متن کامل گزارش آژانس درباره تعهدات هسته‌ای ایران ذیل برجام
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی جدیدترین گزارش دوره‌ای خود درباره اجرای تعهدات هسته‌ای ایران ذیل برجام را منتشر کرد.
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز جمعه شانزدهمین گزارش دوره‌ای خود درباره اجرای تعهدات هسته‌ای ایران ذیل برجام را منتشر کرد.
این نهاد بین‌المللی مستقر در وین اتریش که پیش از این در 15 گزارش متوالی پایبندی کامل ایران به تعهدات هسته‌ای خود ذیل برجام را تأیید کرده بود، در شانزدهمین گزارش خود از عبور ذخایر اورانیوم غنی‌شده و همچنین سطح غنی‌سازی اورانیوم در تأسیسات نطنز ایران از سقف تعیین‌شده در برجام خبر داده است.
البته ایران پیش از آنکه به‌دلیل کوتاهی طرف‌های دیگر برجام در اجرای تعهداتشان در قبال ایران، وفق بندهای 26 و 36 برجام اقدام به تعلیق برخی تعهدات هسته‌ای خود ذیل کند، مراتب را به‌صورت رسمی به‌اطلاع آژانس بین‌المللی انرژی اتمی رسانده بود.
متن کامل گزارش جدید آژانس درباره برنامه هسته‌ای ایران به‌شرح ذیل است:
راستی‌آزمایی و نظارت در جمهوری اسلامی ایران در پرتو قطعنامه 2231 (2015) شورای امنیت گزارش مدیرکل موقت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی
A .مقدمه
1 .این گزارش مدیرکل موقت به شورای حکام و به‌موازات آن به شورای امنیت سازمان ملل (شورای امنیت) در خصوص اجرای تعهدات مرتبط هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران (ایران) ذیل برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) و در خصوص موضوعات مرتبط با راستی‌آزمایی و نظارت در ایران در پرتو قطعنامه 2231 (2015) شورای امنیت می‌باشد. این (گزارش) همچنین اطلاعاتی در خصوص موضوعات مالی و مشورت‌ها و تبادل اطلاعات آژانس با کمیسیون مشترک ایجادشده توسط برجام، ارائه می‌دهد.
B .سابقه
2 . در تاریخ 14 ژوئیه 2015، چین، فرانسه، آلمان، فدراسیون روسیه، انگلیس، ایالات متحده آمریکا، به‌همراه نماینده عالی اتحادیه اروپا برای امور خارجی و سیاست امنیتی (3+EU/E3) و ایران در مورد برجام توافق کردند.
در تاریخ 20 ژوئیه 2015 شورای امنیت قطعنامه 2231 (2015) را به‌تصویب رساند که در آن از جمله از مدیرکل درخواست نمود که "راستی‌آزمایی و نظارت الزام بر تعهدات مرتبط هسته‌ای ایران برای کل دوره تعهدات یادشده در چارچوب برجام را به‌عهده گیرد" (8.para, 1.Corr and 53/2015/GOV).
در اوت 2015، شورای حکام به مدیرکل اجازه داد تا راستی‌آزمایی و نظارت الزام بر تعهدات مرتبط هسته‌ای ایران را همان‌گونه که در برجام پیش بینی‌شده انجام داده و بر همین اساس برای کل دوره تعهدات یادشده در پرتو قطعنامه شماره 2231 (2015) شورای امنیت سازمان ملل، منوط به در اختیار داشتن منابع مالی و منطبق با رویه‌های پادمانی استاندارد آژانس، گزارش ارائه نماید.
شورای حکام همچنین اجازه داد که آژانس با کمیسیون مشترک همچنان که در سند 53/2015/GOV و اصلاحیه یک آن آمده، مشورت و تبادل اطلاعات نماید.
3 .در دسامبر 2016 و ژانویه 2017 مدیرکل 9 سند را که از سوی همه اعضای کمیسیون مشترک تهیه شده و به‌تأیید رسیده و متضمن روشنگری‌هایی برای اجرای اقدامات مرتبط هسته‌ای ایران مندرج در برجام برای دوره زمانی آن بود، با کشورهای عضو در میان گذاشت.
4 .در 8 می 2019، ایران بیانیه‌ای منتشر کرد که از جمله حاوی این مطلب بود که «...در راستای اعمال حقوق خود، همان‌طور که در بندهای 26 و 36 برجام مصرح است، شورای عالی امنیت ملی ایران دستوری مبتنی بر توقف برخی اقدامات ایران ذیل برجام از امروز صادر کرد».
5 .هزینه سالانه تخمینی آژانس برای اجرای پروتکل الحاقی ایران و برای راستی‌آزمایی و نظارت تعهدات مرتبط هسته‌ای ایران به‌شرح مندرج در برجام 9/2 میلیون یورو در سال می‌باشد. برای سال 2019 منابع مالی فرابودجه‌ای از اعتبار فوق 4 میلیون یورو لازم است. تا تاریخ 23 اوت 2019، 5/5 میلیون یورو منابع مالی فرابودجه‌ای برای تأمین هزینه فعالیتهای مرتبط با برجام برای سال 2019 و بعد آن در دسترس است.
C .فعالیتهای راستی‌آزمایی و نظارت بر برجام (JCPOA)
6 .از تاریخ 16 ژانویه 2016 (روز اجرای برجام) آژانس اجرای تعهدات مرتبط هسته‌ای ایران ذیل برجام را منطبق با رویه‌های پادمانی استاندارد آژانس و به‌شیوه‌ای بی‌طرفانه و عینی راستی‌آزمایی و نظارت نموده است. آژانس از زمان انتشار گزارش فصلی می 2019 مدیرکل که در به‌روزرسانی‌های مربوط که در دو گزارش در جولای 2019 آمده است، به‌شرح ذیل گزارش می‌دهد؛
1.C .فعالیتهای مربوط به آب سنگین و بازفرآوری
7 .ایران ساخت رآکتور تحقیقاتی آب سنگین اراک (رآکتور 40-IR) را طبق طراحی اولیه آن پیگیری نکرده است. ایران قرصهای اورانیوم طبیعی، میله‌های سوخت یا مجموعه‌های سوخت طراحی‌شده به‌صورت ویژه برای راکتور 40-IR طبق طراحی اولیه را تولید یا آزمایش نکرده و همه قرصهای سوخت اورانیوم طبیعی و مجموعه‌های سوخت موجود در انبار تحت نظارت مداوم آژانس باقی مانده است (بندهای 3 و 10).
8 .ایران به اطلاع‌رسانی به آژانس در خصوص موجودی آب سنگین در ایران و تولید آب سنگین در کارخانه ادامه و به آژانس اجازه داده است که بر میزان ذخایر آب سنگین ایران و تولید آب سنگین (HWPP) مقدار آب سنگین تولیدشده در HWPP نظارت نماید (بند 15).
در تاریخ 19 اوت 2019، آژانس راستی‌آزمایی نمود که مقدار تولیدشده و در حال استفاده از آب سنگین در این کارخانه 125/5 متریک تن می‌باشد. در طول دوره گزارش‌دهی ایران بیش از 130 متریک تن آب سنگین نداشته است (بند 14).
9 .ایران فعالیتهای مربوط به بازفرآوری را در رآکتور تحقیقاتی تهران (TRR) و تأسیسات تولید ایزوتوپ مولیبدن، ید و زنون (MIX) و یا در هر تأسیسات اعلام‌شده دیگر به آژانس، انجام نداده است (بندهای 18 و 21).
2.C .فعالیتهای مربوط به غنی‌سازی و سوخت
10 .در کارخانه غنی‌سازی سوخت (FEP) در نطنز بیش از 5060 سانتریفیوژ 1-IR به‌صورت نصب‌شده در 30 آبشار به‌شکل پیکره‌بندی‌شده در واحدهای عملیاتی در زمان توافق پیرامون برجام به‌صورت نصب‌شده وجود نداشته است (بند 27). ایران 18 سانتریفیوژ 1-IR را از میان سانتریفیوژهای در حال نگهداری در انبار به‌منظور جایگزینی با سانتریفیوژهای آسیب‌دیده یا خراب نصب‌شده در FEP خارج کرده است (بند 1و29).
11 .ایران به غنی‌سازی UF6 در FEP ادامه داده است. همچنان که قبلاً گزارش شده است در 8 جولای 2019 آژانس راستی‌آزمایی کرد که ایران شروع به غنی‌سازی UF6 با غنای بالاتر از 3/67 درصد از اورانیوم 235 کرده است (بند 28)، از آن زمان تا کنون ایران اقدام به غنی‌سازی اورانیوم تا 4/5درصد از اورانیوم 235 کرده است (بند 28).
12 .همچنان که قبلاً گزارش شده است در اول جولای 2019، آژانس راستی‌آزمایی کرد که کل موجودی ذخیره‌شده اورانیوم غنی‌سازی‌شده ایران از میزان 300 کیلوگرم UF6 غنی‌شده تا میزان 3/67 درصد اورانیوم 235 (یا معادل آن در اشکال مختلف شیمیایی) فراتر رفته است (بند 56). میزان 300 کیلوگرم UF6 معادل با 202/8 کیلوگرم اورانیوم می‌باشد.
13. تا تاریخ 19 اوت 2019، آژانس راستی‌آزمایی کرد که میزان ذخیره اورانیوم غنی‌شده تا 3.67 درصد اورانیوم 235 ایران 241.6 کیلوگرم بوده است، بر اساس برجام و مصوبات کمیسیون مشترک. این ذخیره شامل 216.5 کیلوگرم اورانیوم غنی‌شده تا 3.67 درصد از اورانیوم 235 و 25.1 کیلوگرم اورانیوم غنی‌شده تا 4.5 درصد از اورانیوم 235 بوده است.
14. در کارخانه غنی‌سازی سوخت فردو (FFEP) بیش از 1044 سانتریفیوژ 1-IR در یک بال (واحد 2) از تأسیسات مزبور قرار داده نشده است (بند 46). در تاریخ 24 اوت 2019، آژانس راستی‌آزمایی کرد که تعداد 1020 سانتریفیوژ 1-IR در 6 آبشار نصب هستند. در همان تاریخ آژانس راستی‌آزمایی کرد که ده سانتریفیوژ 1-IR در قالب طراحی موقعیت‌های 16 سانتریفیوژ 1-IR نصب شده بودند و یک سانتریفیوژ 1-IR در یک موقعیت جداگانه نصب شده بود به‌منظور انجام «تحقیق مقدماتی و فعالیتهای تحقیق و توسعه در ارتباط با تولید ایزوتوپ‌های پایدار». ایران در بازه زمانی گزارش هیچ گونه غنی‌سازی اورانیوم یا فعالیتهای تحقیق و توسعه مرتبط در این کارخانه انجام نداده و هیچ گونه مواد هسته‌ای در کارخانه وجود نداشته است (بند 45).
15. همه سانتریفیوژها و زیرساخت‌های مربوطه در انبار، تحت نظارت مداوم آژانس باقی مانده‌اند (بندهای 29، 47، 48 و 70). آژانس دسترسی منظم به ساختمان‌های مرتبط در نطنز شامل همه FEP و کارخانه نیمه‌صنعتی غنی‌سازی (PFEP) را ادامه داده و دسترسی روزانه طبق درخواست آژانس انجام شده است (بند 71). آژانس کماکان دسترسی معمول به FFEP، از جمله دسترسی روزانه در صورت درخواست، داشته است (بند 51).
16. ایران فعالیتهای غنی‌سازی‌اش را در راستای برنامه بلندمدت غنی‌سازی و تحقیق و توسعه غنی‌سازی خود به همان صورت ارائه‌شده به آژانس در تاریخ 16 ژانویه 2016 انجام داده است (بند 52).
17. در تاریخ 10 اوت 2019، آژانس راستی‌آزمایی کرد که کلیه میله‌های سوخت پرتودهی‌شده در TRR در ایران از میزان پرتودهی کمتر از 1 رم بر ساعت (در یک متر در هوا) برخوردار نیستند.
18. ایران هیچ کدام از تأسیسات اعلام‌شده را به‌منظور تبدیل مجدد صفحات سوخت یا ضایعات به UF6 مورد استفاده قرار نداده و از ساخت تأسیسات جدید بدین منظور به آژانس اطلاعی نداده است (بند 58).
3.C .تحقیق و توسعه، تولید و موجودی سانتریفیوژ
19. هیچ اورانیوم غنی‌شده‌ای از طریق فعالیتهای تحقیق و توسعه انباشت نشده، و غنی‌سازی تحقیق و توسعه ایران انجام شده با و بدون اورانیوم و با استفاده از سانتریفیوژهای تعریف‌شده در برجام بوده است (بندهای 42-32).
20. ایران اظهارنامه‌های مربوط به تولید و موجودی لوله‌های روتور سانتریفیوژ و بیلوز (Bellows) را به آژانس ارائه کرده و اجازه راستی‌آزمایی اقلام در موجودی را به آژانس داده است (بند 80.1). آژانس نظارت مداوم شامل استفاده از اقدامات نظارتی و مراقبتی containment and surveillance measures را انجام داده و راستی‌آزمایی کرده که تجهیزات اعلام‌شده برای تولید لوله‌های روتور و بیلوزها برای تولید سانتریفیوژ فقط برای فعالیتهای مشخص‌شده در برجام استفاده شده‌اند (بند 80.2). ایران هیچ گونه سانتریفیوژ 1-IR را برای جایگزینی با آنهایی که خراب شده و یا از کار افتاده‌اند تولید نکرده است (بند 62).
21. همه لوله‌های روتور اعلام‌شده، بیلوزها و مجموعه‌های روتور شامل لوله روتورها و بیلوزهایی از جمله آنهایی که از روز اجرا تولید شده‌اند؛ تحت نظارت مداوم آژانس قرار داشته‌اند (بند 70). ایران با استفاده از فیبرکربن لوله‌های روتور تولید کرده که توسط آژانس نمونه‌برداری و آزمایش شده و تمامی آنها تحت اقدامات نظارتی و مراقبتی containment and surveillance measures آژانس بوده است.
D .اقدامات شفاف‌سازی
22 .ایران کماکان به آژانس اجازه داده تا از نظاره‌گرها و مهر و موم‌های الکترونیکی آن‌لاین در زمینه غنی‌سازی استفاده کند تا بدین‌وسیله وضعیت آنها در اماکن هسته‌ای به بازرسان آژانس مخابره و جمع‌آوری خودکار ثبت سوابق اندازه‌گیری توسط ادوات اندازه‌گیری نصب‌شده آژانس تسهیل شود (بند 67.1). ایران بنا به درخواست آژانس نسبت به صدور روادید درازمدت برای بازرسان منصوب آژانس اقدام کرده و برای آژانس در اماکن هسته‌ای، محل کار مناسب فراهم کرده و استفاده از محل کار در مکان‌های نزدیک سایتهای هسته‌ای در ایران را تسهیل کرده است (بند 67.2).
23 .ایران کماکان به آژانس اجازه داده ــ تا از طریق اقدامات مورد توافق با ایران، از جمله از طریق اقدامات مراقبتی و نظارتی containment and surveillance measures ــ بر تمامی کنسانتره سنگ اورانیوم UCF تولیدشده در ایران یا به‌دست‌آمده از دیگر منابع و انتقال آنها به تأسیسات تبدیل اورانیوم UOC در اصفهان (بند 68)، نظارت کند. همچنین، ایران تمامی اطلاعات ضروری برای قادر کردن آژانس جهت راستی‌آزمایی تولید کنسانتره سنگ اورانیوم (UOC) و موجودی انبار UOC تولیدشده در ایران یا به‌دست‌آمده از هر منبع دیگری را ارائه کرده است (بند 69).
E .سایر اطلاعات مرتبط
24. ایران همچنان به اجرای موقت پروتکل الحاقی موافقتنامه پادمان‌ها بر اساس ماده 17(b) پروتکل الحاقی، تا زمان لازم الاجرا شدن آن ادامه می‌دهد. آژانس به ارزیابی اظهارنامه‌های ایران ذیل پروتکل الحاقی ادامه داده است و تحت پروتکل الحاقی دسترسی‌های تکمیلی به همه سایت‌ها و اماکن مورد نیاز برای بازدید در ایران داشته است. همکاری بموقع و فعالانه از سوی ایران در ارائه چنین دسترسی، موجب تسهیل در اجرای پروتکل الحاقی شده و اعتماد را افزایش می‌دهد. تعاملات ادامه‌دار بین آژانس و ایران در ارتباط با اجرای موافقتنامه پادمان و پروتکل الحاقی نیازمند همکاری بموقع و کامل توسط ایران است. آژانس همچنان تحقق چنین هدفی را از ایران پیگیری خواهد کرد.
25. راستی‌آزمایی و نظارت آژانس بر سایر تعهدات مرتبط هسته‌ای ایران ذیل برجام، شامل تعهداتی که در بخش‌های S ،E ،D و T ضمیمه یک برجام تصریح شده، ادامه دارد (برجام، ضمیمه 4، کمیسیون مشترک، بند 6.4.6).
26. طی مقطع زمانی این گزارش، آژانس در هیچ جلسه‌ای از جلسات گروه کاری خرید کمیسیون مشترک شرکت نکرده است (برجام، ضمیمه 4 ــ کمیسیون مشترک، بند 6.4.6).
F .خلاصه
27 .آژانس به راستی‌آزمایی عدم انحراف مواد هسته‌ای اعلام‌شده در تأسیسات هسته‌ای و مکان‌های خارج از تأسیسات که به‌طور معمول مورد استفاده قرار می‌گیرند (LOFs) و از سوی ایران در چارچوب موافقتنامه پادمان‌های آن اعلام شده، ادامه می‌دهد. ارزیابی‌ها در خصوص نبود فعالیت‌ها و مواد هسته‌ای اعلام‌نشده برای ایران کماکان ادامه دارد.
28. از روز اجرا، آژانس به نظارت و راستی‌آزمایی اجرای تعهدات مرتبط هسته‌ای از سوی ایران بر اساس مفاد برجام پرداخته است.
29. مدیرکل موقت به گزارش‌دهی به‌طور مقتضی ادامه خواهد داد.
انتهای پیام/.+