به یک حال تازه نیاز دارد. ما نسیم امید را به ارمغان می‌آوریم تا ابرهای سیاه را دور کنیم. لذا باید این حال تازه را به راهی نو متصل کنیم. راهی که راه قهر کردن و خشم نیست و راهی برای همه است.

انتهای پیام/