گزارش| آمریکا و اروپا و واکنش دوگانه به حمله ترکیه به شمال سوریه؛ تنها پای منافع در میان است

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم٬ طی سالیان اخیر٬ بارها هیات‌هایی از اتحادیه اروپا٬ کنگره آمریکا و بسیاری از نهادهای سیاسی٬ رسانه‌ای و اتاق فکرهای غربی٬ به مناطق کردنشین شمال سوریه سفر کرده و در این سفرها٬ ضمن حمایت ضمنی و غیررسمی از ایجاد نظام‌های خودگردان دفاکتو و غیر رسمی توسط کردها٬ بر این مساله تاکید کرده‌اند که اروپا در حوزه‌های حقوق بشری در کنار کردها است.

از دعوت به الیزه و پارلمان اروپا تا انفعال

چندین بار مقامات کاخ سفید٬ پنتاگون٬ نمایندگان ترامپ در پرونده سوریه و ائتلاف مبارزه با داعش٬ سناتورها و اعضای کنگره و دیگر مسئولین آمریکایی٬ نیروهای ی.پ.گ و مدافعین کُرد شمال سوریه را متفقین مهم آمریکا دانسته و اعلام کردند که در جنگ با داعش از آنها حمایت می‌کنند.

همچنین  سران کشورهای اروپایی٬ بارها از مقامات حزب اتحاد دموکراتیک کردهای سوری (پ.ی.د) دعوت به عمل آوردند و صالح مسلم رهبر سابق این حزب بارها در پارلمان اروپا سخنرانی کرد.

همچنین برخی از فرماندهان زن شاخه نظامی پ.ی.د٬ در کاخ الیزه در دوران دو رئیس جمهور فرانسه مورد استقبال رسمی قرار گرفتند و در کشورهایی همچون بلژیک٬ انگلستان٬ آلمان٬ هلند و اسپانیا و ایتالیا٬ حمایت از کردهای سوری٬ برجسته و آشکار بود و این حمایت‌ها چندین دفعه موجب اعتراض ترکیه شد.

البته در حوزه نظامی هم حمایت‌هایی صورت گرفت. مثلاً در ماجرای عین العرب (کوبانی)٬ آلمان و برخی کشورهای اروپایی از کردها حمایت تسلیحاتی  به عمل آوردند و علاوه بر این٬ آنها هیچگاه حاضر نشدند نظرات ترکیه را پذیرفته و نیروهای ی.پ.گ و قسد را تروریست بنامند.

با این حال٬ در روزهای اخیر و در شرایطی که کردها در شرق فرات عملاً در میانه بحران و وحشت ناشی از حملات و تجاوزهای ترکیه گرفتار مانده‌اند٬ آمریکایی‌ها و به دنبال آنها اروپایی‌ها با اتخاذ سیاست دوگانه به آنگونه که مدعی بودند به حمایت نپرداختند و در گفتار و عملی مزورانه ضمن اعلام مخالفت با اقدام ترکیه، گام عملی برای ممانعت از آن به عمل نیاوردند گویی غربی‌ها از یاد برده‌اند که پیش‌تر در مورد تحولات شمال سوریه٬ چه دیدگاه و عملکردی داشتند.

به عبارتی روشن٬ آمریکا و اروپا در ماجرای عملیات شرق فرات نشان دادند که حفظ رابطه با ترکیه و در نظر گرفتن برخی دغدغه‌های سیاسی٬ اقتصادی و امنیتی٬ برایشان مهم‌تر است و از طرفی تلاش داشتند که با استفاده از الفاظ مقطعی کردها را از خود دور نکنند.

پس از حمله ترکیه به شرق فرات٬ آلمان٬ فرانسه٬ انگلیس و برخی کشورهای اروپایی دیگر٬ به این ماجرا واکنش نشان داده و آن را محکوم کردند. اما واقعیت این است که هیچکدام از آنان٬ اقدام قاطعانه و تعیین کننده‌ای انجام ندادند و بعید است که کار به آنجا بکشد که کشورهای اروپایی سفرای خود را به نشانه اعتراض از ترکیه بیرون بکشند.

دبیرکل ناتو٬ یکی به میخ و یکی به نعل

سفر استولتنبرگ دبیرکل پیمان نظامی ناتو به ترکیه و دیدارهای او با مولود چاووش اوغلو وزیر امور خارجه٬ خلوصی آکار وزیر دفاع ملی و رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه٬ اتفاق مهمی بود که نشان داد ترکیه و ناتو نمی‌خواهند از همدیگر فاصله بگیرند.

شاید بتوان سفر استولتنبرگ را پاسخ محکمی به تهدید سناتور لیندزی گراهام دانست که گفته بود یکی از ماده‌های تحریم آمریکا علیه ترکیه٬ تلاش برای اخراج این کشور از ناتو خواهد بود. اما دیروز دبیرکل ناتو اعلام کرد که این پیمان نظامی مطلقاً چنین قصدی ندارد و ترکیه کشوری است که بیش از دیگر اعضای ناتو در معرض خطرات ضدامنیتی قرار گرفته است.

اگر چه سخنان دبیرکل ناتو تا حدودی برای ترکیه خوشحال کننده بود٬ اما سخنان و مواضع او٬ ویژگی‌های دیگری هم داشت. مثلاً:

1.دبیرکل ناتو حاضر نشد نیروهای ی.پ.گ و قسد را تروریست بنامد و فقط به بیان این موضوع بسنده کرد که دغدغه‌های امنیتی ترکیه را درک می‌کند، اما بین اعضای ناتو٬ در مورد ی.پ.گ٬ اتفاق نظر وجود ندارد. در واقع استولتنبرگ با زبانی مودبانه اعلام کرد که از دید ناتو٬ این نیروها تروریست نیستند و در نتیجه عملیات ترکیه در داخل خاک سوریه نیز نمی‌تواند مصداقی از تلاش برای مبارزه با ترور تلقی شود.

2.دبیرکل ناتو نه در مورد اعطای سامانه موشکی دفاعی و نه در مورد حمایت نظامی از عملیات ترکیه در داخل خاک سوریه٬ هیچ قولی نداد.

در واقع می‌توان گفت٬ دبیرکل ناتو در ترکیه٬ یکی به میخ زد و یکی به نعل. چرا که یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های ناتو این است که فضای تحولات سیاسی و امنیتی منطقه به سمت و سویی نرود که ترکیه در اندازه‌ای بیش از حد٬ به روسیه نزدیک و وابسته شود.

آیا اروپا از ترکیه می‌ترسد؟

شاید سخنان تهدیدآمیز رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه در مورد رویکردهای جدید اروپا در قبال کردهای سوری٬ یکی از عجیبترین مواضع سیاسی سالیان اخیر باشد که توسط یک سیاست‌مدار رئیس حکومت اتخاذ شده است.

پس از اعلام مواضع سران اروپا در مورد عملیات موسوم به چشمه صلح٬ اردوغان اعلام کرد: اگر اروپایی‌ها ما را اشغالگر بنامند٬ دروازه‌ها را باز می‌کنیم تا سه و نیم میلیون نفر آواره سوری راهی اروپا شوند.

اگر چه در ظاهر امر می‌توان تهدید اردوغان را یک بلوف سیاسی تلقی کرد و حرکت سه و نیم میلیون آواره سوری از ترکیه به سوی اروپا ناممکن به نظر می‌رسد٬ اما اروپایی‌ها٬ خیلی محتاط‌تر و  حساب‌گرتر از آن هستند که از این تهدید نهراسند. چرا که حتی 10 درصد از این جمعیت٬ عبارت از سیصد و پنجاه هزار آواره و حتی یک درصد آن٬ عبارت از سی و پنج هزار آواره سوری خواهد بود و قطعاً اروپایی‌ها نه برای همه آوارگان٬ نه برای 10 درصد از آنان و حتی نه برای یک درصد از آنان جا ندارند و بارها دیده‌ایم که حتی در مورد نقل و انتقال و اقامت یک گروه صدنفره از آوارگان٬ بین کشورهای اروپایی٬ بحث بالا گرفته است.

تهدید دوم عملیات ترکیه در شرق فرات از منظر منافع کشورهای اروپایی٬ موضوع داعشی‌های زندانی است.  اگر حتی یک درصد از جمعیت صدهزار نفری داعشی‌ها و خانواده‌های آنان بخواهد به اروپا بازگردند٬ قاره سبز٬ به شدت دچار وحشت خواهد شد و اروپایی‌ها در این حوزه نیز ناچارند با ترکیه مدارا کنند و بحث با اردوغان را از صحنه آشکار به صحنه پنهان سرویس‌های اطلاعاتی ببرند.

در پایان باید گفت اگر چه اروپایی‌ها از ترس موضوعاتی همچون داعش و آوارگان٬ تا حد زیادی از حمایت سیاسی از کردهای سوری پرهیز می‌کنند، اما آمریکا موقعیت متفاوتی دارد و عدم حمایت آمریکایی‌ها٬ به ماهیت رفتارهای سینوسی و منفعت‌پرستانه آمریکا بازمی‌گردد که در دوران ترامپ٬ از هر زمان دیگری٬ بیشتر و غلیظ‌‌‌‌تر شده است.

در نتیجه رویکرد کشورهای غربی در قبال ترس و وحشت کنونی کردهای سوری٬ نمی‌تواند از حد موضع‌گیری‌های رسانه‌ای و  موقتی٬ فراتر برود.

انتهای پیام/