مصاحبه| روزنامه‌نگار لیبیایی: غرب به چشم غنایم جنگی به لیبی می‌نگرد/پتانسیل لیبی برای تبدیل به کانون بحران بین‌المللی
فعال و روزنامه نگار لیبیایی معتقد است که همه کشورها بدون استثنا به دنبال منافع خود در بحران لیبی هستند و به همین خاطر برای طولانی کردن این بحران تلاش میکنند و همین امر مشکل لیبی را پیچیده کرده است.
به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم،از زمان سرنگونی رژیم «معمر قذافی» دیکتاتور معدوم لیبی در سال 2011، این کشور به دو دولت موازی در شرق و غرب تقسیم شده است.
ژنرال بازنشسته ارتش لیبی خلیفه حفتر که کنترل شرق کشور را بر عهده دارد، مورد حمایت برخی طرف‌های منطقه‌ای و بین‌المللی از جمله مصر و فرانسه است. وی طی چند ماه گذشته بارها تلاش کرده است از طریق لشکرکشی طرابلس را به سیطره خود درآورد و این در حالی است که حملات حفتر تاکنون نتیجه‌ای به جز کشته شدن شهروندان لیبی و آواره شدن هزاران نفر از آنها نداشته است.
از سوی دیگر، فائز السراج رئیس دولت وفاق ملی با سفر به ترکیه توافقنامه همکاری های نفتی نظامی و دریایی با مقامات این کشور امضاء کرد که با اعتراض شدید یونان، قبرس و مصر روبرو شد و تنش در شرق دریای مدیترانه را افزایش داد.با وجود فشارهای غربی و عربی علیه ترکیه و لیبی این دو کشور می‌خواهند توافقنامه آنکارا – طرابلس را اجرایی کنند.
دولت وفاق ملی به ریاست فائز السراج با برگزاری یک نشست فوق العاده در طرابلس توافقنامه همکاری با ترکیه مورد بررسی قرار داد و به اتفاق آرا با اجرایی شدن آن موافقت کرد.
«ابوالقاسم عمر راجع» نویسنده و روزنامه‌نگار لیبیایی درباره حوادث لیبی و دخالت‌های خارجی در این کشور گفت: برخی کشورها هنوز از افکار و اندیشه‌های گذشته خود رهایی نیافته‌اند و همچنان به لیبی به عنوان بخشی از غنایم جنگ جهانی دوم نگاه میکنند، فرانسه یا ایتالیا که معتقدند لیبی حق میراث استعماری‌شان است، یا انگلیس، این کشورها خواهان تحمیل قیمومیت قدیمی در لباس و پوشش جدید هستند.
وی درباره تداوم بحران در لیبی هشدار داد و افزود: همه کشورها بدون استثنا به دنبال منافع خود در بحران لیبی هستند و به همین خاطر برای طولانی کردن این بحران تلاش میکنند و به همین سبب مشکل لیبی پیچیده به نظر می‌رسد، اما آنچه از نگاه این کشورها دور مانده است،اینکه بحران لیبی حتما به کابوس بین المللی تبدیل خواهد شد.
راجح درباره توافق ترکیه و دولت وفاق لیبی به رهبری فائز سراج نیز گفت: مسئله مربوط به حقوق بهره‌برداری از فلات قاره و میدان گازی کشف شده در دریای مدیترانه است که این مسئله پیچیده‌ای است و پیامدهای فراوانی به همراه دارد و این مشکل، خطرات را افزایش خواهد داد.
متن کامل گفت‌وگوی تسنیم با ابوالقاسم عمر راجع درباره جدیدترین تحولات لیبی را در زیر مشاهده می‌کنید:
تسنیم : در ابتدا از شما می‌خواهم به اختصار آخرین تحولات لیبی را از زمان دخالت نظامی ناتو و پس از رخدادهایی که منجر به سرنگونی نظام قذافی در سال 2011 میلادی شد، تشریح کنید؟
راجح : تجاوزگری ناتو، دخالتی تحت پوشش تصمیم اتحادیه عرب و شورای امنیت به بهانه حمایت از غیرنظامیان بود که بعدا مشخص شد(ادعای حمایت از غیرنظامیان در لیبی) بهانه‌ای برای رهایی از سیاست‌های ضد غربی لیبی بود و اینگونه است که ما هر روز شاهد کشتار غیرنظامیان هستیم، بدون اینکه غرب کاری برای توقف آن انجام دهد،آنچه جریان داشت، تسویه حساب‌های بین المللی و مجازات دسته جمعی بوده است.
تسنیم : چه عوامل و دلایلی منجر به شعله‌ور شدن آتش درگیری و نزاع میان نیروهای ژنرال بازنشسته،خلیفه حفتر و نیروهای دولت الوفاق به ریاست فائز السراج از چند سال پیش تاکنون شده است؟
راجح : هیچ دیدگاه سیاسی یکپارچه‌ای وجود ندارد، درگیری و نزاعی که در لیبی وجود دارد، خیلی‌ها درباره آن چیزی نمی‌دانند، در لیبی بانک مرکزی و پول، موسسه نفت و دیگر موسسات بزرگ و وزارتخانه‌ها وجود دارد و همه این موارد عاملی برای درگیری و نزاع است، من یک روزنامه‌نگار و فعال رسانه‌ای هستم و چیزی درباره اختلافات در خصوص اولویت‌های توسعه یا ترمیم و بازسازی راه‌ها یا ساخت مدارس و بیمارستان نشنیده‌ام، همه مدعی علاقه‌مندی به کشور و ملی‌گرایی هستند و دیگران را به دشمنی ورزیدن با میهن و شهروندان متهم میکنند، همه به دنبال یافتن همپیمان و حامی می‌گردند و کشورهایی هستند که به حمایت از کسانی می‌پردازند که معتقدند منافعشان را تامین میکنند، مسائل پیچیده‌ای همچون تروریسم، اسلام سیاسی، مهاجرت غیرقانونی، سلاح، پول، نفوذ بیگانگان و معضلات پیچیده و درهم تنیده‌ای که از هم گسستنی نیستند.
تسنیم : برخی طرف‌های منطقه‌ای و بین المللی همانند ترکیه و فرانسه را به طمع‌ورزی و چشمداشت به ثروت‌های لیبی و در راس آن نفت و گاز این کشور متهم میکنند، این طمع‌ورزی‌های خارجی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
راجح : تمام کشورها به دنبال منافعشان هستند، این منطق سیاست و نزاع جهانی است، همه کشورها تمایلات و طمع‌ورزی‌هایی دارند به ویژه اگر دست اندرکاران کشور رفتار خردمندانه‌‌ای نداشته باشند، طبیعی است در کشوری که دو تکه شده و از جنگ داخلی رنج می‌برد، در حالی که ثروت‌ها و اموالی دارد، طمع‌ورزی‌ها نسبت به آن گسترش یابد و تاریخ با جغرافیا،با طمع‌ورزی‌ها، با منافع و با منطق درهم آمیخته شود و تداخل پیدا کند و شاهد صحنه فاجعه‌آمیزی باشیم.
تسنیم : کشورهای بیگانه به دنبال چه چیزی در لیبی هستند؟ منظورم ترکیه، روسیه، عربستان سعودی، مصر، امارات متحده عربی و نیز اتحادیه اروپا به ویژه فرانسه و ایتالیا است، چرا این کشورها همگی در مسائل داخلی لیبی دخالت میکنند؟
راجح : برخی کشورها هنوز از افکار و اندیشه‌های گذشته خود رهایی نیافته‌اند و همچنان به لیبی به عنوان بخشی از غنایم جنگ جهانی دوم نگاه میکنند، مانند فرانسه یا ایتالیا که معتقدند لیبی حق میراث استعماری‌شان است، یا انگلیس ارتش‌های دولت‌های محور(متحدین در جنگ جهانی دوم ) را از لیبی بیرون کرد، این کشورها خواهان تحمیل قیمومیت قدیمی در لباس و پوشش جدید هستند، فرانسوی‌ها به جنوب لیبی با چشمان ژنرال شارل دوگل و منطق توتال نگاه میکنند، ایتالیایی‌ها به طرابلس با چشمان موسیلینی و منطق اینی و گاز نزدیک سواحلشان نگاه میکنند، روس‌ها به دنبال رد پایی برای خود در سواحل جنوب دریای مدیترانه هستند، ترکیه رقبا و دشمنانی در منطقه دارد و به دنبال برگ برنده‌ای است تا از آن استفاده کند، همه کشورها بدون استثنا به دنبال منافع خود در بحران لیبی هستند و به همین خاطر برای طولانی کردن این بحران تلاش میکنند و به همین سبب مشکل لیبی پیچیده به نظر می‌رسد، اما آنچه از نگاه این کشورها دور مانده است،اینکه بحران لیبی حتما به کابوس بین المللی تبدیل خواهد شد، زیرا مربوط به 400 میلیون انسان می‌شود، لیبی مرزهایی با مشکلات فراوان دارد، چاد، نیجر، دریاچه چاد و گستره آن تا نیجریه و بوکوحرام از جمله این مشکلات هستند، صحرای بزرگ، مشکلات طوارق، التبو و القاعده هم وجود دارد، همچنین به حضور فرانسه در صحرا باید اشاره کرد، مرزهای طولانی با مصر وجود دارد که شاهد جنگ با دشمنانش در صحرای سیناء است، مهاجرت غیرقانونی و تجارت انسان هم دیگر مشکل است، فاجعه مرگ بر اثر غرق شدن در دریا که وجدان جهانی را تکان می‌دهد، بنابراین اگر جهان به بحران لیبی و حل آن اهتمام نورزد، حتما به کابوسی تبدیل خواهد شد که خاموش کردن آتش آن دشوار خواهد بود.
تسنیم : روز بیست و هفت نوامبر گذشته، ترکیه و دولت فائز السراج در لیبی یادداشت تفاهم همکاری امضا کردند که گفته می‌شود مربوط به همکاری امنیتی و نظامی است، این دو یادداشت تفاهم همکاری سر و صدای گسترده‌ای در داخل و خارج لیبی به دنبال داشت، دلایل پشت پرده این هیاهو چیست؟
راجح : ما نباید به نتایج نگاه کنیم، باید به دلایل و عوامل نگاه کنیم، دولت طرابلس در حالت نزاع و جنگ قرار دارد و هر طرفی از حامیان خود کمک می‌گیرد، ما نمی‌توانیم نگاه تک بعدی داشته باشیم، مادامی که دو طرف(دولت فائز السراج و خلیفه حفتر ) دور هم ننشینند و اختلافاتشان را از راه گفت‌وگو حل نکنند، هر طرفی حق دارد از کسانی که به آنها کمک میکنند، درخواست کمک کنند، در جنگ جهانی دوم شاهد ائتلاف بزرگ میان سرمایه‌داری و کمونیسم ضد نازیسم بودیم، این منطق درگیری است، اما در ارتباط با سر وصدایی که درباره توافق با ترکیه به راه افتاده است، مسئله مربوط به حقوق بهره‌برداری از فلات قاره و میدان گازی کشف شده در دریای مدیترانه است که این مسئله پیچیده‌ای است و پیامدهای فراوانی به همراه دارد و این مشکل، خطرات را افزایش خواهد داد،من بر این باورم که این یادداشت تفاهم بیش از آنچه یک توافق جدی باشد،تنها یک مانور سیاسی و صرفا ابزاری رسانه‌ای برای خبرسازی است که دو طرف به آن نیاز دارند.
تسنیم : حفتر و السراج چه طرح‌هایی را دنبال میکنند؟
راجح : مردم لیبی خواهان دولت سازمان‌یافته، نظام‌مند و قانونمند، دولت مدنی دارای حاکمیت و خواهان جمع آوری سلاح و برگزاری انتخابات پارلمانی و ریاست جمهوری و دور شدن لیبی از نزاعات و قطب‌بندی‌ها و همکاری با کشورهای جهان و ایجاد توسعه فراگیر هستند، لیبیایی‌ها دیگر از جنگ و رانده شدن خسته شده‌اند و به ثبات و امنیت چشم دوخته‌اند.
انتهای پیام/
