گزارش| سیمای زن در سریال‌های تلویزیونی ترکیه
استفاده ابزاری از زنان در سریال‌های تلویزیونی ترکیه صدای بسیاری از کارشناسان اجتماعی را درآورده و آنها معتقدند که این سودجویی‌های تلویزیونی به خشونت علیه زنان و تحقیر آنان دامن می‌زند.
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم٬ خشونت علیه زنان٬ تجاوز و تعرض٬ کتک‌کاری و قتل زنان٬ از مهم‌ترین معضلات اجتماعی ترکیه است و سالانه صدها زن در این کشور٬ قربانی خشونت مردان می‌شوند.
با توجه به این که در ترکیه در حال حاضر نزدیک به سیصد کانال تلویزیونی فعالیت می‌کنند٬ انتشار اخبار مربوط به این خشونت‌ها نیز به یک رقابت بزرگ تبدیل شده و این مسئله نه‌تنها قبح این معضل اجتماعی را نمی‌کاهد بلکه آن را عادی جلوه می‌دهد.
به‌عبارتی روشن٬ شبکه‌های تلویزیونی و فضای مجازی با فعالیت غلط و جنجال٬ عملاً موجب افزایش خشونت می‌شوند. البته این موضوع فقط در برنامه‌های خبری و گزارش‌های پرآب‌وتاب منعکس نمی‌شود بلکه سریال‌های تلویزیونی هم بخش دیگری از مشکل اشاعه خشونت علیه زنان هستند.
به‌خاطر 500میلیون دلار
صنعت ساخت سریال‌های تلویزیونی در ترکیه به یک بازار بزرگ و نان‌وآب‌دار تبدیل شده که سرمایه‌گذارهای بزرگ و ذی‌نفع‌های قدرتمندی دارد و شبکه‌های تلویزیونی وابسته به گروه‌های اقتصادی بزرگ٬ برای ساخت سریال‌های جذاب با هم رقابت می‌کنند.
سریال‌های تلویزیونی ترکیه در داخل٬ متکی به بازار رکلام و تبلیغات هستند و بخش خصوصی عملاً با پرداخت پول تبلیغ کالا هزینه‌ها را تأمین و سودهای میلیونی برای سازندگان و عوامل ایجاد می‌کند. اما این درآمد کلان فقط محدود به داخل نیست و حالا سریال‌های ترکیه به دنیای خارج هم راه پیدا کرده و به یک کالای صادراتی بسیار سودمند و پرمشتری تبدیل شده است.
درآمد صادرات سریال‌های تلویزیونی ترکیه در سال 2013 میلادی در حد 150 میلیون دلار بود. اما این میزان در سال 2017 میلادی به 350 میلیون دلار رسید و در سال 2018 نیز توانست رکورد درآمد 500 میلیون دلار را ثبت کند.
در اغلب سریال‌های تلویزیونی ترکیه٬ چه در داستان‌های امروزی و چه در داستان‌های تاریخی٬ زنان و دختران٬ یک نقش محوری و بسیار اغراق‌آمیز به‌عهده دارند و ترجیح تهیهکنندگان و کارگردانان این است که غالباً از زنان و دختران موبور٬ چشم‌رنگی و تیپ اروپایی کم‌سن‌وسال استفاده کنند.
در حالی که حتی در نقاشی‌ها و عکس‌های قدیمی به‌جای‌مانده از دوران عثمانی٬ زنان با لباس پوشیده و سرپوش‌های بزرگ مشاهده می‌شوند٬ اما در سریال‌های تاریخی٬ همه آنان نیمه‌برهنه هستند و مانند شاهزادگان تاریخ اروپا با لباس‌های نیمه‌عریان و جواهرات و آرایش در برابر دوربین ظاهر می‌شوند.
اگرچه این اقدام٬ تحریف آشکار تاریخ است اما ظاهراً وقتی پای پول و شکار تماشاچی خارجی در میان است٬ تهیهکنندگان می‌خواهند از هر چیزی استفاده کنند و برای جذاب‌تر کردن داستان٬ علاوه بر عشق‌های آبکی و صحنه‌های مغازله و تبلیغ روابط پنهانی٬ گهگاه٬ خشونت و تعرض را هم به داستان اضافه می‌کنند.
در نتیجه استفاده ابزاری از زنان در سریال‌های تلویزیونی ترکیه٬ صدای بسیاری از کارشناسان اجتماعی را درآورده و معتقدند که این سودجویی‌های تلویزیونی به خشونت علیه زنان و تحقیر آنان دامن می‌زند.
خوشحالی بی‌پایان بازیگران
بازیگران سریال‌های تلویزیونی ترکیه درآمدهای کلانی دارند. بازیگر مشهوری همچون کنعان ای‌میرزالی اوغلو برای هر قسمت سریال تلویزیونی مبلغ 450 هزار لیره (1 میلیارد تومان) دریافت می‌کند.
کیوانچ تاتلی توغ هم برای هر قسمت 250 هزار لیره می‌گیرد و بازیگران زن نیز برای هر قسمت٬ مبالغ هنگفتی از 80 هزار تا 150 هزار لیره دستمزد دریافت می‌کنند، از این گذشته٬ آنان به‌خاطر شهرتی که در سریال‌های تلویزیونی پیدا کرده‌اند٬ در بازار رکلام و تبلیغ کالا نیز٬ سالانه چند صد هزار لیره٬ درآمد جانبی دارند و هر جا که می‌روند٬ ده‌ها عکاس و خبرنگار فضول آنها را تعقیب می‌کنند.
تناقض ماجرا در اینجاست؛ بازیگری که برای بازی در یک قسمت سریال٬ دستمزدی معادل خرید یک واحد آپارتمان در استانبول به‌دست آورده٬ در برابر دوربین٬ در مقام مرد، دست به خشونت علیه زنان می‌زند و اگر هم زن باشد٬ قربانی خشونت و تعرض می‌شود اما در عالم واقعی و در فضای مجازی٬ تجاوز به زنان و دختران و قتل و کتک‌کاری آنان را محکوم می‌کند! این یکی از نکاتی است که مورد انتقاد کارشناسان و منتقدین قرار گرفته و معتقدند که از این نظر٬ بازیگران سوپراستار تلویزیون‌های ترکیه٬ دچار دورویی و منفعت‌پرستی ضداخلاقی شده و تعداد اندک و انگشت‌شماری از این بازیگران دارای درآمدهای میلیاردی٬ در حوزه‌های عام‌المنفعه٬ احسان و نیکوکاری٬ پول خرج می‌کنند.
فاتح آلتایلی تحلیل‌گر و نویسنده مجموعه رسانه‌ای خبرترک در این مورد نوشته است: «دست از این دورویی بردارید. شما در فضای مجازی و توییتر٬ قیامت به‌پا می‌کنید و خود را در صف مدافعین زنان و دختران جای می‌دهید، اما وقتی که جلوی دوربین می‌روید٬ باز هم تمام داستان شما حمله به زن٬ تعرض٬ بکارت و چنین موضوعات غیرانسانی است که نشان می‌دهد شما حاضرید از خشونت علیه زنان پول در بیاورید.»
زن و مسئولیت اجتماعی رسانه‌های ترکیه
با آن‌که ترکیه در برخی حوزه‌های توسعه اقتصادی٬ گام‌هایی رو به جلو برداشته است اما هنوز هم در بسیاری از 81 استان ترکیه٬ جامعه به‌شکل سنتی زندگی می‌کند و آداب و سنن٬ فرهنگ و ارزش‌های خود را حفظ کرده و به‌جرئت می‌توان گفت تصاویر زنان و دختران و سبک زندگی آنان در بیش از نود درصد از سریال‌های تلویزیونی٬ با واقعیت زندگی جامعه منطبق نیست.
در اغلب این سریال‌ها٬ زنان و دختران بسیار کم‌سن‌وسال٬ طعمه ثروتمندان و باندهای مافیایی شده و خود نیز به این موضوع راضی هستند یا زن و دختر٬ به‌خاطر یک رابطه پنهانی کتک می‌خورد و کشته می‌شود اما در بطن جامعه ترکیه٬ خشونت و تعرض٬ زمینه‌ها و دلایل متفاوتی دارد که با داستان‌های خیالی سریال‌ها هیچ نسبتی ندارد و اغلب زنان و دخترانی که در روستاها٬ شهرهای کوچک و محلات سنتی کلان‌‌شهرها قربانی خشونت٬ تعرض و هوسرانی می‌شوند٬ انسان‌های مظلومی هستند که هیچ شباهتی به بازیگران موبور و زنان و دختران موذی سریال‌ها ندارند.
در این سریال‌ها٬ زن و رابطه با زن٬ اغفال و ربودن دختران٬ به‌عنوان محور اصلی و پیش‌برنده داستان در نظر گرفته شده و اگر حواشی و روابط پنهان از داستان گرفته شود٬ غالباً چیزی باقی نمی‌ماند.
در یک جمع‌بندی کلی می‌توان گفت دنیای رسانه و به‌ویژه تلویزیون٬ در کشور ترکیه گرفتار همان بیماری مرسوم استفاده ابزاری از زنان در جوامع غربی شده و ادامه این روند٬ آسیب‌ها و مشکلات فرهنگی و اجتماعی بیشتری به‌دنبال می‌آورد.
انتهای پیام/+
