یادداشت| مشروعیت ۱۵درصدی؛ دولت افغانستان از چه کسانی نمایندگی میکند؟
آمار نهایی مشارکت در انتخابات افغانستان نشان میدهد میزان مشارکت شهروندان افغانستان حدود ۱۵درصد بوده است با این اوصاف این سوال مطرح است که دولت افغانستان اصولاً نماینده چه کسانی است.
به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم، سید حسام رضوی، کارشناس مسائل افغانستان در یادداشتی نوشت: بر اساس اصول لیبرال دموکراسی غربی، برگزاری انتخابات مهمترین برنامه آمریکاییها برای استقرار دولت-ملتسازی مورد نظرشان در افغانستان بود تا در سایه آن و با جانشینی یک حکومت فرومانده و صرفاً وابسته به خود بتوانند سایر اهداف لیبرالی خود را در این کشور پیاده کنند.
افغاستان تا زمان حضور آمریکاییها به طور جدی زیرساختهای برگزاری انتخابات را نداشت و تامین همین زیرساختها، هم زمانبر بود و هم هزینه زیادی را بر دوش آمریکاییها تحمیل میکرد با این حال واشنگتن میدانست عدم برگزاری انتخابات و یا شکست آن به معنای پایان ارزشهای لیبرال آن هم در زمان اوج حضور و قدرت آنها در افغانستان خواهد بود.
آمریکا تمام توان خود را به کار بست و با تجهیز و تکمیل زیرساختهای برگزاری انتخابات در افغانستان توانست بخشی از برنامه بلندمدت و اساسی خود را در افغاستان پیاده کند؛ برگزاری انتخابات، حضور مردم در پای صندوقهای رای برای مشروعیتبخشی به دولت و در نهایت گزینش شخص موردنظر واشنگتن بدون توجه به خواست مردم.
سه دوره گذشته انتخابات ریاستجمهوری افغانستان به همین منوال سپری شد و آمریکاییها هر آنچه خواستند برخلاف میل، اراده و رای مردم افغانستان انجام دادند. در سه دوره گذشته انتخابات ریاستجمهوری افغانستان هر بار آنکه به عنوان پیروز معرفی و بر مسند حکومت نشست دقیقا همانی بود که مردم افغانستان او را انتخاب "نکرده" بودند اما هر بار آمریکا با ترفند و شیوهای، طرف مخالف نتایج انتخابات را آرام میکرد.
انتخابات چهارم اما با تمام دورههای پیشین متفاوت بود؛ ناامنیها به بیشترین حجم خود رسیده، فساد مالی و اخلاقی در بدنه حکومت وحدت ملی خود را به اوج رسانده، آمارهای فقر، بیکاری و آسیبهای روانی و اجتماعی سر به فلک کشیده و فروماندگی دولت به سر حد خود رسیده است.
اینبار مردم افغانستان با تجربه 18 سال گذشته سعی کردند تصمیمشان را طور دیگری بگیرند و این تصمیم چیزی نبود جز "نیامدن".
کمیسیون مستقل انتخابات، ماهها پیش از برگزاری انتخابات افغانستان اعلام کرد که آمار واجدین شرایط شرکت در این دوره 13 میلیون نفر است.
براساس قانون انتخابات افغانستان افراد واجد شرایط برای شرکت در انتخابات چند ماه پیش از برگزاری این روند باید در کمیسیون مستقل انتخابات ثبتنام کنند؛ همزمان با شروع این دوره 9 میلیون و 400 هزار نفر برای حضور در این پروسه ثبتنام کردند که آماری قابلقبول برای برگزارکنندگان آن بود.
اما در روز انتخاب اعلام شد چیزی در حدود دو میلیون نفر در انتخابات شرکت کردهاند و یک ماه و اندی بعد یعنی 12 آبان 1398 اعلام شد تعداد آرای قابل شمارش چیزی در حدود یک میلیون و 800 هزار رای است و این یعنی 15 درصد افراد واجد شرایط رای دادهاند.
این میزان از مشارکت دو پیام گسترده برای دو طرف دارد.
طرف اول، آمریکاییها هستند که وزنشان در این انتخابات پس از 19 سال حضور همهجانبه در افغانستان سنجیده شد و آنها سرافکندهتر از گذشته از این "شبهرفراندوم" بیرون آمدند و باید خود را برای خروج از افغانستان آمادهتر از قبل کنند.
طرف دوم اما تیمی است که در نهایت پیروز این روند اعلام میشود؛ این تیم با این اوصاف دو چالش جدی دارد:
1- اولین چالش تیم بازنده این رقابت خواهد بود که بیشک مخالفتی سرسختانه خواهد کرد مگر اینکه در پشتپرده معامله جدیتری با آمریکاییها صورت گرفته باشد.
2- چالش دوم مربوط به مشروعیت این دولت است. در واقع تیمی که به عنوان تیم پیروز اعلام میشود چیزی در حدود یک میلیون رای دارد و این یعنی یک، 35ام جمعیت افغانستان و کمتر از 10درصد جمعیت واجدین شرایط شرکت در انتخابات.
فساد اداری و اخلاقی در دولت، وضع نامطلوب امنیتی، قدرتگیری مجدد و روزافزون طالبان، تمایل آمریکا برای خروج از افغانستان و پررنگشدن مخالفان دولت در کنار این حجم اندک از مشروعیت و مشارکت در انتخاب دولت آینده، به شدت تیم پیروز را در معرض شکست در راه خود قرار خواهد داد.
تیمی که قرار است دولت آینده افغانستان را تشکیل دهد حمایت حداقلی مردم این کشور را دارد و این موضوع در همهجا او را آزار خواهد داد.
انتهای پیام/