"مرد نقره‌ای" و موضوع قهرمان و غرور ملی در سینما
مفهوم غرور ملی نسبت آن با قهرمان در سینما یکی از تاریخی‌ترین گونه‌های سینمایی را ساخته است که تا سال‌ها در سینمای ما مهجور مانده است. حالا با تولید فیلمی مانند «مرد نقره‌ای» این رویه روبه سمت تغییر خواهد رفت.
به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، مفهوم غرور ملی به معنای احساس مثبت افراد نسبت به کشورشان است. با غرور ملی است که می‌توان به قله‌های پیروزی دست یافت و از اتکا کردن به دیگران خودداری کرد. این مفهوم کارآمدترین قدرت در به‌کارگیری استعدادها و ظرفیت‌های کشور است و نه فقط مفهوم، بلکه در واقعیت نیاز هر جامعه است.
ملتی که شاید حتی از منابع غنی طبیعی و یا حتی هوش سرشار منابع انسانی برخوردار نباشد اما وقتی غرور داشته باشد پشتکار خواهد داشت و با پشتکار نیز پیروز تمام عرصه‌ها می‌شود.
به برکت رسانه‌های فراگیر و دنیای سایبری، سینما تبدیل به رسانه تأثیرگذار عمومی‌تری شده است. شاید به همین دلیل باشد که با وجود حضور غول‌های رسانه‌ای فراگیر مجازی باز هم به مدد و توسل سینما بتوان به فرهنگ‌سازی اجتماعی اهتمام ورزید و به کمک این قالب واکنشی و پرطرفدار هنری- تکنولوژی، مفاهیمی از جمله فتوت، جوانمردی، اخلاق نسبی، غرور ملی و.... را بازشناسی و نهادینه کرد.
سینمای قبل از انقلاب چه از نوع روشنفکرانه و چه گیشه‌ای و عامه‌پسند، تم‌های متفاوتی را به لحاظ مفهومی و گیشه‌ای تجربه کرد. مفاهیمی که در زمان خودش بر هیجان تهیه‌کننده می‌افزود و تماشاگر را تا جایی که صندلی سالن اجازه می‌داد به سینما می‌کشاند. اما با پیروزی انقلاب، در ابتدا این تصور مطرح شد که حاکمیت دینی با سینما سر سازگاری ندارد و سینما از حیات فرهنگی این سرزمین حذف خواهد شد؛ اما با سخنان رهبر انقلاب این ذهنیت برطرف شد و با تأیید فیلم گاو ساخته داریوش مهرجویی از طرف ایشان، به عنوان سینمایی سالم، تلقی تازه‌ای در مورد آینده سینمای ایران پدید آمد؛ اما به هرحال برخوردها متفاوت بود. با آغاز جنگ تحمیلی و درگیر شدن کل بدنه کشور، سینما نیز از این قانده مستثنی نبود و در کنار سایر رسانه‌ها تلاش کرد تا رسالت خود را در این برهه مهم ایفا کند.
اما حالا در این روزگار که سینما ایران یا پر شده است از روایت‌های داستان محور و جشنواره پسند روشنفکرانه یا کمدی‌های سطحی و سینمای خانگی و یا وفور فیلم‌های فرهنگ‌گریز گیشه‌پسند با بازیگران رنگ و وارنگ؛ محمد حسین لطیفی کارگردان نام آشنای سینما و تلویزیون که کارنامه درخشانی نیز در این عرصه از خود به جای گذاشته در قالب فیلمی به نام "مرد نقره‌ای" که به طور مصداقی به مفهوم "غرور ملی" در فیلمش پرداخته برای اولین بار ضمن ارائه تجربه‌ای نو، فیلمی را با کمک مشترک بازیگران ایرانی و ترکی برای جشنواره فیلم فجر سال جاری آماده کرده است.
نمایی از مرد نقره‌ای
قهرمانان ورزشی در سینمای جهان خصوصاً سینمای شرق آسیا دارای سابقه درخشانی برای غرور ملی و ترویج فرهنگ و روحیه رزمی شرق آسیایند که نزدیک به یک قرن از توجه جدی به آن از طرف مدیران فرهنگی شرقی‌ها می‌گذرد. چهره‌هایی مانند بروس‌لی که در تاریخ سینما ماندگار شده‌اند به دلیل همین رویکرد جدی در سینمای شرق آسیا بوده است.
مجسمه بروس لی در خیابان
این موضوع در سینمای غرب و هالیوود نیز با قهرمان‌سازی‌هایی از جنس فرانکی و راکی بسیار برجسته بود که با آن فرهنگ غرب و آمریکا به دنیا معرفی شد و برای مردم خود نیز غرور و عرق ملی ایجاد کرد.
راکی
اما در سینمای کشور ما قهرمانان ورزشی بسیار مهجورند تا آنجا که در سالهای اخیر کمی مورد توجه قرار گرفته‌اند و فیلم‌هایی در این زمینه ساخته شده است. اگرچه درباره محتوا و رویکرد آنان نیز باید تأمل کرد. از نمونه‌‌های خوب فیلم قهرمان‌محور ورزشی می‌توان به «یاس‌های وحشی» اشاره کرد که کارگردان آن به دلیل ممانعت‌ها وسنگ‌اندازی‌هایی که بر سر راه او در تولید فیلم‌های ورزشی و رزمی انداخته‌اند در سالهای بعد بسیار کمکار شد.
فیلم یاس‌های وحشی
حالا فیلم جدید لطیفی به تهیه‌کنندگی پرویز امیری و نویسندگی پیمان عباسی که در ایران و ترکیه فیلمبرداری شده است داستانی از جوانان ایرانی است که با نبوغ و استعدادشان پرچم ایران را در دنیا به اهتزاز در می‌آورند، داستانی که در چنین روزگاری شاید بتواند مرهمی بر سختی‌های جامعه باشد. "مرد نقره‌ای" در واقع در امتداد به باورهای گروه سازنده آن ساخته شده است، گروهی که پیش از این سریال «شش قهرمان و نصفی» و فیلم سینمایی موفق «قهرمانان کوچک» را در کارنامه خود دارد، فیلم‌هایی با موضوع رونق تولید که مورد تحسین بسیاری از مسئولان از جمله وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی قرار گرفت.
«قهرمانان کوچک» فیلمی سینمایی بود که شاید بتوان آن را صدرنشین تحولات سینمای کودک و نوجوان در سالهای اخیر دانست، بنابراین قطعاً این گروه سازنده نه تنها خیلی خوب می‌توانند از عهده گیشه برآید، بلکه قطعاً در انتقال مفاهیم ارزشمندی که برای تمامی کشورها از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند، موفق خواهد بود.می‌توان با نگاهی به کارنامه موفق این کارگردان و نیز رویکرد مفهوم جدیدی که وی در سینمای ایران برای اولین‌بار با مرد نقره‌ای می‌خواهد تجربه کند نتیجه گرفت که با اثری مهیج و پرمخاطب مواجه خواهیم شد.
قهرمان در سینمای کودک غرب نیز دارای کارنامه بسیار بلندی برای ترویج فرهنگ خودباوری و غرور ملی است. بدون شک منافع ملی آمریکا در سینمای آن نمود روشنی دارد که این منافع همین‌طور از گذر حتی سینمای کودک قهرمان نیز عبور کرده است. در این روزهای ابتدای سال میلادی و کریسمس فیلم سینمایی «تنها در خانه» تنها نمونه معروفی از سینمایی است که در آن کودک قهرمان است و بر دشمنان خانواده پیروز می‌شود. خصوصاً آنکه کودک قهرمان داستان ایمان و اعتماد به نفس از دست رفته خود را در کلیسا که عبادتگاه و محل نیایش با خدا و ارتباط با حضرت مسیح (ع) است را به‌دست می‌آورد.
باشد که دیدن و دیده شدن فیلم‌های مانند «مرد نقره‌ای» راه را برای سینمای عامه‌پسند، گیشه‌پسند و جشنواره‌پسندمان برای پیوستن به قافله دغدغه‌مندان مفهوم غرور ملی هموار کند.
انتهای پیام/