ضرورت آماده‌باش برای اسفند ۹۸ و فروردین ۹۹ / سیل در راه است؟
روزهای پایانی زمستان و روزهای ابتدای بهار، روزهای پرسیل در ایران است؛ چرا که هم بارش‌های سیل‌آسای بیشتری در این بازه زمانی در کشور رخ می‌دهد وهم اینکه همزمانی آب‌شدن برف‌ها و افزایش دبی رودخانه‌ها به افزایش پتانسیل سیلابی‌شدن رودخانه‌ها منجر می‌شود.
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، تغیرات اقلیمی موجب افزایش حوادثی با منشأ آب‌وهوا در سطح جهان است. یکی از حوادثی که در اغلب نقاط جهان، بیش از گذشته رخ می‌دهد سیلاب بوده و این رخداد طبیعی، بیشترین خسارت را بین تمامی حوادث طبیعی دیگر در بر دارد.
* ایران جزو 10 کشور اول سیل‌خیز جهان
افزایش سیل‌خیزی جهان در جایی مثل ایران که از گذشته با توجه به جغرافیای طبیعی و نوع و حجم بارش‌ها از نظر زمانی و مکانی، کشوری سیل‌خیز بوده و سیل‌های تاریخی پرخسارتی نیز داشته است، بیش از بسیاری از نقاط جهان نمود کرده است. ایران جزو 10 کشور اول سیل‌خیز جهان است.
بارش‌های 400 تا 410 میلیارد مترمکعبی ایران به‌صورت یکنواخت از نظر زمانی و مکانی رخ نمی‌دهد. پراکندگی بارش‌ها با توجه به اقلیم خشک و نیمه‌خشک ایران شرایطی را به‌وجود آورده که موجب شده شاهد بارش‌های سیل‌آسا در نقاط مختلف کشور باشیم؛ به‌طوری که گاهی حجم زیادی از بارش‌ها در یک موقعیت مکانی مشخص و در یک بازه زمانی کوتاه صورت می‌گیرد که به سیلابی شدن رودها و مسیل‌ها می‌انجامد.
* ماههای پرسیل ایران کدامند؟
در فروردین ماه سال 98 شاهد بروز سیلاب‌هایی مخرب و کم‌نظیر در تاریخ ایران بودیم که به‌گفته مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران، سیلاب‌هایی با دوره بازگشت 200ساله بوده‌اند.
برای پاسخ به این سؤال که آیا "در اسفند 98 و یا فروردین 99 باز هم شاهد بروز سیلاب‌های مخرب هستیم یا نه؟" باید به وضعیت سیلاب‌های ایران در گذشته نگاهی بیندازیم. در اغلب قریب به اتفاق سالها، حتی سالهای خشک، در سه‌ماهه اسفند، فروردین و اردیبهشت، سیلاب‌هایی در نقاط مختلف کشور رخ داده است. برخی از این سیلاب‌ها همچون سیلاب فروردین 94 حوضه کارون، با وجود بزرگ بودن (دبی 6 هزار مترمکعب بر ثانیه) در مخزن سدها (سد گتوند) مهار شده و مردم از وقوع سیل باخبر نشده‌اند و برخی از سیلاب‌ها نیز با حجم‌های کوچک‌تر و قابل مدیریت‌تر، رخ داده و خساراتی مالی به‌دنبال داشته‌اند.
روزهای پایانی زمستان و روزهای ابتدای بهار، روزهای پرسیل در ایران است؛ چرا که هم بارش‌های سیل‌آسای بیشتری در این بازه زمانی در کشور رخ می‌دهد و هم اینکه همزمانی آب شدن برف‌ها و افزایش دبی رودخانه‌ها به افزایش پتانسیل مسیل‌ها و رودخانه‌های کشور برای سیلابی شدن منجر می‌شود.
* وقوع سیلاب در پایان سال 98 و ابتدای 99 محتمل است
قاسم تقی‌زاده خامسی، معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم در پاسخ به اینکه "آیا در پایان سال 98 و ابتدای سال 99 شاهد بروز سیلاب‌هایی در کشور خواهیم بود؟" گفت: ایران کشوری سیل‌خیز است و بیشترین سیلاب‌ها را در پایان زمستان و ابتدای بهار داریم.
وی افزود: وزارت نیرو و تمامی شرکت‌های زیرمجموعه این وزارتخانه، با توجه به ریسک‌هایی که ناشی از بروز سیلاب و هرنوع حادثه طبیعی دیگر وجود دارد، مدیریت‌های پیشین، حین رخداد حادثه و پسین دارند و این الگوها به‌گونه‌ای اجرایی می‌شود که بهترین مدیریت ریسک و بهینه‌ترین نتایج در هر شرایطی حاصل شود.
معاون وزیر نیرو تصریح کرد: وقوع سیلاب در پایان سال 98 و ابتدای 99 محتمل است و از هم‌اکنون پیش‌بینی‌های مربوطه برای کسب بهینه‌ترین نتایج در نظر گرفته و اجرایی می‌شوند.
تقی‌زاده خامسی در خصوص کاربردی بودن پیش‌بینی‌های هواشناسی در مدیریت سیلاب‌ها گفت: درحال حاضر تنها پیش‌بینی‌ای که بیش از 80 درصد قابل اتکا است، پیش‌بینی 48ساعته است که دیگر اسم آن پیش‌بینی نیست، بلکه هشدار است.
در ماههای پایانی زمستان و آغازین بهار، هر زمان بارش‌های متمرکز و پرحجم با آب شدن برف‌ها همزمان شوند، سیلاب‌هایی قابل توجه در حوضه‌های پایین‌دست داریم. در مواردی کم‌نظیر هم، بارش‌ها آنچنان در زمان کوتاه و با حجم قابل توجه در یک یا چند حوضه آبریز، صورت می‌گیرد که بعضاً در یک زمان 48ساعته یا 72ساعته، چند برابر حجم یک سد بزرگ همچون سد کرج، آب در یک حوضه آبریز یا میان‌حوضه، روان شده و سیلاب به‌دنبال دارد.
* محمدرضا کیاشمشکی
انتهای پیام/+