تفاهم شهرداری تهران و سازمان بهزیستی درباره مراکز بهاران غیرقانونی است

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، الهام فخاری در نطق پیش از دستور جلسه امروز شورای شهر تهران درباره فعالیت مراکز بهاران تهران اظهار کرد: مطابق دستورالعمل سال 97 مرکز توانمندسازی بهاران مجتمعی است که خدمات شش‌گانه اسکان، تغذیه، بهداشت، مهارت‌آموزی، کارآفرینی و تسهیل بازگشت به خانواده و جامعه را به مددجویان تحت پوشش ارائه می‌دهد که این مراکز مطابق دستورالعمل مراکز بهاران افرادی که نیاز به مسکن و اقدامات انتقالی یا موقت بین بهبودی اولیه و زندگی گذشته یا زندگی نوین دارند و افرادی که از طریق مراکز اقامتی کوتاه‌مدت و مناطق شهرداری یا مراکز ماده 16 به مراکز ارجاع می‌شوند.

وی درباره پذیرش توان‌جویان گفت: به موجب ماده 15 به صورت داوطلبانه به مجتمع مراجعه می‌کنند و به موجب ماده  16 از سطح خیابان و معابر عمومی جمع‌آوری شده و با حکم قضایی در مجتمع اسکان داده می‌شوند.

رئیس کمیته اجتماعی شورای شهر تهران ادامه داد: براساس دستورالعمل سال 97 مدت پذیرش بستگی به حکم قضایی ویژه طرح معتادان از 3 تا 6 ماه دارد و براساس دستورالعمل‌های پیشین افراد می‌توانند تا زمانی که لغزش نکرده و مواد مخدر مصرف نکرده در مرکز بمانند.

فخاری در خصوص وضعیت کنونی مراکز بهاران تصریح کرد: از ابتدای سال 98، سازمان خدمات اجتماعی در حال پیگیری ایجاد تفاهمنامه‌ای با سازمان بهزیستی درباره واگذاری این مراکز به سازمان مسئول است و در این راستا پیش‌نویسی از آن تهیه شده است که متاسفانه در تهیه این پیش‌نویس هیچ نوع هماهنگی با کمیته اجتماعی و کمیسیون فرهنگی شورای شهر تهران که ناظر بر این حوزه است به عمل نیامده است و این پیش‌نویس مورد تایید این کمیسیون قرار ندارد.

عضو کمیسیون فرهنگی شورای شهر تهران ادامه داد: در حال حاضر و براساس گزارش ارائه شده در همه مناطق 22 گانه، مراکز بهاران وجود ندارد و طبق آمار 9 مرکز بهاران در مناطق 5، 8، 12، 13، 14، 19 و 20 فعالیت می‌کنند که کل ظرفیت 9 مرکز بهاران؛ 641 نفر است که تعداد پذیرش شدگان در این 9 مرکز 382 نفر است که با توجه به ارزیابی صورت گرفته و عملکرد سال 97؛ 60 درصد از شهروندان مرتبط با اهداف مراکز بهاران پذیرش شدند و 40درصد باقیمانده مربوط است به افرادی که جزو جامعه هدف بهاران نیستند.

فخاری ادامه داد: با توجه به حجم خالی ظرفیت مراکز و گستردگی اعتیاد در جامعه لازم است از ظرفیت کامل آن در جهت استفاده از توان‌جویان پاک و گروه هدف استفاده شود. در سال 98 اغلب مرکز بهاران به مراکز پذیرش ماده 16 تبدیل شده است و افرادی که پس از پاک شدن به این مراکز مراجعه می‌کنند مورد غفلت قرار گرفته‌اند.

وی افزود: ارزیابی مراکز بهاران نشان می‌دهد مراکز در دستیابی به هدف اصلی یعنی حرفه‌آموزی بسیار ضعیف عمل کردند. با توجه به اینکه مداخلات سلامت روان - اجتماعی در دستورالعمل بهاران تعریف شده حضور دائمی مددکاران و روانشناسان ضروری است در حالی که در اغلب این مراکز روانشناسان و مددکاران اجتماعی حضور مستمر ندارند و فقط در برخی روزها خدمات مددکاری انجام می‌شود. اگرچه مدیران اجرایی مراکز تلاش دارند به نحوی مشاوران مددکاری ارائه کنند اما با توجه به اینکه توان‌جویان پس از ترک به لحاظ روانی زمینه بازگشت به اعتیاد را دارند و اغلب با خانواده ارتباطات بسیار اندکی دارند، حضور روانشناسان و مشاوران مددکاری برای پایش و وضعیت روانی مداوم و ایفای نقش رابط بین خانواده و فرد باشند ضروری است.

وی ادامه داد: با توجه به اینکه یکی از نقاط قوت برخی مراکز این بود که برخی از پیمانکاران مراکز بهاران مدیریت مراکز ترک اعتیاد را نیز برعهده دارند و موجب جذب بهتر گروه هدف شده بود و امکان انتقال ایشان و قرارگیری در چرخه جذب اجتماعی برای توان‌جویان فراهم می‌شد که نقطه قوت این مراکز بود. با توجه به اینکه این موضوع یکی از ظرفیتهای موجود برقراری پیوند بین مراکز ترک اعتیاد و مراکز بهاران است با این همه باید با نظارت دقیق و نحوه عملکرد پیمانکاران از تبدیل و بهره‌برداری از مراکز بهاران به عنوان مراکز ترک اعتیاد پیشگیری کرد.

عضو کمیسیون فرهنگی شورای شهر تهران  تصریح کرد: نتایج ارزیابی نشان می‌دهد یکی از مهمترین نقاط ضعف مراکز نبود زیرساختهای مناسب برای آموزش فنی حرفه‌ای است با اینکه میانگین تعداد پذیرش شدگان در این مراکز به میزان 60 درصد ظرفیت است اما به تناسب فضای مناسبی جهت حرفه‌آموزی وجود ندارد.

فخاری در ادامه با اشاره به عملکرد سازمان خدمات اجتماعی و معاونت اجتماعی شهرداری تهران ادامه داد: کاستی و کندی نظارت دقیق سازمان خدمات اجتماعی از نقاط ضعف جدی کار این مراکز است و میزان تحقق اهداف که در دستورالعمل  آن ذکر شده بسیار اندک است و از دلایل آن نبود نظارت لازم و دقیق سازمان خدمات اجتماعی و معاونت اجتماعی شهرداری منطقه است. اگرچه مراکز با مسئولان سازمان خدمات اجتماعی در ارتباط هستند اما اینگونه نظارت موثری بر آنها وجود ندارد و عدم وجود نظارت بر تحقق اهداف مراکز یکی از مهمترین نقطه ضعف‌های عملکرد مراکز بهاران است که در صورت پیگیری اهداف اصلی مراکز از سوی سازمان مربوطه، امکان نزدیک شدن به حد مطلوب وجود دارد و برای نمونه در منطقه‌هایی برخی افراد پذیرش، در راستای ترک اعتیاد و در آنجا اقامات داده شده و هزینه‌های از آنها دریافت می‌شود که این امر تخلف از دستورالعمل  مراکز بهاران است عدم پرداخت دستمزدهای توان‌جویان مشغول به فعالیتهای کارآفریرنی در برخی مناطق از دیگر نمونه‌های آن است.

فخاری ادامه داد: یکی از نکاتی که در ارتباط با مراکز بهاران وجود دارد عملکرد سلیقه‌ای مناطق در تحقق اهداف بهاران است و در ارزیابی میدانی به این موضوع رسیده‌ایم که مراکز بهاران تا اندازه زیادی تحت تاثیر رویکرد و نگرش ناظران شهرداری مناطق است و به عبارت دیگر در صورتی که مدیران منطقه نگرش همسو با هدف مراکز بهاران داشته باشند این مراکز به سمت اهداف بهاران سوق می‌یابند و اگر به تغییر و تبدیل کاربری فضایی گرایش داشته باشند تغییر کاربری را شاهد هستیم به عنوان نمونه معاونت شهرداری منطقه 14 در زمستان 97 رویکرد اجرای بهاران را مدنظر داشتند که همخوانی با دستورالعمل‌های بهاران بیشتر بوده در حالی که مناطقی همچون 20 که تمایل به تغییر کاربری و تبدیل داشتند لذا به نظر می‌رسد تامین مسئولی سازمان ناظر مهم است و از این منظر انتخاب افرادی که پیگیر و دغدغه‌مند نسبت به ا جرای اهداف دستورالعمل بهاران هستند، اهمیت ویژ‌ه‌ای دارند.

وی اضافه کرد: براساس وضعیت جدید بهاران در سال 98 توافقی فاقد مصوبه قانونی شورای شهر بین سازمان خدمات اجتماعی شهرداری تهران و بهزیستی در حال شکل‌گیری است که براین اساس سازمان خدمات اجتماعی در اردیبهشت‌ماه نامه‌ای مبنی بر ادامه فعالیت بهره‌برداران پیشین به آنها ارسال کرده است و برخی از این مراکز همچون منطقه 14 در حال حاضر دستور عدم جذب توان‌جوی جدید را دارند و برخی دیگر از مراکز امکان جذب توان‌جوی جدید را یافته‌اند و در برخی از مناطق از جمله منطقه 13 با حکم قضایی و براساس ماده 16 ظرفیت 200 نفره مرکز تکمیل شده است و این در حالی است که مبنای پذیرش در دستورالعمل‌های بهارن مختص افرادی است که از مواد مخدر پاک شدند و عملا با جذب افراد ماده 16 مرکز بهاران به کمپ ترک اعتیاد تبدیل شده است و هدف اصلی خود که همان کارآموزی توان جویان است، فراموش شده است.

انتهای پیام/