پویش "موتورسوار خوب" در پی تغییر رفتار محسوس موتورسواران با هویت‌بخشی به آنان

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری تسنیم؛ محمدرضا جوادی یگانه با اشاره به کمپین «موتورسوار خوب» گفت: تهران، امروز به مثابه بزرگترین کلانشهر ایران با مسائلی قدیمی و تازه‌ای مواجه است که اگر بخواهیم به صورت کلی برای آن نسخه بپیچیم، قطعا «تغییر رفتار شهروندی» یکی از راه‌حل‌های اساسی آن است.

وی افزود: برای حل گام به گام مسائل، کمک گرفتن از گروه‎های هدف، به تناسب موضوع تفکیک شده، با استفاده از برنامه‌ریزی صحیح و گفت‌وگو برای همراه کردن آن‌ها انتخاب‌های متنوعی که پیش رویشان قرار دارد اصلی اساسی است که می‌تواند منجر به تغییر رفتار اجتماعی پایداری شود، چرا که فرد خود را کنشگری موثر یافته که عمل امروز او نه حاصل دستوری از مراجع بالادست، بلکه نتیجه گفت‌وگو و مشارکت بین وی و مسئولان امر است.

معاون شهردار تهران شاه‌کلید بهره‌گیری از همراهی برای ایجاد تغییر اجتماعی را در سطح میانی و کلان را ایفای نقش شهروندان به عنوان صاحبان اصلی شهر، در نقش کنشگر در فرآیند تصمیم‌سازی و تجربه حس تعلق دانست و عنوان کرد: صاحب‌نظران بر این اعتقادند که خودآگاهی فرد نسبت به هویت فردی و اجتماعی خود و نیز شناخت و پیروی از انتظارات و قواعد پذیرفته شده اجتماعی، سلامت زندگی اجتماعی افراد جامعه را تقویت کرده و از میزان ارتکاب جرائم و انحرافات اجتماعی و بروز آسیب‏‌ها‏ی اجتماعی می‏‌کاهد.

وی خاطرنشان کرد: هویت اجتماعی به شیوه‏‌ها‏یی اشاره دارد که به واسطه آنها، افراد و گروه‏‌ها‏ در روابط اجتمــاعی خود از افراد و گروه‏‌ها‏ی دیگر متمایز می‏‌شوند؛ هویت دارای ابعاد و جنبه‏‌ها‏ی متفاوتی است، مهمترین بعد هویت، بعد اجتماعی آن است که بر سایر ابعاد هویت تأثیر بیشتری دارد. در واقع هویت به هر شکلی که تجلی کند، آن جلوه، مستقیم یا غیرمستقیم، اجتماعی خواهد بود،‌ و به تعبیر بوردیو،‌ «همه چیز اجتماعی است».

جوادی یگانه تائید کرد: آنجا که گروهی با هویتی نامعلوم، هویتی خدشه‌دار شده و با برچسب‎هایی منفی روبه‌رو می‌شوند، آغاز بروز رفتارهایی نابهنجار نیز فرا می‌رسد، این در حالی است که تعریف مثبت، سازنده و قوام یافته می‎تواند مجموعه‎ رفتارهای نابهنجار را نیز کنترل کرده و فرد کنشگر را در موقعیتی قرار دهد که به خود امکان بروز رفتارهای غیر را ندهد.

وی با اشاره به اینکه یکی از طبقه‎بندی‎های رایج در محیط شهری، هویت رانندگان وسایل حمل و نقل اعم از رنندگان اتومبیل، موتورسیکلت، اتوبوس و غیره است، تصریح کرد: موتورسیکلت‌سواران یکی از آسیب پذیرترین و البته پرترددترین قشرهای عبور و مرور در فضای شهری‌اند، که گاه حجم گسترده تخلفات آنان در سطح جامعه دارای پیچیدگی‌ها و زوایای آشکار و پنهان متعددی است.

معاون شهردار تهران افزود: به همین دلیل، پرداختن به مبحث شناخت خصوصیات اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی این گروه، آسیب‌شناسی دلایل ناهنجاری‌های ترافیکی بین موتورسواران، تبیین شیوه‌های ساماندهی وضعیت آنان و به طور کلی بهبود وضعیت این قشر چه برای خود آنان و چه برای دیگر شهروندان مستلزم رویکردی چندجانبه و گفتگو با گروه‎های متعدد است که خود متاثر از عوامل گوناگونی مانند مسائل و کاستی های موجود در وضعیت کنونی حمل و نقل، وضعیت قوانین و اجرای آن و آموزش و فرهنگ‌سازی، عدم وجود شیوه‎های نظارتی موثر، جای خالی شناخت خصوصیات اقتصادی و اجتماعی این گروه و همچنین سیاست‏های تشویقی و توسعه دهنده است.

به گفته وی در یک جمع‌بندی کلی می‎توان گفت که مسئله اصلی شاید تعداد زیاد موتورسیکلت‎ها نیست، بلکه رفتارهای آسیب‌زا و پرخطری است که از سوی موتورسیکلت‌سواران در وهله نخست برای خودشان و خانواده‌شان و در وهله دوم برای سایر شهروندان سر می‌زند.

پویش موتورسوار خوب، مبتنی بر بررسی تجارب جهانی

معاون امور اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران افزود: نظر به آنچه عنوان شد و با توجه به رشد روزافزون موتورسیکلت‎ها و عبور و مرور موتورسیکلت‎های بسیار در شهر تهران، موضوع ساماندهی به وضعیت موتورسواران و موتورسواری از جمله دغدغه‌های همیشه مدیریت شهری بوده، که عموما بر نظارت‎های انتظامی تاکید داشته است. در حالی که ساماندهی شیوه رفتار ترافیکی موتورسواران بیش از هرچیز نیازمند رویکرد اجتماعی و با تاکید بر هویت‌بخشی به موتورسواران دارد.

وی عنوان کرد: پویش "موتورسوار خوب" مبتنی بر بررسی تجارب جهانی در این حوزه و همچنین ماحصل گفتگو با کسب و کارهای موتوری همچون اسنپ، تپسی و ... گفتگو با نمایندگان نهادهای مسئول همچون راهنمایی و رانندگی، مسئولان حوزه حمل و نقل و ترافیک شهری، اهالی رسانه در عرصه شهری و همچنین نمایندگان مختلفی از جامعه موتورسواران است.

نقش فعال خانواده موتورسواران به‌عنوان ابزار تشویقی

معاون شهردار تهران با اشاره به جای خالی یک هویت مشخص مثبت و موثر برای موتورسواران گفت: همواره شیوه رفتار ترافیکی‌ این قشر مورد نقد قرار داشته بی آنکه دغدغه‌های معیشتی و اقتصادی شان مد نظر قرار گیرد. از سویی به خوبی می‌دانیم که محیط پیرامونی یکی از موثرترین عوامل تغییر رفتار در هر عاملی است، از اینرو درگیر کردن خانواده جامعه موتورسواران در فرآیند زیست شهری آنان و انتقال نکات و مسائل با اهمیت از سوی آنان میتواند هم ابزار تشویقی بوده و هم نقش بازدارندگی و کنترل کنندگی از شیوه‎های پرخطر رانندگی را برای آنان در پی داشته باشد.

وی افزود: «کمپین موتورسوار خوب » با تاکید بر همین رویکرد طراحی شده و قصد دارد با اقدام 360 درجه ای تغییر رفتار حمل و نقلی موتورسواران را با هدف هوبت بخشی، آگاهی بخشی و پایداری رفتار به پیش برد.

یگانه تاکید کرد: این کمپین با توجه به الگوی مشارکتی رویکردی ایجابی را در پیش گرفته و در نظر دارد موتورسوران را به عنوان یک قشر از جامعه حمل و نقل، وارد مناسبات و گفت‌وگو با شهروندان کرده و از رفتارهای پرخطرآنان که اثرات منفی برای خود و دیگر شهروندان دارد جلوگیری کند.

وی با اشاره به اینکه در این کمپین خود موتورسوارها به صورت فعال دیده شده‌اند، گفت: نقش شهرداری تهران، پلیس راهور و دیگر نهادهای مسئول صرفاً نقش حمایتی، ترویجی و تشویقی است، وقتی یک موتور سوار احساس کند که در جامعه‌ای حضور دارد که دیگران با او شریک هستند و او نیز دیده می‌شود و به رسمیت شناخته می‌شود، یک نوع کنش خواهد داشت و وقتی احساس کند که بخشی از یک جمعیت پراکنده است که همه می‌خواهند در رقابت، یکدیگر را از دور خارج کنند، رفتاری متفاوت دارد.

وی اظهار کرد: به عنوان مثال عموما پویش‌های کاهش سومصرف مواد مخدر زمانی موفق عمل می‌کنند که توسط افرادی تشکیل و اداره می‌شوند که نسبت به آن تعلق خاطر و هویت دارند و سابقا معتاد بوده‌اند. پیرو این موضوع برای اینکه شاهد تغییر رفتار موتورسواران باشیم، در درجه اول این کمپین تلاش می‌کند که یک هویت صنفی به این گروه داده تا با ایجاد هویت از بروز تخلف کاسته و رفتار مثبت را پررنگ کند.

موتورسوار خوب؛ کمپینی عملیاتی و بلند مدت

به گفته معاون شهردار تهران، ایجاد حس ناامنی برای شهروندان به دلیل تردد موتورسواران در پیاده‌روها، آمار بالای مرگ و میر و جراحت موتوسواران در تصادفات شهری، نارضایتی عمومی شهروندان از رفتارهای پرخطر موتورسواران، سهم بالای عدم خودمراقبتی مانند استفاده از کلاه ایمنی در سوانح مربوط به موتورسواران موجب شد تا برای نخستین بار رویکرد اجتماعی پیشران رویکردهای انتظامی شده و موتورسوار بودن را به مثابه بخشی از هویت واحد ترافیکی در شهر مد نظر قرار دهیم.

وی عنوان کرد: این کمپین با رویکردی اجتماعی به موضوع موتورسواران، برخلاف بسیاری از کمپین‌ها که به صورت نمایشی و مقطعی عمل می‌کنند، عملیاتی و در بلند‌مدت، با محوریت خود جامعه هدف، یعنی موتورسواران، آن هم با تکیه بر رفتارهای مثبت و هویت‌بخشی به این قشر و درگیر کردن خانواده و محیط پیرامونی آنان به دنبال تغییر رفتار محسوس و پایداری آن است.

انتهای پیام/