دستاوردهای بازگشایی گذرگاه بوکمال-القائم/ شکست نقشه‌های آمریکا در منطقه
بازگشایی گذرگاه مرزی قائم ــ بوکمال دستاوردهای زیادی در سطوح سیاسی و اقتصادی برای عراق و به ویژه سوریه داشت که برنامه‌های آمریکا در منطقه را با شکست مواجه کرد.
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم به نقل از روزنامه الاخبار گذرگاه قائم - بوکمال در مرز میان عراق و سوریه پس از شش سال بازگشایی شد. پیش از این٬ سال‌ها جنگ با داعش٬ بغداد و دمشق را مجبور به تخلیه این منطقه مرزی کرده بود.
بیشترین گروه‌های افراط‌گرا در این منطقه گسترش یافته و از بیابان و زمین‌های آن به منزله پناهگاهی برای خود استفاده می‌کردند. اعلام حذف داعش از سوی بغداد در دسامبر 2017 و بازپس‌گیری مناطق قابل‌توجهی از مرزهای شرقی سوریه در همان‌سال٬ یک برنامه جدی پیرامون ضرورت افتتاح خط تهران-بغداد-دمشق-بیروت که برخی آن را بزرگراه محور مقاومت می‌نامند٬ مطرح کرد.
بازگشایی گذرگاه بوکمال دارای دستاوردهای سیاسی و اقتصادی و تاکتیکی و استراتژیکی بسیاری است که دو کشور پس از سال‌ها درگیری در خون و آتش به آن رسیدند.
از نظر سیاسی٬ این اتفاق نشان‌‌دهنده پایبندی دوجانبه و به ویژه عراق به موضوع سرمایه‌گذاری موقعیت جغرافیایی در زمینه بازگرداندن نقش منطقه‌ای دو کشور و حضور در نقشه سیاسی خاورمیانه است. این بازگشایی همچنین اهمیت زیادی برای همسایگان عراق دارد.
در طول دو سال گذشته و با رسیدن نیروهای عراق و سوریه به این منطقه مرزی و مطرح شدن موضوع بزرگراه٬ آمریکایی‌ها در تلاش برای جلوگیری از بازگشت زندگی به این منطقه٬ فشارهای زیادی به عراق وارد کردند. آنها در بیشتر اوقات مانع بازگشت این مناطق به سیطره عراق و نیز عملیات پاکسازی آن می‌شدند.
پیش از این منابع اعلام کرده بودند که واشنگتن به دلایل زیادی از عملکرد دولت کنونی عراق ناراضی است که قانع شدن عادل عبدالمهدی نخست‌وزیر این کشور به ضرورت بازگشایی روابط با سوریه از جمله علت‌های این امر است. تیم نزدیک به عبدالمهدی به این نتیجه رسیده‌اند که برقراری امنیت در منطقه غربی این کشور مستلزم حضور سوریه است.در مقابل سوریه نیز می‌داند که برای حفظ سیطره خود بر منطقه شرقی٬ به انتشار نیروهای عراقی در این منطقه نیاز دارد.
درحال حاضر بزرگراه محور مقاومت کاملا امن بوده و دیواری که به موجب جنگ در دو کشور ایجاد شده بود٬ شکسته و نیز بخش وسیعی از مناطقی که با نظارت مستقیم آمریکا محل جولان تروریست‌ها بود٬ پاکسازی شده است.
امروز با توافق عراق و سوریه٬ مسیر بغداد به دریای مدیترانه و نیز خط دمشق به سمت آسیای میانه٬ گذرپذیر شده است. این امر به معنای یک پیروزی سیاسی و اقتصادی بوده و دستاورد بزرگی که بیش از یک‌بار در نتیجه فشارهای سیاسی و یا حملات نظامی و موانع لجستیکی به تاخیر افتاده بود٬ در طول سه ماه گذشته توسط بغداد محقق شد.
سوریه در مسیر شکست محاصره اقتصادی
دستاورد کشورهای عراق و سوریه از بازگشایی گذرگاه بوکمال در قالب بازگشایی روابط سوریه با همسایگانش پس از بازگشایی گذرگاه نصیب در مرزهای این کشور با اردن نزدیک به یک سال پیش خود را نشان می‌دهد. اکنون بازگشایی گذرگاه بوکمال٬نقش بزرگی در احیای روابط اقتصادی و تجاری و گردشگری میان دوکشور دارد؛ همه این‌ها به این معنا است که محاصره سوریه توسط آمریکا شکسته شده است.
عکس‌های یادگاری نیروهای سوری با همتایان عراقی خود در گذرگاه قائم-بوکمال که دیروز پس از گذشت بیش از شش سال از زمان بسته شدن آن بازگشایی شد٬ رمز پیروزی بر تکفیری‌ها و موفقیت در مقابله با فشارهای آمریکا است.
با این پیروزی٬ دمشق و بغداد صفحه جدیدی در روابط سیاسی و اقتصادی و هماهنگی نظامی گسترده در راستای ثبات مرزی دو طرف گشودند.
در این میان این نکته بسیار حائز اهمیت است که با وجود حملات هوایی مکرر و ناشناخته در گذرگاه بوکمال و اطراف آن در خلال ماه اخیر٬ دو طرف توانستند یک تصمیم مستقل در خصوص بازگشایی آن بگیرند.
همچنین انتشار شایعاتی مبنی بر حملات تروریستی در مناطق شولا و سخنه در روستای حمص و دیرالزور که با هدف ترساندن بازرگانانی که بازگشایی این گذرگاه را تایید می‌کردند٬ صورت گرفت نیز تاثیری بر این اقدام نگذاشت.
یک منبع سوری آگاه اظهار کرد که جاده این گذرگاه به دمشق کاملا امن است؛ شواهد نشان می‌دهد که ده‌ها گروه رسانه‌ای همراه با تجهیزاتشان که به منظور پوشش خبری بازگشایی این گذرگاه به آنجا رفته بودند٬ شب در کمال آسانی و امنیت بازگشتند. این منبع تاکید کرد که عراق و سوریه اقدامات امنیتی گسترده‌ای به منظور حفظ امنیت رفتوآمد افراد و خودروها انجام داده‌اند. منبع سوری همچنین تکرار حملات به این منطقه را رد کرد.
در همین راستا محمد رحمون وزیر کشور سوریه در خلال مراسم رسمی که به منظور بازگشایی این گذرگاه برگزار شده بود اعلام کرد: این پیروزی در نتیجه فداکاری‌های ارتش سوریه و عراق حاصل شده و پیروزی ملت دو کشور بر تروریست ها بود. وی در ادامه تاکید کرد که این گذرگاه رفت‌وآمدهای تجاری را تسهیل کرده و تاثیرات مثبتی بر اوضاع اقتصادی دو کشور خواهد گذاشت.
تاثیر مثبت بازگشایی گذرگاه بوکمال بر اقتصاد سوریه
از نظر اقتصادی پیش‌بینی میشود که بازگشایی گذرگاه بوکمال بر کشور سوریه که در شرایط بد و بحران اقتصادی٬ به سر می‌برد٬ تاثیر مثبتی داشته باشد.
آمار نشان می‌دهد که حجم مبادلات تجاری میان سوریه و عراق در سال 2011 بیش از 2 میلیارد دلار بوده است. در این میان به توجه به پتانسیلی که این گذرگاه برای تجارت به وجود می‌آورد به ویژه در زمینه واردات و صادرات٬ این رقم افزایش نیز خواهد یافت.
در همین راستا اتاق بازرگانی عراق شور و شوق فراوانی برای بزگشایی گذرگاه بوکمال داشت که بازتاب این امر در سفر اخیر 120 تاجر عراقی به دمشق به منظور زمینه‌سازی برای مبادلات تجاری پس از بازگشایی این گذرگاه مشخص بود.
بر اساس اطلاعات دفتر مرکزی آمار سوریه٬ صادرات سوریه به عراق حدود 46 درصد از کل صادرات عربی در سال 2012 بوده است. همچنین اقتصاددانان پیش‌بینی می‌کنند که این آمار افزایش هم بیابد.
جم حمیدی استاد اقتصاد در دانشگاه الفرات اظهار می‌کند که گشایش هر گذرگاهی با یک کشور عربی در سایه تحریم‌های شدید اقتصادی سوریه٬ یک منبع اقتصادی مهم برای این کشور محسوب میشود. وی تصریح کرد که این امر همچنین موجب بهبود ارزش لیره سوریه میشود و گشایش گذرگاه‌ها یعنی تنوع در کالاها و نیز افزایش آنها و ایجاد رقابت که تاثیر مثبتی بر مصرف کننده خواهد داشت؛ زیرا می‌تواند با کمترین قیمت اقلام خود را خریداری کند.
دستاوردهای اقتصادی بازگشایی گذرگاه بوکمال برا دمشق و بغداد
بازگشایی گذرگاه قائم-بوکمال صرف‌نظر از اهمیت استراتژیکی آن٬ ثمرات مهمی در سطح اقتصادی و نیز سیاسی دو کشور سوریه و عراق دارد. با تصمیم و اقدامات مشترک دمشق و بغداد٬ گذرگاه بوکمال برای رفتوآمد مسافران و حمل و نقل کالاهای تجاری بازگشایی شد.
اسامه دنوره استراتژیست سوری در خصوص اهمیت این اقدام استراتژیک اظهار کرد که اهمیت بازگشایی گذرگاه بوکمال٬ از جنبه اقتصادی و ژئوپلیتیکی بسیار حیاتی و بیش از حد ضروری محسوب میشود.
وی ادامه داد که ارتباطات زمینی میان دو کشور در مسیر تکامل اقتصادی دو کشور بسیار حیاتی است؛ موضوعی که غرب از طریق برنامه‌های مختلف خود برای جلوگیری از آن تلاش می‌کند. دکتر دنوره اضافه کرد که بازگشایی گذرگاه بوکمال تاثیرات فشار و محاصره اقتصادی سوریه را کاهش داده و نیز تلاش‌ها برای جدایی این کشور از محورمقاومت منطقه که از طریق سناریوی ظهور داعش در این منطقه اجرا شد را با شکست مواجه می‌کند.
بر اساس گفته‌های این استراتژیست سوری٬ در بعد ژئواستراتژیک بین المللی ، ازسرگیری ارتباطات زمینی میان دو کشور٬ امکان پیوستن آنها به طرح کمربند و جاده را فراهم آورده که این امر به معنای جذب سرمایه‌گذاری‌های چینی و رسیدن به تجارت شرق آسیا به سمت دریای مدیترانه و به دنبال آن اروپا و آفریقا است. همچنین ایجاد یک منطقه همکاری اقتصادی که از دریای مدیترانه به سمت آسیای میانه تا مرزهای ایران و افغانستان کشیده میشود٬ به کشورهای این منطقه قابلیت‌های بسیار خوبی در زمینه تکامل و توسعه و پیشرفت می‌بخشد.
وی در پایان اشاره کرد که دردوره اخیر شاهد عقب‌نشینی نسبی آمریکا از نقش سنتی آن در تخریب آرمان‌های منطقه هستیم؛ همانطور که در زمینه موضوع بازگشایی گذرگاه قائم- بوکمال٬ مداخله مستقیمی از واشنگتن ندیدیم. دنوره همچنین اشاره کرد که آمریکا در حالت بحران و سرگردانی به سر می‌برد و در راس آن ترامپ و هم‌پیمانان صهیونیستی و سعودی آن کاملا در انزوا قرار گرفته‌اند؛ دلیل این امر در ابتدا انتخابات متلاطم رژیم صهیونیستی و پس از آن گرفتاری عربستان در باتلاق یمن است که آمریکا قادر به نجات دادن آنها از این وضعیت نیست و هیچ یک از هم‌پیمانان آن نیز توانایی گشودن یک پرونده جدید نظامی یا سیاسی را ندارند.
انتهای پیام/