روایت خواندنی هنرمند قمی از تصویرگری سه نسل از شهدا؛ سیره شهدا خط بطلانی بر زرق‌وبرق دنیاست


محسن مقدادی یکی از پیشکسوتان و نخبگان عرصه هنر نقاشی و نگارگری قمی است که در کارنامه چهار دهه هنری خویش افتخار ترسیم تصاویر شهدای سه نسل انقلاب، دفاع مقدس و مدافعان حرم را با تداعی پیوند به واقعه کربلا به خود اختصاص داد.

به گزارش خبرگزاری تسنیم از قم، فضایی مملو از عطر حضور شهدا، دیوارهایی مزین به تابلوهایی به‌موازات و نظمی خاص چیده شده در کنار هم که در دل خود تصاویر به‌یادماندنی شهدایی را جای‌داده‌اند به‌محض ورود، آرامش، تنها حسی است که در آن لحظه میهمان قلب هر بیننده‌ای می‌شود انعکاس طنین تصنیف زیبا و خاطر انگیز شهدایی، گواه این ادعا بود.

تماشای تصاویر شهدای شاخص و گمنام دیروز انقلاب و دفاع مقدس و امروز مدافع حرم، حس و حال غریبی را در وجودم به قلیان کشید. رشادت و جان‌فشانی انسان‌هایی از دل مردم با نیازها و مسائلی مشابه آن‌ها اما با افکاری ورای دنیای مادی ما، به‌راستی نشانه‌هایی روشن در دنیای امروز محسوب می‌شوند نشانه‌هایی که برای هم نوعانشان پیام‌آور آرامش و امنیتی ماندگار شدند.

در گوشه‌ای از محوطه رقص قلم بر صفحه بی‌رنگ و روح بوم در دستان هنرمند استادی توانمند، در مقابل چشمان حیرت‌زده اطرافیان به‌خوبی خودنمایی می‌کرد. استادی که چهار دهه از عمر خویش را صرف ترسیم تصاویر شهدایی بر روی بوم و دیوارهای شهرهای میهنش کرده است و چنان غرق در افکار معنوی و احوال هنری خویش شده که طرحش را با ترکیبی از آن دو حس به تصویر می‌کشد.

محسن مقدادی استاد هنرمند، نقاش و نگارگری که تولدش با فعالیت‌های انقلابی سال 46 مقارن شده در جمع خانواده‌ای گرم و مذهبی از اهالی مردم انقلابی قم و در جوار کریمه اهل‌بیت (ع) پرورش یافت .هنر حرفه‌ای خود را از سال 1360 با ترسیم تصویر شهید مطهری به نمایش می‌گذارد و در کارنامه هنری خویش افتخار ترسیم تصاویر شهدای انقلاب، دفاع مقدس و مدافعان حرم را از آن خود کرده است.

این هنرمند فرهیخته در حوزه هنرهای تجسمی مرکز فرهنگی هنری دفتر تبلیغات اسلامی طی چهار دهه به تولید آثار فاخری پرداخته و با حضور در ورکشاپ و نمایشگاه‌های استانی، کشوری و بین‌المللی آثار متنوعی را در این حوزه ارائه نمود و با کسب عناوین متعددی چون رئیس انجمن هنرهای تجسمی و نماینده اداره کل فرهنگ و ارشاد در انجمن اقدامات شایسته‌ای را در حوزه هنری به ثبت رسانده است.

اکنون باوجود بازنشستگی از مرکز فرهنگی هنری دفتر تبلیغات اسلامی به عنوان کارشناس ارزشیابی اداره کل فرهنگ و ارشاد به ارائه خدمات می‌پردازد. تدریس نقاشی، نگارگری، گرافیک و تصویرسازی در دانشگاه‌های فرهنگ و هنر، میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و جهاد دانشگاهی و دیگر آموزشگاه‌های استان از دیگر فعالیت‌های این پیشکسوت نگارگری به شمار می‌رود.

به همین بهانه و هفته دفاع مقدس فرصت گفت‌وگو با این پیشکسوت نگارگری و نخبه فرهنگی هنری استان فراهم‌شده تا با طرح پرسش‌هایی بیشتر با روحیات و اقدامات ایشان در عرصه هنر و انتخاب چنین طرح‌های فاخری آشنا شویم.

تسنیم: حس و حالی که هنگام ترسیم تصاویر شهدا برای شما ایجاد می‌شود را بیان بفرمائید؟

بیان حس درونی که از این اتفاق در وجودم شکل می‌گیرد در توانم نیست... فقط اینکه هنگام ترسیم تصاویر شهدا زمان از دستم خارج‌ می‌شود و با درک حسی عالی که با زمزمه اشعار عرفانی و تصنیف‌هایی با مضمون شهدایی درونم ایجاد می‌شود کار به اتمام می‌رسد. حقیقت این است که به‌طور هم‌زمان واقعه کربلا و مصیبت عاشورا و پیوند آن با شهدای دیگر در ذهنم تداعی می‌شود.

تسنیم: هدف شما از این اقدام چه بوده و نقش آن را در زندگی خود بیان بفرمائید؟

نقش این اقدام در زندگی من ناخودآگاه بوده و تنها عنایت و نگاه خود شهدا را در پی داشته است، درواقع من هدفی نداشته و هدف را شهدا برایم مشخص کرده‌اند با توجه به زندگی، روحیات و خلق‌وخوی شهدا که در این دنیا قائل بر بعد مادی زندگی نبوده‌اند و صرفاً بر تقویت بعد معنوی حیات خویش کوشش داشتند سبک نگاه آن‌ها در زندگی توأم با ساده زیستی، پیوسته سرلوحه کلیه اموراتم قرار گرفت.

ازاین‌رو در زندگی خود بیشتر بر بعد معنوی کار هنری متکی بودم تا بعد مادی آن، و کار شهدا خیروبرکتی در زندگی برایم فراهم کرده که تا اینجا با حقوق کارمندی و پیروی از راه شهدا زندگی بسیار خوبی داشتم و به لطف خدا و عنایت شهدا محتاج کسی نبودم؛ توفیق زیارت عتبات عالیات و خانه خدا و غیره را در زندگی خود مدیون و مرهون توجه آن عزیزان هستم.

تسنیم: از ماندگارترین تصاویر ترسیم‌شده و حس خوبی که برای شما به وجود آورده بگویید؟

در زمان جنگ توسط معرفی یکی از دوستان مسئولیت ترسیم عکس تعدادی از شهدای نجف‌آباد اصفهان را بر عهده داشتم. بعد از اتمام کار خبر رسید که یکی از مسئولان درخواست ملاقات بنده را دارند که پس از مراجعه متوجه شدم که ابتدا با مشاهده آن تصاویر و دیگر آثارم که در موزه هنرهای معاصر وجود داشت قرار شده به عنوان نقاش برای انجام کاری هنری به مکه اعزام شوم.

اعزام به حج تمتع در سن 23 سالگی، برای انجام کاری هنری، آن‌هم باوجود هنرمندان حرفه‌ای‌تری نسبت به من، جز عنایت و نگاه شهدا تعبیر دیگری نمی‌تواند داشته باشد و همین حس شیرین در وجودم پروبال گرفت تا امروز، لذت و حس و حال خوبی را که با ترسیم تصاویر شهدا به دست می‌آورم واقعاً غیرقابل‌توصیف بوده است.

تسنیم: پیشنهاد شما برای کسانی که به هنر علاقه‌مند هستند چیست؟

علاقه به هر هنری در هر زمینه‌ای نیازمند مقدماتی چون آموزش‌های صحیح و اصولی خواهد بود آموزش صحیح باید در نزد اساتید مختلف با دیدگاه‌ها و نظرات گوناگون کسب شود. درزمینهٔ نقاشی نیز آموزش طراحی مقدم بر نقاشی است و قبل از آن نیز آشنایی با مبانی کار هنری و دستور زبان بصری آن است همچنین مطالعه تاریخ هنر و اقداماتی که به‌واسطه آن انجام‌شده، همین‌ها باعث خلق اثر می‌شود.

تسنیم: توضیح خود را دراین‌باره که شهدا حق زیادی بر ما دارند و اینکه هر شخصی به‌نوبه خود باید در راستای تبیین اهداف آن‌ها اقدامی انجام دهد بیان بفرمائید؟

هر انسان سلیمی با درک عمل شهدا و اینکه چگونه درراه حق و اسلام محمدی و دفاع از میهن با معامله جان خویش مقابله کردند و جسورانه زیر بار هیچ‌گونه ظلمی نرفتند نمی‌تواند نسبت به این اتفاق بی‌تفاوت باشد اکنون ما در قبال این جان‌فشانی چه می‌کنیم غیرازاینکه درگیر دنیاپرستی و سیاست زدگی خود شده‌ایم؛ با مردمی که جوانانشان جانانه هشت سال از مملکت دفاع کردند چه کردیم...

جز این است که فقط به برگزاری مراسمی با یاد و خاطره گویی مختصر و تقدیم لوح تقدیری به خانواده آن‌ها و بیان پاره‌ای الفاظ شعاری بسنده کرده‌ایم و بس، تقدس اهداف شهدا و آرمان‌هایشان برای همه اثبات‌شده، حتی برای کسانی که نسبت به ما و انقلاب و جنگ بی‌تفاوت بوده‌اند درواقع همه این مسائل را به هنگام ترسیم تصاویر شهدا دغدغه خود قرار می‌دهم.

قطعاً تأمل و تفکر در برگزیدن راه و سیره و آرمان شهدا، خط بطلانی بر ماندگاری دنیا و آمال و آرزوهای آن است شهدایی که زرق‌وبرق فریبنده دنیا، حتی برای لحظه‌ای آن‌ها را از مسیر و هدف متعالی خویش بازنداشت چراکه تنها رسیدن به آرمان‌ها و پرورش روحیه معنوی را مبنای همت خویش قراردادند.

امروز که جامعه ما گریبان گیر تجملات و روحیات و افکاری صرفاً مادی گرایانه شده، لزوم تبیین و بررسی اهداف زندگی شهدا و شناسایی راه و سیرتشان بیش‌ازپیش احساس می‌شود و بنا بر قول رهبر عزیزمان مطالعه زندگی شهدا و تأمل در وصیت‌نامه آن‌ها خالی از لطف نبوده و می‌تواند همچون چراغی، مسیر ناهموار زندگی را روشن و پرنور گرداند قطعاً در این میان ثبت و ماندگاری صورت و سیرت شهدا نیز، کم‌تر از شهادت نخواهد بود.

گفت‌وگو از الهام پناهی فر

انتهای پیام/ش