علم بندان؛ نشان ۱۰۰ سال دلدادگی بیرجندیها به عزای حسین (ع)+تصاویر
علم بندان از آیینهای سنتی در خراسان جنوبی است که نشان از ۱۰۰ سال دلدادگی به عزای حسین و یارانش است که در بیرجند در شب اول محرم و در روستاها تا قبل از تاسوعای حسینی انجام میشود.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از بیرجند، این آیین در شهرستان بیرجند در غروب آخرین روز ذی الحجه و در برخی روستاها در روزهای پنجم، ششم و هفتم محرم برگزار میشود.
علم بندان یا همان عقد علم یکی از آیینهای سنتی و کهن خراسان جنوبی است که بیش از 100 سال قدمت دارد و این آیین در سال 91 در فهرست میراث معنوی کشور (ناملموس ) به ثبت رسیده است.
برافراشته شدن علمهای حسینی در جای جای این سرزمین آغازی بر سوز دلها و همنوایی با کاروان عشاق کربلا است و علم مهمترین وسیله در اجرای مراسم سوگواری محرم در خراسان جنوبی به شمار میرود.
در این روز برای علم بندان، سادات و بزرگان مقابل مسجد گردهم آمده و بر تیری چوبی به ارتفاع سه تا پنج متر پارچههای سیاه و سبز آویخته و بر فراز آن قبهای گنبدی شکل یا سرپنجهای از جنس برنج میگذارند که نقش این پنج انگشت در بالای علم نشانه انگشتان بریده حضرت ابوالفضل العباس (ع) است، آنان نمادی می سازند از علم کربلا و سپس کسانی که قدرت مناسب و اندام ورزیدهای دارند علم را در دست گرفته و به عزاداری و نوحه خوانی میپردازند.
پس از بستن علم یکی از سادات آن را برداشته و دور حسینیه میچرخاند و سپس در اطراف علم سینه میزنند که به آن «حسنی، حسینی» گفته میشود و در پایان علمها را در جای مخصوص نصب میکنند.
در شهر قهستان خراسان جنوبی نیز علم نسل به نسل از پدر به پسر بزرگتر خانواده به ارث میرسد و هرکدام از علمها علاوه بر اینکه دارای صاحبی موروثی است دارای علمگردان موروثی نیز است.
علم از دو قسمت پایه و توغ تشکیل شده که پایههای آن از 2 تا 20 متر متغیر است و بیشتر آنها از2 تا 5 متر است و به بالای علمها توغ وصل است و زیر توغ دستمالهای زیادی متصل میشود که اکثر آنها توسط مردم تهیه میشوند و توغ علم انواع گوناگونی دارد که مشهورترین آن پنچه، قپه، سرتوغ و نخل است.
در برخی نقاط استان، در زمان علم بندان اگر فصل سیب تازه یا انار باشد، سیب و یا اناری را به علم می بندد و اگر فصل آنها نباشد پارچهای را به جای سیب و یا انار در داخل یکی از دستمالهای علم گره می زنند.
حرکت کاروان نمادین نینوا نیز از دیگر مراسمات محرم در خراسان جنوبی
مسئول کاروان نمادین نینوا در بیرجند گفت: برای پانزدهمین سال پیایی همزمان با دومین روز از ماه محرم کاروان نمادین نینوا در سطح شهر بیرجند حرکت میکند.
هادی مساح اظهار داشت: برای پانزدهمین سال پیایی همزمان با دومین روز از ماه محرم کاروان نمادین نینوا در سطح شهر بیرجند حرکت میکند.
وی گفت: این کاروان نمادی از ورود امام حسین(ع) و یاران ایشان به کربلا را به نمایش میگذارد و در واقع این کاروان فضاسازی برای اعلام ماه محرم است.
مسئول کاروان نمادین نینوا بیرجند افزود: بسیاری از افراد ماه محرم را از ششم محرم به بعد تصور میکنند و این کاروان با حرکت خود در دومین روز از ما محرم میخواهد آمدن ماه محرم را اعلام کند.
مساح تصریح کرد: این کاروان با حرکت در خیابانهای سطح شهر بیرجند فضای معنوی را حاکم میکند و بسیاری از رهگذران نیز متوسل میشوند و نفس روضه را در خانه مردم میبریم.
وی با بیان اینکه جوانان و نوجوانان در این کاروان به صورت خودجوش فعالیت دارند ادامه داد: بسیاری از دستگاههای اجرایی استان مانند اداره کل ارشاد، استانداری و پلیس راه و نیروی انتظامی با این کاروان همکاری دارند.
مسئول کاروان نمادین نینوا بیرجند با بیان اینکه کاروان نمادین نینوا به همت مجتمع فرهنگی مذهبی محبان الزهرا(س) برپا میشود خاطرنشان کرد: به صورت مستقیم 120 نفر و به صورت غیرمستقیم 150 تا 200 نفر از عوامل در این کاروان حضور دارند.
مساح اظهار کرد: کاروان نمادین نینوا از ساعت 8 صبح روز دوشنبه دوم ماه محرم حرکت خود را از انتهای خیابان کارگران آغاز میکند و در ادامه از میدان آزادی، میدان امام راحل، میدان طالقانی، میدان ابوذر، میدان سوم مدرس، خیابان توحید، خیابان 15 خرداد، میدان سوم سجادشهر، خیابان محلاتی، خیابان غفاری، بیمارستان رازی، بیمارستان ولیعصر(عج)، خیابان معلم، میدان قدس، خیابان پاسداران، مسجد توحید، سه راه اسدی و میدان امام حسین(ع) عبور میکنند.
انتهای پیام/ش