مصاحبه|کارشناس نظامی ترکیه: اتحاد مردم ایران با نظام پس از شهادت سردار سلیمانی تقویت شد

به گزارش تسنیم، بامداد روز جمعه سیزدهم دی ماه ایالات متحده آمریکا به دستور شخص دونالد ترامپ رئیس جمهور این کشور طی حمله‌ای به دو خودرو در نزدیکی فرودگاه بغداد موجب به شهادت رسیدن سپهبد قاسم سلیمانی شد. بلافاصله پس از تأیید شهادت سردار سلیمانی، رهبر معظم انقلاب اسلامی ایران در پیامی عنوان کردند که «انتقام سخت» در انتظار جنایتکاران است.

نکته جالب توجه این است که سیلی اول از وعده رهبر انقلاب قبل از خاکسپاری شهید سلیمانی محقق شد. به طوری که سپاه پاسداران حمله‌ای به مقر دو پایگاه نظامی آمریکا (عین الاسد و اربیل) ترتیب داد.

 هر چقدر هم که آمریکا بخواهد این حمله را غیر مهم نشان دهد اما واقعیت این است که پایگاه عین الاسد از نظر استراتژیک مهمترین پایگاه نظامی آمریکا به حساب می‌آید که طی این حمله آسیب زیادی به آن وارد شد و بنا بر اذعان خود مقامات آمریکایی حداقل 11 نظامی آمریکایی در پس این حمله دچار ضربه مغزی شده‌اند. هر چند گزارش‌های خبری دیگر از ابعاد گسترده‌تر این ضربه پرده برداشته‌اند.

در خصوص پیامدها و تبعات این حمله  گفت‌وگویی با پروفسور دکتر «جلال الدین یاووز» سرهنگ بازنشسته نیروی دریایی ارتش ترکیه، کارشناس ارشد دفاعی و نظامی و استاد دانشگاه «آیوانسارای» استانبول انجام داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید:

تسنیم: همانطور که می‌دانید حمله ایران به پایگاه نظامی آمریکا اولین اقدام نظامی رسمی یک کشور علیه آمریکا است. شما این رویداد را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

یاووز: امکان دارد رویدادهایی شبیه به این در دنیا رخ داده باشد اما نکته مهم در حمله به پایگاه عین الاسد این است جمهوری اسلامی ایران اقدام نظامی خود را در مقابله با ترور سردار سلیمانی انجام داد. به طوری که حتی آمریکا عنوان کرد در اثر این حمله 11 نفر از نظامیانش دچار ضربه مغزی شده‌اند. هر چقدر هم که این حمله خسارات جانی نداشته اما خسارات مادی آمریکا گسترده بوده است.

اینکه این حمله در مقابل ترور سردار سلیمانی کافی بوده موضوعی است که جای بحث و تحلیل را دارد. ولی باید قبول کرد که چنین اقدامی از سوی کشوری مانند ایران علیه کشوری مانند آمریکا هم کار آسانی نبوده است. زیرا آمریکا از منظر اقتصادی، نظامی و سیاسی دست بالاتری دارد. با توجه به اینکه ایران تحت تحریم‌های شدید آمریکاست چنین اقداماتی در علیه آمریکا موجب تشدید تنش‌ها و حتی افزایش تحریم‌های آمریکا علیه ایران می‌شود.

تسنیم: روابط  متشنج ایران و آمریکا در دو سال اخیر به خصوص در نیمه دوم سال 2019 با سرعت بیشتری همراه بود حال با رویدادهای اخیر و حمله ایران به آمریکا تنش میان دو کشور در چه شرایطی خواهد بود؟

یاووز: از نظر من تنش‌های موجود درمیان  دو کشور ادامه خواهد داشت. اما در این میان دیدیم که آمریکا یعنی شخص دونالد ترامپ پس از حملات موشکی ایران به پایگاه عین الاسد واکنش نرمتری نشان داد. یعنی در خصوص انجام حمله‌ای با رویکرد مقابله به مثل سخنی به میان نیاورد تا تنش‌ها افزایش پیدا نکند.

با توجه به اینکه آمریکا یک انتخابات ریاست جمهوری در پیش دارد و از طرفی هم ترامپ با مساله استیضاح دست و پنجه نرم می‌کند می‌خواست با ترور سردار سلیمانی کمی از مساله استیضاح رهایی پیدا کند و شانس خود را در انتخابات آتی ریاست جمهوری بیشتر کند و همچنین به همپیمان خود یعنی رژیم اسرائیل نشان دهد که به دشمنش ایران پاسخی درخور داده است.

از این پس هم ترامپ به عنوان کاندیدای ریاست جمهوری آمریکا مورد توجه افکار عمومی خواهد بود. در یکی دو ماه آینده فضای انتخاباتی آمریکا آغاز می‌شود، اگر ترامپ در مجلس سنا که بیشتر اعضای آن (سناتورها) جمهوی خواهان هستند از موضوع استیضاح نجات پیدا کند و مجدداً به عنوان کاندیدای ریاست جمهوری حزب جمهوری خواه معرفی شود، شانس برنده شدن او در انتخابات آتی بیشتر خواهد بود.

از این پس هم هر اشتباه در سیاست ورزی‌های او به طور مستقیم سرنوشت آینده انتخابات را تحت تاثیر خواهد داد. برای همین هم استمرار این تنش مورد انتظار نیست. 

تسنیم: تاثیر این رویدادها در تحولات منطقه‌ای چگونه خواهد بود؟

یاووز: سالیان سال است که آمریکا در منطقه حضور دارد. این کشور نزدیک به 200 پایگاه در خارج از ایالات متحده دارد که اکثر این پایگاه‌ها در منطقه خاورمیانه احداث شده‌اند.

در واقع آمریکا سعی می‌کند قدرت هژمونیک خود را در منطقه ادامه دهد برای همین با تشدید فشار سعی خواهد کرد از این به بعد هم مانع از غنی سازی اورانیوم (اجرای برنامه هسته‌ای) توسط ایران شود. البته واشنگتن به تنهایی این تحریم‌ها را علیه تهران اعمال نمی‌کند بلکه دیگر کشورها را نیز با فرافکنی در خصوص اینکه ایران قصد ساخت سلاح هسته‌ای دارد مجبور به همسویی در اجرای این سیاست می‌کند تا اینگونه فعالیت غنی سازی اورانیوم ایران را متوقف کند.

اتحادیه اروپا نمونه‌ای از آن است. این که چنین سیاستی موفق خواهد بود یا نه البته مشخص نیست. آمریکا قصد دارد با فشارهای اقتصادی مردم ایران را علیه نظام این کشور تحریک کند. شبیه همین سیاست را در لبنان و عراق نیز انجام داد و در ماه‌های گذشته شاهد اعتراضاتی در ایران، عراق و لبنان بودیم. اما با ترور سردار قاسم سلیمانی اتحاد بزرگی میان مردم و نظام جمهوری اسلامی ایران دیدیم.

در این میان می‌خواهم به موضوع سقوط هواپیمای اوکراینی نیز اشاره کنم. این رویدادی بود که ناراحتی مردم را نیز درپی داشت، اما دلیل اصلی این رویداد باز می‌گردد به فضای حاکم در آن روز؛ پس از ترور سپهبد قاسم سلیمانی و پاسخ ایران به این اقدام موجب شد تاثیری منفی در فضای فعالیت نظامی ایران ایجاد شود.

زیرا حالت آماده باش بودن سپاه ایران در خصوص اینکه هر لحظه ممکن است آمریکا به کشور حمله کند موجب چنین خطایی شد. در این میان مدیریت خوبی از سوی مسئولان وزارت امور خارجه و دولت ایران در خصوص اطلاع رسانی بهتر این فاجعه صورت نگرفت.

در کل فکر نمی‌کنم تحولات خاصی در منطقه ایجاد شود. چون همچنان پایگاه‌های نظامی آمریکا وجود دارد که البته پارلمان عراق بر خروج نظامیان آمریکا به اتفاق نظر رسیده است. اما در مقابل آمریکا و حتی برخی دیگر کشورها از جمله آلمان، فرانسه و هلند مخالف خروج این نظامیان هستند.

شاید از منظر استراتژی آنچنان تحولی در پس حمله ایران به پایگاه آمریکا نباشیم اما از این پس احتمال دارد برخی اعتراضاتی که علیه ایران در عراق رخ داده بود این بار بر علیه آمریکا چرخش پیدا کند.

تسنیم: در صحبت‌هایتان بر تصمیم بغداد در راستای خروج نظامیان آمریکا از عراق اشاره کردید. نظر ترکیه در خصوص این تصمیم چیست؟

یاووز: به عنوان یک نظامی بازنشسته باید عنوان کنم حضور آمریکا چه در عراق، چه در سوریه و چه در منطقه جز ضرر برای ترکیه چیز دیگری نداشته است. برای همین مطمئن هستم مقامات ترکیه نیز خواهان خروج آمریکا از عراق هستند.

تسنیم: هر زمان که میان ایران و آمریکا تنش‌ها بالا گرفته ترکیه از این رویداد ابراز نگرانی کرده است. دلیل این امر چیست؟

یاووز: تنش‌های میان آمریکا و ایران به طوری مستقیم بر ترکیه تاثیر می‌گذارد. هر چقدر هم که تحریم‌ها علیه ایران افزایش یافته تاثیر آن را در ترکیه مشاهده کرده‌ایم.

مثلاً هر زمان که ترکیه اقدام به همکاری با ایران در حوزه انرژی کرده با شکست روبه رو شده است و یا هر زمان که خواسته‌ایم با ایران روابط تجاری خود را گسترش دهیم، تحریم‌های آمریکا مانع آن شده است.

همین امر موجب شده ترکیه از این تنش و در نتیجه تحریم‌ها متضرر شود. از طرفی هم با توجه به اینکه ترکیه احساس فرهنگی، قومیتی و مذهبی مشترکی با ایران می‌کند، اقدامات آمریکا علیه ایران تاثیر منفی در ترکیه داشته است.

هر زمان که چنین موانعی بوده ایران هم از آن متضرر شده است. مثلاً در سال 2010 ایران همراه با برزیل قرارداد غنی سازی اورانیوم را با ترکیه امضا کرده بود، اما 5 عضو دائمی سازمان ملل به خصوص ایالات متحده آمریکا این پروتکل را قبول نکردند و در همان سال هم ایران را مورد تحریم قرار دادند که ترکیه مخالفت خود را نسبت به این تصمیم عنوان کرده بود.

در مساله تحریم‌ها ترکیه همیشه کنار ایران بوده و از ایران انتظار دارد در برخی مسائل بخصوص پ-ک-ک بیشتر همراهی کند. ترکیه باید نه تنها با ایران بلکه با دیگر کشورهای منطقه روابط بهتری داشته باشد.

انتهای پیام/