فراز و فرود تاسیس حزب جدید داوود اوغلو

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم٬ احمد داوود اوغلو نخست وزیر اسبق ترکیه و رهبر سابق حزب عدالت و توسعه٬ پس از اعلام استعفاء و دور شدن از صف یاران رجب طیب اردوغان٬ حالا به دنبال تاسیس یک حزب جدید است.

داوود اوغلو دیروز در مانیسا و در نشستی به نام پلاتفرم دوستان مانیسا٬ برای جمعی از دانشگاهیان٬ فعالان اقتصادی و فعالان سیاسی سخنرانی کرد.

چه کسی از داوود اوغلو می‌ترسد؟

داوود اوغلو در سخنرانی خودر در مانیسا گفت: ما از مدتها پیش تلاش کرده‌ایم یک جنبش فکری و سیاسی جدید به راه بیادازیم. حالا می‌خواهیم این جنبش را به حزب تبدیل کنیم و در حال تدوین اساسنامه و تنظیم قوانین داخلی هستیم و به زودی وارد میدان خواهیم شد. در ماه‌ها و هفته‌های اخیر٬ با نمایندگان بسیاری از گروه‌های مختلف جامعه صحبت کرده‌ایم. البته آشکارا بگویم فقط با کسانی صحبت کردیم که جرئت داشتند با ما ارتباط برقرار کنند.

اشاره ظریف داوود اوغلو به این نکته است که حزب عدالت و توسعه٬ نمایندگان و اعضا و کادرهای برجسته خود را از پاسخ دادن به تماس‌ها و درخواست ارتباط داوود اوغلو و همراهان او منع کرده است.

حزب عدالت و توسعه همچنین تلاش می‌کند تا با دانشگاهیان٬ اسلام‌گرایان و کسانی که می‌دانند داوود اوغلو به سراغ آنها خواهد رفت٬ ارتباط برقرار کرده و از آنها بخواهند که به دعوت او لبیک نگویند. شاید به همین دلیل است که تحلیل‌گران سیاسی ترکیه بر این باورند که داوود اوغلو برای اقناع اسلام‌گرایان و ملی‌گرایان٬ مسیری سخت و طولانی٬ پیش رو دارد.

اما آیا واقعاً داوود اوغلو می‌تواند در انتخابات آتی٬ به یک جایگزین و رقیب جدی تبدیل شود؟

در پاسخ به این سوال می‌توان گفت:

1.داوود اوغلو حتی در دورانی که به ترتیب به عنوان مشاور ارشد نخست وزیر٬ سفیرکبیر و مشاور سیاست خارجی نخست وزیر٬ وزیر امور خارجه٬ نماینده مجلس٬ نخست وزیر و رهبر حزب٬ در جمع نیروهای حزب عدالت و توسعه فعالیت می‌کرد٬ چهره‌ای چندان محبوب و مردمی نبود و صرفاً در جمع آکادمیسین‌ها٬ دیپلمات‌ها و روزنامه نگاران و روشنفکرها از او استقبال می‌شد.

2.تابلوی سیاسی و حزبی جامعه ترکیه نشان می‌دهد که حوزه رای‌گیری داوود اوغلو٬ نه جمع کمالیست‌ها و چپ‌ها و نه گروه‌های کُردی است و او به ناچار٬ باید سراغ اسلام‌گرایان و ملی‌گرایان برود و در این مسیر تلاش کند تا جمعی از هواداران اردوغان٬ باغچلی٬ آکشنر٬ دستیجی و کارا ملا اوغلو را با خود همراه کند. این در حالی است که قدرت او برای جذب یک جمعیت رای دهنده قابل توجه از گروه‌های مورد اشاره٬ ناچیز است.

3.تاکنون هیچکدام از گروه‌های اقتصادی مقتدر و ثروتمند ترکیه با داوود اوغلو همراه نشده‌اند و بدون تردید تامین هزینه‌های اقتصادی حزب‌داری٬ برای او دشوار خواهد بود.

سیاست داوود اوغلو در سوریه

در سالیان اخیر٬ بارها در محافل سیاسی و رسانه‌ای ترکیه٬ از داوود اوغلو انتقاد شده و تمام هزینه‌ها و تاوان‌های مداخله ترکیه در سوریه را بر گردن او انداخته‌اند. اما او همواره اعلام کرده که سیاست‌ها و تصمیمات او با اردوغان و دیگران نیز هماهنگ شده است.

داوود اوغلو در سخنان دیروز خود در مانیسا گفت: پیش از این که ظلم دولت سوریه علیه ملت این کشور آغاز شود٬ من بیش از پنجاه بار به سوریه سفر کردم. من بارها اعلام کردم که شام باید مامن صلح و آرامش باشد. بارها به بشار اسد توصیه کردم قدرت نظامی‌اش را در برابر ملت خود به کار نگیرد. آنها قول‌هایی دادند اما به آن عمل نکردند. به همین خاطر من در آنکارا٬ ایده تشکیل منطقه امن را مطرح کردم و حالا پس از چند سال می‌بینم که به آن ایده عمل شده است. دنیا باید بداند که ما می‌توانیم٬ خیلی بهتر از بشار اسد و نیروهای ی.پ.گ٬ آن مناطق را اداره کنیم.

داوود اوغلو که در توییت‌های خود از عملیات تجاوزگرانه ترکیه در شرق فرات نیز حمایت کرده٬ نشان می‌دهد که از لحاظ دیدگاه سیاست خارجی٬ هنوز هم در حال و هوای تصمیمات چند سال پیش است.

داوود اوغلو و جداشدگان دیگر

احمد داوود اوغلو پیش‌تر در وصف چگونگی جدا شدن خود از حزب عدالت و توسعه گفته بود: ما از آن قطار پیاده نشدیم. ما را هل دادند.

داوود اوغلو تا آخرین لحظات امیدوار بود که انتقادات او مورد توجه رجب طیب اردوغان و اتاق فکر حزب عدالت و توسعه قرار بگیرد. اما این انتظار او برآورده نشد و حزب حاکم٬ برای اعلام حکم قطعی اخراج٬ پرونده داوود اوغلو را به کمیته دیسیپلین فرستاد و او نیز ناچار شد استعفا دهد.

شاید همین نکته نیز زمینه اصلی یکی از انتقاداتی است که مخالفین داوود اوغلو علیه او مطرح می‌کنند. آنان بر این باورند که داوود اوغلو در بیان انتقادات خود و اشاره به کاستی‌ها و نواقص حزب حاکم٬ منافع فردی را بر بیان حقیقت ترجیح داده و تعلل کرده است.

حالا سوال اینجاست: در شرایطی که افرادی همچون عبدالله گل رئیس جمهور سابق٬ علی باباجان وزیر سابق امور خارجه٬ بشیر آتالای وزیر کشور سابق٬ تانر ییلدز وزیر انرژی سابق٬ نهاد ارگون وزیر سابق فن‌آوری و بسیاری دیگر از کادرهای مهم و توانمند آکپارتی از اردوغان جدا شده‌اند٬ چرا داوود اوغلو به اتفاق آنها زیر یک چتر گسترده قرار نمی‌گیرد و یک حزب مشترک تاسیس نمی‌کنند؟

پاسخ این است که گفت‌وگوهای معدود و موجز علی باباجان و برخی دیگر از رفقای عبدالله گل٬ نشان دهنده این است که آنها در خط سیاسی٬ اجرایی و اقتصادی خود٬ باوری جدی به تبعیت از اصول لیبرالیسم و بازار آزاد دارند و تفکرات اسلامی – عثمانی داوود اوغلو با خواسته‌های آنان منطبق نیست.

اینجاست که یک بار دیگر٬ تنهایی نسبی داوود اوغلو حس می‌شود و شواهد نشان می‌دهد که او نه تنها نمی‌تواند جایگزنی جدی برای اردوغان باشد بلکه حتی نمی‌تواند رهبر مهم‌ترین حزب مخالف دولت بعدی باشد و به احتمال قوی٬ تلاش‌های داوود اوغلو در مسیر تاسیس حزب و حزب داری٬ به سرنوشت شاگردان سابق اربکان در حزب سعادت  دچار خواهد شد که زمانی تمام قدرت را در اختیار داشتند اما حالا در مجلس ملی ترکیه از مجموعه ششصد کرسی٬ فقط یک کرسی در اختیار دارند.

انتهای پیام/