پیشنهادات دانشجویان دانشگاه تهران برای اجرای موثر طرح سهمیه بندی بنزین

جامعه اسلامی دانشجویان دانشگاه تهران ضمن ضروری دانستن اصلاح قیمت بنزین، سهمیه‌بندی و اختصاص یارانه آن به دهک‌های کم‌درآمد و حوزه‌های سلامت و آموزش، پیشنهاداتی را برای اجرای درست این طرح به رئیس جمهور ارائه کرد.

متن این بیانیه به شرح زیر است:

« مسئله اصلاح قیمت حامل‌های انرژی به‌خصوص بنزین در ایران و برخی کشورهای نفت‌خیز از اهمیتی دیرینه برخوردار است و سالیان متمادی ذهن سیاست‌گذاران و اقتصاددانان این کشورها را به خود مشغول داشته است. امری که تا کنون بارها در کشورهای مختلف و با روش‌های گوناگون انجام شده است. در کشور ما دولت دوبار به این امر اقدام نموده است: بار اول در دولت‌های نهم و دهم و بار دوم اقدام اخیر دولت دوازدهم که چند روزی از عمر آن تصمیم نمی‌گذرد. مواردی که در ذیل عنوان خواهد شد، مهم‌ترین ایراداتی است که متوجه اختصاص یارانه پنهان به بنزین می‌شود:

1. قیمت تمام‌شده هر لیتر بنزین با احتساب دلار نیمایی حدوداً 4500 تومان است که دولت آن را به قیمت یک‌چهارم در اختیار صاحبان خودروها قرار می‌دهد. مابقی قیمت آن از جیب تمام 83 میلیون شهروند ایرانی و به زیان سایر حوزه‌ها پرداخت می‌شود و بار سنگینی بر دوش بودجه عمومی کشور می‌نهد. به‌تبع این سیاست و با توجه به مصرف متوسط روزانه 90 میلیون لیتر بنزین، سالیانه حدوداً 110هزار میلیارد تومان از بودجه کشور کاسته می‌شود که این مبلغ معادل بودجه ناشی از نفت کشور است. بنابراین اختصاص یارانه به انرژی در این اندازه سبب می‌شود که دولت در تأمین اعتبار طرح‌های زیربنایی و رفاهی دیگر ناتوان گردد.

2. از طرفی این سبک پرداخت یارانه بدون حدومرز و سهمیه‌بندی، به‌معنای اختصاص یارانه به مصرف است نه به شهروندان؛ یعنی هرچه مصرف بیشتر باشد، یارانه بیشتری به آن تعلق می‌گیرد. به‌طوری‌که مطابق بررسی‌های کارشناسی، حدود 50 درصد مردم کشور از یارانه بنزین استفاده نمی‌کنند و سهم ثروت‌مندان از این یارانه، 23برابر سهم قشر کم‌درآمد است.

3. اختصاص بنزین ارزان‌قیمت به‌دلیل مابه‌التفاوت چشمگیر قیمت آن با قیمت خارج از مرزها (قیمتFOB  یا همان قیمت عرضه روی کشتی)، انگیزه و زمینه قاچاق سوخت به کشورهای هم‌جوار را تقویت می‌کند و گاهاً سبب کشف محموله‌های قاچاقی در ابعاد میلیون لیتری و بیشتر می‌شود. به‌طوری‌که براساس آمارهای کارشناسی، روزانه 12میلیون لیتر بنزین به‌صورت قاچاق از کشور خارج شده و سود قاچاق هر لیتر بنزین به کشورهای ترکیه، افغانستان و عراق به‌ترتیب 15، 10 و 8 هزار تومان خواهد بود.

4. رواج خودروهای تک‌سرنشین و سرگردان (خودروهایی که راکبین آن صرفاً قصد دورزدن دارند) از دیگر تبعات این نحوه پرداخت یارانه بنزین خواهد بود که در نتیجه آن، آلودگی هوا و ترافیک شدید کلانشهرها را در پی داشته است.

نهایتاً اینکه دولت یارانه‌ای پرداخت می‌کند که علاوه بر وابستگی کشور به واردات و مصرف بی‌رویه، نتیجه‌ای جز دود شدن و بر باد رفتن سرمایه ملی کشور ندارد. بنابراین اصل اصلاح حامل‌های انرژی و مدیریت مصرف سوخت بنا به دلایل مذکور، امر پذیرفته‌شده‌ای است اما آنچه که مورد انتقاد است، شیوه اجرایی اصلاح قیمت‌ها است.

چهار روز پیش، شب‌هنگام خبری منتشر شد که سهمیه‌بندی شدن بنزین و افزایش قیمت آن را به‌همراه داشت، درحالی‌که چند روز قبل از آن، سخنگوی دولت و وزیر نفت، بحث گران‌شدن بنزین را کلاً تکذیب و رد کردند. مردم در مواجهه با این خبر دچار سردرگمی و تشویش خاطر شدند و درنهایت عده‌ای از مردم که فشارهای اقتصادی را بیش از پیش می‌دیدند، دست به اعتراض زدند. همین مسئله، بستر را برای عده‌ای آشوبگر ضدانقلاب فراهم نمود تا بتوانند با اقدامات خرابکارانه، هزینه‌های جانی و مالی فراوانی را بر مردم و مدیریت عمومی کشور تحمیل کنند.

این اقدام ناپخته و ناشیانه دولت از دوجهت قابل تحلیل است: اولاً پدیده‌ای که در سیاست‌گذاری دولت دوازدهم شاهد آن هستیم، در زبان اقتصاددانان، شوک‌درمانی نامیده می‌شود و بدین معنی است که با اتخاذ تصمیم‌های آنی و آزادسازی یک‌باره قیمت‌ها، بایستی دست به اصلاح ساختاری زد. شوک‌درمانی اعتقادی به رویکرد تدریجی و گام‌به‌گام ندارد و سنگینی اصلاحات را بر دوش مردم می‌اندازد. ثانیاً با توجه به رویکرد دولت در تصمیم‌گیری‌های گذشته، نشان داده شد که نگاه دولت به مردم و نخبگان جامعه، یک نگاه درجه دو بوده و ازاین‌رو مردم در محاسبات کلان آن‌ها تأثیر چشمگیری نداشته است. حال سؤالات مهمی در این بین پیش می‌آید که:

1. دولت آقای دکتر روحانی بر چه مبنایی اصلاحات دولت دهم مبنی بر نظام سهمیه‌بندی و آزادسازی تدریجی قیمت‌ها را ملغی نمود که امروز مجبور شود، دوباره آن مسیر را با هزینه‌ای گزاف‌تر طی کند؟ درحالی‌که کشور از واردات بنزین رهایی یافته بود و کاهش بلندمدت 7/7 درصدی مصرف سوخت را تجربه می‌کرد.

2. مشاورین آشنای دولت، ابعاد امنیتی تصمیم‌شان را که در کشورهای دیگری نظیر لهستان یا اردن هاشمی با پیامدهای مشابهی روبه‌رو شده بود، به رئیس محترم جمهور گوشزد نکرده بودند؟

3. از همه مهم‌تر، چرا رئیس دولت در اجرای این تصمیم، شرایط اجتماعی کشورمان را که بیش از 5 دهه است با بنزین یارانه‌ای خو گرفته، در نظر نگرفته و برای توجیه و آگاه‌سازی افکار عمومی، زمانی بهتر از شروع اعتراضات مردم نیافته است؟

این‌ها سوالاتی هستند که جناب آقای دکتر روحانی در درجه اول بایستی پاسخگوی آن‌ها باشد که جامعه اسلامی دانشجویان دانشگاه تهران از ایشان برای پاسخ به سؤالات فرهیختگان، دانشجویان و اساتید دانشگاه دعوت می‌کند.

علی‌رغم اتفاقات پیش‌آمده و اقدام نادرست دولت در اجرای سیاست مذکور، این تشکل ضمن ضروری دانستن اصلاح قیمت بنزین، سهمیه‌بندی و اختصاص یارانه آن به دهک‌های کم‌درآمد و حوزه‌های سلامت و آموزش، پیشنهاداتی را به دولت محترم ارائه می‌دارد تا اصل ضروری و عقلانی یادشده که مورد تأکید مقام معظم رهبری (دامت برکاته) نیز است، به نحو مؤثرتری اجرا و پیاده گردد. پیشنهادات بدین شرح‌اند:

1. تسریع در پرداخت یارانه مضاعف موردنظر به 18میلیون خانوار کم‌درآمد

2. نظارت و تنظیم‌گری دقیق دولت در کنترل بازار با استفاده از سیاست‌گذاری‌های نرم

3. تلاش برای آگاه‌سازی افکار عمومی نسبت به مزایای طرح

4. اجرای سیاست‌های تشویقی جهت دوگانه سوز کردن خودروها

5. افزایش جایگاه‌های گاز طبیعی (CNG) و ثبات قیمت آن

6. پرداخت یارانه به حمل‌و‌نقل عمومی شهری و تلاش برای توسعه ناوگان عمومی در شأن شهروندان

7. کمک به حمل‌و‌نقل ریلی و گسترش آن جهت تسهیل مسافرت‌های بین‌شهری

8. ارائه بسته‌های تشویقی متناسب با اصناف گوناگون نظیر سرویس‌های مدارس

9. بهره‌گیری از نظرات دانشگاهیان و اقشار گوناگون ازطریق نظرسنجی و پایش افکار عمومی به‌منظور مدیریت بهتر این طرح

امید است دولت محترم با به‌کاربستن تدبیر و درایت، موجبات بروز صحنه‌های دل‌خراش ناامنی و جولانگاه‌های فرصت‌طلبان و آشوبگران را زایل گرداند و همکاری ملت صبور و فهمیده ایران را شاهد باشد. همچنین با توجه به عنایات خاصه حضرت صاحب الزمان (عج) و بصیرت امت انقلابی ایران، آینده این اتفاقات اخیر نیز به‌مانند عاقبت فتنه‌های 78 و 88، چیزی جز پیروزی ملت ایران و سرشکستگی و خواری دشمنان اسلام و انقلاب نخواهد شد.

انتهای پیام/