چطور تحریمِ صنعت نفت و گاز ایران بی‌اثر شد؟
آنچه طی سه دهه‌ی گذشته توسط سازندگان صنعت نفت ایران اتفاق افتاد یک انقلاب صنعتی همراه با خلق یک فرهنگ مبتنی بر ارزشهای تولید است به گونه ای که تحریمهای دهه‌ی ۹۰ قادر نبوده چرخی از چرخهای عظیم صنایع نفت و گاز کشور را از حرکت باز بدارد.
به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری تسنیم، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر انقلاب اسلامی شب سه‌شنبه 1398/08/28 در دیدار 2500 نفر از تولیدکنندگان، کارآفرینان و فعالان اقتصادی با اشاره به اهمیت ثروت ملی و گسترش رفاه عمومی در نظام اسلامی و ضرورت امید نبستن به خارج از کشور، تأکید کردند: کار و راهبرد اساسی «مصون‌سازی اقتصاد از آسیب تحریمها از طریق تقویت و رونق تولید داخلی» است و بنده پشت این قضیه ایستاده‌ام و از مسیر پیشرفت حقیقی کشور کاملاً دفاع میکنم.
در ابتدای این دیدار و پیش از سخنان رهبر انقلاب، چند تن از تولیدکنندگان، کارآفرینان و فعالان اقتصادی، دیدگاه‌های خود را بیان کردند. یکی از این افراد آقای سیروس تالاری، رئیس هیئت مدیره انجمن سازندگان تجهیزات صنعت نفت ایران بود.
متن سخنان سیروس تالاری به شرح زیر است:
با عرض سلام و ادب و تحیات، ضمن تقدیر و تشکر فراوان از معاونت محترم بررسی‌های دفتر مقام معظّم رهبری که موجبات تشکیل این جلسه را فراهم نموده است، افتخار دارد به نمایندگی از خیل عظیم صنعتگران و تولیدکنندگان عضو انجمن سازندگان تجهیزات صنعت نفت ایران متشکل از 700 عضو و همچنین انجمن سازندگان تجهیزات صنعتی ایران، انجمن سازندگان صنایع نفت و گاز و پتروشیمی خوزستان و انجمن سازندگان نفت و گاز استان مرکزی که مجموعاً 1200 شرکت سازنده را در بر دارد روند شکل‌گیری، توسعه‌ِی سازمانی و ارتقای پایدار و رو به جلوی انجمن و اعضایشان را به لحاظ اقتضای وقت و به اختصار به استحضار برساند.
انجمن سازندگان تجهیزات صنعت ایران در سال 1379 به اقتضای یک دهه توسعه‌ی فرایند ساخت داخل تشکیل گردید و با سابقه‌ِی دو دهه فعالیت فراگیر، امروز در کنار سایر انجمنهای یاد شده تبلور بخش مهمّی از خواسته‌ها و آرمانهای ملت بزرگ ایران، در طول بیش از یک قرن فعالیت صنعت نفت است. صنعتگران و تولیدکنندگان داخلی در آغاز دهه‌ی 70 در شرایطی وارد عرصه‌ی ساخت‌وساز داخلی شدند که صنایع نفت و گاز و پتروشیمی کشور وابستگی مطلق و همه‌جانبه‌ی قبل از انقلاب و بلوک غرب را تا مقطعی یدک کشیده است. عمق این وابستگی‌ها نه تنها همه‌ی شریانها و شبکه‌های وسیع تجهیزات، قطعات، کالا و مواد را در چنگال اهریمنی خود به اسارت گرفته بود بلکه فرهنگی از باور و یقین را به بقا بر وابستگی بر اذهان مدیریت صنعت نفت کشور القا نموده بود.
به یاری خداوند متعال و اراده‌ی خلل‌ناپذیر تولیدکنندگان با عبور از مسیرهای بسیار صعب و دشوار همراه با نهایت خوف و رجای دهه‌ی 70 در مقابل سیل واردات بی‌حساب و کتاب دهه‌ی 80 که به یُمن درآمدهای نفتی حاصل شد نیز تاب آوردند. و مصرّتر از دهه‌ی 70 برای توسعه و پایداری خود ادامه داده‌اند و سربلند و مفتخر پا به دهه‌ی 90 گذاشتند که با طوفان تحریمهای بی‌سابقه‌ی تاریخ بشر بر علیه ایران عزیز ما روبرو گردیدند.
با استشهاد از قداست تولید و به دور از هرگونه از مبالغه و گزافه‌گویی و با افتخار و سربلندی اعلام میدارد که حاصل تحریمهای همه‌جانبه در صنوف ما سازندگان، رشد و توسعه‌ی فراگیر در سه حوزه‌ی: دانش و فناوری بومی، توسعه‌ِی تکنولوژی ساخت داخل وافزایش ظرفیتهای تولیدی عموم اعضای انجمنها بوده است. به نحوی که در همین دهه بالغ بر 150 شرکت از مراجع ذی‌صلاح گواهینامه‌ی دانش‌بنیانی دریافت نمودند و ده‌ها شرکت دیگر در صف اخذ گواهی میباشد و به یُمن این ظرفیتها و امیدوار به رفع مشکلات موجود به راه برگشت‌ناپذیر خود ادامه خواهیم داد.
با نهایت افتخار و سربلندی و به نیابت از کاروان عظیم سازندگان تجهیزات صنعت نفت ایران قویاً اعلام می نمایم که آنچه در طی سه دهه‌ی گذشته به‌ویژه در دهه‌ی 90 توسط سازندگان اتفاق افتاد یک انقلاب صنعتی همراه با خلق یک فرهنگ مبتنی بر ارزشهای تولید است که خود شاخص‌ترین عامل پیوند اتحاد و وفاق سازندگان برای ادامه‌ی راه و مسیر مشترک میباشد. فرهنگی که جان‌مایه‌ی آن پاکدامنی و قداست و عاری از هرگونه فساد و زندگی اشرافیگری است. مجموعه‌ی ظرفیتهای ایجاد شده طی سه دهه‌ی گذشته به نمادی استوار از خودکفایی ملی بدل شد و به سطحی از ظرفیتهای حرفه‌ای در تولید، عرضه‌ی محصول و پشتیبانی‌های فراگیر از حوزه‌ی مصرف دست یازیده است که تحریمهای دهه‌ی 90 قادر نبوده است چرخی از چرخهای عظیم صنایع نفت و گاز کشور را از حرکت باز بدارد.
انجمن سازندگان تجهیزات صنعت نفت ایران با تدوین نقشه‌ی راهبردی به ایجاد سازمانی کم‌نظیر متشکل از کمیسیون‌های حرفه‌ای سیاست‌گذار و کمیته‌های تخصصی به منظور ایجاد شبکه‌ی فراگیر حرفه‌ای در بین اعضا فرایند دستیابی به اهداف کلان ملی خود را بی‌‌وقفه و در تقابل فراگیر به همه‌ی ذی‌نفعان ازجمله دولت محترم دنبال می نماید.
تمامی نیازمندی‌های صنایع نفت و گاز و پتروشیمی کشور شناسایی و در ده گروه تجهیزات شامل: تجهیزات ثابت، تجهیزات دوّار، تجهیزات حفاری، تجهیزات برقی، تجهیزات سیستم کنترل، اتوماسیون و ابزار دقیق، لوله و اتصالات، مواد شیمیایی و کاتالیست، شیرآلات و تجهیزات سرجایی، تجهیزات ایمنی و آتش‌نشانی و نهایتاً اقلام عمومی و همه‌ی سازندگان انجمن در قالب کمیته‌های تخصصی در این گروه‌ها جانمایی شدند.
با لحاظ نهایت احتیاط و محافظه‌کاری اعلام می دارد که کف خودکفایی گروه‌های ده‌گانه‌ی فوق بر اساس دانش و فناوری بومی 65 درصد، مهندسی معکوس مبتنی بر تکنولوژی بومی 25 درصد و ورود به 15 درصد باقیمانده اولاً نیازمند دستیابی به دانش ساخت پیچیده‌ِی آنها است، ثانیاً نیازمند به تأمین مواد اولیه‌ای هستند که دسترسی به آنها در شرایط تحریم دشوار و تولیدشان توجیه اقتصادی ندارد.
عظمت و شکوه بومی‌سازی تجهیزات را میتوان در طراحی و ساخت تجهیزاتی پیچیده‌ای مانند برجهای فرایندی، مخازن تحت فشار، توربوکمپروسورهای گازی، انواع مته‌های حفاری، مگادیراو‌ها و رله‌های الکترونیکی آنها، تابلوهای سیستم کنترل و نرم‌افزارهای مرتبط با آن، لوله‌های بدون درز و اتصالات، بسیاری از کاتالیست‌های فرایندی، گیت‌ولوها(1) و چک‌ولوهایی(2) که در پروژه‌ی ملی خط لوله‌ی گل جاسک مورد استفاده قرار خواهند گرفت و همچنین الکتروموتورهای 2.5 مگاواتی قابل استفاده در همین پروژه. در رسایی بیان این دستاوردهای غیرقابل تصور بر این جمله تأکید مؤکد مینماید که نقش و تولید داخلی تجهیزات، پوشش دادن 60 الی 65 درصد ارزش همه‌ی پروژه‌های بالادستی و پایین‌دستی نفت و گاز، ایجاد مجتمعهای پتروشیمی و بهره‌برداری از نگهداشت میباشد.
من از بقیه‌ی مطالب میگذرم چند مورد درخواست ویژه دارم از محضر مبارک حضرتعالی.
یک، به منظور توسعه و تأمین پایدار ساخت داخل به شدت نیازمند ایجاد یا اجرای زیرساخت‌ها‌یی مانند اصلاح قانون مناقصات بر مبنای توسعه، تدوین قرارداد ساخت بار اول با لحاظ نمودن هزینه‌های توسعه‌ی فناوری و زیرساخت‌های دانش‌بنیان از یک سو و بازار مطمئن بعد از ساخت از سوی دیگر، اجرایی شدن عاجل و همه‌جانبه‌ی طرح صدور گواهی کیفیت محصولات داخلی و نهایتاً تجمیع همه‌ی نیازمندی‌های صنایع نفت و گاز و پتروشیمی در سامانه‌ی یکپارچه‌ی کالای وزارت نفت به منظور تجمیع تقاضا و شفافیت قریب به معنای فهرست سازندگان معتبر داخلی و پرهیز اکید خرید از سازندگان نامعتبر داخل و یا خارج، لذا خواهشمند است این مورد مورد عنایت خاص حضرتعالی باشد.
دو، بیش از یک دهه است که انجمن سازندگان تجهیزات صنعت نفت ایران تلاش زیادی نموده است تا شرایط بازرگانی و تعاملات مالی اعضای خود را با کارفرمایان محترم همسان با منابع خرید خارجی نماید. بدین معنا که اعتبار اسنادی_ریالی را جایگزین قراردادهای فعلی نماید و متولی تراکنشهای مالی فی‌مابین ما و کارفرماها، بانک‌ها قرار داده شود که به نفع هر سه‌جانبه میباشد. در این خصوص از جناب آقای مهندس زنگنه تقاضا داریم مساعدتهای لازم را بفرماید.
سه، در شرایط موجود و براساس برآوردها به منظور حفظ پویایی و ایجاد شرایط لازم برای توسعه‌ِی همه‌ی ظرفیتهای شرکت سازنده‌ی تجهیزات صنعت نفت نیاز به تعریف حداقل سالیانه ده میلیارد دلار پروژه و تزریق منابع مالی به این بخش میباشد تا ان‌شاءاللّه سازندگان با طراوت به فعالیت خودشان ادامه بدهند.
چهار، در راستای سیاستهای اقتصادی نظام جمهوری اسلامی ایران و برنامه‌های دولت، قویاً از دولت فعلی و دولتهای آینده خواهانیم درهای اقتصاد مملکت را به روی بخش خصوصی باز نماید به نحوی که اکثریت کرسی‌های تصمیم‌سازی در سیاستهای راهبردی و کلان اقتصاد ملی در اختیار بخش خصوصی قرار گیرد تا بدین وسیله اراده‌ی بخش خصوصی در تعیین سرنوشتشان در همه نوع تصمیم‌سازی‌ها متبلور گردد. و قویاً تأکید دارد شورای راهبردی توان ملی متشکل از نماینده‌ِی دفتر مقام معظّم رهبری، نماینده‌ِی دولت محترم و نمایندگان صنعت و تولید تشکیل تا جایگاه بخش خصوصی را در اقتصاد کلان کشور بازخوانی و تثبیت نماید.
پنج، ساختار اجرایی و عملیاتی نهادهای اقتصاد ملی ما اولاً در تزاحم با بسیاری از اسناد بالادستی، قوانین حمایتی و حتی فرامین حضرتعالی در حمایتهای راهبردی از کالای ایرانی قرار دارد و ثانیاً متناسب با توسعه و رشد صنعت و تولید در کشور ارتقای ساختاری پیدا نکرده است و لذا نظام مالی، بازار سرمایه، بانک و حتی بیمه و مالیات و گمرک فرایند توسعه‌ِی ما را به چالش کشیدند. رفع این مشکلات با تشکیل شورای راهبردی تکمیل و توسعه‌ی زنجیره‌ی ارزش اقتصادی با مشارکت وزارت اقتصاد و دارایی، وزارت صنعت، معدن، تجارت، وزارت نفت، معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری، بانک مرکزی و نمایندگان بخش صنعت و تولید امکان‌پذیر است تا زمینه‌ی تحقق کامل و جامع اقتصاد مقاومتی را مطابق با مصرّحات آن از جمله مدیریت بازار سرمایه و ایجاد صندوق پروژه‌ها، خودکفایی راهبردی در ساخت داخل، صادرات تجهیزات و خدمات فنی و مهندسی، تدوین و تعیین جایگاه زنجیره‌ی ارزش ساخت داخل در اقتصاد را فراهم نماید. برای حضور در بازارهای منطقه و جهانی تجمیع و همسوسازی همه‌ی ظرفیتهای ملی در حوزه‌ی نفت، گاز، پتروشیمی از طراحی و مهندسی گرفته تا ساخت تجهیزات و نصب و ساختمان باید سرلوحه‌ی همکاری فراگیر ملی با مدیریت وزارت محترم نفت و مشارکت فعال همه‌ی صنوف و انجمنهای ذی‌ربط قرار گیرد تا بدین وسیله اولاً نقاط ضعف و قوّت داشته‌های ملی ما رخ بنماید، ثانیاً ظرفیتهای مختلف در تناظر چندجانبه با همدیگر به هم‌افزایی بینجامند و ثالثاً هلدینگ‌های توانمند ای‌پی‌سی از دل آنها ایجاد شود جهت انجام پروژه‌های بزرگ و حضور در بازارهای منطقه‌ای.
مطمئنیم حضرت آقا و رجای واثق داریم که حاصل این جلسه با صدور دستورات مقتضی از سوی حضرتعالی راه تعاملات همه‌جانبه و فراگیر میان بخش خصوصی و نهادهای ذی‌ربط دولت محترم و سایر دستگاه‌ها را به جهت حل مسائل فوق‌الاشاره هموار خواهد نمود و با عنایت به خداوند متعال دست در دست یکدیگر افق روشن‌تر آینده‌ی ایران بزرگ را رقم خواهیم زد.
انتهای پیام/