مصاحبه| طلال عتریسی: آمریکا در تحمیل گزینه نخست‌وزیری لبنان ناکام ماند
طلال عتریسی استاد دانشگاه لبنان از شکست طرح آمریکا برای وارد کردن حزب الله در درگیری‌های داخلی در لبنان خبر داد و گفت: آمریکا و نیروهای ۱۴ مارس به دنبال «نواب سلام» نماینده سابق لبنان در سازمان ملل برای نخست وزیری بودند.
«طلال عتریسی» تحلیلگر مسائل سیاسی لبنان در گفت‌وگو با خبرنگار گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم درباره دلایل کنار کشیدن حریری برای تصدی پست نخست وزیری با وجود حمایت حزب الله و متحدینش از وی برای تشکیل دولت گفت: او زیر فشار عربستان و آمریکا قرار گرفت تا در لحظات آخر کنار بکشد؛ با وجود اینکه حزب‌الله و هم پیمانانش در این محور درخصوص بازگشت او به ریاست دولت اتفاق نظر داشتند. بنابراین این وضعیت باعث شد تا بحران پیچیده شود.
وی ادعای رسانه‌های عربی و غربی منطقه برای نشان دادن حسان دیاب به عنوان چهره وابسته به حزب‌الله را دروغ پردازی رسانه‌ای خواند و تاکید کرد: حسان دیاب هیچ رابطه‌ای با حزب الله ندارد و اساسا حزب‌الله نام او را مطرح نکرده است، بلکه این محافل طرف مقابل بوده‌اند که نام او را مطرح کردند.
عتریسی درخواست آمریکا را برهم زدن ثبات داخلی لبنان دانست و گفت: آنها تلاش می‌کنند که این ثبات داخلی را در سطح اقتصادی و سیاسی از بین ببرند.
به گفته این تحلیلگر مسائل لبنان ، تهدید خارجی همان خطر واقعی است و (مقابله با) این امر (خطر) نیاز به وجود ثباتی داخلی دارد.
این استاد دانشگاه لبنان با بیان اینکه "مقاومت و هم پیمانانش به فرد مورد نظر آمریکا و هم پیمانانش، اعتماد ندارند" گفت: آمریکا و نیروهای 14 مارس فرد دیگری (نواب سلام نماینده سابق لبنان در سازمان ملل) را می‌خواهند. این شخصیتی است که لازم بود به او رای داده شود. آمریکا و هم پیمانانش این شخصیت را می‌خواهند.به همین دلیل است که امور به هم ریخت و نام نواب سلام حذف شد و حریری نیز در مدیریت این مانور سیاسی ناکام شد.
وی تصریح کرد: پروژه آمریکا در معرفی فرد دیگری شکست خورد، زیرا تمایل آمریکا در ایجاد هرج و مرج در لبنان به جایی نرسید و خواسته آمریکا برای وارد کردن حزب الله در درگیری‌های داخلی در لبنان در طول دوماه تلاش شکست خورد. از این رو، آنها از پذیرش این دولت صحبت می‌کنند اما در مقابل خواهان بدست آوردن چیزی یا دولتی از مستقل‌ها هستند.
تسنیم: به عنوان اولین سوال بفرمایید چرا موانع مربوط به تشکیل دولت در لبنان برطرف نشده و چرا برخی تلاش می‌کنند که جامعه لبنان را نگران کنند که اگر هر فردی نزدیک به حزب الله یا هم پیمانانش برای تشکیل دولت انتخاب شود، مانعی در برابر حمایت بین المللی از لبنان خواهد بود و باعث فروپاشی اقتصاد این کشور خواهد شد؟
عتریسی: بحران و موانع مربوط به تشکیل دولت در لبنان همچنان تا امروز ادامه دارد. این امر به چند دلیل است. نخست، به خاطر میزان اعتراض مردمی به سیاست‌های اقتصادی و اجتماعی گذشته که باعث بروز وضعیت دشواری در سطح معیشی و نیز بیکاری و نظایر آن شده است. این امر باعث شد که مردم به خیابانها آمده و خواهان تغییر همه طبقه سیاسی گذشته و در صدر آن سعد حریری نخست وزیر شوند که از سالها پیش نخست وزیر بود.
دلیل دوم این است که برخی نظیر آمریکا – که بانک‌های لبنانی را تحریم کرد و برخی از آنها را بست- می‌خواهند به لبنان فشار بیاورند. آمریکا معتقد است که یک بحران دولتی در لبنان می‌تواند فروپاشی را شتاب بخشیده و حزب‌الله مسئول آن معرفی شود. از این رو، برخی اساسا خواهان تشکیل یک دولت در لبنان نیستند.
دلیل سوم این است که حریریِ نامزدِ تصدی این دولت (جدید) قادر به تصمیم گیری مناسب در زمان مناسب نبوده است. او زیر فشار عربستان و آمریکا قرار گرفت تا در لحظات آخر کنار بکشد؛ با وجود اینکه حزب‌الله و هم پیمانانش در این محور درخصوص بازگشت او به ریاست دولت اتفاق نظر داشتند. بنابراین این وضعیت باعث شد تا بحران پیچیده شود تا اینکه در نهایت بعد از کنار کشیدن حریری از نامزدی برای تصدی ریاست دولت آینده، توافق روی «حسان دیاب» برای تصدی این پست صورت گرفت.
تسنیم: برخی رسانه‌های عربی و برخی کشورهای عربی و رسانه‌های غربی تلاش می‌کنند که حسان دیاب را دولت حزب الله معرفی کنند تا بدین وسیله مانع تشکیل دولت جدید به ریاست وی شوند؟ تحلیل شما درباره این ترفند رسانه‌های منطقه و غرب چیست؟
عتریسی: در اینجا، برخی رسانه‌های عربی و برخی کشورهای عربی و همچنین رسانه‌های غربی تلاش می‌کنند که بگویند که این دولت (به ریاست حسان دیاب) دولت حزب‌الله است، اما این گفته آنها دروغ پردازی و نادرست است زیرا حسان دیاب هیچ رابطه‌ای با حزب الله ندارد و اساسا حزب‌الله نام او را مطرح نکرده است بلکه این محافل طرف مقابل بوده‌اند که نام او را مطرح کردند.
تسنیم: هدف آنها از طرح چنین ادعاهایی علیه حزب‌الله و متحدینش چیست؟
عتریسی: هدف آنها نیز این است که لبنان زیر فشارهای اقتصادی و تحت نگرانی و ترس باقی بماند؛ به ویژه که لبنان هم اکنون در یک بحران مالی و بانکی به سرمی‌برد.هدف این است. می‌خواهند که لبنان ثبات نداشته باشد زیرا آمریکا و برخی کشورهای عرب حوزه خلیج (فارس) می‌دانند که حزب الله تاکید فراوانی بر حفظ ثبات لبنان دارد و مقاومت نیز بر حفظ و تداوم این ثبات اصرار می‌ورزد زیرا تهدید خارجی همان خطر واقعی است و (مقابله با) این امر (خطر) نیاز به وجود ثباتی داخلی دارد. آنها تلاش می‌کنند که این ثبات داخلی را در سطح اقتصادی و سیاسی از بین ببرند. این درحالی است که طرف مقابل برای حفظ این ثبات و مشارکت همه نیروهای سیاسی از جمله جریان المستقبل و سایر جریان‌ها و احزاب در دولت (آینده) تلاش می‌کند. این مطالب تا حدودی ماهیت بحران کنونی را روشن می‌کند.
تسنیم: تحلیل و ارزیابی شما از احتمالات و سناریوهای تشکیل دولت جدید چیست؟
عتریسی: این احتمال وجود دارد که این طرف‌های سیاسی در دولت مشارکت نکنند. یعنی اگر نیروهای لبنانی و حزب سوسیالیست ترقیخواه دروزی شرکت نکنند، جریان المستقبل نیز شرکت نکند. در مقابل، این احتمال قوی وجود دارد که دولت بدون حضور این نیروهای سیاسی تشکیل شود زیرا وضعیت در لبنان به شرایط مالی و اقتصادی دشوار به گونه‌ای نیست که تاب تحمل تاخیر در تشکیل دولت را داشته باشد. بنابراین ما با این صحنه سیاسی درخصوص وضعیت دولت در لبنان روبرو هستیم.
تسنیم: چرا نیروهای جریان 14 مارس از حسان دیاب حمایت نمی‌کنند که دولت جدیدی تشکیل شود؟ فراکسیون و شخصیت‌های سیاسی اصلی اهل سنت در رایزنی‌های پارلمانی پنجشنبه گذشته به دیاب رای ندادند؛ با وجود اینکه او اعلام کرد که فردی مستقل است و تابع هیچ جریانی نیست.
عتریسی: برای اینکه آمریکا و نیروهای 14 مارس فرد دیگری (نواب سلام نماینده سابق لبنان در سازمان ملل) را می‌خواهند. این شخصیتی است که لازم بود به او رای داده شود. آمریکا و هم پیمانانش این شخصیت را می‌خواهند. آنها این شخصیت را می‌خواهند. در مقابل، نیروهای طرف مقابل یعنی مقاومت و هم پیمانانش به این شخصیت که آمریکا و هم پیمانانش مطرح می‌کنند، اعتماد ندارد. به همین دلیل است که امور به هم ریخت و نام نواب سلام حذف شد و حریری نیز در مدیریت این مانور سیاسی ناکام شد.
تسنیم: دیوید هیل معاون وزیر خارجه آمریکا اخیرا به لبنان آمد و با حریری و نبیه بری و میشل عون دیدار کرد. او از لبنان خواست تا یک دولت مستقل تشکیل دهد. این دولت مستقل از نظر هیل چیست؟ آیا دولتی است که از لبنان دفاع نمی‌کند یا دربرابر تجاوزگری‌های اسرائیل ساکت می‌نشیند. به نظر شما، این دولت مستقل از نگاه آمریکا چگونه دولتی است؟
عتریسی: هیل از دولتی مستقل صحبت و به طور مشخص وزیران مستقل صحبت کرد. به این معنی که این وزیران خارج از جرگه نیروهای سیاسی حزبی باشد. این همان ایده‌ای است که در لبنان هم مطرح است چرا که تجربه سابق سیاستمداران در دولت موفقیت آمیز نبوده است. این خواست جنبش اعتراضی مردمی هم هست اما این نمی‌تواند قابل قبول باشد. اینکه دولتی باشد که تجاوزگری اسرائیل یا نظایر آن را بپذیرد. اما همزمان از جانب آمریکا و دیوید هیل اعتراضی به معرفی حسان دیاب نبود؛ بلکه برعکس سخنان آرامی درباره معرفی وی (ازجانب هیل) مطرح شد. حال علت این موضعگیری آمریکا چه بود؟ علت این است که پروژه آمریکا در معرفی فرد دیگری شکست خورد، زیرا تمایل آمریکا در ایجاد هرج و مرج در لبنان به جایی نرسید و خواست آمریکا برای وارد کردن حزب الله در درگیری‌های داخلی در لبنان در طول دوماه تلاش شکست خورد. از این رو، آنها از پذیرش این دولت صحبت می‌کنند، اما در مقابل خواهان به دست آوردن چیزی یا دولتی از مستقل‌ها هستند.بنابراین آمریکا از یک سو شکست خورد اما از سوی دیگر، می‌گوید که امیدواریم که یک دولت از مستقل‌ها تشکیل شود تا گفته شود که چیزی تغییر کرده یا چیزی در لبنان ایجاد شده است.
تسنیم: آیا فکر می‌کنید که حسان دیاب در تشکیل دولت موفق خواهد شد؛ به ویژه که او می‌داند که جریان 14 مارس اصرار می‌ورزد که وزیران فن سالار باشند و حزب‌الله و هم پیمانانش تاکید می‌کنند که هرگونه دولتی شایسته است که در آن عناصر فن سالار و سیاسی یا تکنو سیاسی وجود داشته باشد.
عتریسی: فکر می‌کنم که شانس زیادی برای موفقیت امور وجود دارد. شخصیت‌های دیگری که نام آنها مطرح شد، اصلا به مرحله مامور شدن برای تشکیل دولت نرسیدند. برخی اسامی قبل از اینکه به طور رسمی مامور تشکیل دولت شوند، سوختند. حسان دیاب امروز به طور رسمی مامور شده است. نامش از طرف نمایندگان به شیوه‌ای دموکراتیک و معمول معرفی شد. گام بزرگی در تفاهم با نیروهای سیاسی برداشت. فکر می‌کنم که باید با دیاب قبول شود که اکثریت این دولت از فن سالاران باشد، اما این فن سالاران را نیروهای سیاسی معرفی می‌کنند؛ به گونه‌ای که به آنها و رویکردهای سیاسی آنها اطمینان داشته باشند. این همان راه حل معقول و مورد قبول به عنوان یک حد وسط میانه است که حسان دیاب با آن می‌تواند در تشکیل دولت موفق شود و شانس زیادی در تشکیل دولت وجود دارد.
انتهای پیام/