اردبیل| یارانه کاغذ، عطایی که به لقایش می‌بخشند
زنده‌مانی مطبوعات اردبیل در وضعیت گرانی کاغذ در وضعیتی است که بخش عمده نشریات معتقدند از حمایت‌ها و سوبسیدها بهره‌مند نیستند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم ازاردبیل، داستان یارانه نشریات تازگی ندارد. دولت‌ها با هدف کمک به نشر و چاپ همواره با شعار تخصیص یارانه و کمک‌های حمایتی به مطبوعات فعالیت خود را آغاز کرده‌اند. دولت‌هایی که تبلیغ و معرفی را مدیون نشریاتی هستند که در آستانه انتخابات نسبت به انعکاس توانمندی آن‌ها اقدام کرده‌اند.
اما بررسی میدانی خبرگزاری تسنیم در اردبیل نشان می‌دهد، مطبوعات این استان از وضعیت سهمیه کاغذ و یارانه‌ها رضایت ندارند و تنها تعداد اندکی از نشریات به اذعان خود مسئولان می‌توانند از این کمک‌ها بهره‌مند شوند.
18 سال فعالیت مطبوعاتی بدون سهمیه کاغذ
فعال مطبوعاتی در مورد روند حمایت از مطبوعات استان در یک دهه اخیر گفت: در تخصیص یارانه همواره شاهد ضعف‌هایی بودیم و ارتباطی به یک دولت خاص ندارد.
حبیب احمدی افزود: بنده 18 سال در مطبوعات استان فعالیت داشتم اما تاکنون کاغذ بابت نشریه دریافت نکردم؛ هر چند یارانه‌هایی واریز می‌شود.
وی با بیان اینکه میزان یارانه واریزی یک میلیون تومان برای 6 ماه است، افزود: متاسفانه قیمت کاغذ در چند ماه اخیر بیش از 6 برابر افزایش یافته و این میزان حمایت کفاف هزینه‌ها را نمی‌کند.
مدیر مسئول نشریه امید اردبیل در مورد شرایط اعلام شده برای تخصیص یارانه نیز گفت: در گذشته تخصیص یارانه بدون توجه به تیراژ و شمارگان بوده و به افرادی اختصاص می‌یافت که جای تعجب داشت.
احمدی اظهار کرد: اما در حال حاضرشرایطی اعلام شده که در صورتی که به کیفیت، شمارگان و نظم در انتشار توجه داشته و روی کاغذ نماند، می‌تواند خروجی مطلوبی داشته باشد.
مدیر یکی از چاپخانه‌های باسابقه استان اردبیل نیز در پاسخ به این سوال که آیا حمایت و تسهیلات ویژه‌ای برای نشریات در چاپخانه‌ها پیش‌بینی شده است یا نه، تصریح کرد: نه تنها کاغذ دولتی اختصاص نیافته بلکه تسهیلات ویژه مطبوعات پیش‌بینی نشده است.
شهروز گلدوست افزود: با افزایش قیمت کاغذ و هزینه‌های چاپ بسیاری از نشریات به مشکل برخورده اند و گاهی قادر به تداوم فعالیت نیستند.
وی با بیان اینکه تنها 20 درصد از کاغذ مصرفی مطبوعات تولید داخل کشور و مابقی وارداتی است، گفت: لازم است تمهیداتی برای تداوم فعالیت نشریات عملیاتی شود.
نشریات نوپا حمایت نمی‌شوند
در کنار انتقاد اهالی مطبوعات از روند تخصیص یارانه که فاقد نظم و اصول خاصی است، نشریات نوپا نیز از بی‌توجهی‌ها ابراز گله‌مندی می‌کنند.
سردبیر نشریه امین اردبیل در این مورد گفت: متاسفانه در تخصیص یارانه شرایطی پیش‌بینی شده که شامل حال نشریات نوپا نمی‌شود.
شهروز کامجو با بیان اینکه یارانه کاغذ به نشریاتی که چندین نوبت چاپ مشخص داشته باشند اعطا می‌شود، گفت: نشریه‌ای که در ابتدای راه بوده و نیازمند معرفی خود است متاسفانه سهمی از یارانه ندارد و مدیر مسئول ملزم است با هزینه شخصی نسبت به چاپ و نشر اقدام کند.
او با اشاره به اینکه نشریات بسیاری در استان در سال‌های اخیر مجوز گرفته‌اند و در لیست یارانه نیستند، افزود: لازم است ساز و کار مناسبی به این منظور تعریف شود.
سردبیر نشریه امین اردبیل معتقد است در پیش‌نویس تخصیص یارانه لازم است به این مهم توجه داشته و نسبت به نیاز نشریات نوپا که از سوی معاونت مطبوعاتی مجوز دریافت کرده‌اند، اقدام شود.
مدیرعامل خانه مطبوعات استان اردبیل نیز گفت: وضعیت تخصیص یارانه کاغذ مقبول نیست و بسیاری از نشریات به دلیل هزینه‌های بالا قادر به فعالیت نیستند.
علی نورعلی‌پور با بیان اینکه مطبوعات یکی از ضرورت‌ها و نیازهای اطلاع‌رسانی است، افزود: ضعف‌های حمایتی موجب شده تا برخی نشریات عملا تعداد صفحات خود را کاهش داده و یا نوبت چاپ منظم نداشته باشند.
وی افزود: نحوه اعطای یارانه کاغذ نیازمند یازنگری است تا حقی از مطبوعات ضایع نشود و فعالان مطبوعاتی به معنی واقعی کلمه بتوانند از حمایت‌ها برخوردار شوند.
اختصاص یارانه منوط به کیفیت چاپ
نشریات بسیاری در دهه‌های اخیر قادر به بهره‌مندی از یارانه‌ها نبوده‌اند. تا جایی که این معضل در آخرین لیست تخصیص یارانه نشریت استان نیز مشاهده می‌شود.
به گفته مسئول امور مطبوعاتی اداره کل ارشاد استان اردبیل، 205 نشریه چاپی و الکترونیکی در استان مجوز فعالیت دارند که فقط 50 نشریه چاپی و 20 نشریه الکترونیک یارانه دریافت می‌کنند.
توحید بلورساز تصریح کرد: با توجه به اینکه در تخصیص یارانه کاغذ شاهد نقد و نظرهایی در سطح کشور بودیم، پیش‌نویس شیوه‌نامه جدید یارانه مطبوعات در حال چکش‌کاری است.
وی ابراز امیدواری کرد مطابق ضوابط اعلام شده در دور جدید تخصیص یارانه به کیفیت مطالب و نظم در انتشار توجه ویژه شود تا بتوان با سازو کار مشخصی به نیاز مطبوعات پاسخ گفت.
در این پیش‌نویس که معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد در حال جمع‌آوری و مطالعه نظرات کارشناسان و فعالان رسانه‌ای کشور است، آماده است: «در شیوه‌نامه جدید که در دو مرحله اجرایی خواهد شد، ضریب نظم در انتشار رسانه‌ها و ضریب کیفی در کنار توزیع سراسری، به عنوان شروط اصلی و شاخص‌های موثر در محاسبه یارانه درج شده است. همچنین محورهای چهارگانه «اقتصاد و توسعه ملی، فرهنگی اجتماعی، سیاست خارجی و امنیت ملی، فرهنگ، معارف اسلامی و دفاع مقدس» به عنوان اولویت‌های موضوعی در محاسبه یارانه مطبوعات اعلام شده است. در این شیوه‌نامه میزان حمایت از نشریات متعدد دارای صاحب‌امتیاز حقیقی یا حقوقی واحد نیز مشخص شده به طوری که صاحبان امتیاز بیش از سه نشریه از ضریب کاهشی برخوردار می‌شوند و برای صاحبان امتیاز دارای بیش از 10 نشریه نیز یارانه‌ای در نظر گرفته نشده است.»
فاصله گرفتن مطبوعات از کارکرد اصلی
مشکلات مالی نشریه و ضعف اهرم‌های حمایتی موجب شده تا در مجموع نشریات برای امرار معاش یا از نظم یا از کیفیت و یا جهت فکری خود فاصله بگیرند.
فعال مطبوعاتی در این رابطه گفت:در کنار مشکل تامین کاغذ، با مشکل آگهی نیز روبه‌رو هستیم تا جایی که نرخ آگهی‌ها در مقایسه با تورم قیمت کاغذ و چاپ افزایش چندانی ندارد.
احمدی معتقد است مجموع این شرایط موجب شده تا نشریات از کارکرد واقعی خود فاصله گرفته و به نوعی به تریبون دستگاه‌های دولتی که آگهی اختصاص می‌دهند تبدیل شوند.
وی افزود: وابستگی اقتصادی نشریه به یک یا دو دستگاه اجرایی به هیچ عنوان پذیرفته نیست و بی‌توجهی به سازوکارهای حمایتی از جمله یارانه‌های اختصاصی می‌تواند این آفت را تشدید کند.
احمدی تصریح کرد: این در حالی است که نشریات در مقایسه با اخبار فضای مجازی سندیت داشته و همواره می‌تواند مورد استفاده محققان، نویسندگان و پژوهشگران قرار گیرد.
گرانی کاغذ و ناتوانی در چاپ و نشر به نوعی موجب شده تا مطبوعات به آفتی که از قضا از موانع اختصاص یارانه است گرفتار شود. آفت ضعف کیفی و ناتوانی درتاثیرگذاری در سطح جامعه. موضوعی که نحوه حمایت بخش دولتی از رسانه‌ها خود به شدت گرفتن آن کمک می‌کند.
گرانی کاغذ جان نشریات استان اردبیل را نشانه گرفته است و چشم امید اصحاب رسانه به تعریف سازوکار مناسب است. از سوی به نظر می‌رسد تولید داخلی کاغذ چندان مورد حمایت و در اولویت نیست و کاغذ وارداتی نیز مرتبا درگیر نوسان قیمت‌ها است. آیا دولت دوازدهم می‌تواند در سال‌های پایانی حیات خود اقدام ماندگاری را به جامعه خسته جان مطبوعات ببخشد؟
گزارش از ونوس بهنود
انتهای پیام/ح
