گزارش| موضع رسانه‌های کشورهای آسیای مرکزی نسبت به عملیات ترکیه در سوریه
در حالی که رسانه‌های قرقیز و ازبک نسبت به عملیات ترکیه موضع حمایتی نسبی اتخاذ کرده‌اند، تاجیکستان و قزاقستان با استناد به منابع روس نسبتا انتقادی عمل کرده و رسانه‌های ترکمنستان نیز هیچ موضعی در این باره نگرفته‌اند.
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، عملیات نظامی ترکیه در شمال سوریه که از روزهای گذشته تا عمق 30 کیلومتری خاک سوریه آغاز شده است، با واکنش‌های متفاوتی از سوی جوامع بین‌المللی مواجه شده است. برخی دیدگاه‌ها این اقدام ترکیه را یک تجاوز آشکار به تمامیت ارضی دولت سوریه در نظر گرفته، از سوی دیگر نیز دیدگاه‌هایی این حرکت را ایجاد یک مسیر تنفس به گروه‌های تروریستی و معارض دولت سوریه با هماهنگی ایالات متحده در نظر می‌گیرند. برخی نیز آن را توسعه طلبی نوعثمانی‌گری متفکرین ترکیه می‌دانند، برخی دیدگاه‌ها بر سیاست‌های خشن دولت ترکیه علیه کردها تاکید داشته و البته برخی دیدگاه‌ها نیز در حمایت از ترکیه، این عملیات نظامی را یک اقدام امنیتی و به نفع امنیت منطقه و امنیت ملی ترکیه می‌پندارند.
صرف نظر از درستی یا غلط بودن این تحلیل‌ها، نوع واکنش کشورها و جوامع به این حرکت نشان‌گر فاکتورها و مولفه‌های مهمی نظیر قدرت نرم ترکیه، فضای ذهنی کشورها نسبت به تحولات جنوب غرب آسیا، نوع برداشت نسبت به تروریسم و میزان نفوذ ترکیه در این کشورها دارد. از این منظر، دیدگاه رسانه‌های کشورهای آسیای مرکزی نسبت به عملیات نظامی ترکیه در شمال سوریه را در این گزارش تحلیل و ارزیابی می‌کنیم. وضعیت خاص آزادی رسانه‌ای در این منطقه موجب می‌شود که بتوان نگاه‌های رسانه‌ها را آلترناتیو دیدگاه‌های دولت این کشورها، یا حداقل نزدیک‌ترین دیدگاه نسبت به دیدگاه دولتی این کشورها در نظر گرفت. در این گزارش تلاش شده تا رسانه‌های مجازی مطرح، به ویژه رسانه‌های رسمی دولتی کشورهای آسیای مرکزی طی 2 روز اخیر مورد بررسی قرار بگیرند.
قرقیزستان
در قرقیزستان خبرگزاری رسمی دولتی این کشور «KABAR» در صفحه انگلیسی خود خبری از اظهارات وزیر دفاع ترکیه با تیتر «بیش از 300 تروریست در شمال سوریه کشته شدند» منتشر کرد. در این خبر که به نقل از خبرگزاری ترند جمهوری آذربایجان منتشر شده است، صریحا عملیات ترکیه را یک اقدام «ضدتروریسم» معرفی می‌کند. این در حالی است که همین خبرگزاری در خبر دیگری از دیدار کوبانچیبیک عمرعلی‌اف، سفیر این کشور با فرماندار آنکارا خبر می‌دهد.
خبرگزاری آکی‌پرس نیز که از جمله رسانه‌های مطرح در قرقیزستان است نیز در خبری به نقل از بی‌بی‌سی، بر موضع آمریکا در خصوص فشار بر ترکیه برای توقف حمله به کردها، اشاره می‌کند. در این خبر اظهارات وزیر دفاع آمریکا و تاکید اردوغان بر تداوم عملیات نیز آورده شده است. در انتها نیز در موضعی محافظه‌کارانه، درگیری میان نیروهای دموکراتیک کرد سوریه، به عنوان متحد ایالات متحده معرفی شده که مورد حملات ترکیه واقع شده‌اند.
در قرقیزستان خبرگزاری 24.کی‌جی نیز هیچ موضعی نسبت به این موضوع در اخبار خود نگرفته است.
قزاقستان
رسانه‌های قزاق نیز بسیار محافظه‌کارانه نسبت به موضوع عملیات ترکیه در شمال سوریه موضع‌گیری کرده‌اند. در این راستا، خبرگزاری دولتی و رسمی «کازاینفورم» در صفحات قزاقی و انگلیسی خود هیچ موضعی در این باره نگرفته و در صفحه روسی تنها در یک خبر ساده با تیتر «ترکیه عملیات نظامی در سوریه را آغاز کرد»، در چند خط هدف ترکیه را از عملیات چشمه صلح ایجاد منطقه امن و بازگشت پناهجویان سوری عنوان می‌کند.
پایگاه خبری تنگری‌نیوز نیز در خبری به نقل از خبرگزاری روسی ریانووستی، خبری پیرامون احتمال درگیری نیروهای آمریکا و ترک در اثر فشار توپخانه ترکیه بر نیروهای ویژه آمریکا اشاره می‌کند. در انتهای این خبر نیز عملیات چشمه صلح توسط ترکیه در سوریه و «علیه کردها» عنوان می‌شود. خبرگزاری بایگن نیوز هم در خبری به نقل از خبرگزاری روسی تاس، آغاز عملیات ترکیه در سوریه را منتشر می‌کند. در این خبر نیز عملیات ترکیه علیه «نیروهای کرد» عنوان می‌شود.
تاجیکستان
در تاجیکستان که تنها جمهوری غیرترک زبان آسیای مرکزی محسوب می‌شود، در خبرگزاری رسمی دولتی خاور اگرچه در هیچ یک از صفحات تاجیکی و انگلیسی خود اشاره‌ای به این موضوع نکرده، در صفحه روسی خود 3 خبر در این زمینه منتشر نموده است. این سه خبر که هر سه از منابع روسی ریانووستی و تاس بازنشر شده‌اند، بر سه محور کلیدی تاکید دارند: نخست، آواره شدن بیش از 70 هزار نفر از ساکنان شمال سوریه در اثر حمله ترکیه و احتمال آسیب دیدن مردم غیرنظامی؛ دوم، درگیری‌ها و تنش‌های احتمالی میان نیروهای ترکیه و ایالات متحده؛ و سوم، تهدید اردوغان نسبت به اروپا در زمینه پذیرش پناهجویان سوری.
خبرگزاری آسیاپلاس نیز که اخیرا با مشکلاتی در داخل کشور مواجه شده است، در آدرس جدید خود با انتشار خبری، عملیات نظامی ترکیه را علیه کرد‌های سوریه عنوان می‌کند. سه رسانه دیگر تاجیکی از جمله تاجیکستان تایمز، تاجیک پرس و هم‌صنف، نیز همگی به اتفاق بر تهدید اردوغان نسبت به اروپا در مورد پناهجویان سوریه اشاره کرده‌اند. وب‌سایت پیام، وابسته به حزب نهضت اسلامی نیز با انتشار خبری از ناتو با تیتر «ناتو: ترکیه در خط مقدم یک مبارزه مهم قرار گرفته است»، به این موضوع می‌پردازد.
ازبکستان
در ازبکستان خبرگزاری رسمی UZREPORT با انتشار خبری، آغاز عملیات نظامی ترکیه علیه کردها را منتشر می‌کند. در این خبر عمدتا بر اظهارات ازدوغان و جملات وی نسبت به عملیات چشمه صلح با کلیدواژه‌های مقابله با تروریسم، و عملیات حفظ صلح تاکید می‌شود. همچنین در این گزارش بخشی از گزارش خبرگزاری آناتولی نیز بازنشر می‌شود. در متن این خبر همچنین به ویدئوی منتشر شده توسط نیروهای دموکراتیک کرد سوریه که گفته بودند تا آخرین قطره خون خود با ترکیه می‌جنگند، اشاره شده است. نکته جالب توجه دیگر در این گزارش آن است که در آن عنوان شده «ایران و روسیه در تلاش بودند تا ترکیه را از انجام این عملیات منصرف کنند».
خبرگزاری Kun.uz نیز در خبری انتقاد اردوغان نسبت به اتحادیه اروپا، مصر و عربستان سعودی را منتشر می‌کند. در این خبر بر مساله پناهجویان تاکید شده و عملیات ترکیه به نقل از اردوغان، علیه نیروهای کرد پ‌ک‌ک عنوان می‌شود. در دیگر رسانه‌های ازبک نظیر Uzdaily و یا تاشکندتایمز و دیگر رسانه‌ها، به این موضوع پرداخته نشده بود.
ترکمنستان
در ترکمنستان نکته جالب توجه آن بود که هیچ رسانه‌ای، حتی خبری مثبت یا منفی و حتی خنثی نسبت به عملیات ترکیه در سوریه منتشر نکرده بودند. عمده اخبار رسانه‌های ترکمنستان طی روزهای اخیر مربوط به میزبانی نشست کشورهای هم‌سود در عشق‌آباد و اظهارات رئیس‌جمهور این کشور بود. در رسانه‌های اپوزوسیون نظیر hronikatm.com نیز اشاره‌ای به این موضوع نشده بود.
انتهای پیام/