مصاحبه|استاد دانشگاه النهرین بغداد: آمریکا خواهان فروپاشی کامل نظام سیاسی عراق است/به‌دنبال نخست‌وزیری با مقبولیت ملی هستیم

خبرگزاری تسنیم با هدف بازتاب واقعی حواث و اعتراض‌های اخیر عراق سلسله گفت‌وگوهایی را با شخصیت‌های دانشگاهی و سیاسی این کشور انجام داده و سعی کرده بدون پیشداوری و جانبداری از حزب یا جریانی خاص بازتاب دهنده نگاه واقعی و مشکلات اساسی این کشور باشد .

در همین راستا خبرنگار بین‌الملل خبرگزاری تسنیم با دکتر اسامه السعیدی استاد دانشگاه النهرین بغداد درباره حوادث اخیر عراق گفت‌وگویی انجام داده است که برخی از محورهای مهم این مصاحبه به شرح زیر است:

• آمریکا در طول سالهای گذشته دست به آموزش افراد و راه اندازی شبکه‌های اجتماعی و آموزش برخی طرف‌ها با برگزاری دوره‌های آموزشی داخلی و خارجی کرد و متاسفانه کشور ما از این نقشه آگاه نبود و دولت و وزیران غرق در دستاوردهای انتخاباتی خود بودند.
• از یک سو خواسته‌های واقعی مردمی وجود دارد و از سوی دیگر طرف‌هایی که خواهان سرنگون کردن نظام سیاسی عراق هستند. این امر (تلاش برای سرنگون کردن نظام سیاسی) را ما در رفتار آمریکایی‌ها به وضوح می‌بینیم. آنها علیه شخصیت‌ها و رهبران سیاسی عراقی تحریم وضع کرده‌اند. این امر نشان می‌دهد که آمریکا، عراق را هدف قرار داده است.
• مردم شخصیت‌هایی را می خواهند که بخشی از حلقه‌های فساد گذشته نباشند. اکثر دولت‌های گذشته و وزیران و نمایندگان بخشی از معاملات فساد و باج خواهی مالی بوده‌اند.
• مرجعیت دینی در پیام خود آشکار و واضح سخن گفت. یعنی رضایت مردم را کسب کنید و شخصیتی حرفه‌ای، غیرحزبی و به دور از مداخلات خارجی را انتخاب کنید. یعنی مقبولیت ملی او بیشتر از مقبولیت منطقه‌ای و بین المللی‌اش باشد. معتقدم که این امر کشور را به ساحل امنیت و آرامش رهنمون خواهد کرد.

متن کامل این مصاحبه به صورت سوال و جواب در زیر می‌آید:

تسنیم: در ابتدا می‌خواهیم بدانیم که گفت‌وگوها و رایزنی‌های سیاسی جریانها، احزاب و فراکسیون‌ها برای تشکیل دولتِ جدید که برآورده کننده خواسته‌های معترضین باشد به کجا رسیده است.

السعیدی: وضعیت به طور کلی در سطح مردمی و در سطح طبقه سیاسی در حال تشدید است. در سطح مردمی، (جمعه شب) عناصر مسلح به طور ناشناخته و نامعلوم وارد عمل شده و تظاهرات کنندگان را هدف قرار دادند که باعث قربانی شدن تعدادی شد. این امر باعث نارضایتی بیشتر و افزایش پافشاری تظاهرات‌کنندگان برای باقی ماندن در خیابان شد. چنین وضعیتی این برداشت را بدست می‌دهد که حکومت قادر به حفظ امنیت تظاهرات کنندگان و حفاظت از اوضاع کلی کشور نیست و بیم آن می‌رود که اوضاع به سمت بی‌ثباتی بیشتر و افزایش قتل‌ها بدست طرف‌های ناشناخته پیش برود.

نکته دوم این است که طبقه سیاسی و احزاب درباره جایگزین و وزیران آینده دچار اختلاف هستند. طبیعتا این اختلافات گروهی و حزبی نیست و اختلافی درخصوص اینکه تظاهرات کنندگان چه می‌خواهند یا چطور می‌توان بحران کنونی را خاتمه دارد، وجود ندارد. متاسفانه احزاب سیاسی از احساس مسئولیت برخوردار نیستند. در آغاز و اوایل فرایند سیاسی عراق، متولیان این فرایند مسئولیت‌پذیر بودند و از این رو، عراق از بزنگاههای دشواری عبور کرد و این متوالیان توانستند عراق را از مراحل دشوار گذشته عبور دهند اما امروز این متولیان حضور ندارد. آنها یا درگذشته‌اند یا از عرصه خارج شده‌اند. در نتیجه، نسل جدید از همان سطح مسئولیت‌پذیری گذشته برخوردار نیستند. هر طرف می خواهد دستاورد و پشتوانه سیاسی را بدون توجه به وضعیت امروز بدست آورد.

متاسفانه احزاب نمی‌خواهند پیام را بدرستی بخوانند و واقعیت را درک کنند. آنها بدون اینکه احساس کنند، تمایلات آمریکا را برآورده می‌کنند. آنها بدون اینکه احساس کنند، همسو با خواست آمریکا حرکت می‌کنند. آمریکایی‌ها اکنون از سردرگمی طبقه سیاسی و احزاب سیاسی عراق بهره می‌برند و خرسند هستند. آنها روساء و وزیرانی را از بین چهره‌های مصرف شده که مردم آنها را رد کرده‌اند، انتخاب می‌کنند. چرا یک نخست وزیر را بر نمی‌گزینند که بیانگر خواسته‌های مردمی و ملی کنونی باشد و به طبقه‌ای سیاسی تعلق نداشته باشد تا از این طریق مردم را آرام کرده و خشم موجود را کاهش دهیم و فرصت را از دست آمریکا بگیریم؟ متاسفانه کسی اینگونه نمی‌اندیشد. 

تسنیم: شخصیت‌های مناسب برای تصدی پست نخست وزیری و وزارتخانه‌ها در این مرحله چه کسانی هستند؟ چه کسانی بیشترین شانس را دارند؟ آیا شخصیت‌های مورد توافق در سطح ملی وجود دارند که نیازهای تظاهرات کنندگان را برآورده کنند؟

السعیدی : دو دسته هستند. یک دسته لیست متشکل از اسامی کاندیداهایی است که تشکل‌های سیاسی را نمایندگی می‌کنند. هرچند این اسامی مورد اقبال هستند، اما مردم امروز خواهان دسته دیگری از شخصیت‌ها هستند. یعنی خواهان چهره‌های جدیدی هستند که تاکنون نامزد هیچ انتخابانی نشده باشند و تاکنون پست‌های وزارتی و اداری را عهده دار نبوده باشند. ما نمی‌خواهیم که این شخصیت ها از دل همان احزاب باشند تا اینکه احساس کنیم مقدمات یا سرآغاز در مسیر صحیح حرکت می‌کند. مردم شخصیت‌هایی را می خواهند که بخشی از حلقه‌های فساد گذشته نباشند. اکثر دولت‌های گذشته و وزیران و نمایندگان بخشی از معاملات فساد و باج خواهی مالی بوده‌اند. برخی در پرونده‌های فساد درگیرند. شاخص‌ها را برای شما معرفی کردم و اسامی زیادی هست که می‌تواند عهده دار پست‌ها شوند. کسانی که بخشی از ساختار سیاسی قبل از سال 2003 میلادی نباشند.

تسنیم: چند روز اخیر شاهد تظاهرات مسالمت آمیز در حمایت از مرجعیت و مخالفات با اقدامات خرابکارانه در عراق بودیم ولی در مقابل گروههای مسلح و مشکوک به سمت تظاهرات کنندگان تیراندازی کردند؟ این افراد مسلح وابسته به کی هستند؟

السعیدی: این سرآغاز به هم ریختگی اوضاع است. یعنی دولت و دستگاههای امنیتی قادر به حفاظت از یک منطقه مشخص یا نظارت یا تشخیص یا پیگیری نباشند. این مقدمه‌ای برای فتنه‌انگیزی است که طرف‌های ناشناس با خودروهای مدرن بیایند و پراکنده و بی‌هدف تیراندازی کنند و سپس محل را ترک کنند. به باور من، این سرآغاز فتنه انگیزی و خارج شدن وضعیت از کنترل است. کسانی هستند که امنیت عراق و ثبات نسبی این کشور را برهم می زنند زیرا برخی طرف‌های منطقه‌ای و بین‌المللی از جمله آمریکا و اسرائیل خواهان سرنگونی این نظام سیاسی هستند لذا اقدامات و تصمیمات و رویه‌ها و طرف‌های رسمی و غیررسمی را به جریان می‌اندازند تا فضا را غبار آلود کنند. صبح شنبه مقر مقتدی صدر رهبر جریان صدر در محله الحنانه شهر نجف اشرف هدف حمله پهپادها قرار گرفت. این سرآغاز فتنه است تا وضعیت از کنترل خارج شود و برخورد مردمی ایجاد شود و سپس آمریکا ابتکار عمل را به دست گرفته و مصوبات بین‌المللی صادر شود و عراق براساس آن تحت نظارت و قیمومیت بین‌المللی قرار گیرد و ما زیر فصل هفتم منشور سازمان ملل و نظارت آمریکا قرار داده شویم و تمام این نظام کنونی سرنگون شده و نظام سیاسی جدیدی در عراق روی کار بیاید.

تسنیم: آمریکایی ها در عراق به دنبال چه هستند، از یک سو از اعتراضات حمایت می‌کنند و از سوی دیگر برخی شخصیت‌های سیاسی عراق را در لیست تحریم قرار می‌دهند؟

السعیدی: امروز از یک سو ما در معرض یک هجمه هستیم و از سوی دیگر با خواسته‌های مردم روبرو هستیم. امروز با یک نقشه متمرکز علیه عراق روبرو هستیم. از یک سو خواسته‌های واقعی مردمی وجود دارد و از سوی دیگر طرف‌هایی که خواهان سرنگون کردن نظام سیاسی عراق هستند. این امر (تلاش برای سرنگون کردن نظام سیاسی) را ما در رفتار آمریکایی‌ها به وضوح می‌بینیم. آنها علیه شخصیت‌ها و رهبران سیاسی عراقی تحریم وضع کرده‌اند. این امر نشان می‌دهد که آمریکا، عراق را هدف قرار داده است اما در مقابل ، ما واکنشی از طرف حکومت نمی‌بینیم که این اقدام آمریکا را تقبیح کند. تاکنون چندین بار تحریم‌ها علیه شخصیت‌های عراقی وضع شده است اما دولت یک کلمه حرف نزده است. امروز نیز تحریم‌هایی علیه شخصیت‌های جدیدی وضع شد و دولت هیچ حرفی نزد.

دیروز طرف‌های نامعلوم وارد می‌شوند و تظاهرات‌کنندگان را هدف قرار می‌دهند اما حکومت غایب است و واکنش نشان نمی‌دهد. اینها همه مقدماتی است که حکایت از آن دارد که ما در مسیر نقشه آمریکا حرکت می‌کنیم. یعنی به سمت فروپاشی نظام سیاسی می‌رویم. این همان چیزی است که آمریکا می‌خواهد. جنجال تبلیغاتی و سوء استفاده از شبکه‌های اجتماعی، وضع تحریم علیه شخصیت‌ها، خیانتکار معرفی کردن کسانی که در دوره جنگ علیه داعش جانفشانی کردند و آتش زدن مقرهای هیئت‌های دیپلماتیک، به چالش کشیدن عرصه سیاسی و در نتیجه ایجاد بی‌ثباتی و سپس رسیدن به مرحله فروپاشی، اینها همان چیزهایی است که آمریکا می خواهد.

تسنیم: چطور می‌توان از اعمال فشارهای خارجی در امر تشکیل دولت جدید بنا بر خواست مرجعیت عالی دینی عراق جلوگیری کرد زیرا مرجعیت می‌گوید که خواهان هرگونه فشار یا دخالت بین‌المللی از سوی هیچ طرفی در امر تشکیل دولت نیست؟

 السعیدی: باور دارم که ابتکارعمل هنوز در دست احزاب است و می‌توانند فرش را از زیر پای بدخواهان این کشور که خواهان هرج و مرج در آن هستند، بکَشند. مرجعیت دینی در پیام خود آشکار و واضح سخن گفت. یعنی رضایت مردم را کسب کنید و شخصیتی حرفه‌ای، غیرحزبی و به دور از تاثیرپذیری و دخالت خارجی را انتخاب کنید. یعنی مقبولیت ملی او بیشتر از مقبولیت منطقه‌ای و بین المللی‌اش باشد. معتقدم که این امر کشور را به ساحل امنیت و آرامش رهنمون خواهد کرد. اما اگر احزاب با همان ذهنیت گذشته بیندیشند، بر این باورم که روزی خواهد آمد که حسرت این روزها را خواهیم خورد. ما امروز در وضعیت بدی قرار داریم، اما نگرانیم که وضعیت به خاطر لجاجت احزاب و طبقه سیاسی بدتر از این شود. این وضعیت بدتر همان چیزی است که این طرف‌ها می‌خواهند. این همان چیزی است که آمریکا می‌خواهد.

تسنیم: یعنی آمریکا بر خلاف خواست مرجعیت دینی و ملت عراق که می‌خواهند دولت آینده بدون دخالت‌های منطقه‌ای و بین المللی تشکیل شود، به دخالت‌ها و فشارهایش به شیوه‌های مختلف از طریق رسانه‌ها گرفته تا فشارهای اقتصادی یا سیاسی یا تحریم‌ها ادامه می‌دهد؟ منظور شما این است؟

السعیدی: البته. این موضوع به طور مستقیم از طریق شبکه‌های اجتماعی یا حمایت غیرمستقیم واضح و آشکار است. وضعیت امروز ما ناشی از نقشه گذشته آمریکا است. آمریکا در طول سالهای گذشته دست به آموزش افراد و راه اندازی شبکه‌های اجتماعی و آموزش برخی طرف‌ها با برگزاری دوره‌های آموزشی داخلی و خارجی کرد و متاسفانه کشور ما از این نقشه آگاه نبود و دولت و وزیران غرق در دستاوردهای انتخاباتی خود بودند. ما در سایت خود همواره به سفارت آمریکا هشدار می‌دادیم که بروشورهایی را برای جذب جوانان در راه تحقق اهداف خود منتشر می‌کرد. آمریکا امروز می خواهد آنچه را در سالهای گذشته کاشته است، درو کند و آن هم سرنگون کردن نظام سیاسی کنونی است.

انتهای پیام/